VỀ NHÀ – NGÀY THÁNG BẢY Một ngày đẹp trời tháng Bảy, cô trở về nhà – nơi mình sinh ra và lớn lên, nơi bố mẹ vẫn sống yên bình bao năm qua. Cô về bất ngờ, không báo trước. Trời nắng gắt – cái nắng tháng Bảy của miền Bắc Trung Bộ không còn dịu dàng như đầu hạ, cũng chẳng gay gắt đến bỏng rát như giữa những ngày đổ lửa. Ánh nắng như tấm lụa vàng rải khắp cánh đồng lúa non, len lỏi qua từng kẽ lá, rọi xuống mái ngói đã sẫm màu thời gian. Trưa lên, mặt đường như bốc khói, nắng trải một lớp óng vàng khiến mọi vật như chậm lại. Trẻ con rủ nhau đi học thêm nhà thầy cô, người lớn quấn khăn kín mặt đi làm đồng, còn những hàng phượng nơi sân trường vẫn rực rỡ trong cái nắng như muốn níu kéo mùa hè. Nắng tháng Bảy không chỉ là thời tiết, mà là mùi lúa mới, là tiếng ve râm ran, là một phần ký ức dịu dàng của miền quê Bắc Trung Bộ. Cô đang miên man trong dòng ký ức tuổi thơ thì chiếc taxi phanh “két”. — “Đến nhà rồi cháu. Taxi hết ba trăm năm mươi nghìn nhé,” – tài xế là chú người quen trong xóm – “Cháu về chơi lâu không?” — “Dạ, khoảng một tháng ạ.” — “Đợt này về được lâu vậy à?” Cô cười gượng: — “Dạ, vâng chú ạ.” Thanh toán xong, cô chào chú rồi mở cổng, kéo vali bước chậm rãi vào nhà. — “Mẹ ơi, bố ơi, con về rồi đây!” — “Ô… về à con? Sao không báo cho bố mẹ biết?” — “Dạ, con về nghỉ một thời gian, bố mẹ nuôi con nhé…” – cô cười hì hì. — “Rồi, vô cất đồ đạc đi, rồi chuẩn bị ăn trưa con.” — “Dạ vâng ạ.” Buổi trưa, bữa cơm gia đình có đầy đủ bố mẹ, cô, em dâu và cháu nhỏ. Em trai cô đi làm xa. Mọi người vừa ăn vừa trò chuyện rôm rả, những tiếng cười xen lẫn tiếng hỏi thăm, chào đón. Cô cảm thấy lòng mình như được rũ bỏ hết mọi ưu phiền, mệt mỏi. Mấy tháng qua quá nặng nề, còn giờ đây, cô được thả lỏng cả tâm trí. Buổi trưa trôi qua yên bình. Bố mẹ ra đồng. Em dâu ở nhà trông cháu nhỏ. Cô thì lang thang ra đầu hẻm, rồi bước về phía cánh đồng lúa non trước nhà hóng gió. Gió đồng man mát, mang theo mùi bùn, mùi lúa non, mùi quê hương. Cô lại miên man nghĩ về những tháng ngày đã qua. Cuộc sống làng quê nhẹ nhàng, thoải mái, bớt xô bồ biết bao nhiêu so với thành thị. Ước gì ở thành phố, người ta cũng có thể tự do – thích đi làm thì đi, nghỉ thì nghỉ, được làm chủ cuộc sống của mình. Cô là người phụ nữ độc lập. Từ mười tám tuổi đã rời quê lên thành phố học tập, rồi ở lại làm việc, lập gia đình. Cô có một người chồng hiền lành, yêu thương vợ, một căn nhà nhỏ và hiện tại, cô đang mang thai – hơn năm tháng rồi. Có lẽ cũng chính vì mang bầu nên cô nhạy cảm hơn, suy nghĩ nhiều hơn trong những ngày chờ đón thiên thần nhỏ chào đời. Cuộc sống của cô không dư dả nhưng êm đềm, đủ đầy yêu thương. Người thân hai bên đều quan tâm, giúp đỡ. Thế nhưng, sóng gió lại đến từ nơi cô không ngờ tới – công việc. Cô là nhân viên văn phòng lâu năm. Trước đây, cô từng thân với một đồng nghiệp – rất thân. Nhưng không hiểu vì lý do gì, mối quan hệ ấy đột ngột thay đổi. Người đó được đề bạt lên vị trí cao hơn, rồi từ đó bắt đầu gây khó dễ: thái độ thiếu tôn trọng, nói xấu sau lưng, bịa đặt chuyện và báo cáo sai sự thật với cấp trên. Họ bới móc từng chi tiết nhỏ trong công việc để làm khó cô. Không gì có thể diễn tả trọn vẹn nỗi bức bối ấy – chỉ những ai từng trải qua mới hiểu được cảm giác bị đẩy đến giới hạn, ngay khi bản thân đang mang thai. Nhưng điều đau lòng nhất là cô không rõ lý do – không biết bắt đầu từ mình hay từ người đó, vì sao lại từ bạn thân thiết trở thành kẻ đối đầu đến mức tệ bạc như vậy. Người đó không chỉ làm khó cô trong nội bộ, mà còn đi nói xấu khắp nơi – từ đồng nghiệp, cấp trên, đến cả khách hàng và nhà cung cấp. Trớ trêu thay, chính những người được họ nói xấu lại quay về kể cho cô nghe. Có những lúc, cô chỉ còn biết cười mà rơi nước mắt. Mang thai, cô vẫn bị ép buộc phải chịu áp lực công việc, bị cô lập nơi công sở. Nhưng cô không chọn im lặng và rời đi như nhiều người từng làm trước đó. Cô đấu tranh. Cô yêu cầu chấm dứt hợp đồng và đòi bồi thường cao. Họ cuống cuồng cầu cứu luật sư, cơ quan chức năng, tư vấn pháp lý… nhưng cuối cùng vẫn phải chấp thuận mọi điều kiện cô đưa ra. Một mình cô chống lại tất cả. Và cô đã làm được. Nhưng điều khiến cô buồn nhất vẫn là việc không thể hiểu được: vì đâu mà người ta có thể thay đổi đến mức đối xử với nhau như kẻ thù? — “Sao ngồi đây một mình?” – một người cô trong xóm đi ngang qua, hỏi. Cô giật mình, thoát khỏi dòng suy nghĩ. — “Dạ cháu chào cô, cháu đi loanh quanh cho mát. Cô đi đâu đó ạ?” — “Ờ, đi bứt cỏ bò. Dứ chửa mấy tháng rồi cháu?” — “Dạ, cũng hơn năm tháng rồi cô.” — “Ừ, rứa thì sắp đẻ rồi… Về đây đẻ luôn hay răng?” — “Dạ không đâu cô, cháu về chơi ít bữa rồi vào lại.” Hai cô cháu trò chuyện đôi câu, rồi trời sẩm tối. Ai về nhà nấy. Cô về đến sân, thấy bố mẹ cũng vừa từ đồng về. Cô cầm chổi quét sân, mẹ cho gà heo ăn, bố trông cháu, em dâu thì nấu cơm – mỗi người một việc, nhịp nhàng. Cảnh chiều quê giản dị, yên bình như một bài thơ. Tối đến, cả nhà lại quây quần bên mâm cơm. Cô thấy lòng mình nhẹ nhõm. Bình yên – có lẽ là cảm giác hiếm hoi mà bao lâu rồi cô mới tìm lại được. Những ngày sau đó, cô dần quen lại với nhịp sống ở quê – chậm rãi, yên ả và đầy yêu thương. Sáng sớm, khi trời chưa sáng rõ, tiếng gà gáy lẫn trong làn sương mỏng, mẹ cô đã thức dậy nhóm bếp, chuẩn bị bữa sáng rồi nấu cám heo, cám gà. Cô cũng dậy theo, phụ mẹ vo gạo, nhặt rau, rồi ngồi tâm sự. Không phải vì mẹ cần giúp, mà vì cô thấy lòng mình muốn được làm lại những điều nhỏ bé ấy – như ngày còn là cô gái chưa rời quê. Cô thích nhất là những buổi sáng ngồi ở hiên nhà, tay cầm quạt nan phe phẩy, nhìn mặt trời dần lên từ phía cánh đồng xa. Sương tan dần trên tàu lá chuối, rơi lộp độp xuống đất. Những con chim sâu chuyền cành ríu rít, gió nhẹ lùa mùi rơm khô lẫn mùi phân gà ngai ngái – mùi quê nồng nàn mà khi ở thành phố, cô thèm đến rớm nước mắt. Thỉnh thoảng, cô lại ra ngồi với mẹ ngoài hiên, vừa lặt rau vừa trò chuyện vu vơ. Mẹ cô không nói nhiều, nhưng nghe rất giỏi. Cô kể vài chuyện công việc, kể chuyện cái thai máy đạp mỗi đêm, kể về những ngày mệt mỏi mà không khóc được, mẹ chỉ gật gù, thỉnh thoảng chêm vài câu: “Ừ, chịu đựng rứa cũng giỏi rồi đó con. Mạnh mẽ lắm.” Cô không biết từ bao giờ, mình lại thấy cần được công nhận như vậy. Có lẽ bởi vì ở nơi đó – nơi mà cô vừa rời đi, không ai nhìn cô như một người mẹ đang mang thai cần được tôn trọng. Họ chỉ nhìn cô như một cái gai cần nhổ bỏ. Nhưng ở đây, chỉ một câu “rứa cũng giỏi rồi đó con” là đủ khiến cô thấy mình đúng – và xứng đáng với những gì đã bảo vệ cho bản thân. Buổi trưa, cả nhà ăn cơm xong thì nghỉ ngơi. Bố cô có thói quen bật tivi, nghe bản tin thời sự lúc 12h và ngủ lúc nào không hay. Mẹ thì nằm nhà dưới cũng lướt điện thoại như những người trẻ thời hiện đại để xem tin tức và xem người ta bán hàng, thỉnh thoảng cũng bị người ta lừa mua thuốc, mua đồ như bao người lớn tuổi khác. Em dâu cô tranh thủ đặt hàng bán online và trông con. Cô nằm trên giường cũ – chiếc giường gỗ mát lạnh, nhìn trần nhà loang vết thời gian và tự nhiên thấy lòng mình nhẹ bẫng. Như chưa từng có tổn thương, như những gì đã xảy ra chỉ là một giấc mơ tệ hại và cô đã thức dậy. Chiều xuống, cô lại đi bộ quanh xóm. Bụng bầu hơn năm tháng khiến cô đi chậm, nhưng cũng vì thế mà mọi thứ xung quanh trở nên rõ ràng hơn – màu của bầu trời lúc chiều tà, tiếng lợn kêu eng éc bên chuồng, tiếng gà quang quắc, tiếng chó cắn nhau, tiếng trẻ con gọi nhau í ới đầu xóm. Đâu đó có tiếng ai gọi vọng lại: — “Cô gái về hè?” — “Dạ vâng cô, cháu về nghỉ ít hôm ạ.” — “Về là tốt, ở nhà với bố mẹ, bầu bì phải nghỉ ngơi nha cháu.” — “Dạ vâng, cháu biết rồi ạ.” Nói xong, cô lại cười – một nụ cười thật. Không gượng gạo, không phải để xã giao, cũng không để giấu điều gì. Nụ cười nhẹ như gió, vì lòng thật sự thấy bình yên. Buổi tối, sau bữa cơm, cả nhà ngồi ngoài sân hóng mát. Bố cô kể chuyện đi làm bảo vệ, chuyện ông chú hàng xóm, chuyện con bò, con trâu – những chuyện giản dị của làng quê nhưng nghe vẫn thật thú vị biết bao. Em dâu pha nước vối, mẹ lặt đỗ, cô ôm cái bụng lùm lùm ngồi nói chuyện làng ngõ xóm. Trong khoảnh khắc đó, cô không còn là người bị đối xử bất công nơi công sở, không còn là người phụ nữ phải tự mình đòi lại quyền lợi. Cô chỉ là một người con gái quê, đang về nhà. Cô cũng nhận ra rằng chuyện đã qua hãy để nó qua đi, gia đình, người thân và phía trước mới là những điều cần gìn giữ. Hãy mạnh mẽ như những gì cô đã và đang thể hiện. Cô gái chân quê đầy yêu thương. Ngày cô chuẩn bị rời quê, trời lại nắng. Vẫn là cái nắng tháng Bảy vàng ươm phủ khắp sân vườn, soi rõ từng vệt rêu bám trên mái nhà cũ, làm cánh đồng lúa phía xa long lanh như trải mật. Sáng sớm, mẹ cô rủ: — “Ra ruộng với mẹ không? Hái ít rau rồi về trưa nấu canh.” Cô cười: — “Đi chứ mẹ. Bữa cuối rồi, mai con vào lại thành phố rồi.” Mẹ nhìn cô một thoáng, không nói gì, chỉ khẽ gật. Hai mẹ con đội nón, đi bộ ra ruộng. Trên đường, cô thấy mấy đứa nhỏ đạp xe đi học hè, tiếng cười rộn vang khắp đường làng. Một con chó chạy qua, bụi cỏ lay động. Cánh đồng lúa non, xanh mơn mởn, thoảng hương thơm ngọt ngào. Đến mép ruộng, mẹ cô lom khom hái rau dền, rau muống còn cô thì đứng lặng nhìn cánh đồng phía xa. Bụng cô đã nặng, nhưng bước chân vẫn muốn tiến ra bờ mương, nơi có những bông hoa phượng cuối mùa đang rơi lả tả. Cô đưa tay nhặt một cánh hoa rụng còn tươi, rồi ngước nhìn lên cây – những chùm hoa đỏ rực còn sót lại trên cành khẽ đung đưa trong gió. Cô nhớ về quyển sổ nhỏ, thuở học trò ép cánh hoa vào giữa hai trang giấy trắng. Là cách người ta giữ lại chút dư âm cuối cùng của một mùa đã qua. Cô nghĩ, có lẽ mọi đau đớn và bất công cũng giống như mùa hè vậy. Rực rỡ, nhưng cũng có lúc phải tàn. Và khi nó tàn rồi, nếu mình đủ bình tĩnh, mình sẽ thấy được những điều còn lại – là tình yêu thương, là gia đình, là chính mình – nguyên vẹn và mạnh mẽ hơn. Chiều đó, cô ngồi xếp quần áo vào vali. Mẹ cô xếp thêm vài món đồ quê: mấy cái bánh lá, bánh đa, trứng gà nhà nuôi. Bố thì dặn dò, rồi phụ đóng gói đồ đạc cho con gái. Em dâu bế cháu đứng ngoài sân, miệng bảo: — “Lần sau về lâu hơn nha chị!” Cô quay nhìn mọi người một lần nữa trước khi bước lên xe ra sân bay. Một nụ hoa cau vừa rơi, bộp như trái táo nhỏ, đáp xuống vai áo. Cô không nhặt. Chỉ mỉm cười và nói thầm: — “Cảm ơn, gia đình của con. Con đã bình yên trở lại.” Người viết Sam Sam #Vietchualanh#Venhangaythangbay