Chương 1: Trường phái giao dịch lý tưởng – Phân tích kỹ thuật và tâm thức tài chính

Điểm khởi đầu: Phân tích cơ bản

Từ những ngày sơ khai của thị trường tài chính, phân tích cơ bản đã được xem là “công cụ vàng” để đưa ra các quyết định giao dịch. Thời kỳ đầu, khi thông tin còn khan hiếm và việc tiếp cận dữ liệu bị giới hạn, nhà giao dịch không có lựa chọn nào khác ngoài việc dựa vào các yếu tố nền tảng như bảng cân đối kế toán, báo cáo tài chính, hay những biến động từ quy luật cung cầu cơ bản.

Nhưng rồi mọi thứ thay đổi, đặc biệt là khi internet bùng nổ. Cách mà thông tin được truyền tải, tốc độ mà dữ liệu được xử lý đã mở ra một kỷ nguyên mới. Phân tích cơ bản không còn giữ vị thế độc tôn. Nó không mất đi giá trị, nhưng bắt đầu phải chia sẻ “sân khấu” với những phương pháp khác, đặc biệt là phân tích kỹ thuật.

Thời điểm người thầy bắt đầu giao dịch vào năm 1978, rất ít nhà giao dịch biết đến phân tích kỹ thuật. Họ như những kẻ “ngoại đạo,” bị xem là kỳ lạ, thậm chí bị “phố wall” cười cợt vì sử dụng những biểu đồ và đường kẻ tưởng chừng vô nghĩa. Nhưng giờ đây, mọi thứ đã hoàn toàn đảo ngược. Phân tích kỹ thuật không chỉ trở nên phổ biến mà còn là công cụ không thể thiếu đối với bất kỳ nhà giao dịch nào.

Tại sao lại có sự thay đổi lớn như vậy? Câu trả lời nằm ở một từ duy nhất: Tiền.

Thị trường ngày càng phức tạp và nhanh hơn, khiến các nhà giao dịch cần những phương pháp ra quyết định linh hoạt hơn. Dựa hoàn toàn vào phân tích cơ bản để kiếm tiền trở nên khó khăn, bởi các mô hình tính toán, dù chính xác đến đâu, vẫn phải đối mặt với một yếu tố không thể đoán trước: Con người.

Khi nói về yếu tố phân tích cơ bản, các chuyên gia tài chính phương đông thường xem đây là yếu tố “địa lợi” vừa là một khía cạnh phân tích, vừa là yếu tố ảnh hưởng quan trọng, sẽ được giải thích chi tiết hơn ở phần sau.

Để hiểu rõ hơn, phân tích cơ bản tập trung vào việc đánh giá các yếu tố tác động đến cung và cầu của một tài sản từ lãi suất, tình hình địa chính trị, đến bảng cân đối, báo cáo tài chính,… Các nhà phân tích sử dụng các mô hình toán học để dự đoán giá trong tương lai. Nhưng có một vấn đề lớn: Dù mô hình có logic đến đâu, nếu các nhà giao dịch những người thực sự điều khiển thị trường không tin vào mô hình đó, hoặc hành xử dựa trên cảm xúc thay vì lý trí, thì mô hình sẽ trở nên vô nghĩa.

Và chính ở đây, một vấn đề lớn xuất hiện. Thị trường không chỉ vận hành dựa trên số liệu, mà còn bị chi phối bởi tư duy, kỳ vọng, và cả cảm xúc của con người. Sự không chắc chắn này khiến phân tích cơ bản không còn đủ sức mạnh để một mình dẫn dắt các quyết định giao dịch. Nhà giao dịch buộc phải bổ sung thêm những công cụ khác, những cách tiếp cận mới để thích nghi.

Như người thầy đã từng chia sẻ, phân tích cơ bản có giá trị, nhưng chỉ là một phần của bức tranh. Để tồn tại và phát triển trong thị trường, bạn cần sự linh hoạt, sự nhanh nhạy, và một chiến lược tích hợp. Không có một công cụ nào là “chén thánh” cả. Sự kết hợp giữa phân tích cơ bản và kỹ thuật mới thực sự mang lại lợi thế “cách biệt khác biệt” bền vững.

Trên thực tế, rất nhiều nhà giao dịch, đặc biệt là những người giao dịch giàu kinh nghiệm trên các sàn hợp đồng tương lai (futures), thường không quá đặt nặng vào các mô hình phân tích cơ bản. Những nhà giao dịch này, mà ta hay gọi là “floor trader,” có khả năng tác động trực tiếp lên giá khiến thị trường biến động rất bất ngờ. Họ không tìm kiếm sự hoàn hảo trong các mô hình lý thuyết mà tập trung vào giá cả chênh lệch hay tín hiệu rõ ràng để ra quyết định. Mục tiêu của họ rất rõ ràng: tối đa hóa lợi nhuận từ những chuyển động giá ngắn hạn. Và đôi khi, hành động của họ không tuân theo logic hay lý trí thông thường, mà dựa trên trực giác và sự nhạy bén với thị trường.

Nhưng, để hiểu sâu hơn, người thầy nhấn mạnh rằng, phân tích cơ bản thực sự cần thiết, đặc biệt ở giai đoạn bắt đầu. Nó giúp chúng ta hiểu được những yếu tố tác động lớn đến thị trường, những điều mà đôi khi các nhà giao dịch giàu kinh nghiệm có thể bỏ qua. Đây chính là nền tảng để xây dựng một chiến lược giao dịch hợp lý, nơi phân tích cơ bản giữ vai trò xương sống.

Tuy nhiên, dù phân tích cơ bản có thể giúp chúng ta dự đoán xu hướng giá tại một thời điểm nào đó trong tương lai, thì thực tế là sự biến động giá lại luôn tiềm ẩn những yếu tố không ngờ. Giá có thể thay đổi rất lớn, rất nhanh, đôi khi khiến chúng ta không kịp phản ứng hoặc thực hiện đúng kế hoạch ban đầu. Điều này khiến cho việc cụ thể hóa mục tiêu trong một giao dịch cụ thể trở nên cực kỳ khó khăn, nếu không muốn nói là gần như không thể.

Cho nên các trường phái khác mới có cơ hội phát triển và thể hiện tính hiệu quả nhất định trong nhiều khía cạnh liên quan đến cách phân tích, lập luận và triết lý sâu sắc ở những phần sau tôi sẽ có cơ hội chia sẻ cho bạn. Bạn cứ ngồi lại đây lật những chương tiếp theo với tâm thái hưởng thụ học tập, rằng sẽ luôn có những bài học mang đến tri thức tuyệt quý tôi tổng hợp từ người thầy, những chuyên gia đầu ngành đã dọn sẵn ra cho bạn rồi đó. Mời bạn xem tiếp trang tiếp theo!

Chú thích:

1. Giá (Price) là gì?

“Giá cả là biểu hiện bằng tiền của giá trị hàng hóa, dịch vụ hoặc tài sản, thể hiện số lượng tiền mà người mua sẵn sàng trả và người bán sẵn sàng chấp nhận trong một giao dịch trên thị trường. Giá cả dao động xoay quanh giá trị của hàng hóa, phụ thuộc vào cung và cầu, cùng với các yếu tố như tâm lý thị trường, chi phí sản xuất, chính sách kinh tế, và kỳ vọng của các bên liên quan.” Một số điểm chính trong định nghĩa này:

a) Liên hệ với giá trị: Giá cả phản ánh giá trị hàng hóa trong điều kiện lý tưởng, khi cung và cầu cân bằng. Tuy nhiên, trên thực tế, giá cả thường chênh lệch do ảnh hưởng của các yếu tố khác.

b) Tác động của cung và cầu: Cung thấp hơn cầu: Giá cả cao hơn giá trị. Cung vượt cầu: Giá cả thấp hơn giá trị.

c) Yếu tố tâm lý và thị trường: Giá cả không chỉ bị ảnh hưởng bởi yếu tố vật chất (như chi phí sản xuất) mà còn bởi tâm lý người mua, kỳ vọng thị trường, và các yếu tố bên ngoài như tin tức, lạm phát, hoặc các chính sách kinh tế.

d) Ứng dụng: Trong kinh tế học vi mô: Nghiên cứu cách doanh nghiệp và người tiêu dùng phản ứng với sự thay đổi giá cả. Trong tiếp thị: Là công cụ để xây dựng chiến lược định giá, cạnh tranh, và thu hút khách hàng. Kết luận: Khái niệm giá cả không chỉ dừng lại ở con số mà còn là biểu hiện tổng hợp của các yếu tố kinh tế, xã hội, và tâm lý thị trường. Hiểu sâu sắc giá cả là chìa khóa để đưa ra các quyết định tài chính và kinh doanh hiệu quả.

2. Phố Wall (Wall Street) là một thuật ngữ thường được dùng để đề cập đến các tổ chức tài chính lớn, có sức ảnh hưởng mạnh mẽ trong lĩnh vực tài chính và chứng khoán. Điểm nhấn của thuật ngữ này nằm ở khu vực trung tâm Manhattan, New York, nơi tụ hội của các ngân hàng đầu tư, quỹ phòng hộ, công ty môi giới và sàn giao dịch danh tiếng. Tầm ảnh hưởng của Wall Street không chỉ bó hẹp tại Mỹ mà còn lan rộng ra toàn cầu thông qua các hoạt động giao dịch và đầu tư.

3. Floor Trader là thành viên chính thức của một sàn giao dịch (có thể là sàn giao dịch chứng khoán hoặc hàng hóa), những người trực tiếp thực hiện lệnh mua/bán ngay tại “trên sàn” (trading floor). Tức là, họ không chỉ ngồi trước màn hình máy tính mà đứng ngay trong khu vực giao dịch để tương tác, trao đổi với các thành viên khác. Quy trình để trở thành Floor Trader khá khắt khe: bạn cần có chứng chỉ chuyên môn, thường phải trải qua các kỳ kiểm tra năng lực (ví dụ như Series 7, Series 3 tuỳ sàn), và được cơ quan quản lý chấp thuận. Sau khi có tư cách Floor Trader, họ sẽ giao dịch cho chính mình hoặc đại diện cho quỹ đầu tư/công ty nào đó, tạo lợi nhuận dựa trên chênh lệch giá và các cơ hội tức thì trên thị trường.

4. Hợp đồng tương lai (Futures Contract) là một thỏa thuận mua hoặc bán một loại tài sản (như hàng hóa, cổ phiếu, chỉ số, ngoại tệ…) tại một thời điểm xác định trong tương lai, với mức giá đã được ấn định trước. Đây là công cụ tài chính cực kỳ phổ biến, bởi nó đáp ứng hai mục đích chính:

a) Phòng ngừa rủi ro (Hedging): Các doanh nghiệp hoặc nhà đầu tư có thể “khóa” giá trước khi rủi ro thị trường khiến chi phí/tài sản thay đổi bất lợi. Ví dụ, một công ty hàng không có thể mua trước hợp đồng tương lai dầu để giữ ổn định chi phí nhiên liệu. 

b) Đầu cơ (Speculation): Nhà đầu tư tự do hoặc các quỹ có thể giao dịch hợp đồng tương lai để kiếm lời dựa trên sự biến động của giá cả. Nếu dự đoán đúng hướng biến động giá, họ sẽ có lãi từ khoản chênh lệch giá khi đóng hợp đồng.

Thị trường hợp đồng tương lai còn giúp gia tăng tính thanh khoản cho rất nhiều loại tài sản và tạo ra bức tranh dự báo tốt hơn về giá cả trong tương lai. Đây cũng là một trong những mảng giao dịch lớn nhất, có sức ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường tài chính toàn cầu.

Nhận thức về phân tích kỹ thuật 

Phân tích kỹ thuật: Chiếc chìa khóa dẫn lối thị trường

Phân tích kỹ thuật không phải là thứ mới mẻ. Từ khi thị trường ra đời dưới bất kỳ hình thức trao đổi nào, phân tích kỹ thuật đã luôn tồn tại. Tuy nhiên, mãi đến cuối những năm 1970 và đầu 1980, cộng đồng giao dịch mới thật sự thừa nhận nó như một công cụ mạnh mẽ để kiếm tiền trên thị trường.

Vậy tại sao phân tích kỹ thuật lại chiếm ưu thế?

Rất đơn giản, mỗi ngày, mỗi tuần, mỗi tháng, lại có hàng loạt nhà giao dịch mới bước chân vào thị trường. Hầu hết họ đều mang trong mình một mục tiêu giống nhau: kiếm tiền, nhưng lại lặp đi lặp lại cùng một hành vi, cùng một cách tiếp cận. Chính những hành vi lặp lại này, khi được thực hiện đủ thường xuyên, sẽ dần tạo ra những mô hình hành vi rõ ràng và có thể đo lường được. Điều thú vị là những mô hình này có xu hướng lặp lại với độ tin cậy cao, mở ra cơ hội lớn cho bất kỳ ai đủ tỉnh táo để nhận ra và hành động.

Độ tin cậy này đặc biệt rõ ràng khi bạn tham gia vào những thị trường có vốn hoá lớn. Ở đó, số lượng người tham gia khổng lồ và dòng tiền mạnh mẽ thường xuyên chảy vào. Chính điều này làm cho thị trường phản ánh rất trung thực “bản chất” đến từ tâm lý, và sâu hơn nữa là tâm thức con người. Khi thị trường có dòng tiền lớn và nhiều người tham gia, nó trở nên khó bị thao túng, điều này khiến những mô hình hành vi trở nên đáng tin cậy hơn. Phân tích kỹ thuật vì thế được đề cao, bởi nó giúp bạn đọc vị được những mô hình hành vi và nắm bắt cơ hội một cách rõ ràng.

Phân tích kỹ thuật thực chất là công cụ giúp chúng ta nhận diện và hiểu các mô hình hành vi của thị trường. Nó không phải là điều gì huyền bí hay siêu hình, mà đơn giản chỉ là phân tích tâm lý thị trường thông qua những mô hình hành vi. Khi hiểu được tâm lý này, chúng ta có thể biến nó thành cơ sở hành động với xác suất cao. Đây chính là yếu tố “nhân hòa”, bởi thị trường vận hành dựa trên dòng tiền, mà dòng tiền, suy cho cùng, là dòng người. Dòng người chính là nhịp đập của thị trường, và đây là một khía cạnh cực kỳ quan trọng sẽ được phân tích kỹ hơn trong các phần sau. Đồng thời, điều này cũng liên kết chặt chẽ với yếu tố “địa lợi” đã được khéo léo đề cập ở phần trước.

Nói một cách ngắn gọn, phân tích kỹ thuật giúp bạn nhìn thấy bản chất thực sự của thị trường: những gì có thể xảy ra tiếp theo đều được hé lộ qua những gì đã từng xảy ra.

So với phân tích cơ bản, phân tích kỹ thuật có gì vượt trội?

Phân tích kỹ thuật giúp bạn tập trung vào thực tế thị trường đang diễn ra ngay bây giờ, ngay tại khoảnh khắc này. Nó liên kết quá khứ và hiện tại để đưa ra những gợi ý chính xác hơn về tương lai. Trong khi đó, phân tích cơ bản lại tạo ra một thứ người thầy gọi là “khoảng cách thực tế” giữa “cái có thể xảy ra” và “cái đã xảy ra”. Khoảng cách này thường rất khó để khai thác, vì những dự đoán dài hạn đôi khi không mang lại giá trị thực tế ngay lập tức, ngay cả khi chúng đúng. Phân tích cơ bản thực ra cũng rất quan trọng, nhưng để nó phát huy hết sức mạnh, cần có một “sức bật” bổ sung đó chính là phân tích kỹ thuật. Hay nói cách khác, yếu tố “địa lợi” của thị trường chỉ thực sự trọn vẹn khi đi cùng với “nhân hòa” sự tương tác và hành vi của dòng người.

Điều đặc biệt ở phân tích kỹ thuật là nó không chỉ thu hẹp khoảng cách đó, mà còn mở ra cho bạn vô số cơ hội. Phân tích kỹ thuật nhìn thấy được các mô hình lặp lại trên mọi khung thời gian, từ những khoảnh khắc nhỏ nhất cho đến hàng ngày, hàng tuần, hàng năm. Điều này biến thị trường trở thành một dòng chảy bất tận của cơ hội, giúp nhà giao dịch khai thác những lợi thế mà thị trường mang lại.

Phân tích kỹ thuật dựa trên các mô hình hành vi giá lặp đi lặp lại, phản ánh tâm thức con người. Chính vì thế, dù công nghệ có tiến bộ đến đâu, AI hay bot giao dịch vẫn chỉ đang chạy theo những dấu vết quá khứ, dựa trên dữ liệu đã có. Nhưng liệu điều đó có đủ để thay thế hoàn toàn con người trên thị trường?

Câu trả lời vẫn là không. Bởi công nghệ, dù có mạnh mẽ đến đâu, vẫn chỉ là công cụ phân tích, chứ không thể trở thành kẻ ra quyết định. Máy móc có thể nhận diện mô hình giá, phát hiện tín hiệu nhanh hơn con người, nhưng thứ mà chúng thiếu chính là sự thích ứng và trực giác thị trường—những yếu tố mà chỉ con người mới có được. Thực tế, hàng loạt chiến lược bot giao dịch từng hoạt động hiệu quả trong một giai đoạn, nhưng rồi cũng dần lỗi thời khi thị trường thay đổi.

Vậy điều này chứng minh điều gì? Rằng phân tích kỹ thuật vẫn giữ vị thế cốt lõi. Nhưng thay vì bị công nghệ thay thế, nhà giao dịch thông minh sẽ biết tận dụng sức mạnh của nó—để mở rộng tầm nhìn, tăng tốc độ xử lý và hỗ trợ ra quyết định. Suy cho cùng, dù công nghệ có phát triển đến đâu, thì người làm chủ thị trường vẫn là con người biết cách kết hợp tư duy logic với sự nhạy bén của bản thân.

Nói ngắn gọn, phân tích kỹ thuật chính là chiếc chìa khóa biến thị trường thành một công cụ tạo ra tiền hiệu quả. Nó không chỉ giúp bạn dự đoán, mà còn giúp bạn tận dụng triệt để các khả năng không giới hạn của thị trường, bất kể ở đâu hay khi nào. Và đặc biệt, nó giải phóng bạn khỏi sự ràng buộc của nơi chốn làm việc, biến giao dịch trở thành một nghề tự do thật sự. Với phân tích kỹ thuật, bạn chỉ cần một chiếc máy tính hoặc thiết bị di động là có thể kết nối internet và kiếm tiền từ thị trường toàn cầu.

Nhận thức về phân tích tâm lý

Tâm lý giao dịch thường được xem là chìa khóa thành công mà bạn đang bỏ lỡ. Đặt lại câu hỏi: “Nếu phân tích kỹ thuật thực sự là chìa khóa thành công, tại sao ngày càng nhiều nhà giao dịch lại chuyển hướng tập trung vào tâm thức cá nhân cách họ đối mặt và phản ứng với thị trường?”

Câu hỏi này không cần một câu trả lời phức tạp. Hãy tự hỏi bản thân: Bạn đã từng nhận ra một cơ hội rõ ràng, nhưng lại không kiếm được tiền? Điều đó khiến bạn cảm thấy bối rối, thậm chí thất vọng, đúng không?

Thực ra, vấn đề không nằm ở việc bạn thiếu thông minh, tài năng, công cụ hay chiến lược giao dịch. Vấn đề nằm ở chỗ bạn không làm được những gì mà bạn nghĩ rằng mình nên làm. Đây chính là điểm mà người thầy đã nhấn mạnh và tôi, qua nhiều năm thực chiến, càng hiểu sâu sắc: Phân tích kỹ thuật có thể giúp ta biết thị trường sẽ làm gì, nhưng tâm thức giao dịch mới quyết định ta sẽ làm gì. Nên tôi gọi phân tích tâm lý là “phân tích tâm thức”.

Khi quá nhiều “thế lực” tham gia thị trường, quá nhiều nhóm người tham gia thị trường, một thị trường như thế nếu dùng phân tích đám đông sẽ không còn hiệu quả vì phân tích đám đông còn dựa vào ba yếu tố ảnh hưởng mạnh mẽ lên thị trường tài chính: Đặc điểm nhóm người, nguồn lực của nhóm người trên thị trường, tính thời điểm của nhóm người thì “lạ thay” phân tích tâm thức cá nhân lại mang lại hiệu quả. Bởi chính tâm thức của ta khi đối diện với thị trường chính là cách thức đơn giản nhất, hiệu quả nhất, tối ưu nhất dẫn đến kết quả như ý trên thị trường khi quản trị hiệu quả. Điều “lạ thay” về tâm thức cá nhân tôi sẽ giải thích phần tiếp theo trong chương này nên bạn sẽ hiểu rõ hơn về nội tâm mình cũng như quy luật vận hành mạnh mẽ nhất của thị trường.

Bây giờ nhìn lại từ tâm thức cá nhân, nhớ lại những lần bạn nhìn vào biểu đồ giá, thấy rõ thị trường đang lên hoặc xuống, đoán đúng xu hướng nhưng lại không vào lệnh. Thay vào đó, bạn ngồi nhìn cơ hội trôi qua, rồi tự trách bản thân vì đã bỏ lỡ. Đây chính là khoảng cách mà người thầy gọi là “khoảng cách tâm lý” nơi mà rất nhiều nhà giao dịch, từ người mới đến chuyên nghiệp, đều có thể vấp ngã.

Chúng ta thường nghĩ rằng để thành công, chỉ cần biết thị trường sẽ đi đâu. Nhưng sự thật phũ phàng là: hiểu thị trường không có nghĩa là ta sẽ kiếm được tiền từ nó. Vấn đề không nằm ở việc ta thiếu kỹ năng đọc biểu đồ hay phân tích, mà ở chỗ ta chưa đủ dũng cảm để hành động khi cơ hội xuất hiện. Sự dũng cảm ấy không nằm ở việc không biết mà cứ thế làm, mà là biết, dám làm, và dám chịu trách nhiệm cho việc mình làm. Chỉ một khoảnh khắc thoáng qua cũng đủ phản chiếu rằng nội tâm của ta đã trưởng thành đến đâu khi đối diện với thị trường.

Bạn có thấy mình từng ở trong tình huống này chưa? Hiểu thị trường, nhưng không dám hành động. Đó là khi bạn nhận ra: Phân tích kỹ thuật không thể bù đắp cho một tâm thức giao dịch yếu kém.

Khoảng cách tâm lý: Bài học cần nhận ra

Bạn có thấy quen không? Những lúc bạn hiểu thị trường rõ ràng, thấy cơ hội trước mắt, nhưng cuối cùng vẫn không hành động. Hoặc có khi bạn hành động, nhưng kết quả lại không như mong đợi. Cảm giác thất vọng ấy, ai trong chúng ta cũng từng trải qua.

Thật ra, vấn đề không nằm ở việc bạn không biết thị trường sẽ đi đâu, mà ở chỗ bạn không hành động được như ý muốn. Và điều này hoàn toàn bình thường. Bởi đôi khi, chúng ta không thể làm tốt hơn những gì mình đã làm tại thời điểm đó đơn giản vì nhận thức của chúng ta lúc ấy chỉ đến vậy.

Ngay tại lúc này ta thử nhìn mọi chuyện theo một cách khác: những gì bạn đã làm là tốt nhất trong khả năng của bạn lúc đó. Nếu bạn có nhận thức tốt hơn, chắc chắn bạn đã hành động khác đi. Điều quan trọng là nhận ra rằng mọi thứ đều có thể cải thiện được, miễn là bạn sẵn sàng nâng tầm nhận thức, kiến tạo tư duy và rèn luyện mỗi ngày.

Luyến tiếc những cơ hội đã qua chỉ là vô nghĩa, bởi thị trường thường được ví như một “mỏ kim cương vô tận” nơi bạn có thể dành cả phần đời còn lại để tìm thấy hàng vạn cơ hội mới mỗi ngày.

Nên “khoảng cách tâm lý” với những người giao dịch lâu năm đã có kinh nghiệm và kết quả thực tế, họ không quá bận tâm nếu bỏ lỡ một cơ hội. Họ hiểu rằng thị trường luôn có ngày mai. Nếu hôm nay chưa làm tốt, ngày mai là một cơ hội khác để bạn sửa sai, học hỏi và làm tốt hơn.

Vậy nên, thay vì trách móc bản thân, hãy tự hỏi: “Mình có thể làm gì để nâng cao nhận thức và cải thiện hành động tiếp theo?” Vì mỗi ngày bạn tiến bộ hơn một chút, đó đã là một thành công đáng kể rồi.

Đơn giản, có dành thắng lợi được cơ hội đó cũng đâu khiến bạn đổi đời, cũng như đâu phải cố bước thêm một bước nữa là sẽ thành công. Đâu phải như vậy! Mà đó là một hành trình hành trình ghi nhận lại từng bước tiến trưởng thành của bản thân trên thị trường này.

Câu chuyện giao dịch không chỉ dừng lại ở việc cố gắng nắm bắt mọi thời cơ hay việc đoán đúng thị trường ở mọi cơ hội, mà quan trọng hơn là:

– Làm thế nào để bạn hành động nhất quán, bất kể thị trường diễn biến ra sao.

– Làm thế nào để bạn không bị cảm xúc chi phối, ngay cả khi thị trường đi ngược lại dự đoán của bạn.

Sự thật là, bạn không cần một chiến lược phức tạp hay một chỉ báo “ma thuật.” Vấn đề không nằm ở “thị trường sẽ đi đâu,” mà là bạn có dám hành động khi cơ hội xuất hiện không.

Nhưng trước khi trả lời, hãy tự hỏi: Bạn có thật sự xem giao dịch là một nghề không?

Khi bạn định tâm với nghề, bạn sẽ hiểu rằng từng lệnh giao dịch, dù thắng hay thua, đều đáng được trân trọng. Nó không chỉ là con số mà còn là một bài học, một cơ hội để bạn trưởng thành hơn, để bạn chuẩn bị tốt hơn cho những lần kế tiếp.

Với tư duy như vậy, liên tục tiến lên phía trước bằng những bài học, câu trả lời lớn nhất khi nói về thành công trong giao dịch tài chính có lợi nhuận đều đặn là:

“Hoàn toàn có thể.”

Khoảng cách tâm lý: Làm chủ hay để nó điều khiển?

Dừng tạm ở đây, suy nghĩ cho thật kỹ, đây là một vấn đề không chỉ người mới, mà đôi khi ngay cả những người có kinh nghiệm lâu năm trong giao dịch cũng thường xuyên mắc phải. Bạn đã bao giờ tự hỏi tại sao đôi khi bạn dám đặt cược vào một cơ hội mơ hồ, thậm chí thiếu cơ sở, và lại may mắn thắng lớn, nhưng lại chùn bước khi đối mặt với một cơ hội rõ ràng và đáng tin cậy hơn? Điều đó khiến bạn bị mơ hồ, và thiếu lòng tin với thị trường nên nhanh chóng bị trả giá dẫn tới kết quả tệ trong những giao dịch kế tiếp. Vấn đề không phải ở khả năng hay sự hiểu biết của bạn về thị trường. Vấn đề nằm ở phản ứng tâm thức của bạn cách bạn đối diện với cơ hội khi nó xuất hiện.

Tôi tin rằng bạn đã làm tốt nhất trong nhận thức lúc đó của mình ở thời điểm đó. Càng đọc quyển sách này về sau, bạn sẽ càng hiểu rõ hơn ý này. Không cần phải lăn tăn nữa, nhưng chúng ta sẽ cùng đào sâu vào tâm thức giao dịch để hiểu tại sao điều đó xảy ra và làm cách nào để dứt điểm hoàn toàn.

Người thầy đã từng nói rằng: “cảm xúc chính là kẻ thù lớn nhất của mọi nhà giao dịch.” và đúng vậy, không phải biểu đồ hay chiến lược giao dịch, mà chính sợ hãi, tham lam, và tiếc nuối mới là yếu tố quyết định thành bại của bạn. Đó cũng chính là lý do vì sao có những nhà giao dịch hiểu thị trường rất rõ, nhưng không bao giờ đạt được sự ổn định lâu dài.

Thử nghĩ xem, cảm xúc đã chi phối bạn như thế nào trong các quyết định giao dịch:

– Khi sợ hãi, bạn chần chừ, để cơ hội trôi qua.

– Khi tham lam, bạn giữ lệnh quá lâu, chỉ để chứng kiến lợi nhuận bốc hơi.

– Khi tiếc nuối, bạn lao vào thị trường một cách thiếu suy nghĩ, phá vỡ kỷ luật của chính mình.

Vậy làm sao để phá vỡ những rào cản này? Đầu tiên, bạn cần chấp nhận rằng cảm xúc là một phần không thể thiếu của con người. Bạn không cần và cũng không thể loại bỏ hoàn toàn cảm xúc, nhưng bạn có thể học cách nhận diện và kiểm soát chúng. Đừng cố gắng trở thành một “cỗ máy không cảm xúc.” Thay vào đó, làm chủ cảm xúc và lựa chọn cảm xúc phù hợp với bối cảnh thị trường, điều đó giúp bạn phản ứng hiệu quả hơn.

Sự hòa hợp với thị trường giúp bạn cảm nhận rằng mọi khoảnh khắc trên thị trường chỉ đơn thuần phản ánh tâm thức của chính bạn khi nhìn nhận nó. Bạn vẫn là chính bạn, đúng với những gì bạn vốn có; đừng cố thay đổi hoặc cưỡng ép bản thân, bởi điều đó sẽ chỉ mang lại sự cản trở. Nhưng cũng đừng buông thả chính mình. Đơn giản, trung thực với bản thân và không ngừng trưởng thành qua từng bước trên hành trình thị trường. Chính sự trưởng thành nội tâm là bước tiến mạnh mẽ nhất, giúp bạn từng bước làm chủ “khoảng cách tâm lý” và từ đó làm chủ cả thị trường.

Làm sao để chuyển hóa giao dịch thành quy trình đơn giản?

Larry Pesavento và Leslie Jouflas từng viết trong cuốn sách Trade what you see: How to profit from pattern recognition rằng: “Giao dịch dựa trên những gì bạn thấy, chứ không phải những gì bạn nghĩ.” Câu nói này thoạt nghe có vẻ đơn giản, nhưng ẩn chứa một triết lý sâu sắc, đặc biệt khi nói về quản trị tâm thức trong giao dịch.

Nếu bạn nghĩ lại, sẽ thấy rất nhiều lần bạn không giao dịch theo những gì thị trường thực sự thể hiện, mà dựa trên kỳ vọng hoặc nỗi sợ của chính mình. Bạn kỳ vọng giá sẽ tăng vì tin rằng mình “phải đúng,” hoặc bạn sợ giá sẽ giảm vì nỗi ám ảnh từ các lệnh thua trước đó. Và chính những cảm xúc này đã khiến bạn không hành động theo cách mà lý trí bảo bạn nên làm.

Vậy ý nghĩa thực sự của câu nói này trong giao dịch là gì?

1. Tập trung vào hiện tại: thị trường chỉ tồn tại ở giây phút hiện tại. Quá khứ đã qua, tương lai chưa tới. Bạn không thể giao dịch thành công nếu cứ mang tâm trí của mình về những lệnh đã thua, hoặc quá dựa vào dự đoán tương lai. Quan sát hiện tại là chìa khóa để phản ứng chính xác.

2. Khách quan với thị trường: thị trường không quan tâm đến kỳ vọng của bạn. Nó chỉ phản ánh sự thật khách quan thông qua biểu đồ và hành động giá. Nếu bạn để kỳ vọng chi phối, bạn sẽ không còn nhìn thấy thị trường đúng với bản chất của nó.

3. Tách biệt cảm xúc khỏi hành động: quản trị tâm thức trong giao dịch không có nghĩa là không dính mắc cảm xúc điều đó là không thể. Thay vào đó, bạn cần học cách nhận diện cảm xúc khi chúng xuất hiện, biết chúng đang tồn tại và không để chúng ảnh hưởng đến quyết định của mình.

Cho nên khi giao dịch trên thị trường nếu bảo khó cũng không phải là khó, mà dễ lại cũng càng không. Nên chúng ta sẽ bắt đầu với thị trường với sự đơn giản.

Khi tiếp nhận sự đơn giản này, quy trình giao dịch sẽ bắt đầu bằng: “Giao dịch dựa trên những gì bạn thấy, chứ không phải những gì bạn nghĩ”. Còn những gì tiếp theo cuốn sách sẽ cung cấp cho bạn đầy đủ những yếu tố “đơn giản” để bạn thấy được đây cũng chỉ là cuộc “chơi” với thị trường. Khi “chơi” thì về mặt quản trị tâm thức, bạn đã thắng được 5 đến 7 phần rồi vì tâm thức sẽ đơn giản đối diện với thị trường. Còn cố tình giữ áp lực, quá nghiêm túc sẽ vô cùng ảnh hưởng đến kết quả giao dịch. Người thầy chỉ ra rằng khi hóa thân là một người “chơi” chuyên nghiệp bao giờ cũng có lợi thế hơn là kẻ chỉ chăm chăm muốn lấy tiền của thị trường bao giờ cũng thế, thị trường sẽ sớm cho những kẻ này bài học đắt giá.

Làm thế nào để áp dụng câu nói “giao dịch những gì bạn thấy”?

Cắt đầu với ba bước cơ bản, người thầy chỉ ra mỗi bước là một phần trong hành trình xây dựng tâm thức giao dịch vững vàng:

1. Quan sát không dính mắc:

Khi nhìn vào biểu đồ, tập trung vào những gì thực tế đang diễn ra các hành động giá, mô hình, và xu hướng ngay hiện tại. Mô thức hay hệ thống có nền tảng cốt lõi và giá trị thực tiễn cao trong giao dịch.

Nếu còn dính mắc quá chú ý phần này: Tránh suy nghĩ kiểu “tôi nghĩ thị trường sẽ…” hãy hỏi: “biểu đồ đang cho tôi thấy điều gì?”, thay vì hỏi “làm sao để tôi không bị chi phối cảm xúc bởi thị trường mà hỏi bản than rằng: “làm sao tôi làm chủ được nội tâm chính mình”.

Nắm được khái niệm nhưng phải biết buông không bám chấp vào khái niệm, biết là khái niệm đó tồn tại, rồi cũng chỉ dừng tại đó mới có thể dùng được.

2. Hành động dựa trên kế hoạch:

Thay vì để cảm xúc dẫn lối hãy lựa chọn cảm xúc phù hợp cho hoàn cảnh đang diễn ra trên thị trường. Mỗi lệnh giao dịch nên tuân thủ kỷ luật và kế hoạch bạn đã chuẩn bị từ trước. Nguyên tắc này sẽ giúp bạn loại bỏ sự ngẫu nhiên và tăng tính nhất quán trong giao dịch.

3. Chấp nhận kết quả:

Dù lệnh thắng hay thua, nhớ rằng mỗi giao dịch chỉ là một phần nhỏ trong bức tranh lớn. Kết quả của một lệnh không phản ánh toàn bộ khả năng của bạn. Hãy chấp nhận rằng thua lỗ là một phần tự nhiên của quá trình giao dịch.

Tất nhiên thể nghiệm nội tâm một cách sâu sắc hơn sẽ có thêm nhiều bài học với cách thức áp dụng trên trong giao dịch để giúp mọi giao dịch diễn ra đơn giản và nhẹ nhàng.

Quản trị tâm thức: Nền tảng cốt lõi của nhà giao dịch?

Nguyên tắc “giao dịch những gì bạn thấy” không chỉ là một chiến lược kỹ thuật, mà còn là một phần quan trọng trong quản trị tâm thức. Khi bạn thực sự làm chủ được tâm thức, bạn sẽ thấy rằng mọi biến động của thị trường đều trở nên đơn giản chúng chỉ là những tín hiệu để bạn phản ứng, không phải là những thứ để bạn sợ hãi hay quá kỳ vọng.

Chuyên gia trong ngành nhấn mạnh: “Giao dịch không phải là đoán đúng hay sai. Đó là việc hành động đúng thời điểm dựa trên những gì bạn thấy.” và tôi, qua những năm tháng thực chiến, cũng nhận ra rằng, thành công không đến từ việc bạn biết thị trường sẽ đi đâu, mà từ việc bạn có đủ kỷ luật để hành động đúng khi cơ hội xuất hiện.

Cơ hội luôn có nhưng mỗi lần xuất hiện chỉ là một khoảnh khắc nắm bắt nhất định. Người thấy được những gì đang diễn ra vì họ thấy được và có đủ nhận thức nắm bắt được, phần lớn thì một là bỏ qua vì thấy quá vội nên không dám hành động, còn lại là không thấy được, chính xác là chưa nhận thức được vì có điều gì đó chưa tương đồng với họ, có lẽ phải nâng cao nhận thức thêm nữa thì may ra. Cho nên về mặt quản trị tâm thức vẫn là mấu chốt để nhìn nhận vạn sự chứ không riêng gì giao dịch tài chính.

Chương này chỉ là bước khởi đầu, một cái nhìn sơ lược về cách tâm thức và cảm xúc ảnh hưởng đến giao dịch của bạn. Nhưng hãy nhớ, quản trị tâm thức không phải là đích đến, đó là một hành trình không thể đo lường bằng thời gian, chỉ khi bạn ngộ ra hay nhận được thì từ đó về sau trong giao dịch chỉ là một “trò chơi” để bạn trưởng thành hơn. Đó là một hành trình rèn luyện, là sự kết hợp giữa kỷ luật, nhận thức, sự kiên nhẫn và dám đón nhận.

Khởi nguồn của quản trị tâm thức về đầu tư và giao dịch tài chính đó là nhận thức đúng đắn về thị trường, những giá trị mà thị trường mang lại, vai trò của bản thân bạn khi tham gia thị trường và tham gia giao dịch vẫn cân bằng được cuộc sống bên ngoài. Để hành trình giao dịch trôi qua là một hành trình “làm giàu” đáng nhớ đến, rút ra được nhiều bài học thay đổi cuộc đời.

Trong các chương tiếp theo, chúng ta sẽ đi sâu hơn vào từng khía cạnh của quản trị tâm thức từ việc làm thế nào để xây dựng tư duy vững chắc, đến cách phát triển một tư duy giao dịch nhất quán. Mỗi chương là một mảnh ghép quan trọng, giúp bạn từng bước làm chủ cảm xúc và xây dựng sự tự tin trong giao dịch.

Chốt lại thế này giao dịch không phải là sự ràng buộc. Đó là một công cụ để bạn đạt được tự do tài chính và tận hưởng cuộc sống. Và quản trị tâm thức chính là chìa khóa giúp bạn mở ra cánh cửa đó.

Hành trình đạt được chiến thắng nhất quán

Thực tế, sự khác biệt giữa hai nhóm nhà giao dịch nhóm chiến thắng nhất quán và phần còn lại giống như sự khác biệt giữa trái đất và mặt trăng. Trái đất và mặt trăng đều là những thiên thể tồn tại trong cùng một hệ mặt trời, vì vậy, chúng có điểm chung. Nhưng bản chất và đặc điểm của chúng thì lại khác nhau một trời một vực, giống như ngày và đêm. Tương tự, bất kỳ ai thực hiện một lệnh giao dịch đều có thể tự xưng là nhà giao dịch, nhưng nếu so sánh đặc điểm của nhóm nhỏ những người chiến thắng ổn định với phần đông còn lại, bạn sẽ thấy sự khác biệt rõ ràng khác biệt như ngày và đêm.

Nếu việc trở thành nhà giao dịch chiến thắng ổn định được ví như hành trình đến mặt trăng, thì chúng ta có thể nói rằng việc đến được mặt trăng là hoàn toàn có thể. Hành trình này cực kỳ khó khăn, và chỉ một số ít người từng đạt được. Từ góc nhìn ở trái đất, chúng ta có thể thấy mặt trăng hầu như mỗi đêm, và nó dường như gần đến mức chỉ cần giơ tay ra là có thể chạm tới. Nhưng thực tế thì sao? Để đặt chân lên mặt trăng, bạn cần sự chuẩn bị nghiêm túc, một chiến lược rõ ràng và quan trọng nhất lòng kiên định cùng tư duy đúng đắn.

Đây chính là điều mà người thầy và tôi nhận ra. Thành công trong giao dịch không chỉ nằm ở việc hiểu thị trường, mà còn ở việc bạn hiểu chính mình đến đâu. Để từ đó, bạn vượt qua những giới hạn nội tâm, như nỗi sợ, lòng tham, hay sự thiếu kỷ luật những điều luôn cản trở bạn trên hành trình đạt đến thành công.

Bạn có thể thấy rõ cơ hội trước mắt, giống như mặt trăng luôn hiện hữu trên bầu trời. Nhưng nếu thiếu sự chuẩn bị và tư duy đúng, bạn sẽ mãi đứng từ xa mà ngắm nhìn, không bao giờ chạm tay tới nó. Và đây chính là khác biệt lớn nhất giữa nhóm nhà giao dịch chiến thắng nhất quán và những người còn lại.

Thành công không phải là thứ bạn tình cờ tìm thấy, mà là một hành trình được thiết kế cẩn thận. Tất cả bắt đầu từ tâm thức giao dịch nơi bạn học cách đối mặt với cảm xúc, vượt qua những giới hạn nội tâm và hành động nhất quán dù thị trường biến động ra sao. Thành công trong giao dịch không phải là một “đích đến” dễ dàng, nhưng nếu bạn thực sự tập trung và kiên trì, bạn hoàn toàn có thể đạt được.

Vậy câu hỏi dành cho bạn là: bạn sẵn sàng làm gì để bước ra khỏi nhóm phần đông và gia nhập nhóm chiến thắng ổn định?

Được người thầy nhắc nhở rằng, chìa khóa nằm ở tâm thức giao dịch thứ sẽ giúp bạn vượt qua mọi rào cản và biến ước mơ thành hiện thực.

Giao dịch thành công cũng giống như việc bước vào một thế giới mà ở đó, bất kỳ ngày, tuần hay tháng nào, thị trường đều mang đến những cơ hội kiếm tiền khổng lồ cho những ai dám thực hiện giao dịch. Thị trường luôn vận động, và dòng tiền cũng luôn chảy, tạo ra những khả năng tưởng chừng vô hạn để bạn thành công. Nhưng, người thầy nhấn mạnh từ “tưởng chừng” đây chính là điểm khác biệt lớn nhất giữa hai nhóm nhà giao dịch: nhóm chiến thắng một cách nhất quán và nhóm luôn ở bên bờ của thất bại.

Đối với những nhà giao dịch đã vượt qua cái mà tôi và người thầy gọi là “ngưỡng cửa nhất quán”, dòng tiền không chỉ nằm trong tầm tay họ mà họ gần như có thể lấy được nó bất kỳ lúc nào. Có thể bạn cảm thấy sốc hoặc khó tin, nhưng đây là sự thật. Dĩ nhiên, vẫn có những giới hạn nhất định, nhưng phần lớn, tiền chảy vào tài khoản của những nhà giao dịch này một cách dễ dàng và tự nhiên đến mức khó ai có thể tưởng tượng nổi.

Ngược lại, đối với những nhà giao dịch chưa đạt được sự nhất quán, từ “tưởng chừng” mang đúng nghĩa như nó gợi ý. Thành công dường như luôn “ngay trong tầm tay,” nhưng rồi lại biến mất hoặc tan biến trước mắt họ, hết lần này đến lần khác. Đây không chỉ đơn thuần là một thất bại về mặt kỹ thuật, mà là nỗi đau về mặt tâm thức. Điều duy nhất ổn định trong hành trình của nhóm này chính là sự bất ổn cảm xúc hay mất cân bằng điện từ phần sau tôi sẽ đề cập đến.

Họ có thể có những khoảnh khắc vui sướng khi giành chiến thắng, nhưng hầu hết thời gian, họ chìm trong cảm giác sợ hãi, giận dữ, thất vọng, lo lắng, đau buồn, bị phản bội và đầy hối tiếc. Sự bất an này không chỉ làm họ kiệt quệ về mặt tinh thần mà còn khiến họ lặp lại những sai lầm cũ, khiến con đường đến thành công ngày càng xa vời.

Điều gì thực sự tách biệt hai nhóm nhà giao dịch nhóm nhất quán và nhóm thất bại?

Liệu đó có phải là trí tuệ vượt trội? Hay làm việc chăm chỉ hơn? Có phải họ là những người giỏi phân tích hơn? Hay họ sử dụng những hệ thống giao dịch tinh vi nhất? Đúng, những yếu tố này có thể góp phần, nhưng chúng không phải là gốc rễ của vấn đề.

Người thầy đưa ra một thực tế thú vị: Trong số những nhà giao dịch thất bại liên tục, chúng ta thường thấy họ là những người thuộc tầng lớp được xã hội nể trọng: bác sĩ, luật sư, kỹ sư, nhà khoa học, CEO, những doanh nhân thành đạt, hoặc thậm chí là những người về hưu với khối tài sản đáng kể. Họ là những cá nhân thông minh, học cao hiểu rộng, giàu kinh nghiệm sống. Vậy tại sao họ vẫn thất bại thảm hại trên thị trường tài chính?

Thị trường tài chính không đánh giá bạn qua địa vị xã hội, bằng cấp hay tài sản tích lũy. Nó không quan tâm bạn đã thành công trong những ngành nghề danh giá nào. Trên thị trường, tất cả chúng ta đều bình đẳng. Thành công không nằm ở những gì xã hội thường tôn vinh như trí tuệ, học vấn hay sự chăm chỉ mà nằm ở khả năng quản trị tâm thức, quản trị tư duy và quản trị hành vi của chính mình.

Nhóm nhà giao dịch nhất quán không phải là những người thông minh nhất, cũng không phải là những người sở hữu chiến lược giao dịch tối ưu nhất. Họ chính là những người có khả năng duy trì sự bình tĩnh, vượt qua nỗi sợ hãi và không để cảm xúc chi phối dù thị trường có biến động mạnh đến đâu.

Ngược lại, nhóm thất bại bị cuốn vào vòng xoáy cảm xúc. Họ sợ hãi khi thị trường đi ngược lại dự đoán và tham lam khi thấy lợi nhuận nhanh chóng. Họ liên tục lặp lại các chu kỳ: sợ hãi → bỏ lỡ cơ hội → tiếc nuối → cố gắng bù đắp, và kết quả là tiếp tục thất bại. Họ không thất bại vì thiếu kiến thức hay kỹ năng, mà vì không thể làm chủ được chính mình.

Vậy, làm thế nào để trở thành nhà giao dịch nhất quán?

Câu trả lời nằm ở:

Có được tâm thái đúng. Đó là “năng lực đặc biệt” mà trong quyển sách này sẽ giúp bạn gọi tên ra là loại cảm xúc gì và chọn lựa cảm xúc phù hợp với hoàn cảnh như thế nào. Để mỗi giao dịch trở nên đơn giản hơn và nhẹ nhàng hơn.

Cùng tôi trong những chương sau sẽ dần tiết lộ cho bạn cụ thể, bây giờ bạn tập dần buông bỏ nỗi sợ hãi và sự ám ảnh về kết quả giao dịch, tôi tin lúc đó bạn đã làm tốt nhất rồi. Khi bạn tiếp tục theo dõi nội dung tiếp theo, tự nhiên bạn sẽ cảm thấy giao dịch sẽ không còn là một cuộc chiến căng thẳng nữa, mà trở thành một quy trình đơn giản và tự nhiên.

Từ người thầy đến hành trình của bạn

Cuốn sách này không chỉ là sự tiếp nối từ tư duy của người thầy mà còn là những bài học mà tôi đã rút ra sau nhiều năm giao dịch thực chiến. Tâm thức là gốc rễ của mọi hành động, và khi bạn làm chủ được tâm thức của mình, giao dịch không còn là một cuộc chiến căng thẳng hay đầy áp lực.

Thay vào đó, biến giao dịch thành một quy trình đơn giản, nơi bạn chỉ cần quan sát, hành động, và để lợi nhuận tự nhiên đến. Không còn căng thẳng, không còn đấu tranh nội tâm chỉ còn lại sự tự tin, bình tĩnh, và hiệu quả.

Vậy đích đến cuối cùng của giao dịch là gì? Chẳng phải là có tiền để tận hưởng một cuộc sống trọn vẹn hơn sao? Vậy nên, thay vì dán mắt vào màn hình cả ngày, bạn hãy tự hỏi: “Mình đang giao dịch để đạt được điều gì? Tự do tài chính, hay tự do thời gian? Hay cả hai?”

Thêm một lần nhắc nhở nữa, giao dịch không phải là sự ràng buộc trong những lo lắng và căng thẳng. Đó là một công cụ mạnh mẽ giúp bạn đạt được sự tự do mà bạn xứng đáng. Tự do yêu thương bản thân, chăm sóc gia đình, và tận hưởng cuộc sống theo cách bạn muốn.

Giao dịch nên vận hành như một phần tự nhiên trong cuộc sống của bạn nhẹ nhàng, đơn giản và hiệu quả. Đó mới là ý nghĩa thực sự của hành trình này.

Thị trường sẽ luôn ở đó, cơ hội sẽ luôn ở đó. Nhưng điều quan trọng nhất là: bạn có thể làm chủ được chính mình, để đón nhận cơ hội khi nó đến hay không?

Hầu hết các nhà phân tích thị trường giỏi nhất lại là những nhà giao dịch tệ nhất mà bạn có thể tưởng tượng. Nghe có vẻ khó tin, nhưng thực tế là như vậy. Trí thông minh và khả năng phân tích xuất sắc chắc chắn đóng vai trò quan trọng trong giao dịch, nhưng chúng không phải yếu tố quyết định sự khác biệt giữa những người chiến thắng bền vững và những người thất bại. Nếu không phải trí thông minh hay phân tích tốt hơn, thì điều gì mới tạo nên khác biệt? Sau nhiều năm làm việc cùng những nhà giao dịch xuất sắc và cả những người từng thất bại, thậm chí giúp một số từ “tệ nhất” trở thành “tốt nhất”, người thầy có thể khẳng định chắc chắn rằng: Những nhà giao dịch thành công nhất tư duy khác biệt so với phần còn lại.

Ý này nghe có vẻ đơn giản, nhưng nó lại chứa đựng ý nghĩa rất lớn nếu bạn thật sự hiểu rõ. Ai trong chúng ta cũng nghĩ rằng mình khác biệt, nhưng thường mặc định rằng người khác chia sẻ cách nhìn nhận giống mình, cho đến khi xảy ra một tranh cãi về những điều mà cả hai cùng trải nghiệm. Và chính sự khác biệt trong cách tư duy, hơn cả bên ngoài đang thể hiện, mới làm cho mỗi người trở nên độc nhất. Nhưng trong giao dịch, tư duy “khác biệt” có nghĩa là gì? Đó không chỉ là việc bạn nhìn nhận cơ hội hay thách thức trên thị trường, mà là khả năng bạn hành động nhất quán dựa trên những gì mình thấy, bất chấp sự tác động của cảm xúc hay hoàn cảnh bên ngoài.

Người thầy từng nhấn mạnh: Những nhà giao dịch giỏi không chỉ biết thị trường có thể làm gì, mà họ biết chính mình sẽ làm gì khi thị trường xảy ra điều đó. Tư duy khác biệt này không chỉ đơn thuần là hiểu thị trường, mà còn là sự làm chủ tâm thức, duy trì kỷ luật và phản ứng chính xác với mọi diễn biến xảy ra. Thị trường là nơi thể nghiệm nội tâm ngay lập tức khi mới vừa vào lệnh, nơi mà những người chiến thắng không phải là người đoán đúng nhiều nhất, mà là người hành động bài bản và có tiêu chuẩn nhất. Và đây cũng là lý do tại sao tư duy giao dịch khác biệt lại là yếu tố sống còn, giúp những nhà giao dịch xuất sắc không chỉ tồn tại mà còn vượt trội trong một môi trường đầy biến động.

Quay lại với các nhà giao dịch. Điều gì khác biệt giữa cách suy nghĩ của những nhà giao dịch giỏi nhất so với những người vẫn đang loay hoay? Mặc dù thị trường có thể được miêu tả như một “đấu trường vô tận của những cơ hội,” nhưng đồng thời, nó cũng là nơi tạo ra những áp lực tâm lý kéo dài và khắc nghiệt nhất mà bạn từng phải đối mặt.

Hầu hết mọi nhà giao dịch, vào một thời điểm nào đó, đều học được cách nhận diện cơ hội trên thị trường.Nhưng rõ ràng rằng việc học cách nhận biết cơ hội mua hoặc bán không đồng nghĩa với việc bạn đã học được cách suy nghĩ như một nhà giao dịch thực thụ.

Điều khác biệt lớn nhất giữa những người thắng lợi bền vững và phần còn lại chính là: Những người thắng lợi đã đạt đến một trạng thái nội tâm đặc biệt và một hệ thống tư duy độc đáo giúp họ duy trì kỷ luật, tập trung và quan trọng nhất là sự tự tin, bất chấp những điều kiện bất lợi từ thị trường. Chính điều này giúp họ không còn dễ bị tác động bởi những nỗi sợ hãi hay những sai lầm giao dịch mà hầu hết mọi người đều gặp phải.

Chú thích:

Nhất quán là sự kiên định trong tư duy, hành động và kỷ luật, luôn tuân thủ nguyên tắc và chiến lược đã đề ra, bất kể thị trường biến động ra sao. Đây là yếu tố cốt lõi để đạt được thành công bền vững trong giao dịch.

Trạng thái rung động điện từ nội tâm

Từ bây giờ trở về sau để bạn bước vào hành trình tâm thức đơn giản hơn chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một tri thức tuyệt quý người thầy đặc biệt về môn quản trị tâm thức có chỉ dạy, thời kỳ đồ đá đồ đồng, đầu tiên con người phát hiện ra đồ đá, sau đó phát hiện ra lửa, bắt đầu phát hiện ra tầm quan trọng của hơi nước, gió, từ từ phát hiện ra tầm quan trọng của điện từ, bây giờ họ phát hiện ra tầm quan trọng của quang (ánh sáng). Mỗi một phát hiện quyết định 1 sự văn minh, nên con người của mình từ từ phải cân bằng được ĐIỆN. Giai đoạn này, trên thị trường đa phần sai lầm dẫn đến mất mát trên thị trường là do rối loạn điện từ.

Nên TẦN SỐ RUNG ĐỘNG NĂNG LƯỢNG của con người chúng ta nó lệ thuộc vào TRẠNG THÁI RUNG ĐỘNG ĐIỆN TỪ CỦA NỘI TÂM, hay nói cách khác là TRẠNG THÁI NỘI TÂM của chúng ta.

TRẠNG THÁI RUNG ĐỘNG ĐIỆN TỪ CỦA NỘI TÂM thì chúng ta phân ra:

– Trạng thái theo chiều hướng Âm (-): Phát ra ngoài tần số thấp, mọi việc mình làm hầu hết dẫn đến kết quả bất như ý

– Trạng thái theo chiều hướng Dương (+): Phát ra ngoài tần số cao; mọi việc mình làm hầu hết dẫn đến kết quả như ý

– Trạng thái theo chiều hướng cân bằng: Phát ra ngoài tần số siêu cao, đây là trạng thái đặc biệt nhất không thể biết, không thể diễn tả bằng lời, điều này tôi sẽ làm rõ ở những chương sách sau này.

Tuy nhiên tôi vẫn nhắc nhở ở chỗ này rằng trạng thái nội tâm hướng dương nên xuất phát từ cân bằng, lấy trạng trái cân bằng như trạm nghỉ giữa các trạng thái để giúp nội tâm được thông suốt tránh quá dương thì sẽ hoá âm. Tức dương quá mạnh mẽ sẽ hoá âm, giống một chuỗi thắng thường kéo theo một chuỗi thua, chúng ta cần sự nhất quán, hiệu quả và ổn định cũng giống như nội tâm vậy.

Mọi thứ xuất phát từ tâm thức cá nhân trước khi hiển lộ trên thị trường. Cũng như tại sao trên thị trường chúng ta không đi phân tích tâm lý đám đông của các tay chơi, nhóm người tham gia chuyên nghiệp, hay những người đến từ các tổ chức có dòng tiền mạnh mẽ mà đi “phân tích tâm thức” chính bản thân mỗi nhà giao dịch trên thị trường. Giải thích rõ hơn là quá nhiều đám đông xuất hiện đổ bộ vào thị trường thì mọi lý thuyết về tâm lý đám đông sẽ là vô nghĩa vì tính cục bộ của tâm thức “không giới hạn” như vậy lại mang tính chất của quy luật, mà khi đã là quy luật thì phải sử dụng quy luật mạnh mẽ nhất đó là quy luật tâm thức.

Người thầy cũng nhắc nhở ở đây đó là quy luật tâm thức sẽ có hai thái cực ảnh hưởng đến tâm thức và mọi hiện tượng, sự vật, sự việc của chúng ta đó là: âm, dương. Nhìn lại có phải đỉnh cao của tâm lý đám đông là tâm thức cá nhân như tôi đã bàn ở phần trên. Và nắm bắt quy luật tâm thức cũng làm chủ hai thái cực âm dương sao cho hoà hợp hơn, sao cho có sự cân bằng để nó là cơ sở phản ánh tính nhất quán của một nhà giao dịch trên thị trường. Quá hứng khởi, tự mãn, cảm xúc vui vẻ quá mức phản ánh chiều quá dương hay quá đau đớn, khổ nhọc cũng phản ánh chiều ngược lại là quá âm.

Quá là không tốt, càng quá đà vào cảm xúc rồi buông thả để điện từ rối loạn thì càng xa với khái niệm tôi luôn nhắc lại: “Nhà giao dịch chiến thắng nhất quán”. Nhận biết để thay đổi chứ đừng để đó, vì nhận ra điều này phần đời còn lại của bạn chắc hẳn nhẹ nhàng hơn rất nhiều so với lúc trước khi tiếp xúc với thị trường.

Cho nên bắt đầu từ đây tôi sẽ nói nhiều hơn về khái niệm trạng thái nhận thức nội tâm hay trạng thái nội tâm của con người hay chính bản thân mỗi chúng ta nhìn nhận con người, hoàn cảnh xung quanh và cả thị trường tài chính.

Bạn nghĩ mà xem: Mỗi người đều có thể học được cách phân tích thị trường, nhưng rất ít người rèn luyện được tâm thái đúng và tư duy cần thiết để trở thành người chiến thắng một cách nhất quán. Giống như việc bạn có thể học và hoàn thiện kỹ thuật cầm vợt chơi Pickleball, nhưng để đạt được sự ổn định trong kết quả, điều quan trọng nằm ở tâm thái, tư duy, và khả năng chú ý đến những tiểu tiết nhỏ nhất trong từng cú đánh.

Một người huấn luyện Pickleball từng chia sẻ với tôi rằng:

“Cần phải đặt tâm thức ngay tại đây, ngay tại những điểm trọng tâm, để mỗi cú đánh đều chứa đựng một bài học.” Như Lý Tiểu Long từng nói: “Tôi không sợ người tập 10.000 cú đá khác nhau, tôi chỉ sợ người tập một cú đá 10.000 lần.” Chính sự trọn vẹn trong từng cú đánh, mỗi lần tập luyện đều có bài học rõ ràng, mới tạo nên sự nhất quán và thành công thực sự.

Tại sao tôi ví dụ môn thể thao này?

Vì Pickleball là một môn thể thao đòi hỏi chiến thuật rất cao và đặc biệt nhạy cảm với sự “vội vàng” của nội tâm. Chính trạng thái vội vàng này thường dẫn đến kết quả xấu, không chỉ trong Pickleball mà cả trong Trading.

Tôi đã từng chứng kiến các tuyển thủ quốc gia Việt Nam chơi Pickleball ở một đẳng cấp cao. Điều ấn tượng nhất không phải là họ cố gắng đánh bóng thật mạnh hay hạ gục đối thủ bằng kỹ thuật điêu luyện, mà là họ hiểu rõ luật chơi và luôn thích nghi liên tục để hóa giải các chiêu thức của đối phương.

Điều này làm tôi liên tưởng rất nhiều đến giao dịch tài chính. Trong cả hai lĩnh vực, việc quản trị tâm thức, hiểu luật chơi và khả năng thích nghi luôn là yếu tố quyết định kết quả.

Nhắc nhở của người thầy:

“Tiểu tiết tạo nên đại cục”, rút kinh nghiệm và KAIZEN tốt hơn 1% cho lần kế tiếp sẽ quyết định thắng lợi của một nhà giao dịch nhất quán.

Vâng, quản trị tâm thức giúp bạn đi đơn giản hơn trên con đường thành công nhất quán trong giao dịch tài chính. Nhận biết và thấu hiểu nội tâm đó chính là cách thức tưởng chừng nhẹ nhàng nhất mà hiển nhiên chẳng cần một “chén thánh” diệu kỳ nào giúp bạn chinh phục thị trường. Tất nhiên có rất nhiều cách thức để bạn đi đến đích, tôi cũng vẫn sẽ chia sẻ cho bạn thêm vài cách để đạt được mong muốn của bạn qua bài học của người thầy, chỉ cần bạn giúp tôi xác lập lại mong muốn đó thực sự bạn muốn có hay không? Trong tương lai đấy nhé, hình dung xem để xác lập lại và tiếp tục đọc cách thức mà người thầy cũng hay thường chia sẻ cho các học trò.

Giao dịch có cần trải qua đau đớn nội tâm “cực hạn”

Thông thường, những nhà giao dịch vượt qua “ngưỡng cửa của sự nhất quán” thường phải trải qua rất nhiều đau đớn cả về cảm xúc lẫn mất mát tài chính trước khi họ đạt được trạng thái nhận thức nội tâm cho phép họ hoạt động hiệu quả trong môi trường khắc nghiệt của thị trường. Ngoại lệ hiếm hoi thường thuộc về những người sinh ra trong gia đình có truyền thống giao dịch thành công, hoặc bắt đầu sự nghiệp giao dịch dưới sự hướng dẫn của một người thầy thực sự hiểu rõ bản chất của giao dịch và quan trọng hơn, biết cách truyền đạt điều đó.

Tại sao hầu hết các nhà giao dịch lại trải qua những nỗi đau cảm xúc và thất bại tài chính? Câu trả lời đơn giản là: Phần lớn chúng ta không may mắn được bắt đầu sự nghiệp giao dịch với sự hướng dẫn đúng đắn. Tuy nhiên, lý do sâu xa hơn thế nhiều.

Người thầy đã dành hàng chục năm để “giải phẫu” các động lực nội tâm đằng sau giao dịch nhằm phát triển những phương pháp hiệu quả để dạy các nguyên tắc thành công. Và điều mà ông ấy phát hiện ra là: Giao dịch đầy rẫy những nghịch lý và mâu thuẫn trong cách tư duy, điều này khiến việc học cách giao dịch thành công trở nên cực kỳ khó khăn. Thực tế, nếu phải chọn một từ duy nhất để miêu tả bản chất của giao dịch, thì từ đó chính là “nghịch lý”.

Theo từ điển, nghịch lý là điều có vẻ mâu thuẫn hoặc trái ngược với niềm tin thông thường thậm chí trái ngược với những gì chúng ta nghĩ là hợp lý. Nhưng chính những nghịch lý này lại là điều khiến giao dịch trở thành một hành trình vừa thách thức, vừa cuốn hút.

Từ kinh nghiệm của chính tôi và những bài học rút ra từ người thầy cùng các chuyên gia khác, tôi nhận ra rằng: Không chỉ cần hiểu nghịch lý của thị trường, mà còn cần phải học cách chấp nhận nó như một phần tự nhiên của giao dịch. Việc này không chỉ giúp bạn vượt qua những áp lực tinh thần mà còn giúp bạn phát triển một tư duy đúng đắn thứ sẽ đưa bạn đến sự nhất quán và tự tin trong giao dịch.

Điều tôi muốn nhấn mạnh là: Giao dịch không chỉ là việc bạn phân tích tốt hay dự đoán đúng, mà còn là việc bạn chuẩn bị tâm thức như thế nào để đối mặt với sự không chắc chắn, nghịch lý và áp lực của thị trường. Và khi bạn vượt qua được những rào cản đó, giao dịch không chỉ còn là một công việc kiếm tiền, mà sẽ trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống tự do và ý nghĩa mà bạn hằng mong ước.

“Người chấp nhận rủi ro”

Thảm họa tài chính và cảm xúc là điều thường gặp ở các nhà giao dịch. Điều này xảy ra bởi vì nhiều quan điểm, tâm thái và nguyên tắc mà chúng ta thường áp dụng rất tốt trong cuộc sống hàng ngày lại hoàn toàn phản tác dụng khi bước vào môi trường giao dịch. Những điều này đơn giản là không hoạt động trong thế giới giao dịch. Và điều đáng buồn là, đa số nhà giao dịch bắt đầu sự nghiệp của mình với một sự thiếu hiểu biết cơ bản về giao dịch thực sự nghĩa là gì, về các kỹ năng cần thiết, và mức độ mà những kỹ năng đó cần được phát triển.

Bạn thử nghĩ về điều này: Giao dịch vốn dĩ luôn tiềm ẩn rủi ro. Không có một giao dịch nào mà kết quả được bảo đảm chắc chắn. Vì vậy, khả năng sai lầm và mất tiền luôn luôn tồn tại. Khi bạn thực hiện một lệnh giao dịch, bạn có xem mình là một “người chấp nhận rủi ro” không? Nghe có vẻ như một câu hỏi đánh đố, nhưng thực ra không phải vậy.

Câu trả lời hợp lý là gì? Tất nhiên, bạn có thể nghĩ rằng: “Chắc chắn rồi, tôi chấp nhận rủi ro khi giao dịch.” Nếu tôi tham gia vào một hoạt động vốn dĩ đầy rủi ro, vậy chẳng phải tôi chính là một người chấp nhận rủi ro sao? Đây là một giả định rất hợp lý, và hầu hết các nhà giao dịch đều nghĩ như vậy. Hơn nữa, họ còn tự hào khi xem mình là một “người chấp nhận rủi ro.” nhưng vấn đề ở đây là: Giả định này sai hoàn toàn.

Đúng, khi bạn thực hiện một giao dịch, bạn đang đối mặt với rủi ro, nhưng điều đó không có nghĩa là bạn thực sự là “người chấp nhận rủi ro”. Đây là điểm mấu chốt: tất cả các giao dịch đều tiềm ẩn rủi ro vì kết quả chỉ mang tính xác suất không có gì bảo đảm. Nhưng, hầu hết các nhà giao dịch có thực sự tin rằng họ đang chấp nhận rủi ro khi đặt lệnh không? Họ có thực sự hiểu rằng kết quả của giao dịch là không chắc chắn và họ phải đối mặt với những hậu quả có thể xảy ra không?

Câu trả lời sâu thẳm bên trong phần lớn nhà giao dịch là: không!

Hầu hết các nhà giao dịch hoàn toàn không hiểu ý nghĩa thực sự của việc trở thành một “người chấp nhận rủi ro” theo cách mà một nhà giao dịch thành công hiểu. Những nhà giao dịch giỏi nhất không chỉ chấp nhận rủi ro họ còn học cách đối mặt và ôm lấy rủi ro đó một cách chủ động.

Đây chính là “khoảng cách tâm lý” mà người thầy đã nhấn mạnh và tôi hoàn toàn đồng ý dựa trên kinh nghiệm của mình. Giữa việc đặt một lệnh giao dịch và việc thực sự chấp nhận rủi ro của lệnh giao dịch đó, tồn tại một khoảng cách tâm lý rất lớn. Và chính khoảng cách này là nguyên nhân khiến nhiều nhà giao dịch thất bại, cả về mặt tài chính lẫn cảm xúc.

Điều quan trọng ở đây không phải là bạn có dám đặt lệnh giao dịch hay không, mà là:

– Bạn có thực sự chấp nhận rủi ro tiềm ẩn trong mỗi giao dịch?

– Bạn có sẵn sàng đối mặt với mọi kịch bản, kể cả kịch bản xấu nhất?

Đối với những nhà giao dịch thành công, sự khác biệt không nằm ở khả năng dự đoán thị trường, mà ở cách họ xử lý rủi ro. Họ không chỉ chấp nhận rủi ro, mà còn xem nó như một phần không thể thiếu trong quy trình giao dịch của mình. Họ hiểu rằng: “chấp nhận rủi ro” không chỉ là một khẩu hiệu, mà là một trạng thái tâm thức cần được luyện tập.

Đây là bài học quý giá mà tôi rút ra từ người thầy, và tôi đã phát triển nó thêm trên nền tảng nội tâm để phù hợp với thực tế của nhiều nhà giao dịch ngày nay như bạn. Việc hiểu và chấp nhận rủi ro không chỉ giúp bạn tồn tại trên thị trường, mà còn giúp bạn giao dịch với sự tự tin và thoải mái hơn.

Giao dịch không phải là một cuộc chiến để tránh rủi ro, mà là một hành trình để hiểu, chấp nhận, và làm chủ rủi ro. Và khi bạn đạt được điều này, bạn sẽ thấy rằng: rủi ro không phải là kẻ thù, nó chính là người bạn đồng hành, giúp bạn trưởng thành và phát triển trên con đường giao dịch.

Khi bạn thực sự chấp nhận rủi ro, điều đó sẽ thay đổi hoàn toàn cách bạn giao dịch và kết quả cuối cùng mà bạn đạt được. Những nhà giao dịch giỏi nhất có thể vào lệnh mà không chút do dự hay xung đột tâm lý nào. Họ cũng có thể nhanh chóng thoát khỏi lệnh nếu nhận ra giao dịch đó không hiệu quả kể cả phải chịu lỗ mà không cảm thấy bất kỳ sự khó chịu hay tổn thương cảm xúc nào. Nói cách khác, rủi ro vốn có trong giao dịch không làm mất đi sự kỷ luật, tập trung hay tự tin của họ.

Ngược lại, nếu bạn không thể giao dịch mà không cảm thấy bất kỳ sự bất an hay sợ hãi nào, điều đó có nghĩa là bạn chưa thực sự học được cách chấp nhận rủi ro. Đây là một vấn đề lớn, bởi vì mức độ bạn không chấp nhận rủi ro sẽ tỷ lệ thuận với mức độ bạn tìm cách tránh né nó. Cố gắng tránh né điều không thể tránh khỏi sẽ chỉ dẫn đến sự thất bại.

Giao dịch tài chính thực ra chỉ là một “phiên bản thu nhỏ” của cuộc sống. Bởi lẽ, mọi nhận thức sai lầm, rào cản nội tâm hay khó khăn trong giao dịch đều phản ánh chính những vấn đề ta gặp ngoài đời. Với tôi, khi bạn làm chủ được quá trình giao dịch, cũng có nghĩa là bạn đang dần làm chủ chính cuộc đời mình và nền tảng của tất cả vẫn là tự làm chủ bản thân.

Chấp nhận rủi ro là một kỹ năng khó học, đặc biệt đối với nhà giao dịch, bởi vì trong giao dịch, chúng ta phải đối mặt với những điều có thể khiến mình sợ hãi nhất: mất tiền và thừa nhận mình sai. Điều này không chỉ đau đớn mà còn rất khó chịu. Hãy thử nghĩ xem, có phải bạn từng tự nhủ: “Việc tránh thua lỗ và tránh sai lầm là điều tự nhiên, vậy chẳng phải tôi đang làm đúng khi cố gắng né tránh nó?”

Câu trả lời là: Đúng, điều đó tự nhiên, nhưng chính vì vậy mà giao dịch trở nên cực kỳ khó khăn.

Chúng ta phải đối mặt với nỗi sợ bị sai lầm và mất tiền ở mọi khoảnh khắc trong giao dịch. Nhưng thay vì đấu tranh với nó, người thầy đã dạy tôi và tôi đã thực sự ngộ ra qua kinh nghiệm thực chiến rằng, chấp nhận rủi ro không có nghĩa là bạn yêu thích thua lỗ, mà là bạn hiểu rằng thua lỗ là một phần không thể tách rời của giao dịch. Đây chính là bước ngoặt mà không phải ai cũng đạt được.

Tại sao chấp nhận rủi ro lại quan trọng? Bởi vì nếu bạn không thực sự chấp nhận, tâm trí bạn sẽ tự động phản kháng lại nó. Phản kháng sẽ dẫn đến việc bạn né tránh: Né tránh cắt lỗ, né tránh đặt lệnh, hoặc né tránh đối mặt với thực tế rằng thị trường luôn bất định. Và mỗi lần né tránh, bạn lại càng xa rời kỷ luật giao dịch yếu tố sống còn để thành công.

Những nhà giao dịch hàng đầu không phải là những người dự đoán đúng nhiều nhất, mà là những người biết khi nào nên hành động, khi nào nên rút lui mà không để cảm xúc lấn át. Họ không bị “cái tôi” cản trở khi phải thừa nhận rằng mình sai. Đây là sự khác biệt cốt lõi: Họ hành động dựa trên quy trình và kỷ luật, không phải dựa trên cảm xúc.

Nhưng đây không chỉ là bài học của riêng người thầy. Tôi đã từng trải qua cảm giác bất an mỗi khi đối mặt với thua lỗ, tự trách mình khi không thoát lệnh đúng lúc hoặc bỏ lỡ cơ hội. Và chính từ những thất bại này, tôi nhận ra rằng: giao dịch không phải là việc “tránh thua lỗ” mà là “quản trị thua lỗ một cách thông minh.”

Nhắc nhở lại rằng, bạn không cần phải chiến thắng trong mọi giao dịch. Điều bạn cần là chấp nhận rằng thua lỗ là một chi phí cần thiết để học hỏi và tồn tại trên thị trường. Khi bạn làm được điều đó, tâm trí bạn sẽ nhẹ nhàng hơn, bạn sẽ giao dịch với sự tự tin và nhất quán không phải để tránh thua, mà để tối ưu hóa những cơ hội tốt nhất.

Cuối cùng, tự hỏi chính mình: Làm thế nào để tôi hành động mà không bị cảm xúc cản trở? Làm thế nào để mỗi lệnh giao dịch đều là một phần trong kế hoạch lớn hơn, chứ không phải là một ván bài đầy lo âu?

Giao dịch đặt ra một nghịch lý cơ bản: Làm thế nào để chúng ta duy trì được kỷ luật, sự tập trung và tự tin trước sự bất định không ngừng của thị trường? Càng cố gắng kỷ luật thì hiệu quả lại càng thấp, càng cưỡng ép thì lại càng không thu lại gì, mà chấp nhận rằng bản thân kỷ luật như một lẽ hiển nhiên trong giao dịch. Đó là bắt nguồn từ sự tập trung hướng đến hình ảnh tâm trí là một nhà giao dịch thực thụ, bạn sẽ làm được điều đó.

Điều này đòi hỏi một kỹ năng quan trọng trong giao dịch mà ít ai thực sự tập trung học hỏi: kỹ năng chấp nhận rủi ro. Học cách chấp nhận rủi ro không phải là việc đơn giản bỏ qua nỗi sợ, mà là khả năng nhìn nhận rủi ro một cách khách quan, không để nó chi phối cảm xúc hay hành động của bạn. Đây chính là kỹ năng quan trọng nhất mà một nhà giao dịch thực thụ cần nắm vững để thành công.

Khi bạn thực sự làm chủ được kỹ năng chấp nhận rủi ro, thị trường sẽ không còn tạo ra thông tin khiến bạn đau đớn về mặt cảm xúc. Hãy nghĩ về điều này: nếu những gì thị trường đưa ra chỉ đơn thuần là thông tin, không phải là lời khẳng định đúng sai hay một phán xét, thì bạn sẽ chẳng còn gì để tránh né hay sợ hãi. Thay vào đó, mọi thông tin đều trở thành một chỉ dấu cho các khả năng. Đây chính là cách nhìn khách quan một góc nhìn không bị bóp méo bởi những nỗi lo sợ về những gì có thể hoặc không thể xảy ra.

Bạn thử nhớ lại bao nhiêu lần bạn mắc phải những sai lầm quen thuộc: vào lệnh quá sớm trước khi có tín hiệu rõ ràng từ thị trường, hoặc vào lệnh quá muộn khi cơ hội đã qua. Bao nhiêu lần bạn thuyết phục bản thân không cắt lỗ và để lệnh lỗ trở nên nghiêm trọng hơn? Bao nhiêu lần bạn thoát khỏi một lệnh thắng quá sớm, hoặc thậm chí không chốt lời và để lệnh thắng biến thành lệnh thua? Bao nhiêu lần bạn kéo dừng lỗ gần hơn điểm vào lệnh để rồi bị dừng lại, chỉ để nhìn thị trường tiếp tục di chuyển theo hướng bạn đã dự đoán?

Những lỗi này không phải do thị trường tạo ra. Thị trường không có sức mạnh nào để kiểm soát cách bạn nhìn nhận hay hành động. Thị trường chỉ đơn thuần vận động, cung cấp thông tin về chính nó, và mở ra cơ hội. Tất cả những sai lầm đó đều xuất phát từ tâm thái giao dịch và cách nhìn nhận sai lệch những tâm thái nuôi dưỡng nỗi sợ hãi thay vì xây dựng sự tự tin.

Câu hỏi đáng để suy ngẫm: Bạn đã bao giờ thực sự tin tưởng vào chính mình trong giao dịch chưa? Tôi không chỉ nói đến việc tin rằng mình có thể dự đoán đúng, mà là tin rằng dù kết quả ra sao, bạn vẫn hành động một cách có kỷ luật và nhất quán.

Từ kinh nghiệm của tôi và những bài học từ các chuyên gia như người thầy, tôi nhận ra rằng giao dịch không phải là việc tìm cách tránh rủi ro hay đảm bảo lợi nhuận mọi lúc. Đó là việc học cách chấp nhận rủi ro, nhìn nhận nó như một phần tự nhiên của cuộc chơi, và hành động một cách khách quan, tự tin. Khi bạn đạt đến điểm này, thị trường không còn là nơi đầy áp lực hay căng thẳng nữa. Nó trở thành một không gian để bạn thực hiện những kế hoạch đã chuẩn bị, một cách bình tĩnh và nhẹ nhàng.

Tôi muốn nhấn mạnh rằng: thị trường không chống lại bạn, cũng không đứng về phía bạn. Thị trường đơn giản là đang vận động, và cách bạn phản ứng với nó mới là yếu tố quyết định. Khi bạn hiểu rằng cảm xúc tiêu cực chỉ là kết quả của cách bạn diễn giải thông tin từ thị trường, bạn sẽ học cách kiểm soát chúng. Và khi bạn kiểm soát được cảm xúc, bạn sẽ kiểm soát được giao dịch.

Đó cũng là lý do tại sao, qua nhiều năm thực chiến, tôi nhận ra một điều quan trọng: Không phải kỹ thuật hay công cụ giao dịch nào mới là yếu tố quyết định, mà chính là cách bạn quản lý tâm thái và tư duy của mình. Nếu bạn muốn thành công trong giao dịch, bạn không chỉ cần học cách đọc biểu đồ, mà còn phải học “cách đọc chính mình” hay đơn giản hơn là thấu hiểu nội tâm.

Có nhận thức rằng: Biến mỗi lần giao dịch thành một chuyến phiêu lưu, nơi bạn không chỉ khám phá những biến động của thị trường, mà còn soi chiếu chính mình trong tấm gương mang tên “thị trường”. Khi bạn chọn thay đổi từ bên trong, thật lòng thấu hiểu câu “biết mình biết ta, trăm trận trăm thắng” – Tôn Tử, kết quả giao dịch cũng sẽ được phản ánh đúng sự đổi thay ấy.

4 nỗi sợ chính trong giao dịch

Người thầy không nghĩ rằng có cách nào giải thích sự khác biệt giữa những nhà giao dịch chiến thắng một cách nhất quán và phần còn lại đơn giản hơn điều này: Những nhà giao dịch giỏi nhất không sợ hãi. Họ không sợ hãi vì họ đã phát triển được tâm thái giao dịch an vui, tâm thái mang lại sự linh hoạt chuyển đổi tâm thức phù hợp hoàn cảnh, giúp họ đơn giản ra vào lệnh dựa trên những gì thị trường đang cho thấy về các khả năng từ góc nhìn của nó. Đồng thời, họ cũng xây dựng được tâm thái đủ đầy từ bên trong giúp họ không trở nên bất cẩn hay quá liều lĩnh.

Còn những nhà giao dịch khác thì sao? Hầu hết đều bắt đầu với nỗi sợ, rồi bất ngờ nhảy sang trạng thái tự mãn. Để rồi, khi không còn lo lắng, họ dễ rơi vào tâm lý chủ quan, liều lĩnh, và chính sự liều lĩnh đó lại đẩy họ quay về nỗi sợ ban đầu. Đây là một vòng lặp vô cùng nguy hiểm.

Bạn có biết 95% các sai lầm giao dịch thứ khiến tiền bạc của bạn như “bốc hơi” ngay trước mắt đều xuất phát từ chính tâm thái của bạn? Những tâm thái về việc “sai”, “mất tiền”, “bỏ lỡ cơ hội”, hay “chưa tận dụng hết tiềm năng thị trường” tôi gọi chúng là bốn nỗi sợ chính trong giao dịch.

Bạn có thể tự hỏi: “Nhưng giao dịch không phải cần một chút sợ hãi để cẩn trọng hơn sao?” nghe thì có vẻ hợp lý, đúng không? Nhưng trong giao dịch, nỗi sợ lại chính là kẻ thù lớn nhất. Nó khiến bạn tự gây ra điều mà bạn sợ hãi nhất. Nếu bạn sợ sai, nỗi sợ sẽ ảnh hưởng đến cách bạn nhìn nhận thông tin từ thị trường, khiến bạn đưa ra những quyết định sai lầm và kết quả là bạn… sai thật.

Khi bạn sợ hãi, mọi khả năng khác bị xóa nhòa. Bạn không thể nhận thức đúng những cơ hội khác, và ngay cả khi nhận ra, bạn cũng không đủ bình tĩnh để hành động đúng. Nỗi sợ làm bạn tê liệt. Về thể chất, nó khiến bạn ngừng lại hoặc bỏ chạy. Về tinh thần, nó bó hẹp sự tập trung của bạn vào đối tượng mà bạn sợ, khiến bạn không còn nhìn thấy bức tranh toàn cảnh. Những khả năng khác, những thông tin quan trọng từ thị trường, tất cả đều bị che khuất.

Và rồi, khi thị trường kết thúc và bạn bình tâm lại, bạn sẽ tự trách: “Tôi biết mà! Sao lúc đó tôi không nghĩ ra?” hoặc “Tại sao tôi không hành động theo cách đó?” đây là vòng lặp mà rất nhiều nhà giao dịch đã và đang mắc phải.

Sự thật đáng buồn là nguồn gốc của vấn đề không nằm ở thị trường, mà nằm ở chính những tâm thái và tư duy sai lầm bên trong chúng ta. Điều này khiến nỗi sợ trở nên nguy hiểm hơn bao giờ hết, bởi nó ẩn sâu trong cách chúng ta được nuôi dạy, cách chúng ta nhìn nhận thế giới quan. Những mô thức tư duy này ăn sâu đến mức chúng ta hiếm khi nhận ra rằng gốc rễ của những khó khăn trong giao dịch là nội tâm, là trạng thái nhận thức nội tâm của chính mình.

Nhiều nhà giao dịch thường đổ lỗi cho thị trường cho rằng chính thị trường gây ra sự đau đớn, thất vọng, hay bất mãn của họ. Nhưng sự thật là, thị trường chỉ phản ánh những gì bên trong bạn. Cách bạn cảm nhận thị trường chính là cách bạn đối mặt với nỗi sợ, sự kỳ vọng, và cả lòng tham của mình.

Điều này tôi rút ra không chỉ từ tư tưởng của người thầy, mà còn từ chính kinh nghiệm thực chiến của tôi và từ những nhà giao dịch xuất sắc khác. Chỉ khi bạn làm chủ được tâm thái của mình, bạn mới có thể làm chủ giao dịch. Không còn là cuộc chiến cảm xúc, mà là một quy trình mạch lạc, logic, nơi bạn ra quyết định dựa trên sự tự tin, bình tĩnh và nhất quán.

Thay vì để nỗi sợ điều khiển, hãy học cách “điều khiển” chính mình. Giao dịch không phải là việc kiểm soát thị trường, mà là quản trị tâm thức. Phần lớn nỗi sợ trên thị trường đến từ ảo ảnh trong tâm trí, rằng mình sẽ đạt được điều gì đó nếu…

Nhưng một bài học quan trọng mà người thầy đã dạy là: “Bất cứ thứ gì chưa xảy ra thì là chưa có.” Nỗi sợ ấy đến từ kỳ vọng thầm kín, khao khát đạt được điều gì đó, từ đó mới sinh ra: “Sợ bỏ lỡ cơ hội” và “Sợ chưa tận dụng hết tiềm năng của thị trường”. Những khao khát bắt nguồn từ trạng thái rung động điện từ nội tâm hướng dương quá mức, khi tâm thức vận hành với kỳ vọng quá cao. Nhưng thị trường không phải lúc nào cũng chiều lòng bạn. Thị trường vận hành theo cách bạn không ngờ tới, và chính điều đó mang lại sự thất vọng sâu sắc ngoài sức tưởng tượng. Lúc này, tâm thức phản ánh trạng thái rung động điện từ nội tâm chuyển từ dương hoá âm. Dương bao nhiêu thì âm bấy nhiêu, kỳ vọng bao nhiêu, giờ đây là thất vọng, thậm chí sợ hãi bấy nhiêu.

Rồi bàn đến cả hai nỗi sợ đều bắt nguồn từ hai nỗi sợ nguyên thuỷ rất con người: “Sợ sai” và “Sợ mất tiền” Những nỗi sợ này hầu như ai cũng mắc phải. Đó là bản năng. Nhưng dưới góc nhìn của sự trưởng thành nội tâm, khi bạn chưa nhận ra, nỗi sợ có thể có cơ hội kiểm soát bạn. Bây giờ khi bạn biết đến sự tồn tại của nó, việc tiếp theo là huân tập đủ thông tin và dám đối diện, chấp nhận. Chung quy lại, tâm thức rất rõ ràng. Khi càng hiểu rõ điều mình đang sợ, và giữ trạng thái rung động điện từ nội tâm cân bằng, đối diện với nó, nỗi sợ sẽ tan biến.

Ví dụ: Nếu bạn sợ mất tiền, hãy nhìn thẳng vào thống kê giao dịch từ nhà môi giới. Giao dịch thua luôn chiếm phần lớn trên thị trường, cả về số lượng lẫn quy mô. Điều này phản ánh bản chất khốc liệt của ngành. Nhưng chính vì vậy, cơ hội tự do là không giới hạn. Bạn có quyền chọn con đường phù hợp với mình, muốn đơn giản hơn, nội tâm tự quản trị tâm thức như một phần của đọc hiểu biểu đồ giá.

Và khi bạn làm được điều đó, mọi thứ sẽ trở nên nhẹ nhàng và đơn giản hơn rất nhiều. Rõ ràng, những khái niệm như hình ảnh tâm trí, tư duy, tâm thái và cách chúng ta nhìn nhận thị trường nghe có vẻ rất trừu tượng, và chắc chắn không phải thứ mà hầu hết các nhà giao dịch quan tâm ngay từ đầu. Nhưng thử nhìn mà xem: Mối liên hệ giữa những yếu tố “tâm thức” này với cách ta tiếp nhận thông tin từ thị trường chính là nền tảng trong giao dịch giống như việc học cách giao bóng trong Pickleball, rồi mới học cách cầm vợt sao cho đúng kỹ thuật. Nếu bạn thực sự muốn đạt được sự ổn định trong giao dịch, thì việc hiểu và quản trị cách mình nhìn nhận thị trường là điều không được bỏ qua.

Thú thật, bạn có thể chẳng cần biết rõ bản thân hay thị trường mà vẫn thắng một vài lệnh giao dịch. Người thầy từng nói:

Có người lần đầu chơi Pickleball, chưa hề nắm rõ kỹ thuật, nhưng vẫn tung ra vài cú đánh chuẩn xác đến khó tin. Tuy nhiên, tổng điểm cuối cùng lại vô cùng tệ, tưởng chừng là trường hợp hiếm hoi, nhưng điều này thực ra lại thường xuyên xảy ra trên thị trường.

Vậy vấn đề nằm ở đâu? Để nâng cao điểm số, bạn cần học kỹ thuật và hiểu luật chơi. Thị trường cũng thế: muốn ổn định lợi nhuận, ta phải có cả phương pháp giao dịch lẫn sự am hiểu cách thị trường vận hành. Nhưng câu hỏi then chốt là: kỹ thuật nào mới thực sự giúp bạn duy trì ổn định lâu dài? Đặc biệt, 50 năm sau, hoặc khi thị trường biến mất vì lý do nào đó, bạn đã chuẩn bị sẵn sàng chưa?

Cuối cùng, dù ở bối cảnh nào, việc quản trị tâm thức vẫn là yếu tố cốt lõi. Kỹ thuật giao dịch có thể lỗi thời, thị trường có thể thay đổi, nhưng tâm thức vững vàng sẽ giúp bạn trụ vững và thích nghi trong bất cứ hoàn cảnh nào.

Đây là nơi mà rất nhiều nhà giao dịch, từ người mới cho đến người có kinh nghiệm, đều dễ dàng rơi vào “cái bẫy logic”. Họ nghĩ rằng nếu mình hiểu thị trường hơn, phân tích giỏi hơn, thì mình sẽ giao dịch ổn định hơn. Điều này nghe có vẻ hợp lý, nhưng thực tế không phải vậy. Thị trường đơn giản là một tập hợp quá nhiều biến số mâu thuẫn, không có giới hạn về hành vi. Mỗi nhà giao dịch tham gia đều tạo thêm một biến số, và điều này có nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể khiến thị trường diễn biến khác đi. Nói cách khác, bạn sẽ không bao giờ học đủ để dự đoán tất cả những cách mà thị trường có thể khiến bạn sai lầm hoặc mất tiền.

Và nếu bạn sợ bị sai hoặc sợ thua lỗ, thì dù bạn có học bao nhiêu, bạn vẫn không thể vượt qua được những nỗi sợ hãi này. Những nỗi sợ đó sẽ làm bạn mất đi sự khách quan, khiến bạn ngập ngừng và không hành động đúng thời điểm. Đây là sự thật khắc nghiệt của giao dịch: Mỗi giao dịch đều có một kết quả không chắc chắn.

Nếu bạn không học cách chấp nhận hoàn toàn khả năng của sự không chắc chắn này, bạn sẽ cố gắng một cách có ý thức hoặc vô thức để tránh bất kỳ tình huống nào mà bạn định nghĩa là “đau đớn”. Và chính trong quá trình đó, bạn lại tự tạo ra những sai lầm đắt giá.

Vậy bài học thực sự nằm ở đâu?

Không phải ở việc hiểu thêm về thị trường, mà là ở việc hiểu về chính mình. Làm thế nào để bạn chấp nhận sự không chắc chắn mà không bị cảm xúc chi phối? Làm thế nào để bạn hành động khách quan và tự tin trong bối cảnh thị trường đầy biến động?

Đây chính là điều mà người thầy đã dạy tôi và từ kinh nghiệm thực chiến của bản thân, tôi đã rút ra rằng:

Không phải công cụ hay chiến lược nào, mà chính việc làm chủ nội tâm, quản trị hình ành tâm trí và quản trị tư duy của bạn mới là chìa khóa giúp bạn giao dịch ổn định.

Bạn tưởng tượng một nhà giao dịch không còn lo sợ sai lầm, không còn do dự trước cơ hội, và không còn bị cảm xúc chi phối khi thị trường đi ngược dự đoán. Nhà giao dịch đó sẽ làm gì? Anh ta sẽ hành động một cách nhất quán, tự tin và hiệu quả. Và tôi tin rằng, bạn hoàn toàn có thể trở thành người đó. Giao dịch không cần phải là một cuộc chiến, mà là một quy trình. Vẫn là sử dụng giao dịch thành công cụ giúp bạn đạt được sự tự do, thay vì trở thành nỗi ám ảnh hay gánh nặng trong cuộc sống của bạn.

Chìa khóa nằm ở đây: Chấp nhận sự không chắc chắn, làm chủ nội tâm, và biến giao dịch thành một phần nhẹ nhàng, tự nhiên trong cuộc sống của bạn.

Vậy giải pháp là gì? Đơn giản, bạn cần học cách điều chỉnh tâm thái và tư duy của mình về giao dịch sao cho bạn có thể giao dịch mà không còn chút sợ hãi nào. Nhưng đồng thời, bạn cũng cần một hệ khung vững chắc để không trở nên liều lĩnh. Đây chính là điều mà cuốn sách này được thiết kế để hướng dẫn bạn.

Hãy nhớ, nhà giao dịch thành công mà bạn mong muốn trở thành thực chất là một phiên bản tương lai của chính bạn một con người mà bạn cần phát triển để đạt tới. Phát triển đồng nghĩa với việc mở rộng, học hỏi, và tạo ra một cách thức mới để làm chủ chính mình. Điều này đúng ngay cả khi bạn đã là một nhà giao dịch thành công nhưng muốn trở nên thành công hơn nữa. Và quá trình phát triển này đòi hỏi bạn phải điều chỉnh lại cách nhìn nhận, cách nghĩ và hành động của bản thân.

Thế nhưng, sự thay đổi không bao giờ là dễ dàng. Những ý tưởng và tư duy cũ kỹ về giao dịch thứ bạn đang giữ chặt sẽ không dễ dàng nhường chỗ cho cách làm mới, dù rằng kết quả hiện tại có thể khiến bạn cảm thấy thất vọng hoặc không hài lòng. Những niềm tin này sẽ cố gắng thuyết phục bạn rằng, “Không cần thay đổi đâu, cứ giữ nguyên như cũ là được.” và đó là lý do tại sao bạn thường bị giằng xé nội tâm: Một phần muốn thay đổi để tốt hơn, nhưng một phần lại sợ hãi sự thay đổi.

Những cuộc “đấu tranh nội tâm” này là điều hết sức bình thường. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất của tôi và cũng là mục tiêu của cuốn sách này chính là giúp bạn giải quyết chúng một cách hiệu quả nhất.

Để làm được điều đó, bạn cần sẵn sàng mở lòng và chấp nhận rằng có những khả năng mới mẻ, những cách nhìn nhận mà bạn chưa từng nghĩ đến hoặc chưa thực sự cân nhắc đủ sâu. Điều này sẽ giúp quá trình học hỏi và phát triển của bạn trở nên dễ dàng và nhanh chóng hơn.

Tôi, cùng với sự chỉ dẫn từ người thầy và những bài học rút ra từ kinh nghiệm thực chiến, mong muốn giúp bạn đi xa hơn, sâu hơn. Không chỉ dừng lại ở việc vượt qua nỗi sợ, mà còn xây dựng một tâm thức giao dịch thật vững vàng, mạnh mẽ và tự do.

Tôi tin rằng, một khi bạn điều chỉnh được hình ảnh tâm trí của chính mình đối với thị trường, nuôi dưỡng niềm tin và tâm thái đúng đắn, bạn không chỉ đạt được sự ổn định trong giao dịch mà còn phát triển toàn diện cả trong tư duy lẫn cuộc sống.

Giao dịch không phải là một trận chiến mà bạn phải giành chiến thắng bằng mọi giá. Giao dịch là cơ hội để bạn thể hiện sự nhất quán, sự tự tin và khả năng thích nghi trước thị trường đầy biến động. Và để làm được điều đó, bạn cần sẵn sàng đối mặt, sẵn sàng thay đổi, và sẵn sàng chấp nhận những giới hạn cũ cần được phá vỡ.

Bạn thử hình dung mà xem:

Tôi đã miệt mài hàng trăm giờ chỉ để ghi chép từng lời dạy, xem rất nhiều tư liệu quý báu của các bậc thầy giao dịch, rồi mang áp dụng dần vào thực tế. Dù mới gặt hái đôi chút thành tựu, tôi biết mình còn cả chặng đường dài phía trước. Nhưng nhờ những bước tiến nho nhỏ ấy, tôi ngày càng hiểu sâu hơn về cách quản trị tâm thức và vẫn đang vươn đến cảnh giới mà bất kỳ nhà giao dịch nào cũng khao khát, dù biết đó là hành trình trọn đời.

Cũng như việc viết quyển sách này, có rất nhiều bài học trong đó. Và thật may mắn, tôi chính là người được học nhiều nhất từ bài học của những người thầy, cách tư duy của các chuyên gia tài chính thành công, những lập luận sâu sắc về Trading từ trí tuệ nhân tạo, quy luật tâm thức và cả những bài học từ chính trải nghiệm của bản thân tôi. Thật đáng quý hơn là cuốn sách này đã đến tay bạn.

Hãy cùng tôi tiếp tục khám phá trong phần kế tiếp!

Chú thích:

Pickleball là gì?

Pickleball là một môn thể thao ra đời ở Mỹ, lai giữa tennis, bóng bàn và cầu lông, trong đó người chơi dùng vợt cỡ nhỏ và quả bóng nhựa có lỗ để đánh qua lưới. Sân chơi Pickleball thường nhỏ hơn sân tennis, nhịp độ trận đấu vừa đủ nhanh để kích thích phản xạ nhưng cũng đủ chậm để xoay chuyển chiến thuật.

Phân tích góc nhìn tài chính

Pickleball về bản chất đòi hỏi sự kết hợp độc đáo giữa tốc độ và kỹ năng chiến thuật, khá tương đồng với giao dịch tài chính. Ở cả hai lĩnh vực, ta phải biết lúc nào nên “tấn công nhanh” và lúc nào cần “chờ thời, phòng thủ”. Bởi chỉ cần nôn nóng là dễ đánh hỏng cú đánh quan trọng hoặc mắc sai lầm trong lệnh mua bán.

Tương tự như trong tài chính, ai nắm rõ luật chơi, kiên trì trau dồi kỹ năng, và luôn có chiến lược bài bản sẽ chiếm ưu thế dài hạn. Chiến thắng đối thủ trong Pickleball không phải là “đập bóng thật mạnh” mà là tấn công khi thời cơ chín muồi, biết cân bằng giữa phòng thủ và phản đòn. Thị trường cũng vậy: không phải cứ dồn dập “vào lệnh” là thắng, mà cần kỷ luật, biết chớp cơ hội và luôn luôn có tư duy dài hạn.

Nhận thức về tâm thức tài chính

Bạn đã bao giờ tự hỏi vì sao tiền trong xã hội nhiều vô kể, nhưng phần lớn lại nằm trong tay của một nhóm nhỏ? Hẳn đó là điều tất yếu, vậy họ có thực sự xuất chúng hơn phần còn lại của chúng ta không? Không hề. Đôi khi, họ thậm chí chẳng có gì quá đặc biệt trong cuộc đời này. Phần lớn trong số họ, nếu tách khỏi môi trường sống đặc thù, nhìn vẻ bề ngoài cũng chỉ là người có tiền chứ không hơn không kém bất kỳ ai trong chúng ta.

Trong giao dịch cũng vậy. Tiền trên thị trường nhiều đến mức người ta ví nó như “mỏ kim cương vô tận”. Nhưng cuối cùng, vẫn chỉ có một nhóm nhỏ nhà giao dịch chiếm thế thượng phong, chiến thắng một cách nhất quán và kiếm được lợi nhuận đều đặn. Tôi đã có cơ duyên gặp rất nhiều người trong số họ. Thầy tôi cũng đào tạo ra những người như thế. Và tôi cùng thầy tôi dám khẳng định rằng họ chẳng có gì nổi bật.

Vậy tại sao họ có khả năng đạt được thành tựu như vậy? Xét về kỹ năng, năng lực hay vẻ bề ngoài, họ chắc hẳn chẳng có gì khác chúng ta. Thứ khiến họ khác biệt, và tôi tin nếu bạn biết sẽ rất sốc, chính là tâm thức của họ vận hành vượt trội hơn phần lớn trong chúng ta.

Nghĩ kỹ lại nhé: Niềm tin. Bạn có đọc được họ có niềm tin gì không? Chắc chắn phải tiếp xúc đủ lâu mới biết. Thế nên niềm tin là điều họ khác chúng ta. Sâu hơn nữa, khó nhận thấy hơn nữa là gì? Đó là hình ảnh tâm trí, hình ảnh tâm trí về sự tự nhận thức bản thân, môi trường, con người, xã hội. Thêm nữa, quan niệm về nhân sinh quan, thế giới quan, vũ trụ quan và khái niệm nguồn về tâm thức họ tích luỹ bằng lợi thế đặc biệt của họ nên được tiếp cận tri thức văn minh đỉnh cao của loài người. Thế nên họ khác chúng ta rất nhiều mặc dù bên ngoài chẳng có mấy gì khác biệt.

Giống như khi bạn chơi với ai đó nhưng bằng mặt không bằng lòng, có thể là bạn nhận ra mình không còn cùng tầng nhận thức với họ, hoặc đơn giản bạn có chiều sâu bên trong, nên để tiếp cận con người, bạn cần một sự nhận thức đủ đầy về nhân sinh quan thì mới dễ dàng đón nhận. Dù sao, sự cách biệt giữa con người với nhau chỉ là rào cản của bộ não.

Và từ đầu đến giờ tôi không nói đến những người bất chấp để giàu có, vì sự giàu của họ không bền vững. Trong ngôn ngữ nhà giao dịch, đó là giàu không nhất quán. Tôi đang nói đến những người có khả năng giàu nhất quán, thành công trong tài chính. Tâm thức họ có một điều rất đặc biệt: Sự đủ đầy từ bên trong.

Như tôi đã nói, hình ảnh tâm trí của họ khi nghĩ về tiền cực kỳ hào hứng. Khi nghĩ đến giàu có, đó là khát khao luôn vươn mình. Khi nghĩ đến những người giàu khác, họ không so sánh, họ chỉ đơn giản muốn kết nối và muốn trở thành để trở nên giàu hơn.

Chính xác hơn, họ có một dạng năng lượng vượt trội, đó là tần số rung động năng lượng cao và siêu cao. Bạn sẽ tìm hiểu trong cả quyển sách này để nắm được công thức đó và giữ vững.

Nếu bạn còn nghi vấn, tôi có được sự chiêm nghiệm của những người thành công ở ngành đó là: Giàu có luôn có hai con đường, trở thành nhà giao dịch cũng vậy.

– Con đường 1: Nghèo lắm rồi, thua lỗ lắm rồi, mất mát lắm rồi, tổn thương đến đường cùng, muốn giàu nên phấn đấu hết khả năng, dốc toàn sức. Nhưng giàu lên rồi lại nghèo đi, giàu lên rồi lại nghèo đi – như một vòng tròn khép kín không lối thoát.

– Con đường 2: Tích lũy đủ sự trưởng thành, kỹ năng, năng lực phù hợp, có tâm thái đúng khi nghĩ về tiền hay sự giàu có, đơn giản đạt được và giữ vững cả đời cho bản thân và xa nữa giàu qua nhiều thế hệ.

Cả hai con đường đều có thể giàu, nhưng để giàu bền vững thì phải hiểu được triết lý đủ chất đổi về lượng, không gì khác đó là con đường 2. Chìa khóa để đạt được điều này chính là sự thay đổi từ bên trong – “thay tâm thái, thay đổi cuộc đời”. Và để thay đổi sâu sắc, bạn cần duy trì tần số rung động năng lượng cao và siêu cao. Đây là nền tảng không chỉ để giao dịch thành công mà còn để đạt được sự thịnh vượng bền vững trong cuộc sống. Chúng ta sẽ còn nhiều điều để khám phá về tần số rung động năng lượng này.

Chu kỳ thị trường

Tôi luôn tự nhận thức bản thân là một nhà kinh doanh đường giá. Không chỉ nghiêm túc trân trọng mỗi giao dịch như mỗi bài học cần khắc cốt ghi tâm, tôi còn cố gắng bài bản và chuyên nghiệp hóa công việc của mình. Chính tính chuyên nghiệp là yếu tố sống còn trong ngành giao dịch tài chính đầy khắc nghiệt này. Nếu có cơ hội quay lại 10 năm trước, điều đầu tiên tôi muốn tự nhắn nhủ chính mình là: “Đầu tư như một nhà kinh doanh thận trọng.” điều đó có nghĩa là phải biết cách phân bổ danh mục đầu tư, luôn hướng tới đa dạng hóa thị trường, và đặc biệt không bao giờ quên ba yếu tố cốt lõi: “thiên thời, địa lợi, nhân hòa”, như tôi đã đề cập trong các phần trước.

Ngày nay, khi tài chính cá nhân ngày càng được xem trọng, nhiều người coi kỹ năng quản trị tài chính là chìa khóa để đạt được thành công. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi, tại sao không phải ai cũng giàu có dù đều có thể học cách quản lý tài chính? Bởi kỹ năng quản trị tài chính mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm. Cái gốc sâu xa và quyết định hơn cả nằm ở tâm thức tài chính.

Từ những trải nghiệm thực chiến và nghiên cứu sâu rộng, tôi đã phát triển khái niệm quản trị tâm thức trong đầu tư và giao dịch tài chính. Mục tiêu của tôi không chỉ giúp bạn làm chủ bản thân, làm chủ giao dịch, mà còn hướng đến một cuộc sống hài hòa và viên mãn. Đó là trạng thái khi tài chính, sức khỏe, mối quan hệ và nội tâm của bạn cùng lúc đạt đến điểm cân bằng, đủ đầy.

Thị trường tài chính phản chiếu chính con người chúng ta. Khi bạn càng trưởng thành, tâm thức càng vững vàng, sự giàu có bên ngoài sẽ tự nhiên hiển lộ. Điều này giống như một quy luật tự nhiên. “Sông có khúc, người có lúc” Khi bạn kiên trì và duy trì sự nhất quán trong quản trị tâm thức, thành quả tốt đẹp sẽ đến như một điều tất yếu.

Chúng ta đang sống trong một thời đại số, nơi tần số rung động năng lượng của mọi vật đều dịch chuyển không ngừng. Thế giới thay đổi nhanh chóng và chu kỳ của thị trường tài chính cũng không còn như trước.

Trong bối cảnh thị trường tài chính toàn cầu đang biến động không ngừng, tôi nhận thấy một xu hướng rõ rệt và đầy ý nghĩa: sự rút ngắn đáng kể của các chu kỳ kinh tế và chu kỳ giá tài sản tài chính. Nếu như trước đây, tại các nền kinh tế phát triển, một chu kỳ kinh tế có thể kéo dài tới một thập kỷ, thì nay, con số đó chỉ còn chưa đầy 5 năm. Đối với các thị trường mới nổi hay thị trường hiệu quả, chu kỳ thậm chí còn thu hẹp xuống chỉ còn 2-3 năm, và ở một số thị trường tương lai, có khi chỉ gói gọn trong 1-3 năm.

Sự tăng tốc này không chỉ là một hiện tượng đơn thuần về số liệu, mà còn phản ánh sâu sắc sự thay đổi trong cấu trúc và tâm lý vận hành của thị trường. Hình ảnh mà chúng ta đang xem xét đã minh họa một cách trực quan về Chu kỳ giá tài sản tài chính, được kiến tạo và chi phối bởi ba trụ cột chính: Chu kỳ lãi suất, Chu kỳ kinh doanh và Chu kỳ thanh khoản.

– Chu kỳ lãi suất: Đây là xương sống của mọi hệ thống tiền tệ, được điều tiết bởi các ngân hàng trung ương với mục tiêu ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Mục tiêu cốt lõi không phải là tạo ra tiền một cách vô điều kiện, mà là quản trị dòng chảy tiền tệ một cách hiệu quả. Biểu đồ cho thấy khi lãi suất giảm, kinh tế được kích thích; ngược lại, lãi suất tăng để kiềm chế lạm phát. Sự thay đổi trong chính sách lãi suất tác động trực tiếp đến chi phí vốn, lợi nhuận doanh nghiệp và định giá tài sản. Đối với một nhà đầu tư có nguồn tiền dồi dào, trực tiếp thì không bị ảnh hưởng bởi biến động lãi suất, nhưng gián tiếp, toàn bộ bối cảnh đầu tư đều bị chi phối bởi nó.

– Chu kỳ kinh doanh: Gắn liền với sự tăng trưởng kinh tế vĩ mô, chu kỳ này phản ánh sự mở rộng và thu hẹp của hoạt động sản xuất, tiêu dùng và đầu tư. Nhà kinh doanh sẽ đặc biệt quan tâm đến sự ổn định và triển vọng tăng trưởng kinh tế, bởi lẽ đây là yếu tố then chốt quyết định doanh thu và lợi nhuận của họ. Khi nền kinh tế tăng trưởng bền vững, giá tài sản thường có xu hướng đi lên.

– Chu kỳ thanh khoản: Đây là yếu tố sống còn đối với các nhà giao dịch và đầu tư trên thị trường tài chính. Thanh khoản đề cập đến mức độ dễ dàng mà một tài sản có thể được mua hoặc bán mà không làm ảnh hưởng đáng kể đến giá của nó. Khi thanh khoản dồi dào, dòng tiền chảy vào thị trường, đẩy giá tài sản lên cao và ngược lại. Đối với chúng ta, những người trực tiếp tham gia giao dịch, việc nhận diện và tận dụng lợi thế trong các giai đoạn thanh khoản là chìa khóa để tối ưu hóa lợi nhuận khi giá tài sản biến động.

Mỗi chu kỳ này đều có một “chỉ số hiệu suất chính” (KPI) riêng, phản ánh mục tiêu và cơ chế vận hành của nó. Việc nắm vững các mối quan hệ tương quan và tác động qua lại giữa các chu kỳ này chính là nền tảng để phát triển “nhận thức vĩ mô – tiền tệ” một cách sâu sắc. Khi có được nhận thức này, chúng ta sẽ có khả năng đánh giá chính xác khi nào là thời điểm thuận lợi để gia nhập thị trường tài chính và khi nào cần rút lui một cách kỷ luật và đúng lúc.

Thế giới đang thay đổi với tốc độ vũ bão, và điều này không chỉ là một hiện tượng kinh tế mà còn là sự phản ánh của tâm thức toàn nhân loại. Sự gia tăng của công nghệ thông tin, dòng chảy dữ liệu tức thời và khả năng ra quyết định nhanh chóng đã đẩy nhanh nhịp độ của mọi chu kỳ. Nếu chúng ta không đủ linh hoạt, không liên tục cập nhật kiến thức và không giữ được sự tỉnh táo để thích nghi, những cơ hội vàng sẽ dễ dàng vụt khỏi tầm tay.

Ngược lại, nếu bạn là người nắm bắt được thiên thời, rèn luyện được tâm thức bình tĩnh, khách quan và luôn sẵn sàng hành động với sự chuẩn bị kỹ lưỡng tại những thời điểm quyết định, bạn không chỉ đơn thuần là một người tham gia thị trường, mà sẽ trở thành một kiến trúc sư của sự thịnh vượng cho chính mình. Hãy nhớ rằng, trong thế giới tài chính hiện đại, kiến thức là sức mạnh, nhưng hiểu biết sâu sắc về các chu kỳ và khả năng tự điều chỉnh tâm thức mới là chìa khóa mở cánh cửa đến một tương lai thịnh vượng vượt trội.

Cuối cùng, hãy nhìn nhận một điều: Sự giàu có thực sự bắt đầu từ bên trong bạn. Khi tâm thức của bạn đủ đầy, sự kiên nhẫn và khả năng thích nghi sẽ giúp bạn vượt qua mọi thách thức trên thị trường. Giàu có không đến từ sự may mắn, mà từ sự trưởng thành bên trong và hành động nhất quán.

Đây là lúc bạn cần nhìn lại mình, rèn luyện tâm thái đúng đắn và chuẩn bị sẵn sàng. Hãy nhớ, tương lai tốt đẹp hơn là trong tầm tay nếu bạn hiểu được gốc rễ vấn đề và quyết tâm hành động từ ngày hôm nay.

Nó bao gồm là tính chuyên nghiệp trong giao dịch, theo tôi, không chỉ dừng lại ở việc bạn có công cụ hay chiến lược tốt. Chuyên nghiệp còn là sự thức thời, hiểu rằng chỉ khi đúng chu kỳ, đúng thời điểm, bạn mới có thể tạo ra những khối tài sản lớn từ thị trường. Nhưng điều quan trọng hơn nữa là chúng ta phải biết mở rộng sự học không chỉ trong giao dịch mà trong mọi lĩnh vực của cuộc sống. Tôi tin rằng sự học trọn đời chính là chìa khóa của mọi thành công. Bạn không chỉ cần nhất quán trong hành động mà còn phải nhất quán trong sự học không ngừng. Đây chính là yếu tố tạo nên một nhà giao dịch thực sự bền vững và khác biệt.

Tóm lại, khi bạn kết hợp được kỹ năng quản trị tài chính với tâm thức vững vàng, bạn sẽ không chỉ thành công trên thị trường, mà còn xây dựng một cuộc sống trọn vẹn và ý nghĩa. Tất cả đều bắt đầu từ bên trong bạn!

Thiên thời, địa lợi, nhân hoà

Thiên thời, với tôi, không chỉ đơn thuần là những biến động của thị trường tài chính, mà còn gắn liền với bức tranh lớn hơn bối cảnh địa chính trị mà chúng ta đang sống. Tôi nhận ra rằng, sống ở đâu, bạn phải hiểu sâu về môi trường và luật chơi ở đó. Các chính sách nội địa, các biến động toàn cầu, tất cả đều tác động mạnh mẽ đến thị trường. Và có những lúc, chỉ một thay đổi nhỏ trong các yếu tố này cũng đủ để mở ra một cơ hội lớn đôi khi là cơ hội thay đổi cả cuộc đời.

Nhưng đây là bài học tôi muốn chia sẻ: Nắm bắt được cơ hội thôi chưa đủ. Nếu muốn xây dựng điều gì đó bền vững, bạn cần nhiều hơn thế. “Thiên thời” sẽ được nhận biết tốt hơn khi đi cùng yếu tố “nhân hòa” phản ánh dòng tiền nhưng bản chất là dòng người. Điều này với tôi không chỉ nằm ở tâm lý thị trường hay hành vi của đám đông, mà sâu xa hơn, chính là hiểu và quản trị được tâm thức của chính mình. Tôi từng nghĩ rằng chỉ cần nắm vững kỹ thuật hay chiến lược là đủ, nhưng thực tế không phải vậy. Khi tâm thức vững vàng, bạn sẽ thấy rằng thị trường không còn quá đáng sợ, mà trở thành nơi bạn có thể tiến xa hơn với sự bình tĩnh và tự tin.

Bên cạnh đó, tôi cũng học được rằng “địa lợi” là yếu tố không thể bỏ qua. Việc hiểu rõ về báo cáo tài chính, phân tích cơ bản hay nghiên cứu trạng thái phát triển của thị trường giúp bạn nhận ra đâu là tiềm năng và đâu là thực tế. Nhưng tất cả những nỗ lực này đều trở nên vô nghĩa nếu bạn đi ngược chu kỳ. Thị trường luôn vận hành theo chu kỳ, và nếu bạn cố chấp tìm kiếm cơ hội khi thiên thời không thuận lợi, điều bạn nhận lại thường chỉ là sự mệt mỏi và thất vọng.

Tôi từng trải qua những khoảnh khắc đó khi nỗ lực rất nhiều nhưng kết quả không như mong đợi, chỉ vì tôi đã bỏ qua bài học về sự hài hòa giữa thiên thời, địa lợi và nhân hòa. Để có thể nhẹ nhàng và hiệu quả hơn, tôi nhận ra rằng chờ đợi đúng thời điểm không phải là mất thời gian, mà là cách để bảo toàn năng lượng và tối ưu kết quả.

Chúng ta không thể phủ nhận rằng, sống thuận theo thiên thời, địa lợi và nhân hòa là một quá trình học hỏi và thích nghi không ngừng. Nhưng điều sâu sắc hơn cả chính là khả năng quản trị tâm thức một yếu tố cốt lõi giúp chúng ta giữ vững bản lĩnh trong bất kỳ hoàn cảnh nào.

Lấy dài nuôi ngắn

“Lấy dài nuôi ngắn” là một bài học sâu sắc mà người thầy đặc biệt của tôi từng nhấn mạnh. Không chỉ là một chiến lược thành công trong kinh doanh, tư tưởng này còn được áp dụng từ xa xưa, như cách người nông dân trồng cây măng cụt.

Ví dụ, trồng măng cụt cần 7 năm để ra trái và bắt đầu thu hoạch. Trong suốt 7 năm đó, người nông dân không phải chỉ “lấy ngắn nuôi dài” theo nghĩa đơn thuần là chăm cây ngắn ngày để tồn tại, mà điều quan trọng là những cây ngắn ngày phải phù hợp, bổ trợ cho cây măng cụt dài ngày kia. Thứ nhất, chúng giúp người nông dân có thu nhập “kiếm miếng ăn” đủ sống qua ngày. Thứ hai, chúng không làm ảnh hưởng đến mục tiêu lớn: Chăm sóc cây măng cụt để đến năm thứ 7 thu hoạch bội thu.

Tư tưởng này cũng chính xác trong tài chính. Một nhà giao dịch không thể chỉ nghĩ “kiếm tiền qua ngày” vì điều đó đã là thất bại ngay từ trong suy nghĩ. Mục tiêu thực sự của giao dịch tài chính không chỉ là lợi nhuận ngắn hạn, mà là hướng tới trạng thái sống tự do: Tự do tài chính, tự do chọn nơi làm việc, tự do lựa chọn chất lượng cuộc sống, tự do theo đuổi những điều bản thân mong muốn.

“Lấy dài nuôi ngắn” trong giao dịch là gì? Đó là việc xây dựng danh mục đầu tư đa dạng, hướng đến những thị trường nằm trong phạm vi hiểu biết và khẩu vị rủi ro của bản thân. Ví dụ, bạn có thể giao dịch ngắn hạn để tạo thanh khoản, từ đó tái đầu tư vào các thị trường tiềm năng hơn trong dài hạn.

Đối với tôi, giao dịch ngắn hạn tưởng chừng là việc kiếm tiền hàng ngày, nhưng thực tế, nó ảnh hưởng theo chu kỳ hàng tháng, hàng quý, thậm chí hàng năm. Tôi sử dụng giao dịch ngắn hạn để tạo thanh khoản, sau đó tái đầu tư vào những danh mục khác như cổ phiếu, tiền điện tử, hoặc các thị trường tiềm năng. Điều này không chỉ giúp tôi mở rộng kiến thức, mà còn buộc tôi phải học hỏi và phát triển bản thân.

Thị trường tài chính, suy cho cùng, chính là tấm gương phản chiếu nội tâm chính mình. Càng nâng cao bản thân, nhận thức đúng đắn hơn và tâm thức bình tĩnh hơn, bạn càng đạt được hiệu quả cao hơn, kể cả trong giao dịch tưởng chừng như ngắn hạn.

Vậy nên, “lấy ngắn nuôi dài” không chỉ là một tư tưởng mà còn là nguyên tắc quan trọng trước khi bắt đầu hành trình giao dịch. Tôi sẽ nói rõ hơn về tư tưởng này trong những phần sau. Càng đọc sâu, bạn sẽ càng cảm nhận được tầm quan trọng của nó, không chỉ trong giao dịch mà còn trong cuộc sống.

Tầm quan trọng của quản trị tâm thức

Quản trị tâm thức không phải là việc ép buộc bản thân phải luôn tích cực, mà là hiểu và điều chỉnh cảm xúc, hành động sao cho hòa hợp với những gì mình mong muốn. Khi tâm thức vững vàng, bạn không còn bị cuốn theo cảm xúc thất thường của thị trường, mà thay vào đó, bạn phản ứng với mọi thứ bằng sự bình thản và sáng suốt.

Tôi chia sẻ những điều này không phải để khoe thành quả hay chứng minh bất kỳ điều gì, điều đó chẳng giúp ích gì cho bạn hay cho tôi. Tôi chia sẻ vì đây là những bài học thực tế, những điều tôi đã tự mình trải nghiệm và ngộ ra sau nhiều năm tìm kiếm sự cân bằng giữa lợi nhuận tài chính và sự an vui trong tâm hồn. Để làm được điều đó, ta cần bắt đầu từ việc thấu hiểu chính mình: Nhận diện giới hạn nội tâm, đối mặt với nỗi sợ hãi và tháo gỡ từng rào cản tinh thần đang kìm hãm ta.”

Bước đầu tiên trong quản trị tâm thức chính là học cách chấp nhận rằng mọi biến cố xảy ra đều có lý do và bài học ẩn chứa. Từ đó, bạn chuyển hướng năng lượng từ việc lo lắng, sợ hãi sang việc tập trung vào những giải pháp mang tính xây dựng cho mỗi giao dịch ngày một chuẩn chỉ chuyên nghiệp hơn. Điều này cũng giống như việc bật ánh sáng trong một căn phòng tối thay vì cố gắng loại bỏ bóng tối, bạn chỉ cần thêm ánh sáng thì giữ cho phòng sáng cũng giữ cho tâm thức được có cơ hội trưởng thành hơn.

Cuối chương tôi chia sẻ mở rằng, quản trị tâm thức không chỉ giúp bạn vững vàng trong giao dịch, mà còn mang lại sự hài hòa trong mọi khía cạnh cuộc sống. Khi bạn thấu hiểu và làm chủ được tâm trí mình, bạn không chỉ kiếm được lợi nhuận, mà còn biết hưởng thụ những gì cuộc sống ban tặng. Và đó mới thực sự là đích đến cuối cùng của mọi hành trình, không chỉ là tiền bạc, mà còn là một cuộc sống đáng sống.

Lựa chọn bắt đầu từ việc mở rộng tâm thức để đón nhận những giá trị thiết thực hơn. Giao dịch quan trọng, nhưng nó cũng chỉ là một phần trong bức tranh lớn giúp cuộc sống trở nên hài hòa và cân bằng. Để hướng tới sự phát triển bền vững, tâm thức cần được xây dựng dựa trên mức độ phát triển sau đây:

1. Công việc

Bắt đầu với công việc, bạn đi làm và nhận lương, tạo lập giá trị cho xã hội thông qua những gì mình làm mỗi ngày.

2. Kinh doanh

Khi đã có nền tảng từ công việc, bạn tiến tới kinh doanh, làm chủ công việc của mình và mở rộng phạm vi ảnh hưởng cũng như giá trị tạo ra.

3. Sự nghiệp

Từ kinh doanh, bạn xây dựng một sự nghiệp vững chắc. Sự nghiệp thể hiện sự ổn định và phát triển cá nhân thông qua lợi nhuận và những thành tựu dài hạn.

4. Thành công

Sự nghiệp kết hợp với sự trưởng thành dẫn đến thành công, biểu hiện qua việc đạt được mục tiêu và khát vọng cá nhân.

5. Hạnh phúc

Thành công đi đôi với sức khỏe tốt và gia đình hòa hợp, từ đó mang lại hạnh phúc thực sự và sự an lạc trong cuộc sống.

6. Giá trị cuộc sống

Hạnh phúc của bạn kết hợp với việc giúp người khác hạnh phúc. Đây là lúc bạn đóng góp vào cộng đồng và xã hội, tạo nên giá trị cuộc sống.

7. Văn hóa

Giá trị cuộc sống được truyền bá rộng rãi, hình thành nên văn hóa, tạo dựng di sản và ảnh hưởng bền vững cho thế hệ sau.

Giao dịch tài chính chính là bước đi vào mức độ số 2: Kinh doanh. Nhưng để chạm đến mức độ số 4 : Thành công, bạn phải trưởng thành từ những thử thách và thất bại. Và nếu một ngày bạn bước đến mức độ số 7, nơi giá trị và văn hóa của bạn được lưu truyền, thì khi ấy chúng ta sẽ có dịp đàm đạo. Đàm đạo không chỉ là trao đổi thông tin mà còn là lúc những người cùng tần số tâm thức gặp nhau để chia sẻ triết lý sâu sắc và bàn về những điều cao hơn lợi ích vật chất.

Giao dịch cũng đạt đến một trạng thái sống vượt qua mức độ sinh tồn, ổn định, phát triển. Đó là bước tiến đến thành công, hạnh phúc, tự do và sự phụng sự cho cuộc đời này.

Quản trị tâm thức, xét đến cùng, không chỉ giúp bạn thành công trong giao dịch mà còn mở ra cảnh giới cuộc sống đáng sống. Ở đó, tiền bạc chỉ là phương tiện, còn giá trị thực mới là đích đến cuối cùng. Hãy từng bước kiến tạo nên một cuộc sống xứng đáng và đáng tự hào.