TÁC PHẨM DỰ THI CUỘC THI “VIẾT CHỮA LÀNH” DO BOOKAS TỔ CHỨC “MỘT ĐỜI MAY MẮN VÌ CÓ CÁC BẠN Ở BÊN” Trong thời đại mà chỉ cần một cú chạm tay là có thể kết bạn với cả trăm người trên mạng xã hội, thì một tình bạn kéo dài suốt 26 năm, không ồn ào, không màu mè, lại trở thành một điều hiếm quý. Một báu vật tinh khiết và đầy sức mạnh chữa lành. Tình bạn ấy bắt đầu từ ánh mắt đầu tiên ở giảng đường đại học năm 1999, khi ba cô gái – Thùy Linh, Hồng Hạnh và tôi, Minh Huyền – lần đầu gặp nhau dưới tán cây bằng lăng tím rực trời thu Hà Nội. Chúng tôi học cùng lớp C, khóa 33, khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Trung Quốc, Trường Đại học Ngoại ngữ – Đại học Quốc gia Hà Nội. Tôi đến từ Hòa Bình, Linh từ Hà Nam, còn Hạnh từ Nam Định. Ba cô gái trẻ mang theo trái tim trong veo, những ước mơ bé nhỏ, không ngờ rằng chính quãng thời gian bên nhau dưới mái trường ấy đã tạo nên nền móng vững chắc cho một tình bạn dài gần ba thập kỷ. Từ những buổi sáng dậy sớm học từ mới, những buổi chiều đi chợ, nấu ăn ở ký túc xá, đến những đêm ôn thi căng thẳng, rồi cả những cơn mưa rào bất chợt khiến ba đứa co ro trú dưới mái hiên, chúng tôi gắn bó bằng những điều giản dị và chân thành nhất. Tình bạn ấy lớn dần như hơi thở, không cần lời thề hứa, không cần phô trương. Chỉ là ánh mắt thấu hiểu, là tiếng cười rộn vang giữa đời thường, là bàn tay nắm lấy nhau khi một người chới với. Một tình bạn kéo dài đến nay suốt 26 năm chắc chắn sẽ có rất nhiều điều để mọi người ngưỡng mộ. Nhưng trên hết và xuất phát điểm đó có lẽ là sự trong sáng và tinh khiết của một tình bạn không bị vẩn đục bởi thời gian. Những người bạn thân từ thời đại học luôn cho chúng ta cảm giác rất đặc biệt. Chúng tôi không bao giờ lo giữ ý hay sợ mất lòng nhau, không xưng hô là: cậu – tớ hay bạn mà luôn gọi nhau một cách thoải mái, vô cùng thân mật và trìu mến là: mày – tao. Với những người bạn ấy, thế giới của tôi luôn tràn ngập niềm vui. Mỗi khi bên họ, bao muộn phiền lo toan cuộc sống dễ dàng trôi đi hết. Thỉnh thoảng những lúc tôi không vui, chúng nó luôn sẵn sàng làm đủ việc để trêu cho tôi cười tít mắt. Sau khi tốt nghiệp, mỗi đứa một ngả. Tôi và Linh ở lại Hà Nội lập nghiệp. Hạnh sang Trung Quốc làm việc, rồi kết hôn và định cư tại Bắc Kinh. Khoảng cách địa lý không nhỏ, thời gian cũng chẳng dễ dàng. Nhưng điều kỳ diệu là, sợi dây tình bạn giữa ba chúng tôi chưa từng nhạt phai. Nhóm Zalo ba người vẫn sáng đèn, vẫn râm ran câu chuyện thường ngày, từ chuyện công việc đến chuyện con cái, rồi cả những niềm vui nho nhỏ như nồi canh chua vừa nấu xong hay bộ váy mới mua được giá hời. Có những lần Hạnh về nước chỉ trong đôi ba ngày ngắn ngủi, nhưng điều đầu tiên bạn làm không phải là thăm thú hay tụ họp bạn bè, mà là lặng lẽ nhắn riêng tôi và Linh, dặn đừng đăng ảnh lên Facebook hay Zalo vì sợ ai đó buồn vì không được gặp. Có những dịp đặc biệt của tôi, như ngày bảo vệ luận án tiến sĩ, tôi cũng chỉ lặng lẽ báo tin, không dám kỳ vọng xa xôi gì ở người bạn đang ở cách mình hàng nghìn cây số. Ấy vậy mà hôm ấy, giữa hội trường đông đúc, tôi bàng hoàng bật khóc khi thấy Hạnh xuất hiện – lặng lẽ, dịu dàng trong tà áo dài màu đen – ngồi giữa khán phòng mỉm cười nhìn tôi. Một cái ôm không nói thành lời, một sự hiện diện khiến tôi biết: mình đang được yêu thương thật sự, bằng cả một trái tim chân thành và sâu sắc. Tình bạn đẹp không cần ồn ào. Nó cần sự có mặt đúng lúc. Là ánh mắt hiểu nhau không cần lời, là cái ôm không cần hỏi han, là cái siết tay thay cho tất cả những lời động viên. Chúng tôi chưa từng xưng hô kiểu cách. Ngôn ngữ giữa ba đứa là sự thấu hiểu, là những cuộc trò chuyện chưa kịp mở lời đã được đoán biết trước. Chính sự giản dị ấy khiến tình bạn của chúng tôi đi qua năm tháng mà chẳng bị vẩn đục. Trong những năm tháng khó khăn nhất của đời mình, tôi đã không đơn độc. Từ năm 2014 đến 2022, cuộc hôn nhân của tôi rạn vỡ, rồi đổ vỡ hoàn toàn. Tôi bước vào hành trình làm mẹ đơn thân, với hai con gái nhỏ và một nỗi cô đơn sâu thẳm. Nhưng Linh và Hạnh vẫn luôn ở đó. Không hỏi nhiều, không khuyên răn, không phán xét. Chỉ đơn giản là ở bên tôi, lặng lẽ, dịu dàng, như thể là chốn trú ẩn an toàn nhất trong cuộc đời. Họ không hỏi quá nhiều, không phân tích đúng sai, chỉ đơn giản là ở bên cạnh, cùng tôi đi qua những ngày tăm tối. Linh thường đưa mẹ con tôi đi ăn, đi chơi dịp giáp Tết, những kỳ nghỉ lễ dài ngày – những ngày đáng ra phải là ngày đoàn tụ nhưng với tôi khi ấy chỉ là những khoảng trống lặng lẽ. Hạnh thì bay về bất ngờ, rủ tôi du lịch Phú Quốc để xốc lại tinh thần. Ba ngày rong ruổi cùng nhau, chúng tôi tắm biển lúc nửa đêm, cười như trẻ nhỏ, sống trọn từng khoảnh khắc để chữa lành trái tim đang rạn vỡ của tôi. Hạnh từng bất ngờ đặt vé máy bay, phòng resort, rồi kéo tôi đi Phú Quốc ba ngày giữa lúc tôi chới với nhất. Chúng tôi tắm biển lúc nửa đêm, cười như trẻ con, sống trọn từng khoảnh khắc. Linh thì như người thân trong nhà, hay đến đón tôi đi chơi, đưa mẹ con tôi đi ăn dịp lễ, sợ tôi buồn vì không có ai bên cạnh. Có hôm, Linh còn dúi vào tay con gái tôi tờ 100 đô trước ngày con đi du học Hà Lan, chỉ vì “cô không biết mua gì, cháu tự mua nhé”. Ngày sinh nhật 38 tuổi của tôi, Hạnh mua hoa hướng dương, chuẩn bị bữa ăn trưa, nến và rượu mơ. Bữa tiệc chỉ có ba chúng tôi. Giản dị, nhưng ấm áp hơn bất kỳ điều gì. Tôi từng thầm nghĩ: nếu hai người bạn này là đàn ông, có lẽ tôi đã cưới mất rồi. Vì chưa ai từng làm những điều dịu dàng và kiên nhẫn như vậy cho tôi. Có những hành động họ làm khiến tôi bật khóc vì xúc động. Không ai tự mua vé máy bay, đặt resort, rồi mới báo tôi nghỉ phép để đi chơi như Hạnh từng làm. Không phải ai cũng chủ động làm tài xế riêng, kiêm nhiếp ảnh gia, mời tôi đi ăn, chỉ để tôi vui vẻ và có ảnh đẹp như Linh vẫn làm. Những điều ấy, rất ít người làm cho tôi. Tình bạn thời đại học kéo dài đến nay suốt 26 năm là tình bạn tinh khiết đến mức, mỗi khi bên cạnh họ, dù tôi đã là người phụ nữ 43 tuổi vẫn cảm thấy mình hồn nhiên như một đứa trẻ, có rất nhiều điều để vui cười và nói cho nhau nghe. Chúng tôi luôn thẳng thắn phê bình những khuyết điểm của nhau mà không sợ bị mất lòng bạn và không bao giờ phải xấu hổ khi bạn nói ra điểm xấu của mình. Chúng tôi luôn tin tưởng nhau và sẽ không bao giờ họ làm tôi mất tự tin. Đó là những động lực khiến tôi trở nên mạnh mẽ hơn. Ở trước mặt hai đứa nó, tôi có thể thoải mái thể hiện một bản thân chân thật, kể cả khi tôi có những hành động vô cùng điên rồ. Có nhiều lúc, chúng nó mới nói được một nửa, tôi đã biết được nó định nói gì. Nên khi tôi gặp khó khăn, sóng gió trong cuộc sống, có chúng nó chia sẻ thường xuyên, tôi như có được liều thuốc chữa lành hữu hiệu nhất. Vào thời điểm mà tôi cảm thấy cả thế giới quay lưng với mình, tôi vẫn luôn tin rằng có hai người đứng sau lưng mình. Hai người đó sẽ luôn bảo vệ và nghĩ những điều tốt đẹp về tôi. Chưa bao giờ sợ khó khăn vì tôi biết, dù là những quãng thời gian tăm tối nhất, bên cạnh tôi vẫn có người ủng hộ, cùng tôi vượt qua. Người khác chỉ cần nói xấu tôi một câu xem, chúng nó sẽ dễ dàng nổi đóa ngay lập tức rồi nhập vào vai “siêu anh hùng” để bảo vệ tôi tới cùng. Nhiều người vẫn bảo: Khi người ta trưởng thành, cũng là lúc sợi dây tình bạn cứ thế mỏng manh dần theo những năm tháng bận rộn. Nhưng trên đời không phải là không có những tình bạn đứng ngoài quy luật của thời gian. Chúng tôi đã đi qua bao cột mốc: kết hôn, sinh con, bảo vệ luận án, ly hôn, nuôi con một mình, những bước ngoặt hay va vấp lớn trong đời khiến chúng tôi gần như gục ngã. Nhưng giữa bao biến động ấy, thứ duy nhất không đổi là tình bạn. Bạn thân là người vẫn luôn ở đó, chứng kiến và cùng nhau tìm ra hướng giải quyết, cùng nhau nhận ra những điều tốt đẹp nhất. Hạnh từ Bắc Kinh hay Thiên Tân, mỗi năm chỉ về đôi lần nhưng vẫn luôn nhớ đến tôi, gửi lời nhắn, gửi quà, có mặt nếu có thể. Linh thì gần gũi hơn, nhưng cũng âm thầm hơn. Không nói nhiều, nhưng luôn có mặt. Và đó là tất cả điều tôi cần. Với họ, tôi chẳng cần phải mạnh mẽ, chẳng cần giả vờ ổn. Tôi được là chính mình – buồn bã, lạc lối hay điên rồ – đều được chấp nhận trọn vẹn. Có đôi khi, chỉ mới nghe giọng tôi qua điện thoại, họ đã biết hôm đó tôi không ổn. Chúng tôi không chỉ hiểu nhau mà còn chấp nhận nhau bằng cả một tấm lòng rộng lớn. Bao nhiêu người trên đời có thể làm được điều đó? Dù thêm nhiều năm về sau nữa, dù một đứa sống và làm việc ở tận thành phố Thiên Tân, Trung Quốc, thi thoảng mới về Hà Nội nhưng ba chúng tôi vẫn sẽ ở bên nhau, tiếp tục là những người bạn thân thiết nhất. Bởi từ lâu, mối quan hệ của chúng tôi giống như hương vị tình thân. Một năm chúng tôi thông thường chỉ có thể hội ngộ 2 lần vào dịp nghỉ hè, tết âm lịch, thậm chí khi có đại dịch Covid-19 đến 3 năm mới được gặp nhau nhưng chỉ cần biết đối phương đang sống tốt là đã cảm thấy yên lòng. Dù tần suất gặp gỡ không nhiều do mỗi người có công việc, cuộc sống riêng, nhóm vẫn duy trì trò chuyện trên Facebook, Zalo. Chúng tôi vẫn dành thời gian chia sẻ và tâm sự với nhau. Tình bạn sâu sắc giữa ba chúng tôi là tấm gương phản chiếu một tâm hồn trong sáng và sự trân quý giữa cuộc đời này. Ở đó không phải là tiền bạc, địa vị giàu nghèo, học hành…mà là sự sẻ chia, thấu hiểu nhau, cùng nhau vượt qua những khó khăn, thử thách của cuộc đời. Cuộc sống đôi khi có rất nhiều buồn phiền và bạn rất cần người bạn biết lắng nghe, biết cảm thông. Một người bạn tốt sẽ ở bên bạn, lắng nghe câu chuyện của bạn dù nó có nhạt nhẽo đến mức nào đi nữa. Họ kiên nhẫn, quan tâm, thấu hiểu và đồng cảm với bạn. Và tôi may mắn có được hai người bạn thân đại học như Thùy Linh, Hồng Hạnh. Bên cạnh nhau nhiều năm, chưa bao giờ xích mích, cãi vã, luôn bên cạnh nhau trong những lúc khó khăn. Chúng tôi quá thấu hiểu nên sẵn sàng bỏ qua cho nhau để có một mối quan hệ tốt hơn, tích cực hơn. Chúng tôi truyền cho nhau niềm tin vào sức mạnh bản thân, vào cuộc sống. Trong cuộc sống này ta có rất nhiều người bạn khác nhau và ở mỗi người bạn ấy ta lại học được thêm những điều mà không ở trường lớp sách vở nào có thể dạy ta. Không phân biệt tuổi tác, địa vị xã hội, giàu sang hay nghèo khó, giới tính và vùng miền. Tình bạn chỉ nảy sinh ở những tâm hồn đồng điệu yêu thương, quý mến và thấu hiểu tính cách của nhau. 3 chúng tôi sinh ra và lớn lên ở 3 tỉnh khác nhau, tính cách khác nhau nhưng vẫn quý mến nhau và gắn bó với nhau. Nhiều khi tôi cảm thấy đúng là chỉ có phụ nữ mới mang lại hạnh phúc cho nhau là thật. Có những người bạn gái thân, thế giới của tôi chỉ có niềm vui. Mỗi khi bên Thùy Linh, Hồng Hạnh, bao muộn phiền, âu lo trong cuộc sống dễ dàng trôi đi hết. Đôi lúc, tôi còn đùa với các bạn rằng: Giá mà chúng mày là đàn ông thì tao nhất định sẽ yêu và kết hôn với chúng mày. Trong 3 người thì tôi và Linh ở cùng một thành phố nên hay gặp nhau nhiều hơn. Cứ 1 đến 2 tháng, Linh lại chủ động hẹn tôi đi ăn trưa, đi cafe. Linh luôn là người đến tận cổng cơ quan hay đến nhà đón tôi đi. Dù là đi ăn, đi chơi, đi họp lớp hay đi công việc cùng nhau, Linh luôn nhận làm tài xế riêng kiêm nhiếp ảnh gia của tôi. Những lúc tôi buồn, chỉ cần rủ Linh đi du lịch, Linh luôn sẵn sàng đi bất cứ đâu cùng với tôi, chụp cho tôi cả nghìn kiểu ảnh, miễn là tôi thấy vui vẻ. Tôi có 2 cô con gái, Linh có 2 cậu con trai tầm tuổi ngang nhau. Chúng tôi cứ đùa và nhận nhau là thông gia để về già có thể có nhiều cơ hội đi du lịch cùng nhau. Những điều mà hai cô bạn thân làm cho tôi đều là chiều chuộng tôi hết mức, luôn làm những điều lãng mạn nhất cho tôi thấy vui, họ còn làm cả những điều mà chưa từng ai tự nguyện làm vì tôi. Lý do đơn giản chỉ là chúng tôi coi nhau là người thân trong gia đình chứ không đơn giản là bạn. Cả ba đã đồng hành cùng nhau trên con đường trưởng thành, dù có những dự định riêng nhưng có một thứ duy nhất đó chính là tình bạn của chúng tôi vẫn không bao giờ thay đổi. Cảm ơn cuộc đời đã cho tôi những người bạn như Linh và Hạnh, để tôi biết thế giới của mình giàu có như thế nào. Sau nhiều năm trôi qua, có thể chúng tôi đều có những thay đổi, chọn lựa khác nhau, nhưng chúng tôi luôn chắc chắn rằng ngọn lửa tình bạn sẽ vẫn cháy mãi trong trái tim của mỗi người. Năm 2025, một cột mốc đáng nhớ nữa lại đến với Hạnh – người bạn xinh đẹp, tài năng, luôn kiên cường và đầy bản lĩnh của chúng tôi. Hạnh quyết định trở về Việt Nam để khởi nghiệp và sáng lập Công ty cổ phần Thương mại Quốc tế GRACE ALLY, giữ chức Chủ tịch Hội đồng quản trị. Chiều ngày 23 tháng 5 năm 2025, bạn tổ chức lễ ra mắt sản phẩm Đông trùng hạ thảo mang thương hiệu “Nhuận Chi”. Dù bận công việc tại cơ quan, tôi vẫn xin nghỉ làm để đến chung vui, chụp một tấm ảnh kỷ niệm với Hạnh – chỉ thế thôi, rồi vội vàng rời đi để kịp dự buổi họp phụ huynh tổng kết năm học cho con gái lớp 4. Linh khi ấy đang đi công tác cũng không quên gửi lẵng hoa tươi thắm chúc mừng bạn. Những cử chỉ tuy nhỏ nhưng chứa đựng biết bao tình cảm và sự ủng hộ dành cho nhau, như một mạch ngầm âm ỉ nuôi dưỡng tình bạn chúng tôi. Tháng 6 năm 2025, tôi nhận được lời mời từ Đài Truyền hình Hà Nội tham gia chương trình “Hà Nội đến để yêu” phát sóng trên kênh H1, với chủ đề “Sông Hồng – Tình yêu và nỗi nhớ”. Khi ấy, Hạnh đang công tác tại Hà Nội. Tôi chỉ mới vừa ngỏ lời, cả Hạnh và Linh đều đồng ý tham gia quay hình cùng tôi ngay mà không cần suy nghĩ. Dù công việc bận rộn đến đâu, hai bạn cũng gác lại tất cả để đi cùng tôi cả buổi chiều hôm ấy. Chúng tôi ngồi bên bờ sông Hồng, ôn lại chuyện cũ, cùng cười, cùng khóc. Chương trình của chúng tôi đã chính thức lên sóng vào lúc 19h50 tối ngày 20 tháng 6 năm 2025, trên kênh H1, Đài Truyền hình Hà Nội như một dấu mốc đẹp đẽ của tình bạn vững bền suốt hơn hai thập kỷ. Khi chương trình phát sóng, rất nhiều người nhắn tin khen ngợi tình bạn ấy. Nhưng với tôi, nó không chỉ là chuyện để kể. Đó là cả một cuộc đời được nâng đỡ bởi hai con người tuyệt vời. Mỗi lần Hạnh về Hà Nội, chúng tôi thường hẹn nhau đến nhà Hạnh ăn uống, hát karaoke, kể đủ chuyện xưa nay rồi ngủ quây quần bên nhau như thời sinh viên. Sáng hôm sau mới tạm biệt nhau để quay trở lại với nhịp sống bận rộn. Những đêm như thế luôn ấm áp, rộn ràng và đầy ắp tiếng cười. Ở bên nhau, chúng tôi trở về đúng với chính mình không cần tô vẽ, không cần gồng mình mạnh mẽ. Và trong vòng tay bạn bè ấy, tôi luôn cảm thấy cuộc đời mình nhẹ tênh, được chữa lành một cách dịu dàng nhất. Có người từng nói: “Phụ nữ là người mang lại hạnh phúc cho nhau”. Tôi thấy đúng. Bởi trong cuộc đời này, hai người đã yêu tôi nhiều nhất, chăm sóc tôi vô điều kiện, chưa từng toan tính thiệt hơn lại không phải người đàn ông nào cả. Đó là Linh và Hạnh – hai người bạn thân từ thời đại học, hai người đã dùng tình cảm thuần khiết và chân thành nhất để chữa lành tôi từng vết thương lòng. Cả ba chúng tôi đều đã trải qua những cột mốc quan trọng trong đời: kết hôn, sinh con, mua nhà, bảo vệ luận án, rồi đổ vỡ hôn nhân, ly hôn, nuôi con một mình. Nhưng giữa tất cả biến cố ấy, có một điều không đổi đó là tình bạn bền chặt không phai. Dù Hạnh sống ở Trung Quốc, chỉ về vài lần mỗi năm, nhưng mỗi khi có sự kiện gì của mẹ con tôi, bạn đều cố gắng có mặt hoặc gửi lời nhắn, quà tặng, đôi khi chỉ là vài dòng yêu thương nhưng đủ để tôi ấm lòng cả ngày. Dẫu mỗi người một hướng đi, nhưng trong sâu thẳm trái tim tôi, tôi luôn biết: chỉ cần ngoảnh lại phía sau, vẫn có hai người bạn ấy đứng đợi. Tình bạn của chúng tôi không đo bằng số lần gặp mặt, mà đo bằng sự hiện diện đúng lúc và những quan tâm rất thật. Một năm chỉ gặp nhau đôi ba lần, nhưng chưa bao giờ có khoảng cách nào giữa ba người. Những buổi trò chuyện trên Zalo, Facebook vẫn rôm rả như ngày đầu mới quen. Chúng tôi không giữ kẽ, không sợ mất lòng nhau, vì trong thế giới của ba người bạn thân này, mọi điều đều được đón nhận bằng tình yêu thương. Nếu không có hai bạn, tôi đã không vượt qua được những năm tháng đen tối nhất. Nếu không có tình bạn ấy, có lẽ tôi đã không thể chữa lành sau cuộc hôn nhân đổ vỡ. Nếu không có họ, tôi đã không còn dũng cảm để tiếp tục sống thật với mình – sống một đời tự do, yêu thương và biết ơn. Chúng tôi đùa nhau rằng: “Nếu một ngày không còn ai yêu nữa thì ba đứa mình về sống chung với nhau, chăm nhau lúc già yếu, đi du lịch khắp nơi”. Lời nói đùa ấy, lạ thay, lại khiến tôi tin là thật vì tôi biết, có những tình bạn vững chãi hơn cả tình yêu. Tôi cho rằng, nếu chúng ta có một tình bạn đẹp nghĩa là ta đã có niềm hạnh phúc lớn lao. Đó là niềm vui, là chỗ dựa tinh thần to lớn để ta vượt qua khó khăn. Cuộc sống là muôn vàn những khó khăn trắc trở, không ai có thể biết điều gì đang chờ đợi ta trước mắt. Có muôn vàn những nẻo đường trong thế giới này. Có những nẻo đường trải đầy hoa hồng. Nhưng, cũng có những con đường đầy chông gai không bằng phẳng như chúng ta từng mong đợi và ai biết cái gì sẽ đợi ta cuối con đường đầy sỏi đá đó. Cuộc sống là vậy, giống như thiên nhiên có mùa ấm áp, có mùa bão giông …Tình bạn chỉ có được ở những trái tim đồng điệu và thành thật không một chút toan tính và vụ lợi. Thanh xuân với tất cả mọi người là ký ức tươi đẹp suốt đời không thể nào quên. Tuổi trẻ càng rực rỡ thì sau này khi có tuổi, người ta sẽ càng sống hạnh phúc và biết yêu thương nhiều hơn. Đó chính là phương châm sống của 3 chúng tôi. Chúng tôi luôn nghĩ: Cuộc đời này chúng mình thật may mắn vì đã được sinh ra, gặp nhau và trở thành những người bạn thân. Con đường chúng tôi đã đi cùng nhau 26 năm qua sẽ mãi trong ký ức. Dù có nhiều khó khăn, vất vả nhưng ta đã sống trọn vẹn với tuổi trẻ của mình, chẳng hề phải nuối tiếc. Những người bạn tôi, dù bây giờ mỗi người mỗi phương và cuộc sống còn nhiều âu lo nhưng tình bạn thắm thiết và những tháng ngày tuổi trẻ ấy sẽ vẫn mãi vẹn nguyên trong tôi. Tôi không viết những dòng này để kể lể hay phô trương. Tôi viết để nói lời cảm ơn. Cảm ơn Thùy Linh, Hồng Hạnh – hai người phụ nữ đã yêu tôi bằng tình cảm thuần khiết nhất. Cảm ơn vì đã không rời bỏ tôi khi tôi yếu đuối nhất. Cảm ơn vì đã lấp đầy những khoảng trống mà tôi tưởng sẽ mãi không bao giờ được lấp. Cảm ơn Linh, cảm ơn Hạnh vì đã làm cho thời gian của tôi tươi đẹp hơn bao giờ hết. Cảm ơn vì đã bước cùng tôi suốt 26 năm qua đi qua tuổi trẻ, trưởng thành, giông bão và cả những điều không tên. Cảm ơn vì đã thắp sáng những đêm tối của tôi bằng ngọn lửa dịu dàng và kiên định nhất mang tên: tình bạn. 26 năm – quãng thời gian đủ dài để biến một tình bạn thành máu thịt. Dù mỗi người một phương, một bận rộn, nhưng chỉ cần ngoảnh lại, tôi luôn thấy hai người bạn ấy đứng chờ. Không ồn ào, không điều kiện, chỉ là sự hiện diện đúng lúc và rất thật. Tôi may mắn. Thật sự may mắn. Vì có các bạn ở bên. Chúng ta đã cùng nhau sống trọn một thanh xuân không nuối tiếc. Và tôi tin rằng, tình bạn ấy dù mỗi người có rẽ sang những lối riêng vẫn sẽ tiếp tục sống mãi, như một đoạn điệp khúc không bao giờ tắt trong bản nhạc cuộc đời tôi. Tôi yêu hai bạn. Và chúng mình, nhất định, sẽ nắm tay nhau đi đến tận cuối con đường. Hà Nội, ngày 11 tháng 7 năm 2025 TS. Vũ Thị Minh Huyền #Vietchualanh #Motdoimaymanvicocacbanoben
Category: Uncategorized
-
KHO BÁU – THÙNG RÁC
KHO BÁU – THÙNG RÁC Ai cũng có một kho báu của riêng mình, vì bất kỳ ai cũng sẽ có ít nhiều một vài bí mật mà chỉ bản thân mình mới biết. Kể cả dù đó là điều tốt hay xấu, kể cả khi công khai điều đó có hoặc chả có ai bận tâm, hay chả khiến ai bị ảnh hưởng đi chăng nữa. Nhưng nếu cá nhân chỉ muốn một mình mình biết hoặc chả muốn nói với ai thì kho báu bí mật bắt đầu hình thành từ đó. Nó là kho báu, là tập tin, là tài liệu, là dữ liệu, ký ức, câu chuyện, hình ảnh,… bạn muốn gọi nó là gì thì đó cũng là những suy nghĩ về sự việc, về điều gì đó, chuyện gì đó bí mật mà chỉ mình bạn biết. Nhưng đó chỉ là bạn nghĩ vậy thôi. Bởi vì đôi khi có nhiều cái bạn tưởng người khác không biết nhưng sự thật có thể biến hoá mà. Do vậy nên kho báu có thể trở thành thùng rác bất cứ lúc nào. Ẩn sâu trong mỗi chúng ta đều có một thùng rác cho riêng mình. Nó có thể ở nhiều chế độ đa dạng. Công khai, công cộng hoặc bị khoá. Thùng rác ở đâu cũng có. Cả nghĩa đen và nghĩa bóng nhé! Và nó sinh ra thực sự có ý nghĩa gì? Vạn vật đều có tác dụng và ý nghĩa thực sự phụ thuộc vào cái nhìn và tư duy của mỗi người. Thùng rác là nơi để chứa đồ bỏ đi, những thứ vật chất không còn dùng được nữa hoặc không muốn dùng nữa. Đó có lẽ là điều đơn giản nhất chúng ta nghĩ đến định nghĩa của thùng rác. Thế này nhé! • Một món đồ từng được yêu thích, trân trọng. • Một thứ không còn hữu dụng nữa kể cả còn hạn hay hết hạn. • Món quà từ ai đó tặng. • Bức ảnh kỷ niệm. • Lá thư. • Tài liệu. • v..v.. Tất cả những gì mà con người cùng nhau hoặc tự mình tạo nên đều đi kèm theo cảm xúc của họ lúc ấy. Cảm xúc hạnh phúc, vui sướng, phấn khích, tự hào, hãnh diện, buồn, tủi thân, thất vọng, trống rỗng, chán nản… Cảm xúc nào cũng sẽ tạo ra một điều gì đó. Nó là trừu tượng hay hữu hình thì cũng đều được tạo nên từ cảm xúc và suy nghĩ. Đó là sự vận hành tự nhiên của mọi thứ trong cuộc sống. Và tất cả những điều này khi không còn cần đến nữa sẽ được bỏ vào thùng rác cũng bằng chính cảm xúc và suy nghĩ của thời điểm mới. Ai cũng thế. Nên ai cũng có thùng rác là vậy. Nhưng tại sao tôi lại nghĩ nó cũng là nơi chứa bí mật, là kho báu? Vì do cách nó được tạo ra. Nó từng là hạnh phúc, niềm hãnh diện, hi vọng, mồ hôi, nước mắt, sức lao động, thành quả… Có thể là công khai hoặc có thể là của riêng bạn với ai đó hoặc của mình bạn thôi. Và những điều đó chắc chắn được bạn trân quý, coi trọng, gìn giữ và bảo vệ. Vậy nó có phải là kho báu không? Rồi khi hết vui, giống như khi không thể dùng được nữa. Có thể vì hết hạn, mất giá trị. Hoặc bị phát hiện rồi ghen tị dẫn đến tranh dành, giật cướp và rơi hỏng, hoặc do chính bạn lơ là làm hỏng. Cả những vật chất lẫn tinh thần – tình cảm nhé! Đỉnh điểm để bị bỏ đi, vứt đi, bán đi hoặc miễn sao là không còn hiện diện ở bên bạn nữa là khi xuất hiện sự phẫn nộ, tuyệt vọng, thất vọng… Ví dụ tiếp nhé! • Bạn được tặng một món đồ từ có giá trị lớn đến nhỏ, kể cả vô giá (có tiền không mua được hoặc không cần tiền mà cũng mua được). Nó sẽ ở bên bạn bao lâu là tuỳ theo cảm xúc của bạn với người cho tặng bạn, đúng không? Nghĩ lại xem bạn có thứ gì như thế không? • Bạn tự mua cho mình một món đồ, một bộ quần áo hay cái túi, đôi giày, cái vòng, cái xe, cái điện thoại… Rồi đến khi không thích nữa, hết thấy đẹp, lỗi mốt, rộng quá, chật quá, bỗng dưng thấy xấu, thích cái khác hơn… Xong bạn sẽ làm gì? Bán, cho, vứt? – Thùng rác truyền thống tiêu thụ những thứ đó.- Và thường vứt vào thùng rác này rồi là một đi không trở lại. Hoặc phải đi bới rác ngay còn kịp. Chỗ rác thải này cần mất rất nhiều thời gian để phân huỷ trong môi trường sống, cái này chắc ai cũng rõ rồi. • Bạn làm được điều gì đó như tài liệu, phát minh, luận văn, bản thảo, ý tưởng… nhưng không được trân trọng, không được sử dụng vì vài lý do. Và bị xoá bởi ai đó hoặc chính bạn (Delete). • Những hình ảnh kỷ niệm, tin nhắn, hay về chủ đề nào đó được tạo ra và lưu lại. Nhưng khi không còn hữu dụng, thừa thãi, không còn cần nữa, không vui nữa sẽ bị xoá (Delete). – Thùng rác công nghệ sẽ tiêu thụ những thứ này.- Thời buổi này gần như tất cả đồ công nghệ đều có mục thùng rác. Còn lựa chọn Delete thì là luôn có rồi. Biểu tượng của nó là hình ảnh chiếc thùng rác rất dễ nhận diện. Nhưng thùng rác ấy sẽ lưu trữ lại theo cài đặt của mỗi người hoặc theo cài đặt cơ bản, thường là khoảng 30 ngày rồi mới xoá vĩnh viễn. Thùng rác này quá thoải mái để chúng ta thay đổi quyết định nếu không muốn bỏ nữa. Nếu muốn khôi phục thì ai cũng có cơ hội để làm vậy nếu không thay đổi cài đặt hoặc dọn thùng rác. Giờ cái tầm của ‘Thùng rác’ nó đa dạng và chuyên nghiệp dữ lắm. Tại sao phải có thùng rác. Tại sao những thùng rác công nghệ đó ngày lại càng có nhiều? Để sửa chữa sự hối hận đúng không? Để có thêm cơ hội lần nữa? Để bí mật, kho báu không bị chôn vùi? Để sáng tỏ điều gì đó?… Dù là lý do gì thì nó cũng luôn là thứ rất cần thiết. Nào thì thùng rác tài liệu, thư mục đã xoá; thùng rác tin nhắn đã xoá; thùng rác ảnh đã xoá..v..v.. Cái này sẽ là bí mật, nếu ai cần mà lần ra được thì tức là bí mật bị bật mí. Những thứ đã bị bỏ đi, xoá đi, vứt đi ít nhiều sẽ mang theo một bí mật. Bí mật!? Kho báu!? Thùng rác!? Ý tôi là vậy đó! Nhiều cái giá trị sẽ được định nghĩa bằng cảm xúc và thời điểm với môi trường của một cá nhân. Vậy nên dù bạn đã và đang hoặc sẽ có gì. Dù nó là kho báu hay là rác thì mọi thứ đến với mình đều sẽ có ý nghĩa. Và đến được thì sẽ đi được, giống như sinh ra thì cũng sẽ chết đi. Quy luật tự nhiên rồi. Và chính bạn mới là điều quan trọng nhất. Bởi bạn sẽ quyết định mọi thứ đến và đi hay ở lại như thế nào. Và từ khi sinh ra bạn sẽ luôn ở đó để làm vậy cho đến khi bạn chết đi. Nên mất công sống hãy tận hưởng và quý trọng chính bản thân mình. Bạn mới quyết định được giá trị của mình, bạn cũng quyết định giá trị của cả những điều xung quanh đến với cá nhân bạn nữa. Mỗi cá nhận đều có sức mạnh tuyệt đối với chính bản thân mình! • Bạn thích cái kẹo dứa, ăn nó bạn thấy vui. Tôi không thích vị dứa nên tôi không thấy vui khi ăn nó. • Bạn có xe máy và đi giỏi nên bạn thấy vui khi có nó là phương tiện phục vụ đủ cho công việc nhu cầu của bạn. Tôi chỉ biết đi xe đạp, vừa tập thể dục, vừa bảo vệ môi trường, cũng vì nơi làm việc và nhu cầu di chuyển của tôi không nhiều nên có xe đạp là tôi vui rồi. Nhưng bạn khác có ôtô vì nhà đông người và đi xa nên họ lại cần ôtô. Bạn khác nữa chỉ đi bộ vì chả có nhu cầu di chuyển nhiều nên họ chả tốn tiền mua phương tiện hay lo chỗ đỗ xe là họ vui rồi. Tôi thấy suy nghĩ là chìa khoá vạn năng. Song song với nó là cảm xúc. Kho báu và thùng rác dù nó được định nghĩa thế nào thì quan trọng là nó được sử dụng để làm gì, cất giữ điều gì, nó được tạo ra với ý nghĩa như thế nào. Một cái hộp có thể vừa để chứa những thứ quý giá đắt tiền hay món ăn ngon lành. Nhưng sau đó có thể thành cái hộp để rác ngay lập tức, hoặc có thể có mặt ở bãi rác ngay được. Khi quyết định tạo nên điều gì, lưu trữ như nào rồi bỏ đi ra sao thì hãy suy nghĩ trước khi làm nhé tôi ơi, bạn ơi! Nhiều cái mình có thể khôi phục được, nhưng có nhiều cái là đăng xuất, bốc hơi khỏi cuộc sống của mình mãi mãi luôn! [Kho báu – Thùng rác nói: “ Tớ luôn có mặt ở khắp mọi nơi, kể cả trong tâm trí bạn. Tớ có khả năng chứa đựng mọi thứ, không giới hạn. Tớ cũng có thể tiêu huỷ hết những thứ bạn để ở nơi tớ ngay lập tức hoặc theo một khoảng thời gian nhất định nào đó. Nhé! Tớ ở đây!”]
-
TTS feed content
CÓ PHẢI CỨ CHĂM CHỈ RỒI MỘT NGÀY SẼ ĐỔI ĐỜI? Bạn chăm chỉ. Bạn thức khuya dậy sớm, làm việc không ngơi nghỉ. Vậy tại sao người khác thành công, còn bạn thì vẫn dậm chân tại chỗ? Người ta hay an ủi nhau bằng câu: “Cứ chăm chỉ đi, rồi một ngày bạn sẽ đổi đời.” Nghe rất hay. Nhưng tiếc là không hoàn toàn đúng. Chăm chỉ là điều kiện cần nhưng chưa phải điều kiện đủ. Bởi vì nếu bạn làm việc chăm chỉ, nhưng sai hướng, bạn chỉ đang chạy rất nhanh về phía… bức tường. Có một sự thật phũ phàng: Trên đời không thiếu người chăm chỉ. Người quét rác làm việc từ 4h sáng. Người lao động chân tay làm việc 12 tiếng một ngày. Người công nhân cặm cụi cả đời. Nhưng họ không thể đổi đời, vì họ thiếu chiến lược. “Bạn không được trả lương theo số giờ làm việc. Bạn được trả lương theo giá trị bạn tạo ra trong giờ đó.” Làm việc thông minh là biết ưu tiên, tập trung vào thứ có giá trị cao nhất, tối ưu nguồn lực và liên tục học hỏi để nâng cấp kỹ năng. “”Tư duy của bạn là công cụ mạnh mẽ nhất mà bạn có. Nó có thể tạo ra hoặc phá hủy bạn.”” (Carol Dweck) Góc nhìn đến từ tư duy. Và tư duy mạnh mẽ không đến từ niềm tin mù quáng, mà đến từ nền tảng tri thức vững chắc. Bạn phải giỏi chuyên môn vì không ai trả tiền cao cho một người tầm thường. Bạn phải liên tục rèn luyện kỹ năng vì thế giới đổi thay từng ngày. Học không bao giờ là muộn. Nhưng không học, chắc chắn là muộn. Một yếu tố giúp bạn thành công nghe có hơi hòi hợt nhưng người ta vẫn hay nói “Hay không bằng hên”. May mắn là yếu tố không thể kiểm soát. Nhưng bạn có thể chuẩn bị để đón nhận may mắn. Vì Cơ hội đến với người đã sẵn sàng, chứ không phải người “chờ thời”. Bạn không thể điều khiển con sóng, nhưng bạn có thể học cách lướt sóng. Cuối cùng, người thành công không bao giờ đi một mình. Họ có mentor, đồng đội, bạn đồng hành những người giúp họ soi sáng điểm mù, tiếp thêm năng lượng, mở ra những cánh cửa mới. TÓM LẠI: Cứ chăm chỉ đi nhưng đừng mù quáng. Muốn đổi đời, bạn cần chăm chỉ cộng với thông minh, chiến lược, kỹ năng, quan hệ và một thái độ đúng. Tư duy quyết định hướng đi. Hành động quyết định tốc độ. Nhưng chính tư duy đúng mới giúp bạn đến đúng nơi.
-
TTS feed content
TẠI SAO NGƯỜI TRẺ BÂY GIỜ KHÔNG MUỐN KẾT HÔN NỮA? Cách đây vài chục năm, ông bà ta lấy nhau khi chẳng có gì trong tay. Không tình yêu, không nhà riêng, thậm chí chưa từng được hỏi: “”Con có thực sự muốn sống với người này cả đời không?”” Họ đến với nhau vì nghĩa vụ, vì trách nhiệm, vì “”đến tuổi thì phải lấy””. Còn chúng ta thì sao? Chúng ta lớn lên trong một thế giới ta được yêu thương tự do, nơi tình yêu là lựa chọn, không còn là mặc định. Vậy mà nghịch lý thay khi điều kiện vật chất khá hơn, quyền tự do lớn hơn, thì chính những người trẻ lại ngần ngại với hôn nhân hơn bao giờ hết. Đây không còn là xu hướng, mà đã là một xu thế toàn cầu. Ở Trung Quốc, tỉ lệ sinh sụt giảm đến mức báo động. Ở Nhật, Hàn, người trẻ chọn sống độc thân ngày một nhiều hơn. Ngay cả ở châu Âu, nơi có các chính sách hỗ trợ mạnh mẽ giới trẻ cũng dè dặt với ý tưởng hôn nhân. Lý do là gì? 1. Mâu thuẫn giới vẫn chưa biến mất Dù xã hội tiến bộ hơn, nhưng những định kiến giới vẫn ăn sâu vào nếp nghĩ. Tư tưởng trọng nam khinh nữ, gán ghép thiên chức “làm vợ, làm mẹ” vẫn đè nặng lên phụ nữ. Như ở Hàn Quốc, cứ mỗi kỳ nghỉ Tết, các nàng dâu lại tất bật từ bếp ra bàn, và sau đó là… phòng luật sư. Tỷ lệ ly hôn ở Hàn Quốc tăng vọt sau các kỳ nghỉ lễ. Phụ nữ mệt mỏi khi vai trò của mình trong hôn nhân không khác gì một người giúp việc không công, được kỳ vọng nhiều nhưng không được thấu hiểu. 2. Áp lực kinh tế đè nặng Giá nhà đất tăng vọt. Một người trẻ làm quần quật 10 năm vẫn chưa chắc có nổi căn hộ nhỏ. Họ còn chưa lo nổi cho chính mình, chưa báo hiếu được cha mẹ làm sao dám nghĩ đến việc nuôi thêm một gia đình nhỏ? Trong khi đó, các chính sách hỗ trợ chưa thực sự đi vào chiều sâu. Chúng chỉ là lời kêu gọi sáo rỗng: “Hãy kết hôn đi!” mà không giải quyết được vì sao người trẻ không muốn nữa. 3. Phụ nữ giờ đây có lựa chọn Khác với thời bà, thời mẹ, khi phụ nữ “phải lấy chồng mới ổn định”. Giờ đây họ có sự nghiệp, có mơ ước. Và nếu một cuộc hôn nhân chỉ khiến họ phải từ bỏ những điều đó, thì họ thà sống độc thân, nhưng được là chính mình. Không ai sinh ra để cô đơn. Nhưng cũng không ai sinh ra để chịu đựng. Người trẻ không sợ kết hôn, họ chỉ sợ kết hôn sai. Họ không ngại ràng buộc, họ chỉ ngại đánh mất chính mình.Vậy nên, thay vì hỏi: “Tại sao bọn trẻ không chịu cưới?” Hãy thử hỏi: “Chúng ta đã tạo ra một môi trường sống như thế nào khiến hôn nhân không còn là điều đáng mong đợi?”
-
TTS feed content
“SỐ ĐỎ” – MỘT BẢN ĐỒ TÂM LÝ CỦA XÃ HỘI BỆNH HOẠN Vũ Trọng Phụng không viết tiểu thuyết. Ông “mổ xá.c” xã hội bằng ngòi bút. Và trong Số đỏ, ông không dựng nên nhân vật ông dựng nên những bản chụp tâm lý sống động của một xã hội đang điê.n loạ.n trong guồng máy tiêu dùng, giả dối và thèm khát vị trí. Hãy thử “soi” những nhân vật chủ chốt bằng ánh sáng của tâm lý học để thấy rõ Vũ Trọng Phụng không chỉ là nhà văn, mà còn là một nhà phân tích xã hội học tài giỏi. Xuân Tóc Đỏ – Nhân cách cơ hội, Tâm lý muốn được công nhận, Tâm lý vô cảm và thiếu đạo đức. Hắn là kiểu người thiếu chuẩn mực nội tại, sẵn sàng nhập vai theo môi trường để đạt được lợi ích. Đây là dạng người sống theo chiều gió, thao túng bối cảnh, và không có bất kỳ niềm tin cố định nào ngoài lợi ích cá nhân. Khi được tung hô là “giáo sư”, hắn không thấy buồn cười hắn thấy cơ hội, thấy bản thân được công nhận một cách hợm hĩnh. Xuân Tóc Đỏ không xấu theo kiểu ác nhân, hắn đơn giản là kẻ sinh ra trong thời loạn chuẩn mực. Và chính xã hội thượng lưu hỗn độn mới là mảnh đất nuôi sống những “Xuân tóc đỏ” như thế. Bà Phó Đoan – Tâm lý rối loạn ám ảnh tìn.h dụ.c và thiếu thốn cảm xúc Bà là một điển hình cho hội chứng nội tâm bị dồn nén, thể hiện ra bằng các hành vi lệch chuẩn tìn.h dụ.c. Thời đại ấy, phụ nữ bị ép vào khuôn lễ giáo, càng “gương mẫu”, càng dồn nén bản năng. Bà Phó Đoan là biểu tượng của sự trụy lạc ẩn dưới vẻ ngoài “”khai hóa””. Bà tìm kiếm sự giải tỏa tìn.h dụ.c một cách công khai và táo bạo, không ngại ngần các mối quan hệ ngoài luồng. Hành vi của bà thể hiện sự phá vỡ những cấm kỵ xã hội cũ, nhưng theo một cách tiêu cực, trần trụi và không có đạo đức. Sự thèm khát dục vọng của bà cũng là một cách giải tỏa những ức chế của phụ nữ trong xã hội cũ. Cụ Cố Hồng – Hội chứng ám ảnh quyền lực và hoang tưởng vị thếCụ đại diện cho chứng hoang tưởng bản thân, sống trong quá khứ, tự nhận mình là trung tâm và luôn nghĩ mọi chuyện xoay quanh danh giá gia đình. “Biết rồi, khổ lắm, nói mãi” câu cửa miệng của người sợ thay đổi và phủ nhận thực tại. Cụ Cố Hồng là đại diện cho lớp người không cần lý tưởng, chỉ cần hương hỏa và sĩ diện. Việc cụ sung sướng vì được mặc đồ xô gai trắng, được hưởng “”phúc lớn”” từ cái chết của cha mình cho thấy sự phi lý và đạo đức giả đến tột cùng. Cô Tuyết – Tự định nghĩa mình qua ánh nhìn người khác Cô Tuyết “mới biết vị tình yêu” nhưng luôn sống theo kiểu “diễn cho đúng vai một tiểu thư văn minh”. Đây là kiểu người sợ không thuộc về đám đông văn minh, nên chấp nhận đánh đổi bản chất để nhập vai. Cô Tuyết không hư hỏng. Cô là nạn nhân của hội chứng “tự định nghĩa mình qua ánh nhìn người khác”. Ông Văn Minh – Tâm lý “”khai hóa”” nửa vời và sính ngoại Văn Minh không chỉ đại diện cho trào lưu Âu hóa – mà còn mắc ảo tưởng rằng mình đang cứu rỗi xã hội bằng phong trào cắt tóc, thể thao, tự do yêu đương… Người như Văn Minh thường nhân danh lý tưởng tiến bộ, nhưng thực chất là nhân danh bản thân. Hắn không cải cách vì lòng nhân ái, hắn làm vậy để đứng trên đám đông, để thấy mình “”khác biệt””. Tâm lý sính ngoại, chạy theo phong trào mà không có chọn lọc của ông phản ánh sự lệch lạc trong quá trình hiện đại hóa của xã hội lúc bấy giờ. Ông cũng có tâm lý tự ti mặc cảm với người Tây và khao khát được xếp ngang hàng.Tổng kết: Xã hội trong “Số đỏ” là một tập hợp các rối loạn tâm lý được tôn vinh Ông Phán Mọc Sừng: Tâm lý bị động và cam chịu Ông Phán gần như là một nhân vật phụ nhưng lại thể hiện rõ nét tâm lý của kẻ bị vợ “”cắm sừng”” nhưng lại hoàn toàn bất lực và cam chịu. Sự chấp nhận một cách mù quáng, thậm chí đôi khi còn “”tự hào”” về sự “”tiến bộ”” của vợ cho thấy sự đánh mất bản lĩnh và ý thức cá nhân trong một xã hội đảo điên. Vũ Trọng Phụng không kết án từng nhân vật. Ông kết án một xã hội đã khiến những kiểu tâm lý đó trở nên “”bình thường mới””. “”Số đỏ”” không dựng lên những nhân vật bất thường. Nó chỉ phơi bày những điều bình thường mà chúng ta đã quen nhắm mắt làm ngơ.
-
TTS feed content
THẮNG BẰNG MƯU: ĐẠO CỦA NGƯỜI TRÍ TRONG CÕI NHÂN GIAN Trong Binh pháp Tôn Tử, kế đầu tiên không phải là “đánh” mà là “mưu”. Tôn Tử viết: “Dụng binh chi pháp, thượng mưu công, thứ mưu giao, thứ mưu binh.” Nghĩa là: Cách dụng binh cao nhất là thắng bằng mưu kế, kế tiếp mới là đàm phán, sau cùng mới là động binh. Bởi kẻ trí không mưu cầu thắng bại nhất thời, mà tính đến đại thắng vĩnh cửu thắng không đổ máu, thắng mà giữ được nhân tâm, thắng mà không cần tranh đoạt. Chiến thắng trong đạo của người trí không phải là chinh phục bằng bạo lực, mà là thu phục bằng trí tuệ. Khương Tử Nha, khi phò nhà Chu diệt nhà Thương, không một lần tự mình xung trận. Ông chỉ bày mưu đặt kế, sử dụng lòng người, biết lúc tiến lúc lùi, khiến kẻ mạnh dần tan rã trong hỗn loạn, và kẻ yếu kết thành liên minh trong trật tự. Hay Gia Cát Lượng, suốt đời “không đánh mà khuất phục”. Một bức thư, một cuộc đàm đạo, đã hóa giải binh đao. Trận Xích Bích là minh chứng rõ nhất, mượn gió, mượn lửa, mượn người, chỉ bằng mưu, khiến đại quân Tào Tháo tan tác mà phe Thục – Ngô không hao tổn mấy quân binh. Thắng trong hòa, thắng trong thuận lý, mới là thắng vững bền. Có người sợ chữ “”mưu””, cho rằng đó là thủ đoạn. Nhưng chính kẻ tiểu nhân mới dùng mưu để hại người. Còn bậc trí, dùng “mưu” để cân bằng thế cục, để “thắng” mà không tạo thêm oán thù, để biến nguy thành an, hóa thù thành bạn. Mưu chân chính, là một thứ “trí tuệ mềm”, không cưỡng ép, không tàn phá, mà dẫn dắt, hóa giải, xoay chuyển vận mệnh bằng đạo lý và hiểu biết. Người đạt đến cảnh giới “thắng bằng mưu”, thường không màng thắng bại bên ngoài. Họ hiểu: “Cái thắng lớn nhất là thắng chính mình.” Thắng được sự nóng nảy, tham vọng, cố chấp của bản thân. Trương Lương, một trong ba mưu thần lẫy lừng thời Hán Sở, sau khi giúp Lưu Bang lập nên cơ nghiệp nhà Hán, đã lặng lẽ quy ẩn, không tham danh vọng, cũng không lạm quyền. Bởi ông biết: thời của mình đã hết, lúc lui là lúc giữ mình và cũng là một loại trí.Trong xã hội hôm nay, “”đấu”” không còn là cầm gươm ra trận, nhưng những va chạm trong công việc, cạnh tranh trong kinh doanh, xung đột trong quan hệ đều là chiến trường. Biết dùng lý trí thay vì cảm xúc, biết dùng kiên nhẫn thay vì đối đầu, biết lựa thời, nhìn người, hiểu mình, đó là đạo “”mưu”” của người hiện đại.
-
TTS feed content
“TRONG RỪNG NHO – DÃ SỬ HỒ XUÂN HƯƠNG”: TIẾNG GỌI NỮ QUYỀN TỪ TRONG BÓNG TỐI PHONG KIẾN Phụ nữ sinh ra cũng dịu dàng, nhưng có những người phụ nữ buộc phải gai góc để chống lại cả một xã hội, đối đầu với khuôn phép, với đạo lý giả tạo, với cả một xã hội phong kiến gông xiềng phụ nữ trong im lặng và cam chịu. Bà tên Hồ Xuân Hương. Trong rừng nho, một tác phẩm dã sử của Ngô Tất Tố đã không chỉ khắc họa Hồ Xuân Hương như “bà chúa thơ Nôm” tài hoa, mà còn dựng lên chân dung một người đàn bà đơn độc dám sống, dám yêu, dám cười cợt vào cả cái gọi là đạo đức thời đại. Cuốn sách là tiếng nói bênh vực cho một người từng bị lịch sử hiểu lầm chỉ vì bà đã sống quá thật, nghĩ quá xa và viết quá táo bạo. Giữa một xã hội phong kiến, nơi phụ nữ chỉ được phép “kính nhi viễn chi”, “tam tòng tứ đức”, Hồ Xuân Hương lại hiện ra như một ngọn gió dữ. Là nữ nhi, bà dám yêu, dám làm lẽ rồi dám bỏ đi khi không được tôn trọng. Bà từng cải nam trang đi thi Hương chỉ để chứng minh phụ nữ cũng có quyền được học, được làm người đúng nghĩa. Xã hội ấy đã không ngừng phao tin, gièm pha bà, một người phụ nữ viết thơ về thân xác, về nỗi khát khao, về sự chán ghét những đạo lý giả dối. Họ gọi bà là “dâ.m”, “lẳng lơ”, “nữ lưu chẳng ra gì” chỉ vì bà không chịu sống cúi đầu. Nhưng chính từ những định kiến đó, bà bật lên thơ ca phản kháng: “Chém cha cái kiếp lấy chồng chung Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng” Chính những phản kháng này của những người phụ nữ như Hồ Xuân Hương, bằng chính sự nổi loạn và đòi quyền được yêu, được viết, được sống thật của phụ nữ trên khắp thế giới đã là những viên gạch đầu tiên cho phong nữ quyền, để phụ nữ – một nữa dân số trên trái đất có thể tự do làm những điều mình thích, có thể nhận được quyền giáo dục như đàn ông, có thể tỏa sáng trong bất kỳ lĩnh vực nào, để không bị bất cứ một định kiến nào có thể coi thường phụ nữ. Đến đầu thế kỷ XX, các phong trào nữ quyền trên thế giới bắt đầu nở rộ. Ở Việt Nam, từ các nhà cách mạng nữ như Nguyễn Thị Minh Khai, Nguyễn Thị Giang… cho đến những người phụ nữ bình thường đòi quyền đi học, quyền bầu cử, quyền quyết định hôn nhân tất cả đều là những bước kế tiếp từ giấc mơ dang dở của người đàn bà họ Hồ.Ngày nay, khi phụ nữ có thể viết, yêu, chọn sống một mình hay trở thành lãnh đạo chúng ta có thể quên mất rằng đã từng có những người như Hồ Xuân Hương phải sống như “quả nho chín mọng bị nhét giữa rừng nho còn xanh”. Và nhờ Ngô Tất Tố, ông đã tạo nên tác phẩm Trong rừng nho để Hồ Xuân Hương lại có thể cất tiếng một cách rõ ràng, quyết liệt, và đầy nữ tính trong một xã hội mới, một xã hội mà người phụ nữ được tôn trọng, trong cái xã hội mà bà hằng ước. Ông viết lại tiếng kêu cho sự bất công của bà, không phải bằng nước mắt, mà bằng sự rắn rỏi của người hiểu nỗi đau đến tận cùng. “Trong rừng nho – Dã sử Hồ Xuân Hương” vì thế không chỉ là một cuốn sách kể lại về cuộc đời của một người phụ nữ tài hoa nhưng bị xã hội gông cùm cả đời mà còn là một thông điệp mạnh mẽ về sự phản kháng, khát vọng tự do và phê phán những bất công xã hội dưới ngòi bút của một nhà văn hiện thực xuất sắc.
-
TTS feed content
📖 Tựa đề: Hai Kỳ Quan Trong Đời Con “Trong vũ trụ có lắm kỳ quan, nhưng đẹp nhất là trái tim người mẹ.” “Trái tim mẹ là yêu thương, còn bàn tay cha là bầu trời.” “Mẹ không hỏi con đã đi bao xa, Mẹ chỉ quan tâm con có mỏi không.” (Sưu tầm) “Mẹ là người duy nhất đứng yên khi cả thế giới quay lưng.” (Oprah Winfrey) “Không ai nghèo khi còn mẹ.” (Rudyard Kipling) “Trái tim mẹ – không lấp lánh như kim cương, nhưng là viên ngọc duy nhất không bao giờ vỡ.” (Thanh Ngân) 🌹Phần 1: Trái Tim Người Mẹ – Kỳ Quan Không Nằm Trên Bản Đồ “Nếu có một nơi trú ẩn khỏi giông bão cuộc đời, thì đó là lòng mẹ. Không có bản đồ nào dẫn lối đến kỳ quan này, bởi nó nằm ngay trong tim mỗi người.” (Nguyễn Thị Thanh Ngân) “Mẹ là nơi bắt đầu của sự sống, là nơi kết thúc mọi khổ đau.” (Rumi) 🤱Mở đầu – Viết cho mẹ, viết cho sự sống Có những ngày tôi tưởng mình đã lớn, đã biết thế nào là nỗi buồn, đã biết đau vì thế gian lạnh lẽo. Nhưng chỉ đến khi nhìn mẹ nằm ngủ – đôi vai gầy run nhẹ trong giấc mơ đầy tiếng thở dài – tôi mới hiểu: người đau nhiều nhất luôn là người im lặng nhất. Và trái tim ấy – trái tim của mẹ – chính là kỳ quan đẹp nhất mà tôi từng chạm đến. Không phải bằng đôi mắt, mà bằng những ngày tháng dài sống trong yêu thương, bao dung, chịu đựng và hi sinh. Bersot từng nói: “Trong vũ trụ có lắm kỳ quan, nhưng đẹp nhất là trái tim người mẹ.” Tôi tin đó là chân lý. Không phải vì câu văn đẹp, mà vì trái tim tôi đã từng được ủ ấm bởi trái tim ấy – trái tim của người mẹ quê, nghèo, lam lũ, nhưng đủ lớn để che chắn cả thế giới giông gió ngoài kia. Từ một câu nói – đến chuyến hành trình tìm về trái tim Mỗi chúng ta đều từng mang trong mình một định nghĩa về kỳ quan. Với đứa trẻ nhỏ, kỳ quan là chiếc diều bay cao giữa trời. Với người mơ mộng, kỳ quan là rặng núi, biển cả, thành phố rực sáng ánh đèn. Nhưng khi thời gian trôi đi, giấc mơ lớn lên, thế giới rộng ra – ta mới nhận ra có một kỳ quan không nằm trên bản đồ, chẳng hiện diện trong sách vở, nhưng hiện hữu từng ngày, từng phút trong cuộc đời mỗi con người: Trái tim của người mẹ. Câu nói của Bersot – tưởng chỉ là một lời ví von văn chương, hóa ra lại chứa trong đó cả một chân lý vĩnh cửu. Không có kỳ quan nào kỳ diệu bằng trái tim biết yêu thương. Và cũng không có trái tim nào yêu thương vô điều kiện, bền bỉ, bất chấp tổn thương – như trái tim mẹ. 🤰Mẹ – kỳ quan không cần ánh sáng Tôi sinh ra trong một gia đình nghèo. Căn nhà nhỏ nằm sâu trong con hẻm trũng, mỗi mùa mưa là nước tràn ngập hiên. Không có đèn màu, không có hoa hồng, tuổi thơ tôi lớn lên giữa mùi mồ hôi và tiếng thở dài của mẹ. Mẹ tôi không biết chữ, không thuộc thơ văn, không bao giờ nói lời yêu thương. Nhưng trong suốt mười mấy năm cuộc đời, chưa một ngày nào tôi không cảm nhận được tình yêu đó. Mẹ không đẹp. Làn da đen sạm vì nắng, đôi mắt đầy quầng thâm vì thức khuya, lưng còng đi theo năm tháng gồng gánh nuôi con. Nhưng mẹ luôn hiện diện trong ký ức tôi như ánh sáng lặng thầm – như ngọn đèn dầu leo lét giữa đêm, không rực rỡ nhưng đủ để sưởi ấm một trái tim đang lạnh. Kỳ quan không cần ồn ào, cũng như mẹ không cần được ngợi ca. Bởi lẽ, điều đẹp nhất trong đời này, thường là điều âm thầm nhất. Trái tim biết im lặng: nơi những giấc mơ bị hoãn lại Tôi từng hỏi mẹ: “Ngày trẻ, mẹ có ước mơ không?” Mẹ im lặng một hồi lâu. Rồi mẹ cười, một nụ cười khiến tim tôi đau nhói: “Có chứ… nhưng từ lúc có con, mẹ chỉ mơ mỗi một điều: con được sống tử tế.” Mẹ tôi từng mơ học làm giáo viên. Nhưng khi bà ngoại đổ bệnh, mẹ phải bỏ học từ lớp Bốn. Ước mơ khép lại từ đó. Rồi mẹ cưới cha – một người đàn ông nửa đời đi làm thuê, nửa đời đi uống rượu. Mẹ không chọn tình yêu, mẹ chọn trách nhiệm. Và trách nhiệm ấy biến trái tim mẹ thành vùng đất đầy sẹo, nhưng lại vững chãi như ngọn núi. Tôi không thể tưởng tượng mình sẽ như thế nào nếu là mẹ – một người phụ nữ cả đời chỉ có một thứ để giữ: niềm tin vào con. Hồi ức tuổi thơ: Những vết thương mang hình dáng của yêu thương Tôi nhớ một lần bị bạn bè chế nhạo vì cái áo rách vai. Tôi khóc, hét lên với mẹ: “Tại sao mẹ không mua áo mới cho con? Sao mẹ nghèo thế?” Hôm đó, mẹ không đánh, không mắng. Mẹ chỉ nhìn tôi rất lâu, đôi mắt cụp xuống, rồi lặng lẽ đi vào phòng. Đêm đó, tôi thấy mẹ ngồi may áo dưới ánh đèn tù mù, tay run lên vì mệt. Tôi nhìn thấy… vết máu trên đầu ngón tay bà. Và tim tôi rạn vỡ. Chúng ta – những đứa trẻ – thường nhẫn tâm nhất với người yêu mình nhiều nhất. Ta trút giận lên mẹ, ta oán trách mẹ nghèo, ta so sánh mẹ với những bà mẹ khác. Nhưng ta không biết, những câu nói ấy như những nhát dao cắt vào trái tim mẹ – trái tim đã quá nhiều vết rách vì cuộc đời. Nhưng kỳ lạ thay, trái tim đó chưa bao giờ ngừng đập vì ta. Mẹ vẫn dậy sớm, vẫn gói bánh mang cho con, vẫn để phần cơm ngon nhất, vẫn lặng lẽ dõi theo từng bước chân. 👼Mẹ – người giữ nhịp đập cho tuổi thơ Nếu ai đó hỏi tôi, đâu là tiếng gọi thiêng liêng nhất trong đời – tôi sẽ không ngần ngại mà nói: “Tiếng gọi của mẹ.” Khi tôi vấp ngã trong những bài kiểm tra điểm kém, mẹ không chê bai. Chỉ nói: “Lần sau cố gắng hơn nhé con.” Khi tôi thi trượt học bổng đại học, mẹ không khóc. Nhưng tôi thấy mẹ ngồi lặng trước bàn thờ ngoại, thắp một nén nhang, mắt đỏ hoe. Mẹ không nói nhiều, nhưng mỗi cử chỉ của mẹ là một lời ru âm thầm. Mẹ là người giữ nhịp đập cho trái tim tôi, là người biến tuổi thơ tôi – dù khốn khó – vẫn đầy ánh sáng. 🧿Trái tim mang hình bóng Thượng Đế Đôi khi tôi nghĩ: Thượng Đế không thể có mặt khắp nơi, nên Người tạo ra mẹ. Vì không có tình yêu nào đủ thiêng liêng nếu không đi qua hy sinh. Không có sự vĩ đại nào đủ vững chắc nếu không được xây từ nhẫn nhịn. Và không có ngọn lửa nào bền hơn ngọn lửa trong tim người mẹ – một ngọn lửa có thể cháy âm ỉ cả đời mà không bao giờ tắt. Có những ngày tôi cảm thấy mình là gánh nặng. Nhưng mẹ vẫn ôm tôi vào lòng, như thể tôi là món quà quý giá nhất đời mẹ. Có những ngày tôi muốn buông bỏ. Nhưng mẹ nói: “Con ơi, đi thêm một bước nữa thôi. Mẹ đi cùng.” 👵Khi mẹ già đi, trái tim ấy vẫn đập cho con Mẹ tôi giờ đã già. Tóc mẹ không còn đen nữa. Bàn tay mẹ run lên mỗi khi nắm tay tôi. Mẹ không còn đủ sức để chăm sóc tôi như ngày trước. Nhưng mỗi lần tôi sốt, mẹ vẫn là người đầu tiên ngồi cạnh giường, canh từng nhịp thở. Tôi từng sợ ma, từng sợ cô đơn, từng sợ bóng tối. Nhưng giờ tôi sợ nhất là… sẽ đến một ngày không còn mẹ. Sẽ đến một ngày tôi về nhà, mở cửa không còn ai chờ. Sẽ đến một ngày không ai nhắc tôi ăn uống, không ai hỏi tôi về công việc, không ai gọi tôi là “con” với giọng run run. Sẽ đến một ngày, kỳ quan ấy sẽ hóa thành tro bụi. Và tôi chỉ còn biết ôm lấy ký ức – như ôm một phần hồn mình đã mất. 💕Hãy yêu mẹ khi còn có thể Tôi biết, chúng ta ai rồi cũng lớn. Ai cũng mải mê với công việc, với đam mê, với tình yêu riêng. Nhưng xin hãy dừng lại một chút, nhìn về phía sau – nơi có một người đàn bà già, nhỏ bé, lặng lẽ đợi chờ. Hãy yêu mẹ khi mẹ còn sống. Đừng đợi đến ngày đặt bó hoa trắng lên mộ mẹ rồi mới bật khóc. Đừng đợi đến khi nghe tiếng mẹ qua băng ghi âm mới thấy tim mình nhức nhối. Chúng ta yêu quá nhiều người trong đời, nhưng thường quên mất người đầu tiên yêu ta – là mẹ. ❤️Mẹ – lời cầu nguyện sống mãi Nếu được phép cầu nguyện, tôi không xin giàu có, không xin nổi tiếng, không xin thành công. Tôi chỉ xin một điều duy nhất: Xin mẹ tôi đừng già đi quá nhanh. Để tôi còn được gọi hai tiếng “Mẹ ơi!” 💟Để tôi còn được sửa sai Để tôi còn được… làm một đứa trẻ, dù chỉ trong phút chốc. ✍️Kết bài – Viết khi chưa quá muộn Có thể bạn đang đọc bài viết này vào một buổi chiều mưa, hoặc một đêm khuya muộn. Có thể bạn đang mỏi mệt, chênh vênh, thấy cuộc đời đầy những thứ vô nghĩa và tổn thương. Nhưng xin hãy nhớ – vẫn có một nơi luôn đợi bạn trở về, một trái tim luôn chừa chỗ cho bạn dù bạn đã tổn thương, phản bội hay vấp ngã bao nhiêu lần. Nơi ấy mang tên: mẹ. “Mẹ không phải là một kỳ quan để chiêm ngưỡng. Mẹ là hơi ấm để ta sống sót. Là nơi để trở về. Là giấc mơ lành duy nhất còn lại giữa cõi đời hoang hoải.” (Thanh Ngân) Nếu một ngày bạn thấy mình lạc đường, hãy gọi về cho mẹ. Nếu một ngày bạn không còn ai bên cạnh, hãy nhớ mẹ vẫn luôn dõi theo. Nếu một ngày mẹ không còn đó nữa – hãy sống thật tử tế. Bởi đó là điều duy nhất mẹ mong. “Con không hứa sẽ thành công vang dội, mẹ à. Nhưng con hứa sẽ sống tử tế, sống như mẹ từng dạy – bằng một trái tim biết yêu thương.” “Mẹ ơi, con yêu mẹ. Con xin lỗi vì đã quá lâu mới biết mẹ chính là kỳ quan mà cả đời con chẳng thể nào chạm đến được bằng trí óc – chỉ bằng trái tim.” 📚Phần 2: Cha – Ngọn Núi Lặng Im Trong Đời Con “Người cha không nói nhiều về tình yêu. Người cha chỉ lặng lẽ mang cả thế giới trên vai, để con mình được thấy bầu trời cao rộng.” (Nguyễn Thị Thanh Ngân) “Người cha là tường thành trầm mặc, Không nói yêu con – nhưng chống cả bão giông.” (Sưu tầm) “Con biết cha thương con khi thấy bóng lưng ấy – đổ dài dưới hoàng hôn, vẫn còng xuống vì gánh nặng đời con.” (Thanh Ngân) “Tình yêu của cha là sự hy sinh không cần tiếng vỗ tay.” (Max Lucado) “Cha là người đầu tiên dạy ta cách đối diện với nỗi buồn mà không khóc.” (Sưu tầm) 👨Mở đầu – Khi chúng ta lớn lên, cha dần lùi vào bóng tối Tuổi thơ tôi là những ngày vùi trong vòng tay mẹ. Tôi đã từng nghĩ mẹ là tất cả thế giới, là người duy nhất yêu tôi không điều kiện. Còn cha – ông luôn đi làm từ sáng sớm, về lúc tối muộn, ít nói, nghiêm khắc và có phần xa cách. Tuổi nhỏ vô tâm, tôi từng nghĩ cha không thương tôi. Tôi đã từng không hiểu rằng: Có những tình yêu không nằm ở lời nói, mà nằm trong lặng thinh. Giờ đây, khi lớn lên, đi qua nhiều va vấp, tôi mới hiểu: cha không lùi vào bóng tối. Chẳng qua, cha chính là bóng tối ấy– nơi che chở, bao bọc, và ôm trọn những vụn vỡ của tôi suốt bao năm. Cha không phải người hùng… nhưng là anh hùng của riêng con Cha tôi không phải người nổi tiếng. Cha không học cao, chẳng viết được bài thơ tình nào. Nhưng cha có thể một mình dựng lại mái nhà sụp sau bão. Cha có thể gánh cả bao gạo nặng giữa cái lưng đau nhức nhối. Cha có thể đi bộ mấy cây số chỉ để đưa cho tôi cái áo khoác quên mang ngày gió mùa về. Cha tôi là người đàn ông trầm lặng, ít thể hiện, nhưng sẵn sàng làm mọi điều để tôi không phải chịu khổ. Có lần tôi sốt cao giữa đêm, mẹ thì về quê chăm bà ngoại. Chính cha là người bế tôi chạy bộ đến trạm xá trong cơn mưa dầm, giữa tiếng sấm gào. Tôi tỉnh dậy, thấy cha ướt sũng, tay lạnh run vì cởi áo đắp cho tôi. Đó là lần đầu tiên tôi nhìn thấy nước mắt cha. 🧓Cha và những ngày nắng không bóng mát Khác với mẹ, cha không thường vuốt tóc tôi, không hỏi han tỉ mẩn. Những cái ôm cũng thưa thớt, những lời khen gần như không có. Nhưng cha luôn hiện diện – âm thầm – trong từng dấu chân tôi bước. Lúc tôi trượt kỳ thi quan trọng, mẹ ôm tôi khóc. Còn cha chỉ gật đầu, nói: “Không sao, thi lại.” Tôi giận. Tôi nghĩ cha vô tâm. Nhưng sau này, mẹ kể: đêm ấy cha ngồi ngoài hiên rất lâu, tay cầm chặt bức ảnh chụp tôi trong lễ khai giảng lớp Một – nơi tôi từng tự hào nói rằng: “Con sẽ học giỏi để cha mẹ vui.” Tình yêu của cha giống như nắng giữa trưa – gay gắt, khô khốc, nhưng là thứ ánh sáng giữ cho cuộc đời tôi không bao giờ sụp đổ. Khi cha già đi… con mới hiểu cha từng mạnh mẽ đến nhường nào Cha tôi từng vác từng bó củi, từng xe gạch, từng chiếc xẻng nặng trĩu. Tôi luôn nghĩ cha là sắt đá. Nhưng giờ cha đã già, lưng còng xuống, mắt mờ, tóc bạc. Mỗi bước đi cũng chậm hơn. Lần gần nhất về quê, tôi thấy cha loay hoay với đôi dép đứt quai. Đôi tay ngày xưa từng xây nhà, nay run run không mở nổi nắp bình nước. Tôi lặng người. Thời gian thật tàn nhẫn. Nó lấy đi sức mạnh của cha, và chỉ trả lại cho tôi… sự ân hận. Tôi đã lớn lên bằng tất cả nỗ lực âm thầm của cha. Vậy mà chưa một lần tôi nói: “Con tự hào về cha.” ❤️🔥Cha – nơi bắt đầu của một đời kiên cường Có một điều kỳ lạ: Những đứa trẻ được cha yêu thương – dù bằng cách nghiêm khắc hay vụng về – thường lớn lên rất bản lĩnh. Vì trong sâu thẳm, chúng hiểu rằng: đằng sau sự cứng rắn ấy là một tình yêu không thể đong đếm. Cha là người đầu tiên dạy tôi thế nào là chịu trách nhiệm. Cha dạy tôi biết đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã, không phải bằng bài học đạo lý, mà bằng chính cách cha sống: vững như núi, bền như đá. Cha không nói “Con ơi, cha yêu con”. Nhưng cha nói: “Ngã thì đứng dậy. Đừng khóc mãi như vậy.” Giờ tôi mới hiểu: đó là cách yêu của một người đàn ông cả đời gánh nặng – không phải trên vai, mà trong tim. ✍️Kết – Viết khi đã muộn Nếu tôi có thể quay ngược thời gian, tôi muốn làm lại tất cả: Tôi sẽ không cáu gắt khi cha quên đường. Sẽ không thở dài khi cha hỏi đi hỏi lại một câu. Sẽ không lảng tránh mỗi lần cha gọi. Sẽ nói: “Cha ơi, con yêu cha nhiều lắm.” Nhưng tiếc rằng, người đàn ông từng mạnh mẽ như tượng đá ấy, giờ đây chỉ còn trong di ảnh. “Cha không mất. Cha chỉ trở thành một phần trong giọng nói kiên cường của con, trong những bước đi không lùi, trong trái tim vẫn hướng về mái nhà nơi cha từng đứng, dưới nắng.” Lời nguyện – Viết cho những đứa con còn may mắn Nếu bạn còn cha, đừng đợi. Đừng đợi đến khi mất rồi mới nhận ra cha yêu ta đến mức nào. Đừng đợi khi cha chỉ còn là một khung ảnh trên bàn thờ, mới biết mình từng vô tâm đến vậy. Hãy gọi về. Hãy nắm tay cha. Hãy nói: “Cha ơi, cảm ơn. Con sẽ sống thật tốt – để xứng đáng với những năm tháng cha đã âm thầm hy sinh vì con.” 📜 Phụ lục: Những điều con chưa kịp nói 💌 Thư gửi mẹ – Viết trong một chiều nhớ bếp cơm nghèo Mẹ à, Con viết những dòng này trong một đêm mưa nhẹ. Ở nơi thành phố xa xôi, con chợt nhớ căn bếp cũ, nhớ tiếng mẹ băm rau, nhớ mùi cá kho mẹ nêm bằng nước mắm và cả thương yêu. Không hiểu sao, hôm nay con lại thèm được ngồi bên mẹ, chỉ để lặng lẽ rửa chén, nghe tiếng muỗi vo ve, và mẹ kể những chuyện vu vơ… Có những điều con chưa từng nói: Rằng có những hôm con thấy mệt mỏi, chỉ cần nghĩ đến hình ảnh mẹ lúi cúi bên bếp là nước mắt con rơi. Rằng dù mẹ không học cao, không hay nói lời ngọt, nhưng chính mẹ dạy con thế nào là bao dung, thế nào là làm người. Rằng con yêu mẹ. Yêu bằng tất cả những gì con có. Yêu cả khi con giận, cả khi con xa nhà, cả khi con không gọi về. Mẹ ơi, con xin lỗi vì đã lớn lên quá nhanh… để rồi không còn nhiều thời gian ngồi nghe mẹ kể lại chuyện ngày xưa. Con xin lỗi vì đã nhiều lần vô tâm, quên mất rằng mẹ cũng cần được lắng nghe, được ôm ấp, được vỗ về. Chỉ mong một điều thôi: Mẹ đừng già đi vội, để con còn kịp yêu mẹ bằng cách trưởng thành hơn, dịu dàng hơn, biết ơn hơn. Yêu mẹ, Thanh Ngân. 💌 Thư gửi cha – Gửi đến người đàn ông lặng lẽ phía sau cánh cửa Cha à, Con từng nghĩ cha không yêu con. Vì cha ít nói. Vì cha chẳng hay hỏi han. Vì cha thường im lặng. Nhưng giờ đây, khi đủ trưởng thành để hiểu rằng: Có những tình yêu không cần âm thanh, chỉ cần hiện diện, thì con đã bỏ lỡ mất rất nhiều cơ hội để nói lời cảm ơn. Cha là người đưa con đi học bằng chiếc xe đạp cũ kỹ, dầm mưa ướt cả người nhưng vẫn cố cười với con. Là người chẻ củi, quét sân, thay bóng đèn hỏng mà không bao giờ than vãn. Là người dành dụm từng đồng tiền lẻ, chỉ để con có đôi giày mới như bạn bè. Cha không bao giờ đòi hỏi. Không giận con khi con vô tâm. Không oán trách khi con lớn lên và rời xa mái nhà. Cha là ngọn núi đứng im – để con được chạy nhảy giữa bao nhiêu giông gió. Cha ơi, con xin lỗi vì chưa từng nói: Con thương cha. Con tự hào về cha. Và con biết ơn tất cả những hy sinh thầm lặng cha từng gánh trên lưng. Khi con ngẩng đầu bước về phía mặt trời, con biết cha luôn dõi theo từ phía sau – không một tiếng gọi, nhưng là một tình yêu không bao giờ lùi bước. Thương cha, Thanh Ngân. 🧸 Một vài ký ức tuổi thơ đáng nhớ Những chiều hè ráng đỏ, cha chở con đi qua con đường đầy bụi, áo con vắt trên lưng cha, tóc con bay tung tóe trong gió. Những sáng mùa đông, mẹ chép bài giùm con khi con sốt nhẹ, tay mẹ run vì lạnh, nhưng chữ vẫn nắn nót như chính lòng mẹ. Chiếc chén sứ có vết nứt mẹ không cho ai dùng – chỉ để dành phần con. Đêm mẹ thức trắng đan áo ấm cho con mặc đi thi học sinh giỏi. Cha đi làm khuya về, để một túi bánh ngọt đầu giường con, dù hôm ấy cha chỉ ăn cơm nguội. Những lần con buồn, mẹ không hỏi vì sao – chỉ đưa cho con cái khăn, và ngồi yên bên cạnh. Mùa lũ năm ấy, nhà dột, mẹ lấy tấm áo mưa cũ che chỗ con nằm, còn mẹ ngồi suốt đêm trong góc tối. Những điều nhỏ bé ấy, con không bao giờ quên. Tuổi thơ con không đầy đủ vật chất. Nhưng chưa bao giờ thiếu tình thương. 🌱 Lời hứa của đứa con nay đã lớn Con đã đi qua những năm tháng nổi loạn, những ngông cuồng tuổi trẻ, những lúc tưởng mình đủ mạnh để không cần ai bên cạnh. Nhưng sau tất cả, khi con kiệt sức, khi con gục đầu trước áp lực – thứ duy nhất còn giữ con lại không phải thành tích, không phải danh vọng, mà là ký ức về mẹ, về cha, về ngôi nhà có mùi khói bếp và tiếng xe đạp cũ. Con không hứa sẽ trở thành người thành đạt. Nhưng con hứa: Sẽ sống tử tế – như mẹ đã sống. Sẽ kiên cường – như cha đã từng. Sẽ không bao giờ quên nơi mình bắt đầu. Và sẽ yêu thương người khác như cách con từng được yêu thương. Nếu có một điều ước, con ước… bố mẹ sẽ sống thật lâu – để con kịp đền đáp. Kính yêu, Thanh Ngân #ViếtChữaLành #HaiKỳQuanTrongĐờiCon
-
Kẻ Đã Quen Mặt
Một chiều cuối tuần, người đàn ông trở về căn hộ nhỏ nằm ở tầng tám của một chung cư. Bầu trời xám như bụi, gió nhẹ thổi qua hành lang, lùa theo từng mảng nắng nhạt vào phòng khách. Anh thất thểu bước vào nhà, vai trĩu xuống. Không bật đèn. Chỉ có ánh sáng chạng vạng ngoài cửa sổ đủ để soi rõ dáng anh. Chiếc túi da vắt vai được anh ném phịch lên sofa, phát ra tiếng động trầm đục. Rồi không chần chừ, anh bước nhanh về phía bàn làm việc quen thuộc, kéo ngăn tủ dưới cùng và lấy ra một chiếc gương nhỏ, hình vuông, viền gỗ cũ kỹ. Khuôn mặt anh hằn rõ vẻ mệt mỏi, nhưng vẫn toát lên nét nam tính, góc cạnh. Ánh mắt anh nheo lại, nhìn thẳng vào kẻ cũng đang nheo mắt trong gương. Thẫn thờ một lúc, kẻ trong gương nhếch mép cười khẩy, cất giọng đầy kinh bỉ: “Hừ… Ông tìm tôi có việc gì không?” Người đàn ông bực dọc lên tiếng: “Ông chơi xấu tôi! Lợi dụng lúc tôi bận rộn nên ra tay, chơi vậy bẩn quá!” Kẻ trong gương phá lên cười lớn, rồi hắn gằn giọng: “Ông thắng tôi bao nhiêu lần, tôi có phàn nàn gì đâu? Ông buồn cười thật, liêm sỉ ông vứt đi đâu rồi mà hỏi tôi câu đó?” Người đàn ông bức xúc: “Ơ, tôi thắng ông có ai biết đâu! Còn ông thắng tôi thì ai cũng biết, xấu hổ cực kỳ. Ông tiểu nhân vừa phải thôi!” Kẻ trong gương lại phá lên cười, nheo mắt hăm hở: “Ông quên tôi là ‘cái tôi’ à? Đã là ‘cái tôi’ thì cần gì làm anh hùng.” Người đàn ông dù vẻ mặt cay cú hiện rõ, nhưng cũng đành gật nhẹ đầu trong ấm ức. Anh ta nói nhỏ: “Cuộc chơi này vốn không công bằng nhỉ?” Kẻ trong gương nhanh chóng tiếp lời: “Sao lại không công bằng? Ông có thể hỏi tôi bất cứ lúc nào, và tôi cũng không bao giờ nói dối hay không trả lời ông, rõ là công bằng rồi còn gì! Gần đây ông bay bổng với biết bao ý tưởng mà quên mất tôi, nên tôi mới có cơ hội ra tay chứ.” Hắn lại cười lớn. “Ừ, ông nói phải.” Người đàn ông trầm giọng hỏi: “Vậy tôi hỏi ông, dạo gần đây ông học thêm được gì rồi?” Kẻ trong gương điềm tĩnh đáp: “Ông học được gì thì tôi học được cái đó, như nhau thôi.” Người đàn ông hơi ngả người ra sau, ánh mắt dò xét: “Chiều nay đi xem lễ nhà thờ, Cha Xứ nói về con bò vàng là sao ông, có phải nói về ông không?” Kẻ trong gương nheo mắt, rồi lại nhếch mép: “Chứ còn ai nữa.” Người đàn ông thêm phần tò mò: “Ông giải thích đi.” Kẻ trong gương dừng lại một lúc, suy nghĩ, rồi chậm rãi kể, giọng trầm hẳn: “Trong Kinh Thánh Cựu Ước(1), câu chuyện về con bò vàng là một bài học lớn về sự yếu đuối của con người khi thiếu vắng niềm tin và lòng kiên nhẫn. Sau khi Thiên Chúa giải thoát dân Israel khỏi ách nô lệ ở Ai Cập, họ cùng tiên tri Moses đi vào sa mạc. Moses lên núi Sinai để nhận Mười Điều Răn từ Thiên Chúa. Ông ở trên núi lâu quá, dân Israel ở dưới bắt đầu mất kiên nhẫn, lo lắng và nghi ngờ. Họ quên đi những phép lạ mà Thiên Chúa đã làm để cứu họ. Thay vì tiếp tục trông cậy vào Thiên Chúa, họ tập trung vào nỗi sợ hãi và sự trống rỗng bên trong. Thế là, họ bảo Aaron, anh của Moses, anh ta đúc cho họ một con bò vàng bằng vàng bạc mà họ mang theo. Họ thờ lạy con bò vàng đó, coi nó như vị thần đã đưa họ ra khỏi Ai Cập, nhảy múa và cúng tế. Họ đã chối bỏ Đấng Tạo Hóa vô hình để thờ một thần tượng hữu hình do chính tay mình tạo ra. Khi Moses trở xuống núi và thấy cảnh đó, ông vô cùng đau khổ và tức giận. Ông đập vỡ những bia đá khắc Mười Điều Răn, thiêu hủy con bò vàng thành tro, trộn vào nước rồi bắt dân Israel uống. Đó là hành động của một dân tộc đã phản bội niềm tin, chạy theo những giá trị vật chất, những ảo ảnh nhất thời mà tự mình dựng nên. Vậy ông hiểu chưa? Cái sự yếu đuối, sự thiếu kiên nhẫn, sự dễ dàng tin vào những thứ vật chất, những thần tượng mà tự mình tạo ra… đó chính là ‘con bò vàng’ của mỗi người. Nó xuất hiện khi ông mất tập trung, khi ông quên đi những giá trị thực sự, hay khi ông để nỗi sợ hãi lấn át.” Người đàn ông trầm ngâm, rồi cất tiếng chua chát: “Tôi thấy mình cũng đang đắp con bò vàng cho bản thân rồi, cũng bắt đầu ra sức bảo vệ cái hình tượng ấy. Hèn chi hai ngày nay không viết được gì cả, cứ nghĩ là xấu hổ quá nên tạm thời ngu đi, thì ra là vậy.” Kẻ trong gương cười lớn: “Ông phải có tôi thôi, ông ơi! Không có tôi thì ông sẽ biến thành trẻ con ngay.” Hắn nheo mắt, lộ rõ vẻ đắc ý. Người đàn ông cười khẩy: “Ông nhớ trên tảng đá sau nhà nguyện có khắc dòng chữ ‘Cái tôi bé lại, con người lớn lên’ không? Tôi chỉ cần kiểm soát được ông thì mọi việc đều là chuyện nhỏ thôi.” Gã trong gương lại cười khẩy: “Ông không loại bỏ tôi được đâu, tôi vẫn ở đây, và một ngày nào đó sẽ lại đội cho ông một cái quần nữa lên đầu thôi.” Người đàn ông nhướn mày: “Cũng tốt thôi. Mặt tôi khá dày rồi ông ơi, thích thì cứ tới đây, tôi tiếp.” Cuộc đối thoại khép lại. Người đàn ông nhẹ nhàng đóng chiếc gương lại, đặt vào ngăn tủ, rồi tựa đầu lên ghế sofa. Ánh sáng cuối ngày phủ lên khuôn mặt anh một lớp vàng nhạt. Anh thiếp đi lúc nào không hay. Trong giấc ngủ đó, hình ảnh cái tôi vẫn thấp thoáng bên mép gương. Hắn nhìn anh ta qua khe hộc tủ thật lâu, ánh mắt không còn giễu cợt. Rồi hắn mờ dần, tan dần vào không gian như một làn khói mỏng, lặng lẽ và âm thầm. Chú thích: (1) Kinh Thánh Cựu Ước (Old Testament) Là phần đầu tiên và lớn nhất của Kinh Thánh Kitô giáo, chứa đựng các sách thiêng liêng của Do Thái giáo.
-
Cuộc Chiến Ngầm
Trên bục gỗ nhỏ, giữa ánh đèn vàng rực, Proton đứng đó, tự tin, giọng trầm ấm vang vọng. Đôi mắt lấp lánh, nó vung tay, nhấn nhá từng câu, khiến khán phòng rộ lên tiếng cười, vỗ tay. Bỗng, từ cánh gà, Lambda lảo đảo bước ra, mặt đỏ au, hơi thở nồng nặc mùi men. “Xin chào, tui là Lambda, hân hạnh… bla bla…” Gã ngả nghiêng, tay vung vẩy, miệng tuôn ra một tràng dài, làm khán giả ngơ ngác. Proton khựng lại, nụ cười gượng gạo. Nó lùi lại, ánh mắt lướt qua Lambda với vẻ ngán ngẩm, tinh quái. Rồi, Proton ngồi xuống, cởi giày, ném thẳng vào Lambda. “Phụp!” Khói mỏng bốc lên, ánh sáng lóe nhẹ. Lambda biến mất. Neutron cau có xuất hiện, lườm Proton bất mãn. Cà vạt đỏ, nón fedora rơi xuống, lấp lánh. Khán giả ồ lên, vỗ tay rào rào. Neutron, dù hậm hực, vẫn ưỡn ngực, bắt chước Lambda: “Tui là… bla bla… neutron… bla bla…” Khán giả hào hứng, cổ vũ không ngừng. Proton lùi vào cánh gà, khoanh tay, thở dài. Nó ngồi xuống, nhìn đồng hồ. Thời gian như chậm lại, chỉ còn tiếng Neutron lầm bầm. Rồi, Proton bật dậy, sải bước đến chỗ Neutron, đếm to: “Năm… bốn… ba… hai… một!” Proton dừng lại, quay sang khán giả, cười bí hiểm. Nó búng tay. “Phụp!” Khói mỏng, ánh sáng lóe lên. Neutron biến mất. Một Proton mới xuất hiện, y hệt Proton ban đầu. Cà vạt, nón vẫn nằm đó. Khán giả vỡ òa, vỗ tay như sấm. Hai Proton sóng vai cúi chào, ánh đèn chiếu sáng rực. Tấm màn đỏ từ từ khép lại, để lại khán phòng ngập tiếng reo hò, cảm giác ngỡ ngàng.