Category: Uncategorized

  • NHỮNG MÙA HẠ ĐÃ QUA

    NHỮNG MÙA HẠ ĐÃ QUA Sáng nay, tôi lái xe ra chợ nhỏ của làng, cũng đã khá lâu rồi tôi mới có dịp trở về làng quê. Đang ngắm nhìn cảnh vật thì qua gương chiếu hậu, một cái gì đó len vào trong tôi, cảm giác quá đỗi quen thuộc dù đã rất rất lâu rồi. Thời gian như có phép màu trở thành những thước phim quay chậm, thật nhịp nhàng và sống động lạ thường. Ánh mắt ấy, bóng dáng ấy và cả tuổi mười tám của tôi dường như đã trở lại. Thật rõ ràng và nguyên vẹn như mới ngày hôm qua.Vâng, là Hạ của tôi… À không, chính xác là Hạ ngày xưa của tôi mới phải. Cô bé có mái tóc nâu và làn da bánh mật, những tưởng từng khoảnh khắc ấy đã vùi sâu vào thời son trẻ, thế mà ngay lúc này mọi thứ lại ùa về rõ rệt trong tôi. Hạ của lần đầu tiên tôi gặp là năm chúng tôi mười lăm tuổi.Cô bé rất thích chơi búp bê bằng những quả bắp bánh tẻ mà tôi hái trộm.Cô bé đã được tôi cõng trên lưng qua những đoạn đường bùn lầy khi đi học về.Cứ như lập trình sẵn, tôi luôn ở đó khi Hạ cần một bàn tay nắm chặt. Không biết có phải vì những cảm giác của thời trẻ nó rộn ràng hay vì tình cảm lúc đó của tôi quá ư cuồng nhiệt mà ngay cả khi Hạ không cười tôi vẫn thấy khuôn miệng ấy tỏa nắng, cái cảm giác rạng rỡ và ấm áp lạ thường khi nhìn vào gương mặt hơi tròn của Hạ. Tôi đã lấy hết can đảm và trút hết cái nhút nhát của đứa con trai mười lăm tuổi, lại rủ thêm mấy đứa bạn gần nhà nữa đến thăm nhà Hạ vào một buổi tối đẹp trời.Quà cho lần đầu gặp gỡ là những chùm bòn bon chín mọng mà tôi nâng niu hái suốt cả buổi chiều.Thế rồi chúng tôi dần sánh bước cùng nhau sau những ngày Hạ được nghỉ hè.Bẵng đi ít lâu sau đó cũng không nhớ rõ vì lý do gì Hạ và tôi không còn những ngày vui vẻ như vậy nữa.Tôi thì cũng long bong qua từng ngày tháng và đã lên Sài Gòn để mưu sinh.Tôi biết Hạ rất chăm chỉ học tập, em phải đi học xa nhà hơn nhưng vẫn miệt mài ngày hai buổi đạp xe đến trường… Năm mười tám tuổi, tôi trở về làng, Hạ của tôi đang học lớp mười hai.Chúng tôi một lần nữa lại có nhau.Hạ vẫn luôn ngây thơ, hay cười bằng mắt và vẫn rất ngại ngùng như lần đầu tôi gặp.Những buổi hẹn hò là những lần chúng tôi rong ruổi từ khu vườn nhà Hạ băng qua mấy con suối nhỏ rồi đi đến những xóm người Hoa ở một khu làng khác. Nơi mà chúng tôi băt gặp những vườn cà ri xanh um đang ra hoa trắng muốt. Tôi hái nhẹ một bông hoa cà ri cài lên mái tóc Hạ trông thật đến xinh. Cứ thế chúng tôi đi cùng nhau, cùng cười cùng nói và không quan tâm sẽ đi đến đâu cả. Hai đứa vừa đi vừa nghêu ngao hát bài” Biết yêu khi nào” mà tưởng chừng như hạnh phúc vô tận.Mỗi lần đi dạo như thế, em vẫn không quên cầm trên tay quyển tập Văn học để lâu lâu lại ôn bài.Hình như Hạ rất thích Văn. Hạ của tôi từng một lần đổ bệnh khá nặng phải nhập viện. Những tháng ngày đó tôi thật sự rất lo lắng, chỉ ước gì mình có thể đánh đổi để em được khỏe mạnh.Có lẽ vì Hạ đã cố sức để học vào năm cuối cấp.Lúc đó, tôi chỉ mong không phải đi những chuyến xe dài ngày để quay về ở cạnh em. Và hình như đó cũng chính là lần cuối tôi được chăm sóc Hạ. Cốc sữa đặc có đường tôi mua cho em trước cổng bệnh viện năm nào giờ cảm giác như còn nóng ran cả bàn tay tôi và nghe giọng em nũng nịu” Thôi nóng lắm, Hạ không uống đâu”. Hạ của những ngày cuối năm mười tám tuổi đã trở thành tân sinh viên với bao ước mơ và hoài bão.Tôi đã sửa soạn rất bảnh bao để lên trường thăm Hạ nhưng tất cả đã không như tôi mong muốn.Cũng từ giây phút đó, chúng tôi chính thức không còn nắm tay nhau.Nhưng Hạ có biết không, trái tim tôi chưa bao giờ quên em.Dù Hạ không phải là mối tình đầu của tôi nhưng tôi đã thật sự để mối tình ấy vào một miền kí ức không thể xóa nhòa.

  • TTS feed content

    NHỮNG NGÓN TAY ĐAN …Chúng ta nắm hờ tay nhau đến bao giờ?… Những ngón tay đang mải miết lóc cóc bài viết về đề tài “Sân chơi tuổi thơ” của tỉnh và địa điểm chính của đề tài là mảnh sân cát cỏn con được đặt trong một công viên chủ đạo của thành phố thì bất chợt cô muốn ra mảnh đất cỏn con ấy để lấy cảm hứng viết lách. Nghĩ là làm cô phóng vụt xe đến “Sân chơi tuổi thơ” và trong tích tắc cô đã đang rảo những bước ngắn dài dọc công viên, cố tìm một ghế đá “bình thường” để quan sát và tiếp tục sự nghiệp những ngón tay ngoan của mình. Cuối tuần trời râm mát là một cản trở lớn để tìm một ghế đá “bình thường” ưng ý trong khuôn viên đầy ắp người này. Cuối cùng cô cũng đành yên vị tại chiếc ghế đá duy nhất còn trống cạnh dãy tam cấp phía cuối công viên, tuy vắng vẻ nhưng có thể quan sát rõ hoạt động của kha khá người. Tay vừa hý hoáy lóc cóc lọc cọc, mắt lâu lâu ngước lên đảo qua lại quan sát xung quanh không riêng gì mảnh sân cát, bất chợt tay cô dừng tạo những âm thanh quen thuộc của mình, mắt ngưng lại tại khung cảnh một bé gái xinh xắn vòi bố mua bằng được bong bóng hình chú mèo Kitty chỉ vì xung quanh có rất nhiều bạn đồng trang lứa và vượt trang lứa đang tung tăng trong tay những chiếc bong bóng nhiều hình nhiều dạng và muôn vàn màu sắc. Thế rồi mọi giác quan của cô bị cuốn vào bé, vào bàn tay nhỏ xíu cầm dây bóng quá hờ sau một hồi nũng nịu vòi vĩnh đầy quyết tâm với bố, và chiếc bong bóng bỗng bay mất hút lên trời cao rồi lặng người nhìn vô định vào một khoảng không lưng chừng…vì những ngón tay bé cỏn con xinh xắn ấy làm cô chợt nhói lòng nghĩ về mối quan hệ giữa cô và anh của bây giờ… Vũng Tàu của bấy giờ… Cuối tuần của một năm trước trời cũng râm mát, cô và anh tình cờ vấp phải nhau giữa dòng đời hối hả, giữa dòng người tất tả ngược xuôi. Cả hai trôi xuôi ngược thế nào không biết lại va vào nhau theo đúng nghĩa tại quầy order Lotteria một sáng cuối tuần đông khách. Cũng nhờ đông khách nên trong lúc chờ đến lượt, cô và anh có dư dả thời gian để chào, để hỏi nhau muôn vàn câu xã giao thông dụng. Đã đứng chung đụng thế này thì tại sao không cùng ngồi chung nhỉ ? – anh tếu táo ngỏ mời khi cả hai tay trên tay là khay thức ăn. Chung bàn không chung ghế thì ô tê. – cô cười trả tếu anh không kém. Thế rồi hai con người xa lạ tiêu xài buổi sáng cùng nhau xoay quanh chuyện đời, chuyện người trong tiếng cười, khiến nắng trời hôm ấy tò mò vén mây dõi theo người. Nhưng tiệc nào rồi cũng có lúc tàn, cuộc vui nào cũng phải đến lúc tan nên dù có đứng chung, ngồi chung, vui chung thì cũng phải đến lúc nói lời tạm biệt dẫu rằng trong nhau bắt đầu có một chút lừng chừng làm chùng lòng người bước đi. Với trực giác của một người “đã từng” anh liền đuổi kịp bước chân cô tại khu vực giữ xe. Dường như để bù vào diện tích lá Gan đang co ro bên trong nên anh đã hít một hơi thật sâu như muốn hút hết khí trời Vũng Tàu vào lồng ngực có gắn biển báo “Dung tích toàn phổi: 6 lít không khí”, anh vỗ vai cô, đáp trả cái quay lại của cô bằng một nụ cười ngượng nghịu rồi tếu táo hỏi “Đứng chung, ngồi chung, vui chung rồi thì em có thể thử cho anh số điện thoại để xem chúng ta có cùng chung mạng không ?” Cô nhìn anh mà không nhịn được cười vì cái tính hài hước từ trong bàn ra đến khu giữ xe. Có phần chần chừ nhưng cũng với trực giác của người “đã từng” cô rút cây bút trong túi xách hành nghề nhỏ nhắn của mình ngoáy nhanh số điện thoại vào giữa lòng bàn tay anh, cười: “nắm chặt, kẻo bay”. Anh không nói gì nhưng gồng, gom từ từ từng ngón tay, xiết chặt lại thành nắm trước mặt cô rồi nhét vào túi quần, nhìn cô với vẻ “Thế này đủ chặt chưa?”, cả hai nhìn nhau phá ra cười. Một ngày vui, nối tiếp chuỗi ngày vui – chuỗi ngày cùng phủ sóng chung một mạng lưới, cùng hít chung một bầu khí trời, cùng cân bằng trọng lượng xe trước sau của những buổi cuối tuần dạo biển rong chơi. Nhưng niềm vui có kéo dài được lâu? Tình cảm này sẽ lại nông hay sâu?… Trực giác, nói theo thứ bậc là giác quan thứ sáu, cho phép ta cảm được những gì mà năm giác quan khác không thể thấy được, giống như trò Oẳn tù tì thưở bé ai cũng đã từng nhiều lần vui qua nhưng cán cân đúng-sai thì không biết nghiêng về bên nào nếu nỗi sợ làm mờ trực giác. Tuổi trẻ có ai sợ bao giờ nên cô và anh đã từng sai nhiều lần trong trò chơi tuổi thơ dân gian và đã-từng-sai-một-lần trong trò chơi tình ái trần gian. Trong cái rủi có cái may, cũng nhờ vào vết sẹo để lại phía ngực trái của một thời trẻ dại nên hai trái tim đồng cảm biết ngã là đau thế nào, biết bước chậm hơn trên con đường về sau và không phải có những nổi buồn lãng xẹc tự tạo khi không còn phải bận tâm ai đó là người đến sau của nhau vì cả hai đã từng có một mối tình đầu. Nhưng ở đời còn lắm tréo nghoe không lường trước được như: để có một tình yêu cả hai phải trải qua thời gian tìm-hiểu nhưng đâu phải ai yêu sâu đậm cũng đều nhìn thấu được tim nhau và ngược lại-như cô và anh, từ đồng cảm của những kẻ từng dốc cạn thơ ngây đổi lại sự lỡ làng nên cả hai hiểu nhau dù vô vàn điều không cần nói ra nhưng cô lại không dám yêu anh đậm sâu như lần đầu…vì sự lựa chọn này bắt nguồn từ trực giác của người đã-từng-đau nên cô không dám nghĩ trước điều gì, cũng chẳng dám ước mơ chi, ôm lì hai chữ Sợ và Ngờ khiến khoảng cách hai đứa tuy không còn xa, chỉ vọn vẹn vài bước chân nhưng đủ làm tình cảm níu với nhau bởi những ngón tay đan hờ. Gió cúi đầu tiếc ngẩn ngơ, âm thầm xuyên kẽ tay Người hững hờ. Vũng Tàu của bây giờ… Cô ngồi thẫn thờ nhìn mông lung vào khoảng không trước mặt giống như cách cô đang nhìn mối tình hiện tại của mình – vô chừng với hiện tại và vô định với tương lai. Trong cô bấy giờ chỉ còn hình ảnh cái nắm hờ của bé gái mà đắng lòng nhớ câu hỏi bị bỏ ngỏ một lời đáp mà anh dành cho cô: “Chúng ta nắm hờ tay nhau đến bao giờ?” Dường như con người từ khi chưa rõ hình hài đến khi làm chủ tương lai đã đeo mang bên mình căn bệnh Sợ và Ngờ. Tự Sợ và Ngờ những điều chưa kịp xảy ra và những điều có thể chẳng bao giờ xảy ra với mình. Minh chứng là hàng loạt vắc-xin đủ loại được phát minh, nghiên cứu, tiêm vào cơ thể ta từ khi chưa lọt lòng và chỉ cần vô tình hay cố ý một lần chạm phải nỗi sợ thì cơ thể bắt đầu kiêng cử, nhanh đến chóng mặt set up phần mềm chặn-tìm-diệt virut cho bản thân bằng phiên bản vô thời hạn. Vẫn biết phòng bệnh hơn chữa bệnh nhưng cần biết chọn lọc bệnh gì cần phòng, bệnh gì cần chữa để “hữu hạn kiếp người” này chúng ta không phải lãng phí thời gian vào tình trạng phòng bệnh đang chữa và chữa bệnh đang phòng. Đừng để chữ Sợ và Ngờ làm ta mờ lí trí, chẳng bận suy nghĩ đúng sai rồi tiêm vào cơ thể nhỏ bé này vắc-xin miễn dịch Tình Người thì tiếng cười sẽ mãi chẳng dám đến tìm vui. Nhìn ánh mắt bé nhòe vì tiếc nuối dõi theo bong bóng mất hút trong vô vọng, cô tỉnh người, tay rút điện thoại trong chiếc túi cũ lục tìm danh bạ và dừng lại tại số điện thoại của anh vì cô cảm thấy những ngón tay bắt đầu trở lạnh cần một hơi ấm và không muốn cơ thể tự nhận thêm bất kì sự miễn dịch không cần thiết nào. #Vietchualanh #NhungNgonTayDan

  • TTS feed content

    ĐÚNG SAI Ở ĐỜI, VỐN LÀ CHUYỆN TƯƠNG ĐỐI. CHỈ CẦN BẠN THẤY ĐÚNG, THÌ CỨ LÀM. Ai cũng sợ sai. Sợ mình đi một con đường khác với số đông. Sợ ánh mắt thiên hạ. Sợ lời chê bai từ người chẳng sống cuộc đời của mình. Nhưng bạn có để ý không? Khi bạn thành công, mọi cái sai bỗng dưng trở thành… thiên tài. Và khi thất bại, dù từng đúng đến mấy, cũng sẽ có người sẵn sàng phán xét bạn là “ngốc nghếch”. Nên rốt cuộc, đúng sai là gì? Hay chỉ là chuyện ai thắng? Elon Musk – Kẻ dại khờ hay thiên tài? Khi Elon Musk bán PayPal và dồn hết tài sản vào Tesla, SpaceX và SolarCity, cả thế giới cười ông. Người ta nói ông điên. Người ta bảo: “Ai lại bán công ty tỉ đô để đốt tiền vào tên lửa và ô tô điện?” Musk từng trắng tay. Không còn tiền. Phải vay mượn bạn bè để sống. Nhưng ông không lùi lại. Vì ông tin vào điều mình thấy đúng. Giờ đây, mọi người gọi ông là thiên tài. Nhưng họ quên rằng, nếu Musk thất bại, cùng những hành động ấy, ông sẽ bị gọi là kẻ ngông cuồng. Nỗi sợ lớn nhất không phải là thất bại. Mà là ánh mắt người khác khi bạn thất bại. Hầu hết chúng ta không bị gục ngã vì thất bại. Chúng ta gục ngã vì nghĩ rằng thất bại sẽ khiến mình bị chê cười, mất giá trị, không còn đáng nể. Nhưng sự thật là: • Người thành công không bao giờ chế giễu kẻ đang cố gắng. • Còn người chế giễu, chẳng mấy ai đang cố gắng cả. Nên đừng quá bận tâm đến thiên hạ. Họ không trả hóa đơn cho bạn. Họ không sống giùm bạn. Muốn mạnh mẽ hơn? Đừng tìm sự công nhận. Hãy tìm chính mình, tìm cái đam mê mà bạn có thể lôi bạn dậy ra khỏi chăn ấm lúc 6h sáng. Dám làm điều bạn tin là đúng dù bị phản đối. Dám đi ngược dù không có người ủng hộ. Dám thất bại và dám làm lại. Vượt qua nỗi sợ không phải bằng cách khiến nó biến mất, mà bằng cách đi xuyên qua nó. Một bước, rồi một bước nữa. Đúng sai, đôi khi chỉ là cái nhìn từ phía bên kia thành công. Và người duy nhất bạn cần làm hài lòng, là chính bạn của ngày mai. Hãy đứng dậy. Hãy tin mình. Bởi dám sai mới có quyền đúng. Và dám đi mới có thể đến.

  • TTS feed content

    Bạn có biết điều gì còn đẹp hơn cả gặp gỡ không? Đó là tương phùng. Gặp nhau là duyên, là khởi đầu còn tương phùng là sau bao mùa xa cách, vẫn còn đủ dịu dàng để quay về, vẫn còn đủ niềm tin để chờ đợi nhau. Là khi hai người từng lạc mất nhau trong giông gió, nay chạm mặt lại giữa những yên bình đã chín muồi. Không còn quá khứ để oán trách, không còn câu hỏi để tra vấn. Chỉ còn ánh mắt nhẹ như sương, và nụ cười như nắng cũ. Tương phùng không ồn ào. Nó đến như một làn gió, khẽ lật lại trang ký ức từng tưởng đã khép. Là ly trà cũ pha lại trong buổi chiều muộn, vẫn còn chút ấm áp của ngày xưa sót lại. Là khoảnh khắc ai đó gọi tên bạn bằng giọng thân quen, giữa một đời xa lạ và bạn ngay lập tức nhận ra người ấy. Là khi trái tim đang đập loạn xạ, chỉ cần thấy ánh mắt đó lần nữa trái tim bổng chốc ấm lên, là khi bạn biết bạn đã trở về nhà. Tình cờ mà chẳng phải tình cờ. Đủ thương thì người sẽ lại về. Và nếu có một ngày như thế, xin hãy chậm rãi mà giữ lấy… Bởi trên đời này, chẳng có điều gì dịu dàng bằng việc gặp lại một người, mà ta vẫn còn nguyên vẹn tấm lòng để thương. Đẹp hơn cả gặp gỡ chính là tương phùng!

  • TTS feed content

    “”NGƯỜI MẸ””: BẢN CA BI TRÁNG VỀ TÌNH YÊU THỨC TỈNH GIỮA ĐÊM TRƯỜNG NƯỚC NGA Trong dòng chảy văn học thế giới, “”Người mẹ”” của đại văn hào Maxim Gorky sừng sững như một tượng đài, không chỉ là câu chuyện mà là bản hùng ca về ý chí quật cường của con người giữa đêm dài áp bức. Đây không đơn thuần là tiểu thuyết, mà là lời hiệu triệu, là tiếng thét của sự thức tỉnh vang vọng từ trái tim nhân dân Nga đầu thế kỷ XX. Tác phẩm mở ra bằng bức tranh nghiệt ngã của cuộc đời lao động cùng khổ, nơi số phận bị định đoạt bởi bạo lực và u uất. Người cha là biểu tượng cho sự tàn phá của áp bức, trong khi người mẹ, Pelageya Nilovna, ban đầu chìm trong nỗi cam chịu sâu thẳm: “”Con người cứ sống như vậy chừng dăm chục năm rồi chết…””. Nhưng rồi, ngọn lửa cách mạng bùng lên từ chính con trai bà, Pavel. Chàng thanh niên công nhân ấy đã thắp lên ngọn đèn tri thức, khơi gợi khát vọng được sống một cuộc đời có ý nghĩa, không phải trong vòng vây của đói nghèo và nỗi sợ hãi. Pavel tuyên bố đầy dõng dạc, không chỉ vì miếng ăn mà vì phẩm giá con người: “”Không!… ta còn muốn sống, sống như những người đáng sống!”” Ánh sáng của tri thức, qua những trang sách, những truyền đơn cách mạng, đã lay động quần chúng, phơi bày bản chất tàn bạo của chính quyền Sa hoàng. Giữa áp bức cùng cực, một lý tưởng vĩ đại trỗi dậy: tình đoàn kết quốc tế. Bất chấp xuất thân, giai cấp, những người công nhân, trí thức cùng chung một ngọn cờ: “”Tất cả chúng con đều là con cùng một mẹ, cùng một tư tưởng chung bất diệt, tư tưởng đoàn kết thân ái giữa những người lao động tất cả các nước.”” Đó là lời thề vang dội cho một thế giới không biên giới giai cấp, nơi công lý sẽ chiến thắng. Người mẹ, từ tình yêu thương vô điều kiện dành cho Pavel, đã vượt lên mọi giới hạn cá nhân. Bà dấn thân vào con đường cách mạng, trở thành “”người mẹ”” của tất cả những chiến sĩ, một biểu tượng của lòng quả cảm và hy sinh vô bờ bến. Sự chuyển mình của bà không chỉ là một cá nhân, mà là tiếng vọng hùng tráng của cả một tầng lớp bị áp bức đang thức tỉnh.Maxim Gorky đã kiến tạo “”Người mẹ”” bằng một bút pháp hiện thực sâu sắc, mạnh mẽ. Ngòi bút của ông trần trụi phơi bày nỗi đau nhưng đồng thời cũng gieo mầm hy vọng cháy bỏng. Ông sử dụng lối kể chuyện trực diện, khắc họa nhân vật điển hình, tạo nên một bản giao hưởng vừa bi tráng, vừa sục sôi khí thế đấu tranh. Vượt xa một câu chuyện về cách mạng. “”Người mẹ”” là lời khẳng định về sức mạnh tiềm tàng của con người, về khả năng chuyển hóa từ sự cam chịu sang ý chí đấu tranh vì công lý. Nó ca ngợi phẩm giá lao động, tình đoàn kết vĩ đại và khát vọng tự do cháy bỏng, bất chấp mọi hiểm nguy. Tác phẩm còn là lời nhắc nhở rằng, ánh sáng của tri thức và lòng kiên cường có thể phá tan mọi xiềng xích, dẫn lối đến một tương lai tươi sáng, nơi con người được sống đúng với phẩm giá của mình.

  • TTS feed content

    NGUYỄN KHUYẾN: TỪ NGHỊCH CẢNH ĐẾN THI HÀO LỪNG DANH. Mỗi khi nhắc đến văn học Việt Nam trung đại, cái tên Nguyễn Khuyến (1835-1909) lại hiện lên như một biểu tượng của tài năng, ý chí và tấm lòng yêu nước, thương dân. Ông không chỉ là một thi sĩ lỗi lạc với biệt danh “”Tam Nguyên Yên Đổ”” mà còn là minh chứng sống động cho câu chuyện về ý chí vượt khó phi thường. Nguyễn Khuyến, tên thật là Nguyễn Thắng, sinh năm Ất Mùi (1835) tại làng Ngòi, Nam Định, nhưng cả cuộc đời gắn bó với quê cha là làng Yên Đổ, Hà Nam. Xuất thân trong một gia đình nhà Nho nghèo, từ nhỏ ông đã sớm bộc lộ tư chất thông minh hiếm có. Tương truyền, cậu bé Nguyễn Thắng không chỉ ham mê trò chơi dân dã mà còn sở hữu trí nhớ kỳ lạ và tài ứng đối thơ văn bẩm sinh. Có lần, ông đồ Huy ngạc nhiên khi thấy Thắng nhỏ tuổi đã thuộc và giảng nghĩa được thơ trong Kinh Thi, thậm chí còn biết cả bài “”Chặt gỗ đàn”” với ý nghĩa chế giễu quan lại. Sự thông minh, ham học ấy đã khiến người cha cảm động, đích thân truyền dạy và trao bút cho con, mở ra con đường học vấn cho một tài năng lớn. Cuộc đời Nguyễn Khuyến không phải là con đường trải hoa hồng. Năm 17 tuổi, ông thi hỏng, rồi cha mất, cảnh nhà càng thêm tiêu điều. Từ Nguyễn Thắng, ông đổi tên thành Nguyễn Khuyến (勸) – một cái tên chứa đựng khát vọng và ý chí phi thường. Ông chiết tự chữ “”Khuyến”” có chữ “”lực”” lớn (“”đại lực””), hàm ý nhắc nhở bản thân phải nỗ lực vượt bậc để thành đạt. Với ý chí “”đại lực”” ấy, Nguyễn Khuyến phiêu bạt, vừa tự học vừa dạy học, đỡ đần mẹ già. Ông được cụ nghè Vũ Văn Lý cưu mang, cho ăn học tiếp. Quả nhiên, công sức không phụ lòng người. Năm 1864, ông đỗ Giải nguyên trường Hà Nội. Sau vài khoa thi Hội không thành công, đến năm 1871, Nguyễn Khuyến xuất sắc đỗ cả Hội nguyên và Đình nguyên (Hoàng giáp). Từ đó, ông được kính trọng gọi là Tam Nguyên Yên Đổ, hoàn thành ý nguyện của cụ Phạm Văn Nghị khi xưa từng dặn dò.Câu chuyện vinh quy bái tổ của Nguyễn Khuyến, cùng với những giai thoại thi tài cùng Trần Bích San, càng tô đậm thêm vẻ đẹp trí tuệ và nhân cách của ông. Nguyễn Khuyến không chỉ nổi tiếng bởi con đường khoa cử hiển hách mà còn bởi cốt cách thanh cao, gần gũi. Thơ văn ông, dù là tiếng cười trào phúng nhẹ nhàng hay nỗi niềm thế sự, đều chứa chan nhiệt huyết và tấm lòng ưu ái trước thời cuộc. Cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Khuyến là một bản giao hưởng giữa tài năng thiên bẩm và ý chí kiên cường. Ông là hiện thân của trí tuệ Việt, một con người đã dùng “”đại lực”” của mình để vượt lên nghịch cảnh, đạt đến đỉnh cao khoa bảng và để lại di sản thơ ca bất hủ, sống mãi trong tâm hồn người Việt.

  • TTS feed content

    TÔN TRỌNG SỰ KHÁC BIỆT GIỮA NGƯỜI VỚI NGƯỜI KHÔNG CHỈ LÀ LỊCH SỰ MÀ CÒN LÀ TRÍ TUỆ Trong dòng chảy hối hả của cuộc đời, con người thường dễ bị cuốn vào vòng xoáy của cái tôi cá nhân, của những thành công tự thân và những định kiến. Chúng ta dễ dàng vô thức dựng lên bức tường ngăn cách với những gì “”không giống mình””, quên mất một lẽ thật giản dị nhưng vô cùng sâu sắc: không ai là một hòn đảo độc lập. Tự tin là đức tính cần thiết, là ngọn lửa thắp sáng con đường dẫn đến thành công. Nó giúp ta tin vào khả năng của mình, dám dấn thân và vượt qua thử thách. Thế nhưng, ranh giới giữa tự tin và ngạo mạn lại mong manh đến đáng sợ. Ngạo mạn là khi tự tin biến thành sự tự phụ, là khi ta tin rằng bản thân là trung tâm của vũ trụ, là tất cả, và coi thường những người xung quanh. Kẻ ngạo mạn thường cho rằng trí tuệ, kinh nghiệm hay vị thế của mình là ưu việt tuyệt đối, không cần lắng nghe, không cần học hỏi, và càng không cần tôn trọng bất kỳ sự khác biệt nào. Nhưng hãy nhớ lời của Lão Tử: “”Biết người là khôn, biết mình là sáng.”” Kẻ ngạo mạn thường chỉ “”biết mình”” một cách phiến diện và ảo tưởng, mà không thể “”biết người”” hay nhìn nhận thế giới đa chiều. Triết lý Á Đông đã từ lâu dạy chúng ta về mối liên hệ khăng khít giữa vạn vật. Trong Nho giáo, Khổng Tử nhấn mạnh “”Nhân”” là cốt lõi của mọi đạo đức, là lòng yêu người, là sự đồng cảm và thấu hiểu. Lễ, Nghĩa, Trí, Tín đều phải đặt trên nền tảng của Nhân. Thiếu Nhân, mọi tài năng, mọi vị thế đều trở nên vô nghĩa, thậm chí nguy hại. “”Đừng bao giờ nghĩ rằng bản thân mình là tất cả. Người với người sống trên đời chính là dựa vào nhau. Đừng coi thường người khác, vì biết đâu sự tồn tại của họ có mối liên kết và nâng đỡ cho sự tồn tại của bạn bằng một sợi dây vô hình nào đó.”” (Trích trong sách Nhân sinh cảm ngộ) Mỗi cá thể trong xã hội như một mắt xích trong chuỗi liên kết vô tận. Bạn là một nhà lãnh đạo tài ba, nhưng liệu bạn có thể thành công nếu không có những nhân viên tận tâm? Bạn là một nghệ sĩ kiệt xuất, nhưng liệu kiệt tác của bạn có giá trị nếu không có khán giả để thưởng thức? Thậm chí, người công nhân vệ sinh giữ cho đường phố sạch đẹp, người nông dân nuôi sống chúng ta, người lái xe đưa ta đến nơi làm việc… đều là những mắt xích quan trọng trong cuộc sống. Sự tồn tại và công sức của họ, dù bình dị, cũng đang nâng đỡ cuộc sống của bao người. Con người, tuy là những cá thể độc lập với bản sắc riêng, nhưng chỉ có thể phát triển tốt nhất khi sống trong một xã hội, trong một cộng đồng. Sự khác biệt không phải là rào cản, mà là nguồn cội của sự phong phú, đa dạng và tiến bộ. Chính vì có sự khác biệt về quan điểm, về kinh nghiệm, về cách tiếp cận mà chúng ta mới có thể học hỏi lẫn nhau, bổ sung cho nhau và cùng nhau tìm ra những giải pháp tối ưu. Hãy nhớ câu nói của Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela: “”Giáo dục là vũ khí mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.”” Và để giáo dục, để thay đổi, để phát triển, chúng ta cần sự thấu hiểu, sự lắng nghe và trên hết là sự tôn trọng những giá trị khác biệt. Khi chúng ta học cách tôn trọng sự khác biệt, khi chúng ta biết rằng mỗi người, dù ở vị trí nào, cũng đều mang trong mình một giá trị riêng và có thể là một mắt xích quan trọng trong cuộc đời ta, đó là lúc chúng ta mở rộng tầm nhìn, dung hòa những đối lập và kiến tạo một xã hội hài hòa, bền vững hơn. Hãy sống với lòng khiêm tốn của kẻ “”biết mình”” và sự bao dung của người “”biết người””. Bởi lẽ, chỉ khi ta thực sự tôn trọng và dung hòa những mảnh ghép khác biệt, bức tranh cuộc sống của chúng ta mới thực sự trọn vẹn và ý nghĩa.

  • TTS feed content

    Có một triết lý sống mà tôi luôn ghi nhớ: “Mọi người ta gặp đều có lý do để xuất hiện trong cuộc đời mình. Mọi việc xảy ra đều mang một ý nghĩa nhất định. Mọi khởi đầu đều diễn ra đúng thời điểm của nó.” Nhờ vậy, tôi đã học được cách sống hướng về phía trước, không để tâm đến những gì đã qua. Cuộc sống này vốn dĩ luôn có những sự đánh đổi – có lúc ta thu được điều mong muốn, có lúc lại phải buông bỏ những thứ không muốn mất. Nhưng chính trong hành trình ấy, tôi đã có cơ hội gặp được một số người đáng trân trọng, một số chuyện đáng ghi nhớ. Khi đặt bút viết những dòng này, tôi coi đây là lời tâm tình nhỏ nhẻ giữa cô học trò sắp bước vào giai đoạn quan trọng nhất của đời học sinh với cô giáo chủ nhiệm đáng mến, người đã thực sự khiến cô ấy khác đi. Có đôi lời, tôi muốn nói với cô Trần Thanh Hoa. Có vài kỷ niệm sâu sắc, tôi muốn chia sẻ với các bạn Có hơi xấu hổ nhưng thú thật là, tôi từng ghét đi học và những ngày đến trường khi trước phần nhiều là đáng buồn. Tôi không có duyên với các cô giáo dạy Ngữ văn, những cô giáo dạy tôi hồi Tiểu học và Trung học cơ sở đều mang cho tôi những ký ức, thành thật mà nói, là tồi tệ. Hồi lớp 4, tôi từng bị cô giáo dạy Ngữ văn lôi lên trước lớp để tra hỏi, rằng, có phải tôi đã ăn trộm bút máy của bạn không? Có thể vì hồi ấy tôi học kém nhất lớp, lầm lì và ngang bướng, là một trong ba bạn ở lại trong lớp tiết ấy và trông “chẳng ra sao ” như cô nhận xét nên tôi là đứa đầu tiên và duy nhất bị cô nghi ngờ. Giờ nhớ lại, tôi vẫn tức anh ách, trách bản thân sao mà yếu đuối thế, để bản thân phải nhục nhã đến vậy. Nhưng lúc ấy, tôi đã xấu hổ đến mức muốn biến mất và về chỗ trong lời mỉa mai của cô giáo “nhỏ mà nhân cách đã có vấn đề”. Dù cô không tìm thấy chiếc bút trên người tôi nhưng thái độ khẳng định chắc nịch của cô đã đóng đinh cái danh “ con ăn cắp ” lên người tôi đến hết Tiểu học (vì chuyển cấp mới không còn học cùng bạn cũ nữa). Thời gian đó, tôi phải đối mặt với sự chất vấn của bố mẹ, sự bắt nạt của bạn bè (do còn bé nên tụi nhỏ không làm gì quá đáng lắm, chỉ cô lập và bài trừ tôi khỏi vòng tròn giao tiếp) và hơn hết, là sự căm ghét bản thân. Tôi tự trách mình sao lại ở lại lớp trong giờ hôm ấy, sao không tươi sáng và hồn nhiên như các bạn, sao không thể làm người ta yêu mến như thế. Bây giờ tôi đã đủ lớn để hiểu những chuyện ấy chẳng phải lí do để cô giáo lôi tôi ra sỉ vả giữa lớp, chẳng thể là nguyên do tôi bị cô lập. Nhưng thời điểm đó, thật sự tôi đã nghĩ vấn đề nằm ở mình, nếu không sao chuyện chẳng xảy đến với người khác mà lại là tôi? Tôi đã ôm suy nghĩ ấy lên cấp hai và nỗi sợ trường học cứ lớn dần.Tôi mất nền tảng kiến thức trầm trọng hồi Tiểu học nên lên lớp 6, tôi không thể theo kịp các bạn. Do phải xa nhà, không có bố mẹ kèm cặp (tôi sống ở nhà ông bà ngoại) nên tôi càng chểnh mảng, sa vào trò chơi điện tử và sách. Tôi nghiện game và nghiện sách lúc nào không hay. Game, đủ thể loại, vớ được trò gì tôi chơi trò đấy, không kể thời gian. Đọc sách có vẻ lành mạnh hơn, tôi đã đọc tất tần tật những cuốn có trong kệ của ông ngoại, từ Đại Việt Sử ký Toàn Thư, Tam Quốc diễn nghĩa, đến tuyển tập truyện ngắn Lỗ Tấn…Tuy nhiên, tệ ở chỗ, tôi trùm chăn đọc sách, lấy ánh đèn điện thoại để mò mẫm.Vậy nên, đã học hành tệ hại tôi lại đánh mất thêm đôi mắt khỏe mạnh, kém càng thêm kém. Có thể tưởng tượng tôi của hồi cấp hai làm người ta ghét thế nào, là con gái nhưng la cà quán net nghỉ học liên miên, lười biếng và xấu tính, là phần tử “ bất hảo ” luôn bị các phụ huynh lo sợ sẽ tiêm nhiễm thói xấu cho con mình. Chuyện chỉ thay đổi khi tôi vào lớp 8, đây là bước ngoặt lớn đầu tiên của tôi kể từ những tháng ngày Tiểu học tăm tối. Tôi được chọn vào Đội tuyển lịch sử của trường Trung học Cơ sở Bình An nhờ trời phú cho trí nhớ khá khẩm và thói quen hay đọc sách, tìm tòi. Lần đầu tiên trong đời, tôi được thầy cô công nhận và bạn bè nhìn bằng con mắt khác. Mọi chuyện khi ấy đẹp như một giấc mộng, tôi được tôn trọng và đánh giá cao, thậm chí ký thác nhiều kỳ vọng của thầy giáo. Thầy khẳng định tôi là một trong những học sinh tiếp thu nhanh và ghi nhớ bài giảng tốt nhất thầy từng dạy. Nhưng kỳ thi học sinh giỏi huyện lớp 8, tôi là người duy nhất trong đội không có giải. Lớp 9, tôi may mắn có một suất được cạnh tranh để học Đội bồi dưỡng đi thi Tỉnh. Khi ấy, với khao khát phục thù, tôi nỗ lực hết sức để có một vị trí trong Đội. Thời điểm này có nhiều khó khăn nhưng tôi tràn trề sức sống và sự tự tin. Hơn ai hết, tôi muốn chứng tỏ năng lực của bản thân, tôi muốn đậu một trường cấp ba thật tốt và giật giải Tỉnh. Nhưng đáng buồn là, tôi thất bại ê chề lần nữa khi tiếp tục là người duy nhất trong đội không đạt giải. Niềm tin vụn vỡ, sự thất bại tại kỳ thi Tỉnh chỉ cách ngày thi cấp ba hơn một tháng đã giáng một bạt tai vang dội vào tôi. Sự tự tin hiếm hoi biến mất, tôi nghĩ mình không thể làm nên trò trống gì. Tôi quay về đối mặt với kỳ thi trọng đại của đời học sinh với cái đầu rỗng và tâm trạng tồi tệ như thế. Một lần nữa, giáo viên dạy Văn lại làm đời tôi khốn khổ. Tôi trở thành trường hợp trọng điểm cần quan tâm, không thể cứu chữa, là “ thành phần cá biệt ” sẽ kéo tuột thành tích của lớp mũi nhọn đi xuống. Cô giáo từng nói trước lớp vài lời mà giờ nghĩ lại, tôi vẫn tức trào nước mắt. Sự thực là tôi học không giỏi môn Ngữ văn và làm cô giáo tiêu tốn nhiều thời gian, công sức, nhưng đó cũng chẳng phải lí do để tôi bị nhục mạ như thế. Đó là thời điểm đời tôi như rơi vào đáy vực. Tôi kết thúc kỳ thi chuyển cấp khi điểm chưa tới 19 và chỉ đạt 4,6 điểm Ngữ văn, còn chưa đủ điểm trung bình. Mông lung với tương lai, những mục tiêu đã đề ra đều thất bại thảm hại. Đó chính xác là Chi của năm 14 tuổi, con bé gầy còm đen nhẻm luôn lủi thủi một góc, thất bại và cô độc. Tôi thật sự muốn ngược về quá khứ, ôm lấy cô bé ấy vào lòng và nói với con bé rằng:“ Em không có gì phải buồn, chẳng phải lỗi của em đâu. Em vẫn luôn làm tốt.” May mắn thay, một năm sau đó, thực sự có người đã ôm lấy tôi và nói với tôi những lời dịu dàng như thế. Thực sự đã có một cô giáo dạy Ngữ văn mang lại cho đời học sinh của tôi niềm hạnh phúc và sự tự tin. Đó là cô giáo Trần Ngữ văn, giáo viên dạy Ngữ văn kiêm chủ nhiệm của tôi từ khi tôi đặt chân vào trường cấp ba. Tôi đã đồng hành với cô được hai năm có lẻ, có vô số cung bậc cảm xúc khác nhau và những kỷ niệm quý giá. Nhưng sự kiện có ảnh hưởng lớn tới mức khi về thăm trường cũ, các cô và các bạn đều cảm thán “ Chi của bây giờ khác quá ” thì chính là giây phút cô trao tôi cái ôm ấm áp và lời an ủi khẽ khàng năm tôi lớp 10. Đó là sự kiện được tôi cẩn thận ghi lại trong nhật ký, nắn nót tỉ mỉ và cẩn trọng mỗi khi lật giở lại: Thứ sáu ngày 13, trời mưa. Đến bây giờ, tôi vẫn giữ vững quan điểm là không phải ai cũng thích hợp làm giáo viên, không phải người nào cũng có thể uốn nắn và chỉ bảo học sinh đi đúng hướng. Ví như cô giáo dạy tôi hồi lớp 4, ví như cô giáo dạy tôi hồi lớp 9. Không phải trước khi gặp cô Hoa thì không có thầy cô nào đáng mến, sự thực là hầu hết các thầy cô khác ở trường cấp hai đều vô cùng tuyệt vời. Nhưng sự tiêu cực lúc nào cũng đeo bám người ta lâu hơn, tôi không sao có thể tin tưởng vào bản thân và nhận định được rằng: Tôi không phải một đứa kém cỏi, thậm chí có thể tạm coi là vượt trội ở một số khía cạnh. Đến khi tôi đủ lớn để hiểu lời giáo viên không phải lúc nào cũng là chân lý, đã biết cố gắng, được về nhà với bố mẹ và gặp được cô Hoa, Chi của bây giờ mới trở thành phiên bản mà chính tôi cũng yêu thích. Và cô Hoa, theo tôi, là một giáo viên, một mẹ hiền đúng nghĩa. Tất cả mọi thứ ở cô đều đáng học hỏi và sự tâm huyết, cống hiến của cô đã truyền cảm hứng cho tôi rất nhiều. Mong ước làm giáo viên của tôi bây giờ cũng xuất phát từ sự ngưỡng mộ với cô giáo, tôi muốn trở thành một giáo viên không chỉ đem lại kiến thức mà còn trao đi nhiều giá trị cho học sinh của mình, như cô Hoa đã, đang và sẽ mãi làm. Một nhà giáo chân chính. Cô Hoa là giáo viên dạy Ngữ văn,cô có nhiều năm công tác trong ngành giáo dục và đã gắn bó với trường Trung học Phổ thông Xuân Lĩnh mười lăm năm có lẻ. Cô hơn bốn mươi tuổi nhưng trẻ trung và thanh lịch đến bất ngờ. Ý tôi không phải là phụ nữ bốn mươi không còn trẻ trung và thanh lịch nữa, mẹ tôi năm nay bốn mươi sáu tuổi nhưng bà ấy vẫn rất đẹp. Chỉ là giáo viên luôn phải không ngừng đổi mới bản thân, tiếp xúc với vô số những học sinh trẻ tuổi nên ở cô và những giáo viên khác trong trường đều có năng lượng vô cùng tươi sáng. Cô Hoa thích mặc váy dài, rất rất thích là đằng khác. Tà áo thướt tha, mùi thơm êm dịu và mái tóc ngắn khẽ ôm lấy gương mặt luôn là thương hiệu của cô. Ngũ quan không quá xuất sắc nhưng nền nã và có chiều sâu, mang vẻ kín đáo rất cổ điển, lúc nào trông cũng như đang mỉm cười và lời nói, cử chỉ luôn tinh tế, dịu dàng. Cô giáo là người tử tế và có nguyên tắc nhất mà tôi từng biết. Mọi thứ ở cô đều hài hòa, không phô trương nhưng cũng không hề ẩn mình, không quá nổi bật nhưng chẳng hề mờ nhạt trong đám đông. Và đặc biệt là lời nói của cô luôn rất đẹp, cả về ý và từ. Cô thích dùng những từ có sắc thái và ý nghĩa tích cực, thường dẫn trích thơ từ một cách đúng mực và ý nhị, là kiểu phụ nữ có học thức và cách nói chuyện đẹp lòng người điển hình. Rõ là cô giáo rất tuyệt vời nhưng sự thực là, tôi từng không thích, thậm chí là e sợ cô trong những ngày đầu . Mọi người đều nói trẻ con không biết gì, dễ quên và dễ bảo. Tôi không nghĩ như thế, từ khi tôi còn Tiểu học, tôi đã nhận ra cô giáo dạy Ngữ văn không thích mình. Có thể do ác cảm cô phơi bày rõ đến độ một đứa trẻ cũng thừa hiểu, hoặc do tôi trời sinh nhạy cảm. Biết vậy nên tôi đã không cố giải thích khi cô chụp nồi ăn cắp lên đầu tôi và viết kín vào học bạ những nhận xét tiêu cực. Và những ký ức ấy vẫn theo tôi tới tận cấp ba. Tôi đặc biệt sợ hãi những giáo viên dạy Ngữ văn, ám ảnh với mái tóc ngắn và khuyên tai dạng sợi mảnh. Và ngay cái ngày cô Hoa giới thiệu bản thân trước lớp với chúng tôi, hình ảnh cô gần như khớp lại với người phụ nữ đó. Tôi từng cầu nguyện mỗi ngày với mong ước khi lên cấp ba sẽ thật khác, tôi sẽ bắt đầu mọi thứ lại từ đầu. Vậy chuyện gì sẽ xảy ra nếu cô giáo cũng ghét tôi? Tôi sẽ phải sống sao ở một môi trường mới?… Tôi đã lo sợ vô cớ như thế trong một thời gian dài và lao vào học tập như một cách để làm yên lòng bản thân. Thời gian đó, dù chăm chỉ học bài và được nhiều điểm tốt ở nhiều môn nhưng tôi vô cùng e ngại môn Ngữ văn, trong giờ cô giáo, tôi ngồi im thin thít và cầu mong cô giáo đừng chú ý đến mình. Lớp học có bốn mươi bốn học sinh, nếu tôi thật sự tĩnh lặng và ngoan ngoãn, cô giáo không thể nào để ý tới tôi được. Sức lực con người là có hạn mà. Bởi vậy, ban đầu kế hoạch của tôi khá thành công, tôi đã “ yên bình ” suốt một thời gian khá dài, đắp lên mình hình tượng học sinh ngoan, trầm tính đến độ như câm lặng trong giờ Ngữ văn. Nhưng cuộc sống mà, sẽ luôn có những chuyện bất ngờ xảy đến. Luôn có những thứ vượt khỏi tầm kiểm soát của ta. Vì nhà tôi và quê ngoại của cô giáo gần nhau, khi tôi hỏng xe và không liên lạc được với bố mẹ, cô đã đưa tôi về, tiện thể thăm nhà. Hôm ấy là thứ sáu ngày 13. Bạn biết đấy, thứ sáu ngày 13 là một ngày đặc biệt tâm linh,xui xẻo. Tôi đã rất lo lắng, con người tôi ấy à, không giỏi nói chuyện, đưa đẩy, nhạt nhẽo và chẳng thể tự tạo ra một cuộc hội thoại đúng nghĩa. Nếu cô giáo trò chuyện cùng tôi và thấy không thích,tôi phải làm sao? Thật ra thì khó có chuyện một người như cô Hoa sẽ ác cảm với người khác, nhất là học sinh của mình chỉ vì em ấy không giỏi nói chuyện. Đó là điều tôi đã đúc kết ra được sau một thời gian quan sát, cô luôn nhắc về những cựu học sinh, dù là người đặc biệt nghịch ngợm bằng thái độ rất tôn trọng, yêu mến. Lớp tôi có vài bạn khá giống tôi ngày trước nhưng cô Hoa đối xử với họ rất bình thường, thậm chí là khoan dung. Phải đính chính một điều là cô Hoa không hề yếu đuối mà cực kỳ có uy với học sinh, phê bình nghiêm khắc nhưng lời nói không hề mang tính xúc phạm hay động chạm tới lòng tự trọng của người khác. Đây là một điều hiếm hoi vì người lớn thường không đối xử với con trẻ trong vị thế ngang bằng. Mỗi khi nói gì đó không thật sự đúng, cô đều ngay lập tức xin lỗi chúng tôi với thái độ cực kỳ chân thành. Tôi biết cô giáo rất tốt, nhưng tôi vẫn sợ. Có thể bạn thấy tôi hơi thái quá, nhưng tôi vốn không phải một học sinh được lòng thầy cô, và giờ tôi phải trực tiếp ở cạnh người sẽ ảnh hưởng to lớn tới ba năm cấp ba của tôi. Tôi đã trốn tránh trong một thời gian dài nhưng điều tôi không mong muốn vẫn đến.Vậy nếu lời nguyền giáo viên dạy Ngữ văn lại tiếp diễn thì sao? Khi bước vào xe của cô giáo, một cảm giác không tốt đã xuất hiện. Vì trời mưa nên giày tôi đã lấm tấm bùn, nhìn nội thất sạch sẽ và tấm thảm nhỏ đặt trên sàn, tôi thấy xấu hổ lạ lùng. Quả nhiên, một dấu chân in lại trên tấm thảm mềm mại, trông nhếch nhác và bẩn thỉu. Tôi ngồi ghế sau, cô giáo lái xe. Vừa đưa mắt lên nhìn, tôi đã thấy cô đang mỉm cười.Cô Hoa có đôi mắt rất trong sáng, thường thì khi có tuổi hơn thì sẽ không thể sáng như vậy, đuôi mắt khẽ nhếch, hiền dịu và ấm áp. Cô giáo mở lời bằng chất giọng êm dịu, cô hỏi tôi những câu bâng quơ mang tính chất gợi mở, để bầu không khí không quá ngột ngạt. Tôi dè dặt ôm lấy cặp sách, thỉnh thoảng đáp lại câu được câu không. Tôi là một đứa nhạt nhẽo, chậm chạp và không giỏi ứng biến. Tôi dám chắc nếu ở đây là đám bạn thân của tôi, cái Linh,cái Mai, cái Tuyết, tụi nó sẽ không để cuộc trò chuyện trôi qua thế này. Nhưng đó lại là tôi. Chuyện chỉ thực sự thay đổi khi cô giáo mở đài lên, đài đang phát chương trình giao lưu văn học, cô MC đang đọc “Cố hương” của Lỗ Tấn -btác giả mà tôi cực kỳ, cực kỳ yêu thích.Có lẽ qua gương chiếu hậu, thấy ánh mắt chăm chú của tôi,cô Hoa khẽ hỏi: Chi thích Lỗ Tấn à? Thật ra tôi không phải một đứa ít nói, nhưng tôi chỉ thoải mái nói chuyện khi ở cạnh những đứa bạn thân quen, về những chủ đề tôi đặc biệt yêu thích. Những lúc có cơ hội được chia sẻ những điều mình biết, tôi bạo dạn đến bất ngờ. Câu hỏi của cô như vặn mở một công tắc nào đó, và cô trò bắt đầu thoải mái với nhau hơn. Tôi đã nói ý kiến của mình về “Thuốc” của Lỗ Tấn, truyện ngắn tôi yêu thích chỉ sau “Chí Phèo ” của Nam Cao với cô Hoa những mười phút hơn. Cô giáo muốn đi mua quà sinh nhật cho con trai nên “ xin phép ” đưa tôi về nhà muộn hơn chút. Và cô đã mua bánh và nước vì sợ tôi đói bụng. Trong thời gian đó, tôi nói tất tần tật những gì tôi yêu mến với cô giáo, từ tác phẩm tôi yêu thích đến câu chuyện đằng sau đó mà tôi có tìm hiểu được. Cô giáo là một người có khả năng lắng nghe tuyệt vời, bất cứ khi nào tôi đưa mắt xem thử cô có phản cảm không( vì tôi nói nhiều quá) thì đều thấy cô đang nghiền ngẫm cẩn thận, đôi khi gật gù tỏ ý đồng tình. Điều đó làm tôi đặc biệt vui sướng, như được tiếp thêm sức mạnh. Đến khi tôi dừng lại để ăn bánh thì cô giáo đột ngột nói:“ Năm ngoái, vào lần đầu cô thấy Chi, em cũng đang ăn một cái bánh như thế này”. Cô đưa tay ra như để miêu tả:“ Lúc ấy em mới cao có chừng này, vừa ăn vừa khóc, trông thương lắm ”. Tôi sững người lại, lát sau mới nhớ tới sự kiện cô nhắc đến. Tôi là một đứa sĩ diện, có uất ức thế nào cũng chỉ trộm khóc trong chăn, lần duy nhất tôi tỏ ra yếu đuối ở ngoài đường cũng chỉ có lần đó thôi. Đó là khi biết tin bản thân trượt giải Tỉnh, tôi đã khóc bù lu bù loa ngay trước cửa tiệm tạp hóa gần trường. Tôi vốn không phải đứa thông minh xuất chúng, ưu điểm duy nhất cuối cùng lại vẫn không đưa tôi đi xa hơn được. Nên lần ấy, tôi khóc đến độ như sắp hết hơi, trên tay vẫn nắm chặt chiếc bánh mì mua vội, không ngờ lại bị cô giáo nhìn thấy. Tôi tảng lờ đi, coi như không có chuyện gì:“ Thế ạ, năm nay đúng là em có cao lên thật”. Cô nở nụ cười, cô đủ trải đời để biết một con nhóc như tôi nghĩ gì. Cô Hoa nói tiếp:“ Cô cứ nhớ mãi cái hình ảnh đấy, không ngờ sau này Chi lại thành học sinh của cô.” Dừng vài giây, cô khẽ nheo mắt:“ Các thầy cô có khen nhiều về Chi lắm, em rất tích cực và năng động. Nhưng đến tiết của cô, cô thấy hiếm hoi lắm em mới ngẩng đầu lên một lần. Còn lại, phần lớn thời gian, em chỉ cắm cúi ghi chép .Cô cứ sợ Chi có ý kiến với cô. ” Nói đến đây, cô lại mỉm cười, nom rất vui vẻ:“ Nhưng hôm nay cô biết là không phải rồi. Cô trò mình thế mà lại hợp nhau đấy ”. Tôi không rõ cảm xúc lúc ấy của mình thực sự thế nào nữa. Một mặt tôi thấy may mắn vì cô không hỏi sâu hơn, ví như tại sao tôi lại khóc. Nhưng ở nơi nào đó, có một phần trong tôi lại thất vọng vì cô không hỏi chuyện, để tôi có cơ hội được giãi bày. Tôi chưa từng thực sự kể hết toàn bộ sự tình cho bất kỳ ai, kể cả bố mẹ. Bố mẹ tôi đặc biệt tôn trọng những người có học, luôn coi mọi lời của giáo viên là chân lý. Khi nhận được những phản hồi tiêu cực từ giáo viên của con gái, họ tin tưởng không chút nghi ngờ. Tôi khao khát được lắng nghe và tin tưởng từ rất lâu rồi. Lũ bạn thân mà tôi có đã tiếp cho tôi nhiều sức mạnh nhưng chúng tôi đều là những đứa trẻ, vẫn cần bàn tay dìu dắt của người lớn. Và giờ,cô Thanh Hoa, người sẽ không phán xét, luôn tôn trọng và lắng nghe đang ở ngay trước mặt tôi. Tôi mân mê quai cặp, do dự. Nếu nói ra, liệu cô có nghĩ tôi là một đứa hay đổ lỗi, nói xấu giáo viên không? Lỡ thiện cảm vừa mới xây dựng lại tan biến thì sao? Nhưng đẩy mọi vấn đề về phía học sinh và để chúng tự giải quyết không phải cách của cô Hoa. Cô giáo nói:“ Cô có nghe cô Minh Trang khen nhiều về Chi, hẳn là em đã học hành chăm chỉ lắm ”. Không hiểu sao tôi lại muốn khóc, và tôi đã khóc thật. Tôi bật khóc khi trên tay vẫn cầm túi bánh, còn cô Hoa thì lo lắng đỗ xe lại, nhoài người xuống nhìn tôi. Giây phút mắt đối mắt ấy, tôi biết mình đã chọn được đúng người. Một người sẵn sàng lắng nghe những tâm tư tôi vẫn giấu kín. Tôi nói với cô trong tiếng nấc:“ Dù em không ở cạnh bố mẹ, em học không giỏi, nhưng em thực sự không ăn trộm. Em không phải đứa ăn cắp. Em không hề làm thế ”. Dù câu từ tôi thốt ra lộn xộn, không theo quy luật, nghĩ đến cái gì thì nói cái đấy nhưng cô vẫn chăm chú lắng nghe, khi tôi nói đến đoạn cô giáo hồi Tiểu học đưa tay lục lọi khắp người tôi ngay trước mặt tất cả mọi người, tôi thấy mắt cô lấp loáng ánh nước, thoáng vẻ xót xa. Cô đã khẽ ôm lấy tôi và nói những lời đến giờ tôi vẫn nhớ như in:“ Không sao, không sao. Đừng khóc, không phải lỗi của em đâu, thật sự vấn đề không nằm ở em đâu. Em đã làm rất tốt rồi ”. Đó là cái ôm đầu tiên tôi nhận được từ người lớn mà không phải ông bà bố mẹ. Cái ôm ấy chỉ khẽ khàng mà hơi ấm của nó vẫn như đang phảng phất đâu đây. Tôi vẫn luôn tin rằng, giữa người với người, không gì hơn sự tôn trọng và công nhận. Và ở cô Trần Thanh Hoa, một giáo viên đã dành hơn mười lăm năm phấn đấu vì sự nghiệp giáo dục, cô thấu tỏ những lẽ ấy hơn bất kỳ ai. Cái cô trao cho tôi không chỉ là một cái ôm, một cuộc trò chuyện chưa tới ba mươi phút mà là hơi ấm, sự lắng nghe tôi đã khát vọng từ lâu. Đâu cần phải là những điều lớn lao và cao cả, chỉ cần thế thôi, cốt cách của một nhà giáo chân chính đã “thuần hóa” được tôi. Tôi đã không còn là một đứa phản nghịch từ khi lên lớp 10 nhưng trong tôi có một luồng ác cảm, chống đối mãnh liệt và sự thất vọng với những nhà giáo nhân dân. Và cô Hoa đã xóa bỏ nó, triệt để. “Sai lầm của người khác, sao em lại phải trả giá?” Lời cuối cùng cô hỏi trước khi cô trò tạm biệt đã thúc một cú giáng mạnh mẽ vào tâm trí của tôi. Những giáo viên mà không xứng làm giáo viên đã vùi dập, đóng đinh cho tôi những nhãn mác tồi tệ, để rồi tôi đã trưởng thành giống như những gì họ phán định. Trong những năm tháng cắp sách đến trường trước đó, tôi đã phí phạm tuổi trẻ của mình như thế đấy. Họ không phải trả giá, còn tôi lại trở thành như thế này. Lời của cô giáo đã thức tỉnh tôi, trong mọi phương diện. Tôi không bao giờ cho phép bản thân sa ngã một lần nữa. Không bao giờ. Rõ ràng chỉ là một cuộc nói chuyện vụn vặt, vài ba câu khen ngợi và đôi lời chia sẻ, tôi lại không sao quên được ngày hôm đó. Mưa nhỏ lất phất, mùi thơm dìu dịu, mắt chạm mắt, hai cô trò thấu hiểu và tôn trọng nhau. Trong cuốn nhật ký tôi viết năm lớp 10, có một câu thế này :“ Tôi muốn được yêu thương, và sống cuộc đời không hổ thẹn ”. Một nửa là khát khao của con bé thiếu thốn sự quan tâm và tôn trọng, một nửa, tôi nhận được từ cô giáo Trần Thanh Hoa. #Vietchualanh #Một_nhà_giáo_chân_chính

  • NHỮNG MÙA HẠ ĐÃ QUA

    NHỮNG MÙA HẠ ĐÃ QUA Sáng nay, tôi lái xe ra chợ nhỏ của làng, cũng đã khá lâu rồi tôi mới có dịp trở về làng quê. Đang ngắm nhìn cảnh vật thì qua gương chiếu hậu, một cái gì đó len vào trong tôi, cảm giác quá đỗi quen thuộc dù đã rất rất lâu rồi. Thời gian như có phép màu trở thành những thước phim quay chậm, thật nhịp nhàng và sống động lạ thường. Ánh mắt ấy, bóng dáng ấy và cả tuổi mười tám của tôi dường như đã trở lại. Thật rõ ràng và nguyên vẹn như mới ngày hôm qua.Vâng, là Hạ của tôi… À không, chính xác là Hạ ngày xưa của tôi mới phải. Cô bé có mái tóc nâu và làn da bánh mật, những tưởng từng khoảnh khắc ấy đã vùi sâu vào thời son trẻ, thế mà ngay lúc này mọi thứ lại ùa về rõ rệt trong tôi. Hạ của lần đầu tiên tôi gặp là năm chúng tôi mười lăm tuổi.Cô bé rất thích chơi búp bê bằng những quả bắp bánh tẻ mà tôi hái trộm.Cô bé đã được tôi cõng trên lưng qua những đoạn đường bùn lầy khi đi học về.Cứ như lập trình sẵn, tôi luôn ở đó khi Hạ cần một bàn tay nắm chặt. Không biết có phải vì những cảm giác của thời trẻ nó rộn ràng hay vì tình cảm lúc đó của tôi quá ư cuồng nhiệt mà ngay cả khi Hạ không cười tôi vẫn thấy khuôn miệng ấy tỏa nắng, cái cảm giác rạng rỡ và ấm áp lạ thường khi nhìn vào gương mặt hơi tròn của Hạ. Tôi đã lấy hết can đảm và trút hết cái nhút nhát của đứa con trai mười lăm tuổi, lại rủ thêm mấy đứa bạn gần nhà nữa đến thăm nhà Hạ vào một buổi tối đẹp trời.Quà cho lần đầu gặp gỡ là những chùm bòn bon chín mọng mà tôi nâng niu hái suốt cả buổi chiều.Thế rồi chúng tôi dần sánh bước cùng nhau sau những ngày Hạ được nghỉ hè.Bẵng đi ít lâu sau đó cũng không nhớ rõ vì lý do gì Hạ và tôi không còn những ngày vui vẻ như vậy nữa.Tôi thì cũng long bong qua từng ngày tháng và đã lên Sài Gòn để mưu sinh.Tôi biết Hạ rất chăm chỉ học tập, em phải đi học xa nhà hơn nhưng vẫn miệt mài ngày hai buổi đạp xe đến trường… Năm mười tám tuổi, tôi trở về làng, Hạ của tôi đang học lớp mười hai.Chúng tôi một lần nữa lại có nhau.Hạ vẫn luôn ngây thơ, hay cười bằng mắt và vẫn rất ngại ngùng như lần đầu tôi gặp.Những buổi hẹn hò là những lần chúng tôi rong ruổi từ khu vườn nhà Hạ băng qua mấy con suối nhỏ rồi đi đến những xóm người Hoa ở một khu làng khác. Nơi mà chúng tôi băt gặp những vườn cà ri xanh um đang ra hoa trắng muốt. Tôi hái nhẹ một bông hoa cà ri cài lên mái tóc Hạ trông thật đến xinh. Cứ thế chúng tôi đi cùng nhau, cùng cười cùng nói và không quan tâm sẽ đi đến đâu cả. Hai đứa vừa đi vừa nghêu ngao hát bài” Biết yêu khi nào” mà tưởng chừng như hạnh phúc vô tận.Mỗi lần đi dạo như thế, em vẫn không quên cầm trên tay quyển tập Văn học để lâu lâu lại ôn bài.Hình như Hạ rất thích Văn. Hạ của tôi từng một lần đổ bệnh khá nặng phải nhập viện. Những tháng ngày đó tôi thật sự rất lo lắng, chỉ ước gì mình có thể đánh đổi để em được khỏe mạnh.Có lẽ vì Hạ đã cố sức để học vào năm cuối cấp.Lúc đó, tôi chỉ mong không phải đi những chuyến xe dài ngày để quay về ở cạnh em. Và hình như đó cũng chính là lần cuối tôi được chăm sóc Hạ. Cốc sữa đặc có đường tôi mua cho em trước cổng bệnh viện năm nào giờ cảm giác như còn nóng ran cả bàn tay tôi và nghe giọng em nũng nịu” Thôi nóng lắm, Hạ không uống đâu”. Hạ của những ngày cuối năm mười tám tuổi đã trở thành tân sinh viên với bao ước mơ và hoài bão.Tôi đã sửa soạn rất bảnh bao để lên trường thăm Hạ nhưng tất cả đã không như tôi mong muốn.Cũng từ giây phút đó, chúng tôi chính thức không còn nắm tay nhau.Nhưng Hạ có biết không, trái tim tôi chưa bao giờ quên em.Dù Hạ không phải là mối tình đầu của tôi nhưng tôi đã thật sự để mối tình ấy vào một miền kí ức không thể xóa nhòa.

  • TTS feed content

    Cơn Giông Kéo Cầu Vồng “ Khi nào cậu thấy bình yên “ “ Hoàng hôn! Còn cậu “ Ánh mắt vô định của cô ấy nhìn ra cửa sổ duy nhất trong căn phòng đầy đau thương:” Cầu vồng sau cơn mưa “ Câu trả lời tưởng chừng trái ngược nhưng hợp nhau đến bất ngờ. Nếu hôm nay trời mưa, ngày mai thường có hoàng hôn thật đẹp. Câu nói vô tình mà hữu ý này như sớm đã ướm chừng lên cuộc sống của tôi, chúng ta và mọi người. Tôi nhìn cô ấy rồi vô thức nhìn sang chiếc đồng hồ đối diện cửa sổ phản chiếu từng hạt mưa, tâm trí quay lại dòng thời gian về mười hai năm trước. Tôi thuở tám tuổi, cô bạn ấy tên Thanh dĩ nhiên cũng bằng tuổi tôi nốt. Tôi thích chơi với các bạn cùng tuổi, nhưng đó không phải lí do chúng tôi quen biết nhau đến tận bây giờ. Kể ra quá trình gặp gỡ cũng ngang trái nếu không muốn nói là nghiệt duyên. Tiếng chuông báo thức reo inh ỏi vào sáng sớm buộc tôi cố gắng với lấy tay để tắt, định lòng ngủ thêm 5 phút nữa thế mà cánh tay nhỏ bé đã không để tôi như ý. Vừa với đến chiếc đồng hồ bỗng cả cơ thể đổ ầm từ trên giường xuống, má trái áp vào mặt sàn có chút lạnh, cơn buồn ngủ dần chuyển sang cơn đau khắp người, cơ mặt tôi nhăn nhó chẳng khác gì tờ giấy bị nhàu nát. Hai tay gắng gượng đẩy cả cơ thể nặng trĩu ngồi dậy chẳng còn nỗi mơ màng thay vào đó là sự hoảng loạn khi nhìn vào chiếc đồng hồ trên tủ điểm sáu giờ ba mươi phút. Nhận ra mình sắp trễ buổi đầu khai giảng, tôi vội vã chuẩn bị mọi thứ để đến trường. Trường tôi cách nhà không xa nhưng cảm giác chạy đến trường lúc trễ giờ mệt không tả nổi. Điều đó không thể ngăn tôi một chút nhìn ngắm đoạn đường quen thuộc đến từng bước chân. Xuân qua thu đến, màu lá nâu héo úa đến đỏ rực phủ kín hàng cây dài, chút nắng nhẹ nhàng in bóng hàng cây. Tôi đương nhiên được hưởng sự che chở của thiên nhiên và sự dịu dàng của nắng, thoáng chốc không khỏi rung động. Cổng trường thân thuộc ngay trước mắt những tưởng sắp đi qua, bất giác tôi nhìn xuống mặt đường từ đằng sau một bóng người lao tới. Chưa kịp quay lại, người tôi một lần nữa ôm lấy mặt đường. Tôi ngước mặt lên cố gắng nhìn người đã khiến mình thật thảm hại, thậm chí không có ý định xin lỗi tôi. Dáng người nhỏ và mái tóc dài nhìn từ xa đã đẹp, trên phải là một chiếc đồng hồ màu đen, dáng chạy vội vã vẫn toát lên vẻ kiêu kì, tinh tế. Tôi cố gắng ghi nhớ thật kỹ hình ảnh của nhỏ để còn gặp lại, cổng trường như đợi nhỏ đi qua để đóng lại, tôi bất lực nhìn theo. Thế là trễ giờ. Sau hôm đó tôi cay cú vô cùng nhất quyết tìm bằng được tung tích cô gái khiến mình trễ học. Lục khắp trường 3 ngày trời mà chẳng thấy, tôi nghĩ chắc không phải do làm mình ngã thấy có lỗi quá nên nghỉ học đâu. Ngày thứ 4, cô chủ nhiệm đến lớp sớm hơn mọi hôm như để thông báo việc quan trọng và đúng thế thật. Cô cất giọng ngọt ngào: -Hôm nay lớp chúng ta có học sinh mới chuyển đến Chưa nói câu hết cả lớp đã bàn tán nháo nhào đoán xem học sinh mới là ai. Tôi ban đầu không quan tâm nhưng lúc sau lại là người ngỡ ngàng nhất vì chiếc đồng hồ và mái tóc dài đó không thể lẫn với ai được, chính là cô gái xô ngã mình. Lúc này tôi mới biết nhỏ tên Châu Tường Thanh, tình cờ cô giáo xếp Thanh ngồi dưới tôi mới hay. Chẳng hiểu sao tôi lại hồi hộp đến lạ. Chuyện quan trọng bây giờ là tìm cách tính sổ với nhỏ Thanh, ban đầu tôi nghĩ đơn giản là bắt nó xin lỗi rồi mua đồ ăn đền tôi thôi. Ấy vậy mà ngồi chung được vài ngày tôi phát hiện Thanh khá ngây thơ và dễ dàng tin tưởng người khác dù cậu ấy trong top học sinh xuất sắc của trường. Còn nữa nhỏ vừa thân thiện vừa tốt bụng nên nhanh chóng chiếm được cảm tình của bạn bè, đồng thời chiếm mất sự chú ý của tôi với mọi người vì trước giờ từ phong trào, văn nghệ đến học tập tôi đều nổi bật. Thế là tôi bắt đầu kế hoạch khác của mình, tôi sẽ kết thân với Thanh và khi hai đứa đã là những người bạn tốt rồi tôi sẽ nghỉ chơi với cô ấy để cô ấy buồn vài ngày. Lúc đó tôi thấy mình thật thông minh mà không biết rằng đó là người mà mãi sau này mình vẫn ghi nhớ. Cho Thanh mượn đồ, ăn chung với Thanh, nhờ Thanh chỉ bài, chờ Thanh khi tan học,…. Đúng như kế hoạch rằng khoảng cách giữ tôi và cậu ấy đã gần hơn rất nhiều, thậm chí cổ còn phụ thuộc vào tôi. Nhưng tôi biết người không ổn là mình vì tôi biết mình không thể rời xa cậu ấy rồi. Đến tận 2 năm sau tôi nhắc lại chuyện bạn làm mình xấu hổ năm nào. Mới ngỡ rằng hóa ra bạn ấy không hề đụng trúng tôi, chi do tôi vấp té bởi cái ổ gà nhỏ bé dưới chân. Hóa ra mọi chuyện đều là trùng hợp thế nhưng tôi phải cảm mơn sự tình cờ có sắp đặt này. Bởi tôi đã gặp được người mình nên trân trọng cả cuộc đời, không biết từ khi nào người bạn ấy đã vô cùng quan trọng đối với tôi. Có lẽ là những lần chỉ tôi học bài, cùng ăn trưa ở trường, cùng đi về trên đường mùa thu đỏ rực tán lá, chúng tôi kết nối với nhau từ những điều đơn giản mà ngập tràn niềm vui đó. Lớn lên, với tôi đó là khoảng thời gian yên bình và hạnh phúc nhất bởi cuộc sống sau đó là chuỗi ngày phiền muộn dài bất tận. Gia đình Thanh vô cùng dư giả, vì muốn con được phát triển toàn diện hơn nên vào cấp 2 bố mẹ đã cho cậu ấy học trường quốc tế, họ chuyển nhà