Category: Uncategorized

  • TTS feed content

    “”HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ QUỐC GIA””: TÌM LẠI TINH HOA ĐỂ VỮNG BƯỚC TƯƠNG LAI Bạn có bao giờ tự hỏi, điều gì làm nên sức mạnh trường tồn của một dân tộc? Điều gì giúp đất nước ta vượt qua bao thăng trầm lịch sử để vẫn vươn mình? Cuốn sách “”Hiền Tài Thay Đổi Quốc Gia”” sẽ đưa bạn đi tìm câu trả lời, qua những trang viết đong đầy tinh hoa và cảm xúc. Đây không chỉ là một cuốn sách lịch sử khô khan, mà là một lời nhắc nhở dịu dàng nhưng đầy sức mạnh về giá trị vĩnh cửu của trí tuệ và đạo đức. Hiền Tài Là Hồn Cốt Của Quốc Gia Đọc sách, bạn sẽ thấy rõ một chân lý bất diệt: Hiền tài chính là “”nguyên khí quốc gia””, là mạch sống định hình và phát triển đất nước. Từ thuở khai sinh đến những triều đại huy hoàng, từ việc dựng nước, giữ nước với Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lê Đại Hành, đến xây dựng triều đại thịnh trị dưới thời Lý Công Uẩn, Lê Thánh Tông. Hay những đóng góp vào văn hóa, giáo dục của Lê Văn Hưu, Chu Văn An, Đoàn Thị Điểm. Mỗi người một sứ mệnh, nhưng tất cả đều là hồn cốt, là niềm tự hào của dân tộc. Khi Tài Năng Đủ Đầy Sắc Màu Điều khiến “” Hiền Tài Thay Đổi Quốc Gia “” thêm phần cuốn hút là cách sách mở rộng khái niệm “”hiền tài””. Không chỉ có vua, quan, bạn sẽ gặp gỡ những tướng lĩnh uy phong, nữ anh hùng quả cảm, nhà sử học uyên bác, nhà giáo mẫu mực, hay những nhà bác học lỗi lạc và thi nhân tài hoa. Từ thần đồng Nguyễn Hiền đến thần toán Lương Thế Vinh, từ Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm với những lời sấm truyền kỳ bí mỗi cá nhân là một mảnh ghép rực rỡ, tạo nên bức tranh đa sắc về trí tuệ Việt. Trí Tuệ Sắc Sảo, Tinh Thần Vượt Khó Và Phẩm Giá Cao Quý Trong từng trang sách, bạn sẽ ngỡ ngàng trước trí tuệ đối đáp nhanh nhạy của các hiền tài. Đó là Lê Văn Hưu, Mạc Đĩnh Chi, Lê Quý Đôn dùng tài năng để bảo vệ danh dự quốc gia; hay Cao Bá Quát, Nguyễn Khuyến với ngòi bút sắc bén châm biếm thói hư tật xấu. Nhưng đằng sau ánh hào quang ấy là một tinh thần hiếu học và vượt khó phi thường. Bao nhiêu hiền tài, dù xuất thân nghèo khó, vẫn miệt mài học hỏi, kiên trì theo đuổi tri thức. Tấm gương Nguyễn Hiền, Phan Đình Phùng, Cao Bá Quát… sẽ truyền cho bạn nguồn cảm hứng bất tận. Tinh thần học hỏi không ngừng được đề cao, ngay cả khi đã thành đạt, như Lê Thánh Tông hay Nguyễn Khuyến. Hơn cả tài năng, phẩm chất đạo đức và lòng yêu nước sâu sắc là sợi chỉ đỏ xuyên suốt câu chuyện. Chu Văn An, Nguyễn Quý Đức, Nguyễn Bỉnh Khiêm… là những tấm gương về tiết tháo, khí phách. Lòng yêu nước của họ không chỉ ở chiến trường, mà còn ở việc gìn giữ danh dự dân tộc trước nước lớn hơn. Giai Thoại Kể Chuyện, Nối Dài Tri Thức Cuốn sách còn khéo léo lồng ghép những giai thoại, truyền thuyết dân gian về nguồn gốc Lý Công Uẩn, khả năng cân voi của Lương Thế Vinh, hay sấm Trạng Trình… Những câu chuyện này không chỉ làm sách thêm phần thú vị mà còn thể hiện sự ngưỡng mộ, tôn vinh của dân gian đối với trí tuệ và phẩm chất cao quý của các bậc hiền tài. “” Hiền Tài Thay Đổi Quốc Gia”” thực sự là một viên ngọc quý. Nó không chỉ cung cấp kiến thức lịch sử mà còn gieo vào lòng người đọc niềm tự hào về truyền thống dân tộc, về tinh thần hiếu học, yêu nước. Cuốn sách sẽ khơi gợi trong bạn những suy tư sâu sắc về giá trị con người và vai trò của mỗi cá nhân trong việc kiến tạo tương lai đất nước. Bạn đã sẵn sàng cùng tôi khám phá những trang sử vàng son này chưa?

  • TTS feed content

    LÒNG TỐT CHO ĐI VÔ TỘI VẠ CHỈ THÀNH THỨ RẺ RÚM BỊ LỢI DỤNG. Làm người, lương thiện là một loại phẩm hạnh. Nhưng lương thiện không có đầu óc, thì lại là tai họa. Giống như một con cừu hiền lành, bước giữa bầy sói chỉ vì tin rằng nó “”không làm hại ai””. Bạn có từng giúp người hết lòng, rồi bị chính người đó quay lưng? Bạn có từng nhường nhịn, chịu thiệt, nghĩ rằng: “Thôi, người ta khó khăn mà”, nhưng rồi nhận lại là sự lợi dụng? Rất nhiều người không xấu, nhưng thiếu tỉnh táo. Rất nhiều người không ác, nhưng không biết bảo vệ mình. Tâm tốt không sợ, nhưng cần đặt đúng chỗ. Thiện mà không trí, sẽ sinh họa. Một người lương thiện thực sự phải có trí tuệ để nhận ra điều gì nên làm, điều gì không. Biết cho đi, nhưng cũng phải biết giới hạn. Biết giúp người, nhưng không tự làm tổn thương chính mình. Biết thương người, nhưng không thương kẻ muốn dùng lòng tốt của ta để trục lợi. Giống như Khổng Tử từng nói: “Thiện mà không cương, thì sẽ bị kẻ gian lợi dụng.” Người quân tử không phải lúc nào cũng mềm mỏng. Họ mềm với người biết điều, và rắn với kẻ gian trá. Vậy nên, đừng vì muốn làm người tốt, mà trao đi lòng tốt vô tội vạ. Người biết ơn sẽ báo đáp nhưng kẻ vô ơn chỉ biết nhận, và một khi lòng tốt của bạn không còn với họ, họ sẽ sinh lòng oán trách. Vậy nê lương thiện cũng phải có trí, tử tế chứ đừng khờ dại. Học làm người tử tế, nhưng cũng học cách không để ai lợi dụng sự tử tế của mình đó chính là điều mà “Trí tuệ của người xưa” đã truyền lại, cuốn sách chắt lọc đạo lý sống từ người xưa, cho người nay một con đường bền vững hơn giữa nhân gian rối loạn.

  • TÌNH YÊU CÁCH VÁCH

    TÌNH YÊU CÁCH VÁCH

    Có một tình yêu đã nảy mầm ở dãy tầng lầu này, cụ thể ở tầng 3, giữa hai người trẻ tuổi đang đứng trên bục gỗ để giảng dạy ở hai căn phòng liền kề nhau, phòng 203 và 204.

    Thứ hai, ở phòng 203, chàng đang dạy môn Cơ ứng dụng dành cho những sinh viên chuyên ngành cơ khí mà đa phần là nam. Lớp học có vẻ rất vui. Do thầy giáo còn trẻ, không quá nghiêm khắc nên bọn sinh viên cứ thế ngoại giao, khuyến dụ để thầy dạy học vui chút, dễ hiểu chút. Như vậy, sinh viên được nhờ, có thể thi qua môn học một cách dễ dàng. Mỗi buổi sáng thầy chỉ cần bước vào lớp, cả lớp sẽ chào thầy bằng một dàn đồng thanh đều như đã luyện tập:

    – Chúng em chào thầy ạ. Chúc thầy buổi sáng tốt lành ạ!

    Chàng sẽ khẽ mỉm cười, chào lại cả lớp. Chàng sẽ hài lòng thêm nữa sau khi liếc sang nhìn hai cái bảng màu xanh gắn trên tường đã được lau sạch bong, các viên phấn mới tinh đủ màu cũng để sẵn dùng cho giờ giảng.

    Và giờ giảng của chàng bắt đầu đúng giờ, thường là như vậy. Và chàng sẽ đứng ở giữa bục giảng, bắt đầu dạy bài mới. Bọn sinh viên ngoan ngoãn lắng nghe và ghi chép. Thỉnh thoảng có một, hai sinh viên đến lớp muộn – thường thì trình bày do kẹt xe, trễ xe buýt. Tụi đến trễ lễ phép gật đầu chào chàng và thấy chàng khẽ ra hiệu đồng ý cho vào lớp thì mừng húm vào lớp tìm chỗ ngồi học. Bọn sinh viên rất hài lòng chàng, gặp những thầy giáo khác, sợ bị mời ra khỏi lớp, vừa bị quê, vừa bị điểm danh vắng học. Bây giờ, nhà trường có quy định nghỉ quá 30% số tiết học là cấm thi, xem như phải đăng ký học lại, phiền lắm.

    Sinh viên trong lớp đều bàn tán với nhau rằng, với ngoại hình của chàng thì chúng nó gọi chàng là “Hoàng tử Cơ ứng dụng”. Cùng là nam nhi với nhau, bọn sinh viên rất nhiều thiện cảm với chàng. Nhờ đó mà những tiết học chàng dạy cũng được chào đón và tiếp nhận trong hân hoan, trong yêu quý. Thỉnh thoảng, bọn nó lại kiểm điểm lại lớp và thu gom một số bức vẽ bằng chì lẫn bút bi mà tên sinh viên kiêm họa sĩ nghiệp dư giấu tên nào đó nhân một hôm có hứng đã phác họa ra hình ảnh của chàng, người thầy đang giảng cho chúng nó học. Chàng sẽ khó mà kiểm soát được những gì bọn sinh viên viết và vẽ. Vì thường thì môn Cơ ứng dụng bắt buộc bao giờ cũng phải vẽ hình kèm theo. Nghe đâu đã được năm bức vẽ trong mười tuần học. Sinh viên trong lớp kết luận, lớp chúng ta lắm nhân tài, tài văn – chữ nghĩa, tính toán, tài võ – thể thao, thể hình và cả…tài vẽ cũng đầy. Tuy nhiên, bọn chúng vẫn chưa có dịp nào đó trao tặng thầy những bức vẽ đó để thầy giữ làm kỷ niệm. Lớp trưởng bảo “Để buổi cuối, tuần thứ 15 sẽ đưa”. Cả lớp nhất trí nghe lời lớp trưởng.

    Thứ hai, tiết bắt đầu trễ hơn lớp chàng một tiết, là lớp do nàng đảm nhiệm, phòng học 204. Sinh viên của nàng đa phần là nữ, thuộc lớp Kinh tế gia đình. Nhìn thấy nàng buổi đầu tiên bước vào lớp, các mỹ nữ sinh viên trong lớp đều ồ lên:

    – Môn Kỹ thuật điện hôm nay cô giáo dạy à?

    – Hi hi, tớ cứ tưởng môn kỹ thuật thì toàn thầy giáo dạy chứ.

    – Cô giáo và thầy giáo có khác nhau gì không nhỉ?

    Các mỹ nữ sinh viên cứ rầm rì bàn tán dưới lớp. Nàng thoáng bất ngờ “Khiếp, mất trật tự quá đi. Toàn nữ không có khác”. Lật danh sách lớp ra, thì ra là lớp Kinh tế gia đình. Nàng suy nghĩ đôi chút và làm mặt tỉnh bơ, bảo lớp không được nói chuyện trong giờ học. Những lớp nhiều nam sinh viên thì không có “bà tám” thường xuyên như vậy, bù lại đôi lúc “nổi nóng, cãi lộn”. Lớp nào cũng có cái hay, cái không hay. Một lớp học có số nam và nữ đều nhau có vẻ như làm giáo viên hài lòng nhất.

    Các mỹ nữ sinh viên chép bài cứ nhẩn nhơ vì nàng dạy cũng vừa sức. Các sinh viên tiếp tục bàn tán rầm rì:

    – Sao cô giáo mình không trang điểm nhỉ?

    – Phụ nữ mà học kỹ thuật làm gì nhỉ? Học xong mau già lắm.

    – Cô giáo mình không biết đặt may ở tiệm may nào nhỉ? Hôm trước mình biết một tiệm vải đang giảm giá, toàn vải đẹp.

    Nàng nhìn một lớp toàn mỹ nữ, không cảm thấy sự thách thức hay đòi hỏi nào như dạy với lớp nam. Nàng thấy dạy nhàn nhã hơn hẳn.

    Tuần học 1, khi nàng đi ngang qua lớp của chàng, vài nam sinh viên của chàng đã “Ồ”, “Ồ” khi thấy chàng ra dấu chào. Bọn chúng nói nhỏ:

    – Thầy chúng mình lịch sự thật. Cô giáo đó tên gì nhỉ?

    – Để lát nữa ra chơi tao qua hỏi thăm cho.

    -“Hoàng tử Cơ ứng dụng” nghe đồn chưa có người yêu chính thức tuy có rất nhiều bạn gái ngưỡng mộ.

    – Nghe tin ở đâu đấy hở.

    Tuần học 3, sinh viên lớp của chàng tiếp tục câu chuyện về chàng và nàng:

    – Cô giáo dạy lớp kế bên mày ạ. Toàn nữ học.

    – Có quen bạn nào trong lớp không?

    – Đang định làm quen.

    – Kế hoạch thế nào?

    – Thì làm như thầy. Nhắm bạn nữ nào dễ thương đi ngang qua cửa lớp thì chào làm quen. Tình huống như vậy, ít khi người ta làm lơ lắm.

    – Hay qua làm bộ xin viên phấn. Tao chưa nhìn rõ mặt cô giáo lắm.

    Tuần học 5, lớp trưởng tuyên bố:

    – Thầy và cô đang để ý nhau

    – Thiệt không vậy? Từ lúc nào thế. Có sự tích gì không?

    – Từ tuần học 1 đến bây giờ, tao đảm bảo

    – Mày hỏi thầy à?

    – Chưa hỏi. Nhưng tao khẳng định như thế.

    Tuần học thứ 6, lớp của nàng cũng bắt đầu bàn tán:

    – Lớp trưởng lớp kế bên hỏi tớ có biết thầy nó và cô mình đang để ý nhau không? Tớ bảo không biết.

    – Thầy ở lớp kế bên ấy à? Tớ cũng thấy thầy đẹp trai đấy.

    – Nó bảo có thấy gì thì nhớ kể cho lớp chúng nó biết.

    – Thấy gì là thấy gì. Đúng là mấy cậu rảnh quá.

    Tuần học thứ 8, rất ngẫu nhiên, hai lớp ra chơi cùng lúc. Lớp trưởng nam ngoắc một bạn lại:

    – Nhìn kìa, thầy mình và cô lớp cạnh đang đứng ở ngoài hành lang.

    – Sao hai thầy cô không nói chuyện với nhau nhỉ? Hay là ngại. Hay là chưa có gì để nói với nhau. Sao mày nói họ đang để ý nhau.

    – Tao cũng chả biết hôm nay hai thầy, cô ra sao nữa. Biết đâu họ đang giận nhau.

    Tuần học thứ 10, chàng cho lớp làm bài kiểm tra giữa kỳ. Cả lớp im lặng làm bài, tuy nhiên, vẫn có sinh viên lén xem tài liệu. Chàng đã nhắc nhở nhiều lần nhưng không hiệu quả. Thế là, chàng tịch thu bài của sinh viên, thông báo trước lớp bài đó được 0 điểm. Lớp trưởng nghe tình hình có vẻ căng thẳng, chạy lên bàn giáo viên: “Xin thầy bỏ qua cho bạn em một lần. Buổi sau thầy cho bạn em cơ hội kiểm tra lần nữa”.

    Chàng nhất quyết không chấp thuận. Sinh viên vi phạm có vẻ rất hối hận, nói với lớp trưởng: “Mày nói giúp giùm tao với”. Lớp trưởng gãi đầu, bí rị, chẳng biết còn cách nào khác không. Lớp trưởng nghĩ mãi, sau cùng giờ ra chơi chạy tìm cô giáo lớp kế bên: “Cô nói giúp giùm bạn em, nếu bài kiểm tra giữa kỳ mà 0, bạn em sợ rớt môn của thầy”

    Nàng nhìn lớp trưởng của chàng một cách nghiêm khắc:

    – Sao em lại nhờ tôi làm gì. Thầy của em đã quyết định trước lớp như vậy rồi. Tôi nghĩ là thỏa đáng. Tôi không can thiệp vào chuyện lớp em đâu. Em bảo bạn em thật sự hối lỗi thì xin lỗi thầy giáo. Như vậy, có thể thầy sẽ tha thứ.

    Lớp trưởng tiu nghỉu về lớp, nhắn lại lời khuyên răn của nàng với sinh viên đã phạm lỗi.

    Và rồi…

    Tuần học thứ 11, lớp chàng dạy ngày càng hài lòng về chàng. Đám sinh viên nữ lớp của nàng đã bớt thấy nàng kỳ khôi (vì nàng không giống phụ nữ tí nào), đã chọn được biệt danh cho nàng: “Nữ tướng quân”. Chuyện tình cảm giữa Hoàng tử Cơ ứng dụng và Nữ tướng quân Kỹ thuật điện bớt bị bàn tán hơn. Sinh viên đang được nhắc nhở ôn tập, để sau 15 tuần sẽ thi cuối kỳ.

    Tuần học thứ 15, chia tay thầy – trò

    Sau khi ôn tập cuối kỳ xong cho lớp, chàng cũng như nàng đều nói lời nhận xét điểm hay và dở của mỗi lớp trong quá trình học tập, và không quên chúc cho cả lớp thi sẽ được điểm tốt.

    Lớp trưởng nam tần ngần rồi cũng lên bàn giáo viên, gửi tặng chàng những bức vẽ lén trong giờ học: “Thầy giữ làm kỷ niệm ạ. Chúng em cảm ơn thầy đã dạy dỗ nhiệt tình cho lớp. Chúc thầy luôn mạnh khỏe để tiếp tục dạy những lớp sau”. Chàng mỉm cười, bảo: “Cảm ơn lớp em nhé”.

    Buổi học cuối lớp chàng thế là đã xong. Chàng cho lớp ra về. Cậu lớp trưởng vẫn chưa chịu ra về, chờ lớp về hết, hắn hỏi chàng:

    – Thầy ạ, cô giáo dạy lớp kế bên dễ thương nhỉ. Thầy và cô đang yêu nhau phải không ạ? Em thấy vậy rất hay.

    – Em nhiều chuyện làm gì? Nếu đúng thì sao nhỉ? Có liên hệ gì với em không? – chàng mỉm cười hỏi lại.

    – Em thật sự yêu quý thầy và cô ấy thôi ạ. Em chúc thầy và cô ấy hạnh phúc – chưa kịp nghe chàng trả lời thế nào, cậu lớp trưởng đã vội gật đầu chào chàng và chạy biến mất.

    Lớp trưởng lớp chàng gặp lớp trưởng lớp nàng và thông báo:

    – Tớ hỏi thầy rồi. Chuyện tình yêu giữa thầy và cô giáo lớp cậu. Nhìn thái độ của thầy thì biết tớ đã nói đúng.

    – Thật à? Vậy thì thầy và cô yêu nhau từ khi nào?

    – Từ tuần học đầu tiên đến giờ, mặc dù đã biết nhau từ trước. Đây gọi là “tình yêu cách vách”

    – “Tình yêu cách vách”? – lớp trưởng lớp của nàng hỏi lại lớn tiếng trong vẻ mặt rất ngạc nhiên…Chuyện thật khó mà tưởng tượng ra được!

  • Chương 12: Nhà kinh doanh “đường giá” – Bài học thực chiến từ tâm thức giao dịch

    “Đường giá” gắn liền với “tâm thái”

    Rất nhiều người, nhất là người mới, cứ đinh ninh rằng: “Cần học thật chi tiết cách phân tích kỹ thuật, từ mô hình tam giác, mô hình hai đỉnh, mô hình vai – đầu – vai, đến những đường xu hướng, đường trung bình…” Dĩ nhiên, những kiến thức này là nền tảng cần thiết. Nhưng thực tế, một người dù thuộc nằm lòng tất cả mô hình nến, vẫn có thể thất bại chỉ vì không quản trị được cảm xúc khi thị trường hơi “lắc” ngược hướng dự đoán.

    Ví dụ thế này cho dễ hình dung: Bạn phát hiện giá đang hình thành một mô hình “báo hiệu sắp tăng mạnh.” Theo lý thuyết, đây là cơ hội “vàng” để mở lệnh mua. Nhưng ngay sau khi vào lệnh, giá không bật ngay, mà còn rung lắc, xuống thêm vài giá. Bạn cuống cuồng, đóng lệnh sớm vì sợ lỗ thêm. Vài phút sau, giá lại quay đầu tăng đúng như mô hình dự đoán, và bạn nhìn thị trường “chạy” mất trong nỗi tiếc nuối. Lý do thua lỗ (hoặc hụt lợi nhuận) này không phải do mô hình sai, mà vì “tâm thức” bạn chưa vững, bạn hoảng sợ trước một nhịp rung lắc quá nhỏ. Để giải thích thêm, bạn bắt đầu với trạng thái rung động điện từ nội tâm hướng dương với kỳ vọng những kiến thức có nơi để dùng, nhưng lại không quản trị tâm thức khiến ý niệm âm dần khi thấy mọi thứ đi ngược với kỳ vọng của bạn. Lúc mà tâm thức khó kiểm soát nhất là lúc trạng thái rung động điện từ nội tâm hướng âm dẫn tới “khoảng cách tâm lý” bị nới rộng, khiến hành vi không còn theo kiểm soát mà đang theo đuổi một khoảng cách nào đó. Giá cứ đi xa dần, trạng thái nội tâm lại càng tệ hơn, khiến lại hy vọng vào thêm một khoảng cách nữa là sẽ “đúng”. Thông thường, cuối cùng vẫn phải trả giá dẫn đến thất vọng lớn.

    Hay ngược lại, có trường hợp bạn tin chắc mô hình đó báo “tăng,” nên khi giá quay đầu giảm, bạn vẫn ngoan cố ôm lệnh, không chịu cắt lỗ, vì “chắc nó chỉ điều chỉnh tí thôi.” Kết quả? Thị trường lao dốc, lệnh của bạn âm ngày càng nặng. Nguyên nhân vẫn là do bên trong bạn không quản trị tâm thức, dẫn đến tâm thái thay đổi, rối loạn điện từ, hành vi trở nên bảo thủ, làm mọi cách để chứng minh bản thân đúng, không tuân thủ kỷ luật cắt lỗ đã định sẵn.

    Nên đường giá phản ánh tâm thức một cách mạnh mẽ, bây giờ chúng ta sẽ tìm hiểu tại sao chúng ta lại quan tâm đến đường giá và làm sao để giao dịch trở nên đơn giản với bất cứ nhà giao dịch nào ở bất cứ tình trạng “tệ” nào trong 5 nhóm nhà giao dịch. Chúc bạn trở thành chiến binh gác đền và chiến binh ánh sáng.

    Bản chất của “đường giá” chính là “sự rõ ràng”.

    Giá hiển thị bằng con số – mà con số là cốt lõi trong nhận thức tài chính. Xác định được giá tức là xác định bản chất của thị trường. Như các nhà giao dịch huyền thoại Charles Dow, Jesse Livermore, Wyckoff, điểm chung của họ là đọc và giải mã “băng giá” – bao gồm giá và khối lượng giao dịch. Những con số ấy là sự biểu thị rõ ràng nhất của thị trường, là thứ không thể chối cãi.

    Đây chính là điều cốt lõi tôi muốn bàn tới. Khi bạn cầm cuốn sách này, tôi chắc rằng bạn đã có phương pháp giao dịch của riêng mình. Điều chúng ta cùng nhau hướng đến là quản trị tâm thức – bởi vì chiến thắng thực sự nằm ở tâm thức. Và yếu tố phản ánh rõ ràng nhất của tâm thức chính là giá – biểu hiện qua con số.

    Câu hỏi đầu tiên bạn cần đặt ra là: Giá đang ở đâu?

    Tâm thức tập trung giá ở hiện tại phản ánh trạng thái rung động điện từ nội tâm tiệm cận sự cân bằng, trí tuệ và sáng suốt. Khi biết giá đang ở đâu cũng chính là lúc “biết người, biết ta” – trăm trận, phần thắng luôn nắm trong tay. Việc nhận thức được giá ở đâu là sự chuẩn bị, giúp bạn nắm bắt thời cơ – biết rõ bao giờ nên hành động và khi nào nên kiên nhẫn. Đó là biểu hiện của một tâm thức rõ ràng, rành mạch, không bị mơ hồ hay lay động bởi những biến động thị trường.

    Khi trả lời được câu hỏi “Giá đang ở đâu?”, bạn sẽ hiện diện tại thị trường, không xao nhãng – sẵn sàng bước vào trạng thái “tự nhiên biết”, một trạng thái đỉnh cao trong mọi công việc cũng như công việc giao dịch này.

    Sau khi đã nắm rõ giá đang ở đâu, câu hỏi tiếp theo cần được giải đáp là: Giá từ đâu đến?

    Đây là lúc đi sâu vào phân tích giá phản ánh bởi tâm thức. Các quy luật sau sẽ là kim chỉ nam giúp bạn xác định rõ hơn thời điểm nắm bắt cơ hội: Quy luật cung cầu: Có cung mới có cầu, có cầu thì cung xuất hiện. Giá là sự phản ánh rõ nét nhất của quy luật này – có những vùng giá mà khi chạm đến, thị trường sẽ phản ứng mạnh mẽ, có thể là đảo chiều hoặc tiếp diễn xu hướng. Tại đây luôn tồn tại các lệnh chờ – sẵn sàng cung ứng hoặc đáp ứng nhu cầu. Thị trường cho phép các lệnh này tồn tại và chúng tạo nên các vùng kháng cự – hỗ trợ, nơi phản ứng giá diễn ra rõ nhất. Quy luật nhân quả: Khi giá tích lũy trong một thời gian dài, kỳ vọng mua và bán sẽ được nén lại. Đến một thời điểm, khi được giải phóng, giá sẽ di chuyển mạnh mẽ theo xu hướng đã được định sẵn – vượt qua cả kháng cự hay hỗ trợ. Ngược lại, nếu giá tích lũy trong thời gian ngắn, khả năng bứt phá xa là thấp. Tuy vậy, dài hay ngắn cũng đều phản ánh quy luật tương đối – thị trường luôn vận động và biến đổi. Tất nhiên đừng lợi dụng vào quy luật tương đối để nghĩ đến sự may rủi hay tuỳ tiện hành động, mà phải nhận thức giá từ đâu đến chính là kết quả của sự vận hành bởi nguyên lý và quy luật. Quy luật cung cầu và nhân quả là sợi dây xuyên suốt thị trường, là nền tảng của mọi chuyển động giá.

    Câu hỏi cuối cùng là: Giá sẽ đi về đâu?

    Đây là biểu hiện rõ nhất của sự sáng suốt và có định hướng. Đặt ra câu hỏi này không phải để đoán mò hay kỳ vọng chủ quan, mà là sự nhận thức rõ ràng, đặt ý và buông. Nhà giao dịch khôn ngoan không bám víu vào kết quả, mà để giá tự vận hành theo nguyên lý và quy luật– họ chỉ là người đồng hành và đón nhận.

    Giá có thể đi về đâu được xác định dựa trên quy luật cung cầu, nhân quả và sự vận động biến dịch. Cũng giống như tâm thức của con người – ai đã nếm trải sự thất bại và khắc sâu bài học, thì việc lặp lại thất bại là điều tất yếu nếu không đổi mới. Ngược lại, người liên tục chiến thắng có thể là ngẫu nhiên, nhưng nếu họ đủ nhận thức và quản trị tâm thức, thì chiến thắng là điều tất yếu.

    Bây giờ, giá sẽ đi về đâu chỉ đơn giản phản ánh niềm tin của mỗi người dựa trên quy luật tương đối. Tức là, nếu bạn giao dịch dựa trên cung cầu, thì bạn tin rằng giá bắt đầu từ cung cầu – và bạn chỉ chấp nhận đó là sai lầm khi giá phá vỡ vùng cung cầu đó. Ngược lại, khi giá tiếp tục và chạm vào vùng cung cầu tiếp theo cùng tính chất, đó là lúc bạn thu về lợi nhuận dựa trên niềm tin đã định sẵn. Cũng đang rất tuân thủ quy luật nhân quả, gieo nhân nào gặt quả đó, bạn không thể trồng một cây táo mà mong có quả cam được. Nên phần lớn nhà giao dịch thua lỗ vì đơn giản họ không định tâm vào những gì họ đã chọn, để tâm trí lan man bởi “kiến thức”, “kỳ vọng quá đà”, sự sai lệch trong tâm thức đã định sẵn bởi những thói quen tùy tiện, ham vui, ham lợi nhỏ.

    Thêm nữa, để có được niềm tin vững chắc này, cần phải nhận thức được bản chất của phương pháp bạn chọn. Ví dụ: Giá bắt nguồn từ cung cầu hay xảy ra một “vùng mất cân bằng thanh khoản” do có khối lượng giao dịch lớn. Một người bạn của tôi tin rằng sự mất cân bằng thanh khoản là nguyên nhân chính – và cũng tuân theo vùng mất cân bằng thanh khoản của thị trường để vào lệnh. Vì vậy, khi được hỏi giá sẽ đi về đâu, chắc chắn bạn tôi sẽ chọn vùng mất cân bằng thanh khoản tiếp theo cùng tính chất để chốt lời và bạn tôi cũng sẵn sàng chốt lỗ khi giá phá vỡ vùng mất cân bằng thanh khoản, vùng mà bạn tôi đã vào lệnh.

    Điều này phản ánh sự rõ ràng trong hình ảnh tâm trí và tâm thức. Khi đó, giao dịch trở nên vô cùng đơn giản.

    Bản chất của nhà giao dịch giống như một phi công – phần lớn thời gian là sự bình lặng (có thể nói là không có gì đặc biệt để làm), cho đến khi đối mặt với những biến động lên lên xuống xuống, giống như vượt qua cơn bão hay điều kiện ngoại cảnh. Điều này tương tự như việc chu du qua các đường giá. Phần lớn thời gian là tĩnh lặng, vì vậy, việc giữ cho trạng thái rung động điện từ nội tâm cân bằng là vô cùng quan trọng. Chính sự bình tĩnh và thấu suốt trong những khoảnh khắc ấy sẽ quyết định khả năng vượt qua sóng gió và thành công trên thị trường. Nên khi bắt đầu giao dịch là lúc bạn tự hỏi ba câu hỏi, giúp định hình những gì đã dày công chuẩn bị. Ba câu hỏi này chính là kim chỉ nam cho bất kỳ nhà giao dịch nào, bất kể phương pháp áp dụng, vì chúng đều dẫn đến việc khám phá bản chất thị trường:

    – Giá đang ở đâu?

    – Giá từ đâu đến?

    – Giá sẽ đi về đâu?

    Khi thấu suốt ba câu hỏi này, bạn sẽ nhìn thị trường bằng con mắt khác – lắng đọng hơn, an vui hơn và trưởng thành hơn. Để mỗi lệnh trôi qua không chỉ là cơ hội tạo lợi nhuận mà còn là bài học cho cả phần đời còn lại, giúp bạn trau dồi trí tuệ sâu sắc hơn, khôn ngoan và vững chãi hơn.

    Chúc bạn trở thành một nhà giao dịch đúng nghĩa, với sự chiến thắng nhất quán và một cuộc sống giàu toàn diện!

    Hết!

  • Chương 11: Hình ảnh tâm trí

    Rõ ràng là sức mạnh

    Thật ra, không phải lúc nào chúng ta cũng “thấy” rõ giá đi đâu; nhưng tâm thế sẵn sàng mới là chìa khóa. Một nhà giao dịch có thể phác họa 3 – 4 lớp giá, biết dự đoán giá chạm đến đâu, phản ứng thế nào, từ đó hình thành sẵn “bức tranh” trong đầu. Khi bên trong bạn đã định hình hình ảnh tâm trí, bên ngoài bạn tự nhiên “thấy” thị trường trôi chảy hơn.

    Hành động: Tư duy “giá sẽ đến đâu” không phải là ảo tưởng, mà dựa trên cơ sở khoa học, phương pháp và xác suất. Giao dịch vốn đủ logic để bạn “phỏng đoán” đường đi của giá, miễn là bạn tôn trọng quá trình nghiên cứu và học tập. Bất cứ trường hợp nào cũng hoàn có thể xảy, chúng ta chỉ phỏng đoán trên khả năng xác suất cao nhất dựa trên các tiêu chí đã định trước. Còn việc giá chạy sao là buông xuống không bám chấp vào để giữ được sự minh mẫn tái kiến tạo hình ảnh tâm trí và tâm thái thuở ban đầu cần giữ cho lần sau.

    Ngộ ra điều này, tôi nhận ra rằng “thấy trước” không phải là mơ hồ, mà là một chuỗi chuẩn bị kỹ càng, từ phân tích đến quan sát, rồi dung hòa với trạng thái rung động điện từ nội tâm cân bằng hướng dương. Khi tâm thức trong tâm thái an vui và bao dung, não bộ bước vào trạng thái minh mẫn, đơn giản “tự nhiên biết” nên làm điều gì phù hợp.

    Đối với một Công thức cội nguồn từ người thầy chỉ dạy: Bên trong an ổn, bên ngoài rõ ràng. Nếu nội tâm đang “rung lắc” vì lo lắng, sợ hãi, hay đang gánh vay nợ, chắc chắn khó mà đạt được sự tự tin cần thiết. Khi nhận ra cội nguồn cuộc sống bắt nguồn từ chính tôi, giao dịch đó đến từ chính tôi, thị trường phản ánh chính tôi, nhưng tất thảy không phải là lỗi của tôi nhưng tôi vẫn chịu trách nhiệm toàn diện cho điều đó. Lúc đó hành động tự nhiên và đúng đắn một cách bất ngờ.

    Có người ví nhà giao dịch như dũng sĩ trước trận. Thật ra, dũng sĩ cũng chỉ là con người, nhưng khác biệt ở chỗ họ sẵn sàng áo giáp, vũ khí trong mọi tình huống. Nhà giao dịch cũng vậy, cần chuẩn bị:

    – Thông tin thị trường: Giá cả, xu hướng, dòng tiền.

    – Thông tin phương pháp: Cách thức phân tích kỹ thuật, phân tích cơ bản, quản trị vốn.

    – Thông tin ngành: Quy chuẩn, quy luật, “quan niệm” hay ho nhất của lĩnh vực bạn đang theo.

    Nghe có vẻ lạ, nhưng nhiều nhà giao dịch bền vững chia sẻ rằng 99% thời gian họ dành cho việc chuẩn bị (từ nghiên cứu, lên kịch bản, quản trị nội tâm…) và chỉ 1% lúc “chạm nút” đặt lệnh.

    – Bên trong thông suốt, bên ngoài hành động dứt khoát. Khi bạn đã “dọn sẵn” mọi thứ, chỉ cần nhấn nút.

    – Hành động: Tạo thói quen nghiên cứu, đánh giá lại bản thân thường xuyên, điều đó cũng làm rõ bức hình trong phương pháp giao dịch, đơn giản hiểu được bản chất phương pháp hơn. Đừng vừa thấy thị trường “nhúc nhích” đã cuống cuồng đặt lệnh.

    Ngộ ra, tôi mới thấy thắng lợi bền vững không phải chuyện “bấm nút” nhiều lần, mà là chuẩn bị nhiều lần, để mỗi cú bấm nút đều có cơ sở vững vàng.

    “Trạng thái tự nhiên biết” đôi lúc bị xem như một yếu tố bí ẩn, nhưng thực chất, đó là sự kết tinh của quá trình tích lũy kiến thức, kinh nghiệm, và nội lực tâm thức. Mỗi hành động đúng, mỗi quyết định trách nhiệm, sẽ kéo theo một hành động đúng khác, tạo thành chuỗi phức hợp dẫn đến kết quả tương ứng.

    – Tất cả khởi nguồn từ nội tâm, làm chủ suy nghĩ, làm chủ cảm xúc, làm chủ hành động.

    – Hành động: Mọi quyết định, thắng hay thua, đều phải chịu trách nhiệm tuyệt đối. Không đổ lỗi thị trường, không đổ lỗi hoàn cảnh, hiểu rằng mọi kết quả chỉ phản ánh mức độ sẵn sàng của mình.

    Làm rõ hình ảnh tâm trí là một cách nhìn nhận từ bên trong để tác động ra bên ngoài. Trong giao dịch, nó giúp ta:

    1. Thấy rõ đích đến, nắm vững từng lớp giá.

    2. Giữ tâm thức vững, kích hoạt “trạng thái tự nhiên biết”.

    3. Hiểu rõ bản chất, biết rằng tiểu tiết quyết định đại cục.

    4. Dành 99% cho sự chuẩn bị, 1% cho cú đặt lệnh chính xác.

    5. Nhận thức có trách nhiệm, với tất cả những gì bản thân nghe thấy, nhìn thấy.

    Ngộ ra được những điều này, tôi tin giao dịch cũng giống như một hành trình trải nghiệm cuộc sống: khi bạn sẵn sàng, thị trường sẽ cho bạn cơ hội; khi bạn trong sáng về tâm thức và mục đích, thị trường cũng trở nên rõ ràng hơn. Và sự thắng lợi dài lâu, suy cho cùng, chỉ là chuỗi hành động đúng được kết nối bởi một nội tâm làm chủ và một tầm nhìn nhìn xa hơn lợi nhuận.

    Chân dung hướng tới

    Không chỉ riêng trong ngành, tôi đã từng chứng kiến có người giao dịch đến 5 năm, 10 năm hay thậm chí lâu hơn nữa mà vẫn không đạt được bất kỳ kết quả gì, thậm chí còn thua lỗ nặng. Trong khi đó, lại có những bạn của tôi chỉ mất 3 tháng, hoặc 3 năm nếu lâu hơn một chút, đã thành công trong nghề: Vừa du lịch khắp nơi, vừa chơi thể thao, hưởng thụ cuộc sống cùng giao dịch.

    Thôi, nói đến nghề này thì thật khó, nhưng tôi đã may mắn được một cao nhân chỉ cho một ví dụ về nghệ thuật. Cũng có người mất 10 năm khổ luyện hát hò đủ kiểu mà vẫn không thành người hát hay, đừng nói tới ca sĩ. Trong khi đó, có người khác chỉ cần một thời gian ngắn đã gặt hái thành công. Tại sao vậy? Đó chính là việc “thấy rõ” bức tranh tương lai, hay nói thẳng ra, một là tự biết chân dung bản thân cần hướng đến, nhưng số người may mắn có được tầm nhìn này không nhiều. Hai là học tập từ những người thành công để có chân dung hướng tới, và ba là sao chép một người đã gói gọn chân dung đó lại cho bạn. Theo tôi, cách đơn giản nhất vẫn là sao chép, bởi nó đỡ vất vả hơn nhiều, hướng đến một cuộc sống trọn vẹn nhanh hơn. Ít ra, trên hành trình ban đầu, chúng ta biết mình cần tập trung vào những gì, học gì, và muốn hướng đến chân dung hay “hình ảnh tâm trí” nào.

    Vậy nên, tôi nghĩ điều hay ho này giúp tôi và cả bạn có cơ hội đạt được ước muốn nhanh hơn, tiết kiệm cả thời gian lẫn tiền bạc, lại còn nâng cao chất lượng cuộc sống bằng giao dịch, quả là quá tuyệt vời!

    Chân dung này không chỉ là hình ảnh rõ ràng trong tâm trí, đích đến của một nhà giao dịch đúng nghĩa mà còn giúp cố định tần số rung động năng lượng cao và siêu cao. Cho sự tương đồng tần số rung động năng lượng với cơ hội luôn đơn giản, nhẹ nhàng hơn:

    Chân dung nhà giao dịch Trader ITZ

    Trí tuệ học giả

    Tâm thái an vui

    Sức khoẻ người sắt

    Năng lực xuất chúng

    Thân hình người mẫu

    Ăn nói nhà du thuyết

    Cư xử nhà tâm lí

    Nhân cách kiện toàn

    Phẩm chất ưu tú

    Luật sắt bản thân

    Tầm nhìn thấu suốt

    Thấu hiểu nhân sinh

    Lục lộc đại thuận

    Làm chủ bản thân

    Phần này quan trọng như tuyên bố: TÔI LÀ MỘT NGƯỜI CHIẾN THẮNG NHẤT QUÁN, đều nhất thiết phải đọc trước khi tham gia thị trường để định hình môi trường tâm thức, cố định tần số rung động năng lượng cao và siêu cao để đơn giản đạt được những điều như ý.

    Chân dung nhà giao dịch Trader ITZ không đơn thuần là một danh sách liệt kê các yếu tố của một nhà giao dịch đúng nghĩa, mà là kim chỉ nam, là tấm gương soi chiếu con người bạn hướng tới trong mỗi bước đi trên thị trường. Khi bạn bước vào thị trường với tâm thế rõ ràng, bạn không còn giao dịch trong sự mơ hồ hay phó mặc cho cảm xúc. Mỗi lệnh giao dịch đều là một hành động có chủ đích, phản ánh chính xác chân dung nhà giao dịch mà bạn đã định hình.

    Trí tuệ học giả giúp bạn không ngừng học hỏi và nhìn nhận thị trường bằng một cái đầu tỉnh táo. Tâm thái an vui giúp bạn không bị cuốn vào những cơn sóng cảm xúc của thị trường. Sức khỏe người sắt là nền tảng giữ vững tần số rung động năng lượng cao và siêu cao để duy trì sự bền bỉ trong mọi hoàn cảnh. Năng lực xuất chúng chính là khả năng đọc vị thị trường và nắm bắt cơ hội một cách nhạy bén.

    Thân hình người mẫu không chỉ là ngoại hình mà còn là sự kỷ luật với bản thân – trong ăn uống, luyện tập, và cả trong giao dịch. Khả năng ăn nói như một nhà du thuyết giúp bạn trình bày và lý giải rõ ràng mọi quyết định giao dịch. Sự cư xử của một nhà tâm lý cho phép bạn hiểu rõ tâm lý đám đông, nhưng vẫn giữ được sự điềm tĩnh trong mọi tình huống.

    Nhân cách kiện toàn là yếu tố quyết định bạn có thể đi xa đến đâu, giữ vững chiêu chuẩn là một nhà giao dịch chuẩn mực. Phẩm chất ưu tú chính là cách bạn gia tăng giá trị bản thân trong cuộc sống cũng như trên thị trường. Luật sắt bản thân là lời nhắc nhở không được phép phá vỡ nguyên tắc dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Tầm nhìn thấu suốt giúp bạn luôn nhìn xa hơn những con sóng ngắn hạn, tập trung vào bức tranh dài hạn.

    Thấu hiểu nhân sinh mang lại cho bạn sự hoà hợp với con người xung quanh, không chỉ là xuất hiện trước màn hình máy tính không thôi mà bạn là con người thấu hiểu nhân sinh và biết ăn ở. Lục lộc đại thuận là kết quả tự nhiên của quá trình bồi dưỡng, được tự do chu du thế giới, tự do tài chính, gia đình hoà hợp và vô số khía cạnh được trọn vẹn, làm chủ bản thân là điều kiện tiên quyết để bạn làm chủ thị trường.

    Tuyên bố này không chỉ là lời khẳng định, mà là một lời cam kết với chính bạn – rằng bạn bước vào thị trường không phải để tìm kiếm may rủi, mà để xây dựng một hành trình giao dịch bền vững, nơi bạn làm chủ tâm trí và đạt được chiến thắng nhất quán.

  • Chương 9: Sự tự định giá bản thân

    Giao dịch và sự tự định giá trị bản thân

    Cách đặc điểm này áp dụng vào giao dịch của chúng ta cũng rất sâu sắc. Môi trường giao dịch mang đến một đấu trường của những cơ hội không giới hạn để tích lũy sự giàu có. Nhưng chỉ vì tiền đang ở đó và chúng ta nhận thức được khả năng có thể giành được nó, điều đó không có nghĩa rằng chúng ta (với tư cách cá nhân) sở hữu một ý thức tự định giá bản thân không giới hạn. Nói cách khác, có thể tồn tại một khoảng cách lớn giữa số tiền chúng ta khao khát, số tiền mà chúng ta nhận thức rằng có sẵn, và số tiền mà chúng ta thực sự tin rằng mình xứng đáng hoặc đáng được nhận.

    Mỗi người đều có một ý thức tự định giá bản thân. Cách dễ nhất để mô tả ý thức này là liệt kê mọi kế hoạch sài tiền có ý nghĩa mà có khả năng lập luận ủng hộ việc đạt được thành công và sự thịnh vượng lớn hơn.

    Người thầy từng chia sẻ rằng ông đã làm việc với rất nhiều nhà giao dịch, những người đã đạt được những mức độ thành công nhất định nhưng không thể vượt qua ngưỡng trần vô hình trong việc gia tăng tài khoản. Họ nhận thấy một rào cản vô hình nhưng rất thực, giống như cái gọi là “trần kính” mà nhiều nữ lãnh đạo gặp phải trong thế giới doanh nghiệp. Mỗi khi các nhà giao dịch này chạm đến rào cản đó, họ phải đối mặt với một đợt giảm vốn nghiêm trọng, bất kể điều kiện thị trường như thế nào.

    Tuy nhiên, khi được hỏi về điều gì đã xảy ra, họ thường đổ lỗi cho chuỗi sự kiện không may hoặc sự thất thường của thị trường. Điều đáng chú ý là họ thường tạo ra một đường cong vốn đều đặn tăng dần, đôi khi kéo dài trong vài tháng, nhưng đợt giảm vốn nghiêm trọng luôn xảy ra tại cùng một điểm trong đường cong đó.

    Người thầy gọi hiện tượng tâm lý này là “vùng tiêu cực”. Khi một nhà giao dịch đang “trong vùng” (tức là trạng thái rung động điện từ nội tâm hướng dương), tiền có thể chảy vào tài khoản của họ một cách kỳ diệu. Nhưng cũng với cách đó, khi họ rơi vào “vùng tiêu cực,” tiền có thể chảy ra nhanh chóng (trạng thái rung động điện từ nội tâm từ quá dương hoá âm). Lúc này, những vấn đề chưa được giải quyết về sự tự định giá bản thân sẽ bí ẩn tác động đến cách họ nhận thức thông tin và hành xử.

    Điều quan trọng là không cần phải vô hiệu hóa mọi niềm tin chống lại giá trị bản thân, nhưng bạn phải nhận thức được sự hiện diện của chúng. Và bạn cần thực hiện các bước cụ thể trong kế hoạch giao dịch là viết xuống kế hoạch xài tiền ý nghĩa bởi vì chúng ta thường quên rằng bản thân mình cần bao nhiêu tiền để có cuộc sống mình mong muốn. Nên tôi luôn nhắc đến cái đích của giao dịch là gì?

    Có phải để nâng cao chất lượng cuộc sống, sống cảnh giới cuộc sống đáng sống và có trạng thái tự do từ trong tâm thức lẫn vật chất. Vậy nó cần bao nhiêu? – Ghi xuống giấy bạn sẽ bất ngờ lắm đấy!

    Những kẻ chiến thắng được quảng cáo

    Đọc đến đây cũng không thể nhắc lại rằng thị trường này bất kỳ ai cũng có cơ hội thắng lợi nhưng ít ai có thể giữ điều đó bền vững. Vậy nên nếu bạn từng thấy một quảng cáo nào đó về chuyện giàu lên trông thấy từ thị trường thì đó quả là chuyện quá là bình thường.

    Chúng ta đến với thị trường cùng sự nghiêm túc và chịu trách nhiệm tuyệt đối, cái giá được nhận lại cũng sẽ tương đương cái giá được cho đi. Bất kỳ mong cầu nào liên quan đến giàu có nhanh chóng sẽ dần bị khước từ từ chính ngài thị trường. Ở đây tôi sẽ bàn đến khía cạnh gần hơn như người bạn thân nối khố, hay người đồng nghiệp, gia đình, bạn bè nói rằng họ giàu lên trên thị trường và cho bạn thấy kết quả. Thì đối với quản trị tâm thức mà nói, đó là một thách thức lớn, sẽ có những cám dỗ lớn và cũng có cơ hội lớn. Về mặt cơ hội bạn phải nhận thức rõ nó là cơ hội, từ việc cung cấp “chén thánh” cũng cần phải phân tích vốn ra sao, đánh đổi gì, trả giá gì, khi nào cơ hội đó đến điểm cao trào và khi nào kết thúc cũng phải biết.

    Rất may mắn, tôi được người thầy huấn luyện để trở thành một “Chuyên gia tư vấn huấn luyện nội tâm”, giúp tôi hiểu rõ hơn về nhân sinh quan. Thầy dạy rằng, mỗi người đều có “tổng nghiệp” riêng, hay chính là những gì đã được quy định trước cả khi ta sinh ra. Nói một cách đơn giản, việc bạn sinh ra thế nào, ở đâu, trong hoàn cảnh gia đình ra sao, học hành thế nào,… tất cả đều được lựa chọn từ trước, trước cả khi bạn có nhận thức về nó trong đời này.

    Nghe thì khó tin, nhưng bản thân tôi đã trải nghiệm và nhìn ra rằng, chính bạn đã “chọn” sẵn phần đời của mình — và cả phần đời còn lại cũng thế. Còn nếu muốn chuyển hóa những lựa chọn đó theo chiều hướng tích cực, bạn phải hình ảnh tâm trí rõ nét. Chỉ với hình ảnh tâm trí, bạn mới nhận thức và chủ động điều chỉnh “tổng nghiệp” của mình cho phù hợp, giống như trường hợp những kết quả đã định trước y như trong nghiên cứu khoa học.

    Bạn thử hình dung: để phóng một con tàu vũ trụ lên Mặt Trăng và đưa nó trở về, sai số gần như tiệm cận con số 0. Thành tựu này bắt nguồn từ bản vẽ, mà bản vẽ lại khởi phát từ hình ảnh tâm trí đã được hình thành từ trước. Một khi hình ảnh ấy đã hiện hữu trong đầu, chúng ta chỉ việc hiển lộ nó trên giấy và tính toán chính xác. Thế nên, khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trăng giờ đây chẳng còn quá xa vời nếu bạn nắm được “tư duy đích đến” này.

    Vậy nên, không có gì lạ khi mỗi người có “tổng nghiệp” khác nhau. Có người thành công rất sớm trong ngành giao dịch, nhưng sự thật là họ đã chọn ngành giao dịch (hoặc ít nhất là phương pháp, niềm tin, hình ảnh tâm trí liên quan đến nó) từ trước, rồi đến một thời điểm nào đó trong đời, tổng nghiệp ấy được kích hoạt. Đôi khi, một người thầy phù hợp xuất hiện, hướng dẫn bạn chi tiết, cũng có thể nói là “kích hoạt tổng nghiệp”, biến bạn thành một nhà giao dịch đúng nghĩa.

    Tức là sự theo đuổi hình thức bên ngoài, như một câu nói mà người thầy hay nhắn nhủ: “Bồ tát luận nhân, chúng sanh luận quả”, hiểu đơn thuần là con người trong xã hội bị hấp dẫn bởi quả hay kết quả, nỗ lực có kết quả, tiếp tục gặt hái kết quả nhưng rồi sẽ cạn, sẽ gặp những vấn nạn mà bản thân không ngờ tới được. Chính ngay lúc đó, ví dụ đơn giản như cây táo lo hái hết trái rồi, không chịu gieo trồng trái mới hay gọi là nhân, thì sao có quả tiếp nối? Thế nên, nếu tập trung vào kết quả quá đi thôi, sẽ chỉ dẫn đến con đường mờ mịt càng về lâu về dài. May mắn lắm ban đầu rất tốt, chứ càng thu quả hay tập trung, bị hấp dẫn bởi kết quả bao gồm tiền và vô số vật chất khác đáp ứng nhu cầu con người thì rồi cũng sẽ không có hồi kết.

    Trong quyển sách này, tôi cũng đan cài những nội dung có khả năng kích hoạt tổng nghiệp, giống như thầy đã chia sẻ khi gieo nhân trước khi muốn gặt quả. Chỉ cần bạn giữ vững sức học tập, và tận hưởng từng trang sách, rất có thể bạn sẽ đạt được thành quả bất ngờ. Với tri thức thấu hiểu nội tâm sẽ giúp bạn quản trị tâm thức và điều chỉnh tư duy trở nên mạch lạc, đưa bạn tiến gần hơn đến con đường giao dịch bền vững và sự viên mãn trong mọi khía cạnh của cuộc sống.

    Vật chất và cạm bẫy

    Đây là một chủ đề tương đối tế nhị, nhưng vẫn cần được đề cập vì mọi khía cạnh trong giao dịch cuối cùng đều dẫn về quản trị tâm thức. Một khi tâm thức chưa đủ vững, ta dễ rơi vào tin tưởng mù quáng hay vội vã hành động, kéo theo những kết quả không bất như ý.

    Vật chất ảnh hưởng đến tâm thức ra sao?

    Chúng ta thường nhìn thấy một người thành công: nhà, xe, quần áo… và nhanh chóng nảy sinh tâm lý so sánh, dẫn đến nôn nóng muốn thắng thị trường để “bằng anh bằng em”. Trớ trêu thay, càng cố để thắng bằng mọi giá, bạn lại càng dễ rơi vào trạng thái thua lỗ nhanh nhất.

    Thành công là một hành trình, không phải đích đến

    Việc khoe thành quả (dù là bất động sản hay xe cộ) suy cho cùng là tự nhiên. Vấn đề chỉ xảy ra khi bạn bị ảnh hưởng và đưa ra quyết định sai lệch.

    Vòng lặp cạm bẫy dừng lại khi bạn biết chúng tồn tại và chỉ biết thế thôi, đừng để vật chất bóp méo nhận thức

    Nếu bạn chỉ chăm chăm vào cái mà người khác đang sở hữu, rất dễ quên mất cái cốt lõi: Thị trường vận hành ra sao, nguyên tắc phân tích, đánh giá rủi ro thế nào. Lúc này, mọi hành động đều bị khuếch đại bởi cảm xúc, một tâm thái nguy hiểm với nhà giao dịch.

    Phước báu và cái giá của vật chất

    Quan điểm tín ngưỡng cho rằng, vật chất hữu hình (tiền bạc, tài sản, đồ dùng xa xỉ…) vốn gắn liền với phước báu. Phước báu ở đây có thể hiểu là giá trị thực mà bạn mang lại cho đời, cho cộng đồng, hay cụ thể hơn là các đóng góp hữu ích trong công việc bạn đang làm. Tích tụ phước báu: Mỗi việc tốt bạn làm, mỗi lần bạn giúp người khác đạt được cái họ mong muốn, cũng là lúc bạn “tích phước” cho chính mình. Hết phước: Khi cạn kiệt nguồn năng lượng tốt đẹp này, bạn sẽ gặp khó khăn hơn trong cuộc sống lẫn giao dịch. Không hẳn ai “khổ” cũng là hết phước; đôi khi do tâm thức họ không còn muốn tạo thêm “điều lành,” nên bên trong dần xáo trộn, kéo theo bên ngoài xáo trộn.

    Điều đó cũng lý giải vì sao không thể so sánh giữa người này với người kia. Bởi mỗi người có nền tảng, thời điểm, và “tài khoản phước báu” khác nhau. Có người thành công sớm vì họ đã “gieo” đủ hạt giống lành và kích hoạt nó đúng lúc, có người trầy trật lâu hơn nhưng vẫn đạt đến thành công bằng con đường khác.

    Kết nối trở lại với quản trị tâm thức trong giao dịch

    Tất cả những bàn luận về vật chất, phước báu, hay nhân sinh quan đều quay về một điểm: Quản trị tâm thức. Khi bạn hiểu bản chất của vật chất (là kết quả của nỗ lực cùng “phước báu”), bạn sẽ không vội vàng chỉ vì muốn “bằng anh bằng em.” Thay vào đó, bạn rèn luyện nội tâm, bổ sung kiến thức, tích lũy những giá trị có ích cho cộng đồng, và dần tìm thấy cơ hội giao dịch thuận lợi.

    Ngay cả trong đầu tư – giao dịch tài chính, việc giữ nội tâm cân bằng trước khi vào lệnh là tối quan trọng. Tránh để những khoe khoang, so sánh vật chất của người khác chi phối, bạn mới có thể đưa ra quyết định logic và đúng lúc, từ đó duy trì lợi nhuận ổn định và lâu dài.

    Nhớ rằng, mỗi ngày, chúng ta đều có thể “gieo” thêm hạt giống tốt hoặc xấu. Chọn gieo điều gì tùy thuộc vào tâm thức chúng ta, và hạt giống ấy sẽ nở hoa ở cả thị trường lẫn cuộc sống.

  • Chương 10: Tư duy của một nhà giao dịch chuyên nghiệp

    Giai đoạn tối ưu xác suất

    Giai đoạn tối ưu xác suất trong giao dịch được thiết kế một cách cụ thể để xây dựng những kỹ năng giao dịch thiết yếu như lòng tin, sự tự tin, và tư duy xác suất những yếu tố gần như bắt buộc để tạo ra kết quả nhất quán. Theo người thầy, kết quả nhất quán được định nghĩa là một đồ thị vốn tăng đều với những đợt giảm nhẹ hệ quả tự nhiên từ những lợi thế không hoạt động đúng như mong đợi.

    Ngoài việc tìm ra một mô hình có khả năng đặt tỷ lệ thắng nghiêng về phía bạn, việc đạt được đồ thị vốn tăng đều phụ thuộc vào khả năng loại bỏ một cách hệ thống bất kỳ sự dễ tổn thương nào của bạn trước những sai lầm giao dịch. Những sai lầm này có thể bắt nguồn từ nỗi sợ hãi, sự hưng phấn quá mức, hoặc cảm giác tự đánh giá bản thân sai lầm mà người thầy đã phân tích xuyên suốt trong cuốn sách. Việc loại bỏ sai lầm và mở rộng ý thức giá trị bản thân sẽ yêu cầu bạn phải rèn luyện các kỹ năng hoàn toàn mang tính tâm thức.

    Những kỹ năng này mang tính tâm thức bởi vì chúng, ở dạng thuần khiết nhất, chính là những niềm tin bên trong. Hãy nhớ rằng, niềm tin chúng ta dựa vào sẽ quyết định trạng thái tâm trí và định hình trải nghiệm của chúng ta theo cách liên tục củng cố những gì chúng ta đã tin là sự thật. Tính chân thực của một niềm tin (so với các điều kiện môi trường) có thể được xác định qua mức độ mà nó hỗ trợ chúng ta đạt được mục tiêu.

    Nếu mục tiêu chính của bạn trong vai trò một nhà giao dịch là tạo ra kết quả nhất quán, thì việc xây dựng một niềm tin rằng “Tôi là một nhà giao dịch luôn đạt kết quả nhất quán” sẽ trở thành hình ảnh tâm trí kích hoạt nguồn năng lượng chủ đạo để quản lý nhận thức, diễn giải, kỳ vọng, và hành động của bạn. Tất cả những yếu tố này sẽ được điều hướng để thỏa mãn niềm tin đó và, hệ quả là, đạt được mục tiêu của bạn.

    Việc tạo ra một niềm tin chi phối như “Tôi là một nhà giao dịch luôn đạt kết quả nhất quán” đòi hỏi phải tuân thủ nhiều nguyên tắc của sự thành công bền vững. Một số nguyên tắc này chắc chắn sẽ xung đột trực tiếp với những niềm tin bạn đã có sẵn về giao dịch. Nếu điều này xảy ra, thì bạn đang đối mặt với một ví dụ điển hình về sự mâu thuẫn giữa niềm tin bên trong và mong muốn ý thức.

    Năng lượng trong câu chuyện này không khác gì so với cậu bé muốn giống như những đứa trẻ khác, không sợ chơi đùa với chó. Cậu bé khao khát thể hiện bản thân theo cách mà, ít nhất ban đầu, cậu cảm thấy gần như không thể thực hiện được. Nhưng để thỏa mãn khát khao đó, cậu đã phải bước vào một quá trình chuyển hóa tâm thức. Kỹ thuật của cậu thật đơn giản: Dành hết sức để tập trung vào điều cậu muốn đạt được, và từng chút một, cậu dần gỡ bỏ niềm tin mâu thuẫn, và nhớ rằng mấu chốt ở đây là không phải cố gắng, không phải nỗ lực, chỉ đơn giản là nhận được, niềm tin bên trong sẽ giúp đạt khát vọng của mình.

    Tương tự, nếu bạn muốn trở thành một người chiến thắng nhất quán, bạn phải bước vào quá trình chuyển hóa tâm thức. Khi nói đến sự chuyển hóa cá nhân, những yếu tố quan trọng nhất bao gồm sự sẵn sàng thay đổi, sự rõ ràng trong ý định, và sức mạnh từ khao khát của bạn, không cố gắng gượng ép vì đây là quá trình để nhận được chứ không phải dành lấy. Cuối cùng, để quá trình này thành công, bạn cần đặt sự nhất quán lên trên mọi lý do hay lời biện minh mà bạn đã từng dùng để giao dịch.

    Nếu tất cả các yếu tố trên được chuẩn bị đầy đủ, thì bất kể những trở ngại nội tâm nào bạn phải đối mặt, khao khát của bạn sẽ chiến thắng. Người thầy nhấn mạnh rằng sự chuyển hóa này không đến từ sự may mắn hay một phương pháp thần kỳ nào, mà là nhận được trong quá trình mài dũa liên tục, đi kèm với cam kết mạnh mẽ rằng bạn sẽ không thỏa hiệp với những điều không phù hợp với mục tiêu của mình.

    Duy trì tương đồng tần số rung động năng lượng cao và siêu cao

    Bước đầu tiên để tạo ra sự nhất quán trong giao dịch là bắt đầu chú ý đến những gì bạn suy nghĩ, lời nói, hoặc hành động và bắt đầu đặt ra các nguyên tắc cho bản thân. Tại sao điều này quan trọng? Vì mọi suy nghĩ, lời nói, hoặc hành động của chúng ta xuất phát từ tâm thức, với tư cách là nhà giao dịch đều góp phần củng cố niềm tin bên trong và nguyên tắc sẽ mài dũa tâm trí của mình. Và bởi vì hành trình trở nên nhất quán có bản chất hoàn toàn thuộc về tâm thức, không có gì bất ngờ khi bạn sẽ phải tập trung hơn vào các quá trình tâm thức đang diễn ra bên trong mình để lựa chọn nguyên tắc phù hợp. Mục tiêu cuối cùng là trở thành một người quan sát khách quan và người quản trị về chính suy nghĩ, lời nói và hành động của mình.

    Hàng rào phòng thủ đầu tiên chống lại việc phạm sai lầm trong giao dịch là nhận ra khi bạn bắt đầu nghĩ đến nó. Và tất nhiên, hàng rào cuối cùng là kịp thời phát hiện khi bạn đang chuẩn bị thực hiện sai lầm. Nếu bạn không cam kết quan sát các quá trình này, những nhận thức của bạn sẽ chỉ đến sau sự việc thường là khi bạn đang chìm trong hối tiếc và thất vọng sâu sắc.

    Quan sát bản thân một cách khách quan có nghĩa là không phán xét bản thân. Điều này có thể không dễ dàng với nhiều người, đặc biệt nếu bạn từng trải qua những chỉ trích hoặc đánh giá gay gắt từ người khác trong cuộc sống. Những trải nghiệm ấy thường khiến chúng ta liên kết bất kỳ sai lầm nào với nỗi đau cảm xúc. Và vì không ai muốn đối diện với nỗi đau, chúng ta thường né tránh việc thừa nhận sai lầm của mình càng lâu càng tốt.

    Tuy nhiên, trong cuộc sống hàng ngày, việc không đối diện với sai lầm có thể không dẫn đến hậu quả quá nghiêm trọng. Nhưng trong giao dịch, điều này có thể gây ra thảm họa. Người thầy thường sử dụng một ví dụ để minh họa sự nguy hiểm này: Hãy tưởng tượng bạn đang bước đi trên một cây cầu bắc qua Grand Canyon. Độ rộng của cây cầu chính là số hợp đồng bạn giao dịch.

    Ví dụ, nếu bạn chỉ giao dịch một hợp đồng, cây cầu sẽ rộng khoảng 6 mét đủ để bạn có một mức độ an toàn nhất định, không cần phải quá tập trung vào từng bước chân. Tuy nhiên, nếu bạn trượt chân và rơi khỏi cầu, độ sâu của vực là hơn 1 dặm. Vậy bao nhiêu người dám bước đi trên một cây cầu hẹp, không có lan can bảo vệ, mà bên dưới là vực thẳm sâu cả dặm? Rất ít, đúng không?

    Tương tự như vậy, số người sẵn sàng chấp nhận những rủi ro mà thị trường tương lai mang lại cũng rất ít. Với một nhà giao dịch chỉ giao dịch một hợp đồng, họ có thể chịu được một số sai sót hoặc những biến động bất thường từ thị trường mà vẫn sống sót. Nhưng hãy tưởng tượng một nhà giao dịch lớn hơn, người mà người thầy từng làm việc một người giao dịch tới 500 hợp đồng trái phiếu kho bạc mỗi lần, và đôi khi lên đến hơn 1.000 hợp đồng. Đối với người này, cây cầu chỉ rộng bằng một ván gỗ nhỏ xíu, không có bất kỳ chỗ sai sót nào được phép xảy ra. Mỗi bước chân của họ đều phải cực kỳ tập trung và chính xác, nếu không, hậu quả là không thể cứu vãn.

    Một vị thế 1.000 hợp đồng T-bond tương đương với 31.500 đô la cho mỗi tic (mức thay đổi giá nhỏ nhất của một hợp đồng T-bond). Dĩ nhiên, hợp đồng tương lai T-bond có thể rất biến động, và giá có thể thay đổi vài tic theo cả hai chiều chỉ trong vài giây. Khi quy mô vị thế giao dịch của nhà giao dịch tăng lên, chiều rộng của cây cầu bắc qua hẻm núi Grand Canyon mà họ đang bước qua trở nên hẹp hơn. Với trường hợp của một nhà giao dịch trái phiếu lớn, cây cầu này hẹp đến mức chỉ còn là một sợi dây mỏng.

    Điều này có nghĩa là nhà giao dịch đó phải cực kỳ cân bằng và tập trung vào từng bước đi của mình. Chỉ cần một sai lầm nhỏ nhất hoặc một cơn gió nhẹ cũng có thể khiến anh ta rơi khỏi sợi dây. Điểm đến tiếp theo? Một dặm phía dưới. Khi ông ấy ở trong sàn giao dịch, một bước trượt nhỏ hay một suy nghĩ xao lãng thoáng qua cũng giống như cơn gió nhẹ đó. Chỉ một khoảnh khắc mất tập trung, ông ấy có thể bỏ lỡ cơ hội cuối cùng để thoát khỏi vị thế giao dịch một cách thuận lợi.

    Mức giá tiếp theo đủ khối lượng để ông ấy đóng vị thế có thể cách xa vài tic, dẫn đến một khoản lỗ khổng lồ hoặc buộc ông ấy phải trả lại một khoản lợi nhuận đáng kể cho thị trường. Nếu việc tạo ra kết quả ổn định phụ thuộc vào việc loại bỏ sai lầm, thì việc không nhận ra sai lầm của mình chính là trở ngại lớn nhất trong việc đạt được mục tiêu. Đây là điều mà rất ít người có thể làm được, và nó giải thích tại sao số lượng những người chiến thắng ổn định lại hiếm đến vậy.

    Người thầy từng nhấn mạnh rằng, xu hướng không thừa nhận sai lầm phổ biến đến mức nhiều người nghĩ rằng nó là một đặc điểm tự nhiên của con người. Nhưng ông ấy không tin điều này. Theo ông, chúng ta không sinh ra với khả năng tự chế nhạo hoặc hạ thấp bản thân vì đã mắc lỗi, tính toán sai, hay phạm sai lầm. Mắc lỗi là một chức năng tự nhiên của cuộc sống và sẽ tiếp tục xảy ra cho đến khi chúng ta đạt đến trạng thái mà:

    – Tất cả niềm tin của chúng ta hoàn toàn hài hòa với mong muốn của mình.

    – Tất cả niềm tin được cấu trúc theo cách hoàn toàn phù hợp với những gì thực tế yêu cầu.

    – Khả năng nhận biết những lỗ hổng trong tâm thức và biết đặt nguyên tắc phù hợp.

    Rõ ràng, nếu niềm tin của chúng ta không phù hợp với những gì thực tế đòi hỏi, khả năng mắc sai lầm là rất cao, nếu không muốn nói là chắc chắn. Chúng ta không thể nhìn ra được các bước đi phù hợp để đạt được mục tiêu của mình. Tệ hơn, chúng ta có thể không nhận ra rằng điều mình muốn có thể không tồn tại, hoặc không tồn tại với số lượng mà chúng ta mong muốn, hoặc không xuất hiện vào thời điểm mà chúng ta kỳ vọng.

    Mặt khác, những sai lầm xuất phát từ niềm tin mâu thuẫn với mục tiêu của chúng ta không phải lúc nào cũng rõ ràng. Những niềm tin này sẽ hành động như các lực đối nghịch, áp đặt phiên bản “sự thật” của chúng lên ý thức của chúng ta. Và chúng có thể làm điều này theo nhiều cách.

    Khó nhận biết nhất là một suy nghĩ xao lãng khiến chúng ta mất tập trung trong khoảnh khắc. Nghe qua có vẻ không đáng kể. Nhưng, giống như trong phép ẩn dụ về cây cầu trên hẻm núi, khi có quá nhiều thứ đang bị đặt cược, ngay cả sự giảm sút tập trung nhỏ nhất cũng có thể dẫn đến sai lầm thảm khốc. Nguyên tắc này không chỉ áp dụng trong giao dịch, mà còn trong các sự kiện thể thao hay lập trình máy tính.

    Khi mục tiêu của chúng ta rõ ràng và không bị cản trở bởi năng lượng đối kháng, khả năng tập trung sẽ cao hơn và xác suất hoàn thành mục tiêu cũng lớn hơn.

    Trước đó, người thầy đã định nghĩa rằng tư duy chiến thắng chính là kỳ vọng tích cực vào nỗ lực của bản thân, đi cùng sự chấp nhận rằng mọi kết quả đạt được đều phản ánh chính xác mức độ phát triển hiện tại và những gì chúng ta cần học để làm tốt hơn. Vậy điều gì làm cho những vận động viên hoặc người biểu diễn “xuất sắc nhất và ổn định nhất” khác biệt so với phần còn lại? Chính là họ không sợ mắc sai lầm.

    Họ không sợ hãi, bởi họ không có lý do để nghĩ xấu về bản thân khi phạm lỗi. Họ không chứa đựng một “kho năng lượng tiêu cực” sẵn sàng trỗi dậy và xâm chiếm suy nghĩ, như một con sư tử mai phục chờ cơ hội vồ mồi. Nhưng làm sao họ có được khả năng phi thường này khả năng vượt qua lỗi lầm mà không tự phê phán bản thân?

    Có thể là bởi họ lớn lên trong môi trường với những người cha mẹ, thầy cô, hoặc huấn luyện viên vô cùng đặc biệt những người đã dạy họ cách sửa chữa lỗi lầm bằng tình yêu thương, sự ân cần và sự chấp nhận chân thành. Đây là một điều rất hiếm gặp, bởi đa số chúng ta lại lớn lên trong môi trường hoàn toàn ngược lại: Chúng ta được dạy sửa sai bằng sự giận dữ, thiếu kiên nhẫn, và đôi khi là sự chối bỏ.

    Vậy có khả năng nào không, rằng những trải nghiệm tích cực của họ với lỗi lầm đã giúp họ hình thành niềm tin rằng mắc lỗi chỉ đơn giản là chỉ đường tới những nơi cần tập trung để phát triển và cải thiện? Với niềm tin này, không tồn tại nguồn năng lượng tiêu cực nào có thể dẫn đến những suy nghĩ tự hạ thấp giá trị bản thân.

    Ngược lại, đối với phần lớn chúng ta, những người đã trải qua vô số phản ứng tiêu cực khi mắc lỗi, chúng ta dễ dàng hình thành các niềm tin như: “Sai lầm cần phải tránh bằng mọi giá,” “Có gì đó sai với mình nếu mình mắc lỗi,” “Mình thật kém cỏi,” hoặc “Mình là người xấu khi phạm sai lầm.”

    Chấn chỉnh rằng: Mỗi suy nghĩ, lời nói và hành động đều củng cố một niềm tin nào đó về bản thân. Nếu chúng ta liên tục tự chỉ trích, ta sẽ hình thành niềm tin rằng “mình là kẻ thất bại.” Niềm tin đó sẽ thể hiện ra trong suy nghĩ, khiến chúng ta mất tập trung và tiếp tục thất bại; trong lời nói, khiến chúng ta nói ra những điều tự hạ thấp bản thân hoặc chỉ trích người khác khi thấy họ giống mình; và trong hành động, khiến chúng ta tự hủy hoại bản thân một cách rõ ràng.

    Nếu bạn muốn trở thành một người chiến thắng ổn định, bạn cần thay đổi sự tập trung hoàn toàn vào sự ghi nhận những gì mà bạn đã làm tốt được và thị trường đã mang lại bạn bài học gì. Đó là khả năng quan sát và theo dõi bản thân, điều này chỉ cần thay đổi tâm thái trân trọng biết ơn với những gì bạn đã làm được, những gì bạn đã có, những gì thị trường tạo ra bối cảnh lý tưởng để học tập. Biết ơn là sự cảm động nội tâm sâu bên trong rằng những gì được nhận được là không xứng đáng mà vẫn nhận được: Bài học trưởng thành, cơ hội tạo lợi nhuận, công việc như ý.

    Điều này có nghĩa là, nếu bạn không thể tự mình theo dõi, nhưng vẫn mong muốn có kết quả ổn định, thì hãy lựa chọn giao dịch theo phương pháp bản chất, nơi mọi hành động đều được lập trình sẵn, sẽ là giải pháp giúp bạn đạt được sự nhất quán mà không phải đối mặt với nỗi sợ sai lầm.

    Nếu không, việc học cách quan sát chính mình là một quá trình tương đối đơn giản, miễn là bạn chọn tâm thái trân trọng biết ơn là trọng điểm để trạng thái tần số rung động điện từ nội tâm được cân bằng hướng dương, tâm thái đúng sẽ tương đồng tần số rung động năng lượng với bài học sâu sắc và cơ hội trên thị trường. Thực tế, điều này không khó. Tất cả những gì bạn cần làm là xác định lý do tại sao bạn muốn quan sát chính mình, đồng nghĩa với việc bạn trước tiên cần có một mục đích rõ ràng trong tâm trí về việc bạn giao dịch. Chung quy lại, chỉ cần bạn xác định rõ đích đến của việc giao dịch, mọi thứ sẽ trở nên đơn giản hơn nhiều. Ngược lại, nếu chưa làm rõ hoặc hiểu nhầm về bản chất của giao dịch (cho rằng nó là đau khổ hay chỉ toàn điều không thuận lợi), ta có thể hiểu tại sao một số người đắm chìm quá sâu trong “nỗi đau mang tên thị trường”. Với họ, tôi thường đùa rằng “hết thuốc chữa”, cho đến khi chính họ tự thức tỉnh và nhận ra sự thật.

    Khi đã hiểu rõ mục đích của mình, bạn chỉ cần bắt đầu hướng sự chú ý đến những gì bạn nghĩ, nói hoặc làm. Nếu, hoặc khi bạn nhận ra rằng mình không tập trung vào mục tiêu hay những bước nhỏ cần thiết để đạt được mục tiêu, hãy lựa chọn chuyển hướng suy nghĩ, lời nói hoặc hành động của mình theo cách phù hợp với điều bạn đang cố gắng thực hiện.

    Luôn tiếp tục chuyển hướng mỗi khi cần thiết. Càng thực hiện điều này với sự quyết tâm đặc biệt là khi bạn làm điều đó với một mức độ tin tưởng nhất định bạn sẽ càng nhanh chóng tạo ra một khuôn khổ tinh thần tự do hoạt động phù hợp với mục tiêu của mình mà không gặp phải bất kỳ sự chống đối nào từ những niềm tin mâu thuẫn. Xây dựng niềm tin bên trong vững chắc để hiện thực hoá một nhà giao dịch đúng nghĩa với thành công nhất quán trên thị trường.

    Bản thân kỷ luật

    Người thầy gọi quá trình mà ông vừa mô tả là bản thân kỷ luật. Ông định nghĩa bản thân kỷ luật như một kỹ thuật tinh thần nhằm chuyển hướng sự tập trung của chúng ta đến mục tiêu hoặc khát vọng, đặc biệt khi mục tiêu hoặc khát vọng đó mâu thuẫn với một thành phần khác (niềm tin) trong môi trường tâm trí của chúng ta. Điểm đầu tiên cần lưu ý ở đây là bản thân kỷ luật là một kỹ thuật để tạo ra một khung tư duy mới. Nó không phải là một đặc điểm tính cách; không ai sinh ra đã có sẵn kỷ luật. Thực tế, theo cách mà ông định nghĩa, việc sinh ra đã có kỷ luật thậm chí là điều không thể.

    Tuy nhiên, như một kỹ thuật được sử dụng trong quá trình chuyển hóa cá nhân, bất kỳ ai cũng có thể chọn áp dụng bản thân kỷ luật. Và đây là một ví dụ từ cuộc đời ông để minh họa cho cách mà kỹ thuật này hoạt động.

    Vào năm 1978, người thầy quyết định rằng mình muốn trở thành một người chạy bộ. Ông không nhớ chính xác động lực nào đã thúc đẩy mình, ngoài việc ông đã trải qua tám năm trước đó với một lối sống rất thụ động. Ông không tham gia bất kỳ môn thể thao hay sở thích nào trừ khi bạn coi việc xem truyền hình là một sở thích. Trước đó, trong suốt những năm trung học và ít nhất một phần thời gian đại học, ông rất năng động trong các môn thể thao, đặc biệt là khúc côn cầu trên băng.

    Nhưng sau khi rời đại học, cuộc sống của ông đã diễn ra theo một cách hoàn toàn khác với những gì ông mong đợi. Điều đó không làm ông hài lòng, nhưng vào thời điểm đó, ông cảm thấy bất lực để thay đổi bất cứ điều gì. Sự bất mãn này dẫn đến một giai đoạn thụ động, mà theo cách nói nhẹ nhàng thì đó chính là một tình trạng trầm cảm nghiêm trọng. Một lần nữa, ông không chắc điều gì đã thúc đẩy mình đột nhiên muốn trở thành một người chạy bộ (có lẽ là do xem một chương trình truyền hình nào đó đã khơi dậy sự hứng thú).

    Tuy nhiên, điều ông nhớ rất rõ là động lực khi đó cực kỳ mạnh mẽ. Vì vậy, ông đã ra ngoài, mua một đôi giày chạy bộ, xỏ chúng vào và bắt đầu chạy. Điều đầu tiên ông phát hiện ra là ông không thể làm được. Ông không có đủ sức bền để chạy quá năm mươi hay sáu mươi mét.

    Phát hiện này khiến ông vô cùng ngạc nhiên. Ông không nhận ra, và thậm chí cũng không thể tin được rằng mình lại ở trong tình trạng thể chất kém đến mức không thể chạy nổi một trăm mét. Sự thật này đã làm ông chán nản đến mức ông không cố gắng chạy lại thêm một lần nào nữa trong vòng hai hoặc ba tuần.

    Lần kế tiếp, người thầy vẫn không thể chạy được hơn năm mươi hay sáu mươi mét. Ông ấy thử lại vào ngày hôm sau, và tất nhiên, kết quả không khác gì.

    Sự thất vọng về thể trạng suy giảm khiến ông ấy không chạy lại trong suốt bốn tháng tiếp theo. Mùa xuân năm 1979, ông quyết tâm trở lại để trở thành một người chạy bộ. Nhưng lần này, ông ấy rất thất vọng vì không đạt được tiến bộ nào đáng kể. Trong lúc ngồi suy ngẫm về vấn đề của mình, người thầy nhận ra rằng một trong những vấn đề lớn nhất là thiếu mục tiêu rõ ràng để hướng tới. Việc nói rằng mình muốn trở thành một người chạy bộ nghe thì có vẻ hay, nhưng điều đó thực sự có nghĩa là gì? Ông ấy không biết, vì nó quá mơ hồ và trừu tượng. Ông ấy cần một cái gì đó cụ thể hơn, rõ ràng hơn để phấn đấu. Giống như người thầy biết rất rõ đích đến trong công việc giao dịch, nên công việc chạy bộ cũng tương tự thế, cần biết đích đến và lý do bắt đầu là gì.

    Vậy là ông ấy đặt ra một mục tiêu: Chạy được 5 dặm vào cuối mùa hè. Đối với ông ấy, 5 dặm lúc bấy giờ là một con số không tưởng, nhưng suy nghĩ rằng có thể đạt được mục tiêu này đã khiến ông cảm thấy tràn đầy hứng khởi. Chính sự nhiệt tình này đã tạo động lực để ông ấy chạy được bốn lần trong tuần đầu tiên. Và rồi, ông ấy ngạc nhiên phát hiện ra rằng, ngay cả một chút tập luyện cũng cải thiện khả năng chịu đựng và sức chạy của ông sau mỗi lần thử. Sự cải thiện nhỏ này tạo ra thêm nhiều hứng thú hơn, và ông ấy quyết định đầu tư một chiếc đồng hồ bấm giờ và một quyển sổ trắng để làm nhật ký chạy bộ.

    Ông ấy thiết lập một lộ trình chạy 2 dặm, đánh dấu từng phần tư dặm, và bắt đầu ghi chép. Trong nhật ký, ông ghi lại ngày tháng, quãng đường, thời gian chạy, và cảm giác của bản thân sau mỗi lần chạy. Tất cả dường như đang tiến triển thuận lợi trên con đường hướng tới mục tiêu 5 dặm, cho đến khi ông ấy va phải thử thách tiếp theo: Những suy nghĩ mâu thuẫn và gây phân tâm.

    Những suy nghĩ này thường xuyên và mãnh liệt đến mức khiến ông ấy kinh ngạc: “Trời nóng quá” hoặc “trời lạnh quá,” “Có vẻ sắp mưa,” “Mình vẫn còn hơi mệt từ lần chạy trước (dù là đã ba ngày trước đó),” “Chẳng ai khác mà mình quen biết đang làm việc này,” hoặc phổ biến nhất là: “Mình sẽ chạy ngay sau chương trình TV này kết thúc” (tất nhiên, chương trình kết thúc nhưng ông ấy không bao giờ đi).

    Người thầy nhận ra rằng cách duy nhất để vượt qua những năng lượng mâu thuẫn này là tập trung ý thức của mình vào mục tiêu đã đặt ra. Ông ấy thực sự muốn chạy được 5 dặm trước khi mùa hè kết thúc. Đôi khi, mong muốn ấy mạnh hơn sự mâu thuẫn, đủ để khiến ông xỏ giày, bước ra ngoài, và bắt đầu chạy. Nhưng phần lớn thời gian, những suy nghĩ tiêu cực khiến ông ấy dừng lại ngay từ đầu. Trong giai đoạn đầu, ông ước tính rằng mình thất bại hai phần ba số lần do không vượt qua nổi những năng lượng mâu thuẫn ấy.

    Khi ông ấy bắt đầu tiến tới cột mốc chạy được một dặm, niềm vui sướng của việc đạt được một điều gì đó khiến ông nhận ra mình cần một cơ chế bổ sung để duy trì mục tiêu. Ông ấy suy luận rằng, một khi đạt được hai hay ba dặm, ông sẽ cảm thấy quá hài lòng và không còn động lực để hoàn thành mục tiêu 5 dặm nữa.

    Vậy là ông đặt ra một quy tắc mà ông gọi là “quy tắc 5 dặm.” Quy tắc này rất đơn giản: “Nếu tôi đã xỏ giày và bước ra ngoài bất chấp những suy nghĩ mâu thuẫn đang cố ngăn cản mình, thì tôi phải cam kết chạy ít nhất một bước xa hơn so với lần trước. Tôi có thể chạy nhiều hơn một bước, nhưng không bao giờ được ít hơn.” Người thầy bắt đầu quá trình tự nhìn nhận bản thân, quản trị tâm thức, đưa ra nguyên tắc để chơi đến cùng.

    Điều kỳ diệu là ông ấy không bao giờ phá vỡ quy tắc này. Và đến cuối mùa hè, người thầy đã chạy được 5 dặm, đạt được mục tiêu ban đầu của mình.

    Nhưng rồi, một điều hết sức thú vị và hoàn toàn không ngờ tới đã xảy ra trước khi ông ấy đạt được mục tiêu 5 dặm. Khi càng đến gần đích, những suy nghĩ mâu thuẫn trong tâm trí ông ấy bắt đầu tan biến dần, từng chút một. Cuối cùng, chúng biến mất hoàn toàn. Tại thời điểm đó, người thầy nhận ra rằng, nếu ông ấy muốn chạy, thì ông ấy có thể làm điều đó một cách hoàn toàn tự do, không còn chút kháng cự nào trong tâm trí: Không mâu thuẫn, không xung đột, không suy nghĩ đối nghịch.

    Điều đó khiến ông ấy phải thốt lên kinh ngạc trên cả kinh ngạc. Và kết quả thật ấn tượng: Trong suốt 16 năm sau đó, người thầy tiếp tục chạy bộ một cách thường xuyên. Nếu bạn tò mò tại sao giờ ông ấy không còn chạy nữa, thì đó là bởi vì cách đây 5 năm, ông ấy đã quyết định quay trở lại với môn khúc côn cầu trên băng.

    Khúc côn cầu là một môn thể thao đòi hỏi thể lực cực kỳ cao. Có lúc, ông ấy chơi đến bốn lần một tuần. Với độ tuổi hơn 60 và cường độ vận động nặng nề, người thầy thường mất một đến hai ngày để phục hồi. Điều này khiến ông ấy không còn nhiều thời gian dành cho việc chạy bộ.

    Nếu chúng ta đặt những trải nghiệm này vào bối cảnh niềm tin hoạt động trong tâm trí, sẽ có một số điểm đáng lưu ý:

    1. Ban đầu, mong muốn trở thành một người chạy bộ của người thầy không có bất kỳ nền tảng hỗ trợ nào trong hệ thống tâm trí. Nói cách khác, tâm trí của ông ấy không có nguồn năng lượng nào (hay một khái niệm đã được tiếp thêm năng lượng) yêu cầu biểu hiện phù hợp với mong muốn này.

    2. Ông ấy đã phải tự tạo ra sự hỗ trợ đó. Để xây dựng niềm tin rằng “Tôi là một người chạy bộ,” ông ấy phải tạo ra một chuỗi trải nghiệm nhất quán với niềm tin mới này. Hãy nhớ rằng: mọi điều chúng ta nghĩ, nói hoặc làm đều góp năng lượng vào một niềm tin nào đó trong tâm trí của mình. Mỗi lần người thầy vượt qua một suy nghĩ mâu thuẫn và tập trung lại vào mục tiêu, với đủ quyết tâm để xỏ giày và bước ra khỏi cửa, ông ấy lại tiếp thêm năng lượng cho niềm tin rằng “Tôi là một người chạy bộ.” Tự đặt ra bộ khung nguyên tắc phù hợp và thúc đẩy sự phát triển bản thân.

    3. Giờ đây, tôi có thể đơn giản (về mặt tinh thần) thể hiện bản thân như một người chạy bộ, bởi vì “tôi là một người chạy bộ.” Khái niệm được tiếp năng lượng này đã trở thành một phần vận hành trong bản sắc của tôi. Khi mới bắt đầu, tôi có khá nhiều niềm tin mâu thuẫn về việc chạy bộ. Vì vậy, tôi cần sử dụng kỹ thuật bản thân kỷ luật để vượt qua những niềm tin đó. Nhưng giờ đây, tôi không còn cần đến sự kỷ luật, vì “là một người chạy bộ” chính là “con người tôi.”

    Khi niềm tin của chúng ta hoàn toàn phù hợp với mục tiêu hoặc mong muốn của mình, sẽ không còn năng lượng xung đột nào. Và nếu không có năng lượng xung đột, thì cũng không còn những suy nghĩ phân tâm, lý do biện hộ, sự hợp lý hóa, hay sai lầm (dù là ý thức hay vô thức).

    4. Niềm tin có thể thay đổi, và nếu có thể thay đổi một niềm tin, thì chúng ta cũng có thể thay đổi bất kỳ niềm tin nào khác, miễn là hiểu rằng thực tế chúng ta không “thay đổi” chúng, mà chỉ chuyển năng lượng từ khái niệm này sang khái niệm khác. (Hình thức của niềm tin được nhắm mục tiêu để thay đổi vẫn nguyên vẹn.) Vì vậy, hai niềm tin hoàn toàn mâu thuẫn có thể cùng tồn tại trong hệ thống tư duy của chúng ta. Nhưng nếu bạn đã rút năng lượng từ một niềm tin và hoàn toàn tiếp năng lượng cho niềm tin kia, thì từ góc nhìn thực tiễn, sẽ không còn mâu thuẫn. Chỉ niềm tin được tiếp năng lượng mới có khả năng tác động lên trạng thái nhận thức nội tâm, nhận thức và cách bạn diễn giải thông tin, cũng như hành vi của bạn.

    Mục tiêu duy nhất của việc giao dịch theo cơ chế là để biến bạn thành một nhà giao dịch thành công một cách ổn định. Nếu có bất kỳ điều gì trong môi trường tư duy của bạn mâu thuẫn với nguyên tắc tạo ra niềm tin rằng “Tôi là một nhà giao dịch thành công ổn định,” thì bạn cần sử dụng kỹ thuật bản thân kỷ luật để tích hợp những nguyên tắc này trở thành một phần chi phối và hoạt động trong danh tính của bạn. Khi những nguyên tắc này trở thành “con người bạn,” bạn sẽ không còn cần đến sự kỷ luật nữa, vì quá trình “liên tục nhất quán” sẽ trở nên dễ dàng và tự nhiên.

    Hãy nhớ rằng, “nhất quán” không giống như việc thực hiện một lệnh giao dịch thắng lợi, hay thậm chí một chuỗi các giao dịch thắng lợi. Thực hiện một giao dịch thắng chẳng cần kỹ năng gì cả. Bạn chỉ cần đoán đúng, giống như dự đoán kết quả của việc tung đồng xu. Nhưng sự nhất quán là một trạng thái nhận thức nội tâm, và một khi bạn đạt được trạng thái này, bạn sẽ không thể hành động khác đi được. Bạn sẽ không cần phải cố gắng để nhất quán, vì nó sẽ là một chức năng tự nhiên của danh tính bạn.

    Nếu bạn phải cố gắng để nhất quán, đó là dấu hiệu cho thấy bạn chưa hoàn toàn tích hợp các nguyên tắc của sự thành công nhất quán thành niềm tin chi phối, không bị xung đột. Ví dụ, việc xác định trước rủi ro là một bước trong quá trình “trở nên nhất quán.” Nếu điều này đòi hỏi nỗ lực đặc biệt, nếu bạn phải nhắc nhở bản thân một cách có ý thức để thực hiện nó, nếu bạn có bất kỳ suy nghĩ mâu thuẫn nào (như cố gắng thuyết phục bản thân không làm điều đó), hoặc nếu bạn nhận thấy mình đang tham gia một giao dịch mà không xác định trước rủi ro, thì nguyên tắc này chưa phải là một phần chi phối và hoạt động trong danh tính của bạn. Nó chưa phải là “con người bạn.”

    Khi tất cả các nguồn xung đột đã được vô hiệu hóa, sẽ không còn tiềm năng nào để bạn “là” bất kỳ điều gì khác. Những gì từng là một cuộc đấu tranh giờ đây sẽ trở nên gần như dễ dàng. Vào thời điểm đó, những người khác có thể nghĩ rằng bạn thật kỷ luật (vì bạn có thể làm được những điều mà họ thấy khó khăn, nếu không muốn nói là không thể). Nhưng thực tế là, bạn không hề “kỷ luật” chút nào; bạn chỉ đơn giản đang hoạt động từ một tập hợp niềm tin khác, những niềm tin buộc bạn hành động một cách nhất quán với mong muốn, mục tiêu hoặc mục đích của mình.

    Quan trọng hơn hết, người thầy đặc biệt của tôi đã chỉ dạy rằng: “Tâm thức và thể chất phải có sự dung hòa. Tức là, với trạng thái rung động điện từ cân bằng, cân bằng hướng dương và dương, thì thể chất cũng cần phát triển đến tần số rung động năng lượng cao và siêu cao để tương đồng tần số rung động năng lượng.”

    Về mặt thể chất, bạn phải đáp ứng đầy đủ những tiêu chí của một người có trạng thái thể chất tốt, từ sự dẻo dai, thăng bằng, tốc độ, sức mạnh, đến sức bền phải đủ tiêu chuẩn. Đó cũng là lý do tại sao tôi thích chơi Pickleball đến thế, và thường có những hoạt động vận động trong giờ giải lao.

    Chính điều này có thể giải thích cho một lượng nhà giao dịch “lười vận động” không hề nhỏ lại mắc kẹt trong vòng luẩn quẩn xung đột nội tâm, lúc tỉnh táo minh mẫn, lúc mê man mù quáng. Việc nâng cao tần số rung động năng lượng về mặt thể chất phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, nhưng tôi xin nhắc lại: bản chất vẫn là giữ sức khỏe tốt như một phần của quản trị tâm thức trong giao dịch. Ví dụ, nội tâm là cái lõi quyết định mọi yếu tố thành bại trong giao dịch, thì nội tâm ấy cần một “bể chứa”—tức một cơ thể đủ khỏe mạnh để gánh vác trách nhiệm, duy trì sự nhất quán, và đôi khi chịu được áp lực để phát triển hơn. Đó cũng là kết thúc phần này.

    Tạo dựng niềm tin về sự nhất quán

    Sự thất thường và biến động của thị trường thường mang lại cảm giác không an toàn, dẫn đến những sai lầm không đáng có vì sự kỳ vọng và lòng tham không có giới hạn. Đôi khi, một lợi thế rõ ràng cũng có thể biến thành sai lầm, và ngay cả khi may mắn thắng cuộc, chiến thắng đó cũng khó giữ lâu dài nếu thiếu niềm tin về sự nhất quán trong giao dịch.

    Nhận thức rõ ràng rằng giao dịch là tự do nhưng cần phải quản trị hành vi, nhà giao dịch bắt đầu chấp nhận tư duy xác suất, tức là chấp nhận những chuẩn mực về hành vi trên thị trường. Đây là hành trình mà nhà giao dịch vượt qua chính mình, khi vẫn ở trong sự tự do mà vẫn giữ được kỷ luật và khuôn khổ, mang lại lợi thế xác suất tốt nhất cho mỗi lệnh giao dịch. Không chỉ tạo ra lợi thế, khả năng duy trì điều đó lâu dài chính là chìa khóa để đạt được thành công bền vững.

    Mục tiêu cốt lõi mà người thầy đề ra là tạo dựng niềm tin rằng: “Tôi là một người chiến thắng nhất quán.” Tuy nhiên, giống như việc ông từng mong muốn trở thành một người chạy bộ, tuyên bố này quá rộng và trừu tượng để thực hiện nếu không được chia nhỏ thành từng bước cụ thể. Vì vậy, ông ấy đã phân nhỏ niềm tin này thành các phần nhỏ nhất có thể định nghĩa và xây dựng một kế hoạch để tích hợp từng phần này thành niềm tin chủ đạo. Các niềm tin dưới đây chính là những khối xây dựng nền tảng cho điều mà ông gọi là “chiến thắng nhất quán” đã được tôi bổ sung thêm để quản trị tâm thức toàn diện.

    Để xây dựng “văn hóa” giao dịch và “cố định” được những thông tin quan trọng, qua đó duy trì tần số rung động năng lượng ở trạng thái vững vàng, bạn cần nghiêm túc thấm nhuần tuyên bố của một nhà giao dịch đúng nghĩa. Trước mỗi lần chuẩn bị bước vào thị trường, hãy đọc thành tiếng tuyên bố sau, tự nhắc nhở bản thân luôn ở trên con thuyền xuôi dòng nước, tuân theo nguyên lý và quy luật, để mọi thứ trở nên đơn giản, vui vẻ, tin tưởng, và nhẹ nhàng hơn.

    Tôi là một người chiến thắng nhất quán bởi vì:

    1. Thị trường giúp tôi có cơ hội trưởng thành hơn.

    2. Tôi xác định rõ ràng lợi thế của mình một cách khách quan.

    3. Tôi luôn đặt trước mức rủi ro cho mỗi giao dịch.

    4. Tôi hoàn toàn chấp nhận rủi ro, hoặc sẵn sàng bỏ qua lệnh giao dịch.

    5. Tôi hành động theo lợi thế của mình mà không do dự.

    6. Tôi trả công cho bản thân ngay khi thị trường cho phép.

    7. Quan niệm chuẩn, tâm thái đúng, năng lực phù hợp, tôi đơn giản có được thành công nhất quán.

    8. Thấu suốt quy luật, hiểu rõ nguyên lý, nắm chắc chìa khoá, tôi mở ra cánh cửa làm chủ giao dịch.

    9. Tuân thủ nguyên tắc, làm theo công thức, nắm bắt phương pháp, công việc giao dịch trở nên đơn giản, vui vẻ, tin tưởng, nhẹ nhàng hơn.

    Những niềm tin trên chính là tuyên bố của của nhà giao dịch chiến thắng nhất quán. Để tích hợp các nguyên tắc này vào hệ thống tư duy ở cấp độ thực tế, chúng ta cần cố tình tạo ra một chuỗi trải nghiệm phù hợp với các nguyên tắc này.

    Hãy nhớ sự thật chưa chắc là sự thật, một nửa sự thật càng không phảilà sự thật trên thị trường, phải có sự thấu đáo nhìn nhận thẳng vào bản chất vấn đề. Quản trị tâm thức cũng là phát triển sự làm chủ bản thân mình trong cả cuộc sống lẫn trong giao dịch.

    Người thầy minh họa điều này qua những câu chuyện. Đầu tiên là câu chuyện về cậu bé muốn chơi với chó. Trước khi cậu ấy có thể thoải mái chơi đùa, cậu phải thực hiện nhiều lần thử nghiệm đơn giản, chỉ để tiến lại gần con chó. Theo thời gian, khi năng lượng trong hệ thống tâm trí của cậu ấy dịch chuyển, cậu có thể chơi với chó mà không gặp bất kỳ sự kháng cự nội tâm nào.

    Với ông, việc trở thành một người chạy bộ cũng tương tự. Ông ấy phải tạo ra trải nghiệm chạy bộ dù có bao nhiêu điều trong nội tâm ngăn cản. Cuối cùng, khi năng lượng nghiêng hẳn về định nghĩa mới của bản thân, việc chạy bộ trở thành một phần tự nhiên trong danh tính của ông ấy.

    Dĩ nhiên, điều mà chúng ta đang cố gắng đạt được ở đây phức tạp hơn rất nhiều so với việc chạy bộ hay chơi với chó. Nhưng động lực nền tảng của quá trình vẫn giống hệt. Chúng ta bắt đầu bằng một mục tiêu cụ thể: Niềm tin đầu tiên trong tính nhất quán là “Tôi xác định rõ ràng lợi thế của mình một cách khách quan.” Từ khóa quan trọng ở đây là khách quan.

    Khách quan nghĩa là không có khả năng định nghĩa, diễn giải, và do đó cảm nhận bất kỳ thông tin thị trường nào từ góc độ đau đớn hay phấn khích quá mức.

    Cách duy nhất để giữ được sự khách quan là hoạt động dựa trên những niềm tin giúp kỳ vọng của bạn luôn ở trạng thái trung lập và luôn xem xét các lực lượng chưa biết đang tồn tại. Hãy nhớ rằng, bạn phải huấn luyện tâm trí của mình một cách có chủ đích để duy trì sự khách quan và tập trung vào “dòng chảy cơ hội ngay tại khoảnh khắc hiện tại.” Tâm trí của chúng ta vốn không được “lập trình” để suy nghĩ theo cách này, nên để trở thành một người quan sát khách quan, bạn phải học cách suy nghĩ theo góc nhìn của thị trường.

    Từ góc nhìn của thị trường, luôn luôn có những lực lượng chưa biết (những nhà giao dịch khác) đang chờ đợi để hành động theo biến động giá. Vì vậy, “mỗi khoảnh khắc thực sự là duy nhất”, ngay cả khi khoảnh khắc đó trông, nghe hoặc cảm nhận giống hệt một khoảnh khắc nào đó bạn đã lưu giữ trong ký ức.

    Ngay khi bạn quyết định hoặc cho rằng mình biết chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo, bạn sẽ tự động kỳ vọng mình đúng. Tuy nhiên, những gì bạn biết, ít nhất là ở cấp độ tư duy lý trí, chỉ phản ánh quá khứ độc nhất của bạn điều này có thể không liên quan gì đến những gì thực sự đang xảy ra từ góc nhìn của thị trường. Ở thời điểm đó, bất kỳ thông tin nào từ thị trường không phù hợp với kỳ vọng của bạn đều có tiềm năng bị bạn định nghĩa và diễn giải như một điều đau đớn. Để tránh nỗi đau này, tâm trí bạn sẽ tự động bù đắp thông qua cả cơ chế ý thức lẫn tiềm thức để né tránh sự khác biệt giữa những gì bạn kỳ vọng và những gì thị trường đang cung cấp. Điều bạn sẽ trải nghiệm được gọi là “ảo giác.”

    Trong trạng thái ảo giác, bạn không còn khách quan và cũng không kết nối được với “dòng chảy cơ hội của khoảnh khắc hiện tại.” Thay vào đó, bạn trở nên dễ mắc phải tất cả những sai lầm giao dịch điển hình: Do dự, vào lệnh quá sớm, không xác định trước rủi ro, xác định rủi ro nhưng từ chối cắt lỗ, để giao dịch thua lỗ lớn hơn, thoát lệnh thắng quá sớm, không chốt lợi nhuận, để giao dịch thắng chuyển thành thua lỗ, dời điểm dừng lỗ gần với điểm vào lệnh, bị dừng lỗ và sau đó nhìn thị trường quay trở lại hướng có lợi cho bạn, hoặc giao dịch với khối lượng quá lớn so với vốn hiện có.

    Năm sự thật nền móng về thị trường sẽ giúp bạn giữ kỳ vọng trung lập, tập trung tâm trí vào “dòng chảy cơ hội ngay tại khoảnh khắc hiện tại” (bằng cách tách rời khoảnh khắc hiện tại khỏi quá khứ của bạn) và nhờ đó, loại bỏ khả năng bạn mắc phải những sai lầm trên. Khi bạn ngừng mắc sai lầm trong giao dịch, bạn sẽ bắt đầu tin tưởng vào chính mình. Và khi sự tự tin vào bản thân tăng lên, lòng tự tin của bạn cũng sẽ tăng theo. Càng tự tin, bạn càng dễ dàng thực thi các giao dịch của mình (hành động dựa trên lợi thế của bạn mà không có bất kỳ sự ngần ngại hay do dự nào).

    Năm sự thật nền móng mà người thầy trình bày sẽ giúp bạn đạt đến trạng thái nhận thức nội tâm mà ở đó bạn chấp nhận rủi ro trong giao dịch một cách thực sự. Khi bạn thật sự chấp nhận rủi ro, bạn sẽ bình thản trước mọi kết quả. Và khi bạn bình thản trước mọi kết quả, bạn sẽ cảm nhận được một trạng thái nhận thức nội tâm nhẹ nhàng, khách quan, nơi mà bạn sẵn sàng tiếp nhận và hành động dựa trên bất cứ cơ hội nào mà thị trường đang mở ra cho bạn, từ chính góc nhìn của nó, vào bất kỳ khoảnh khắc “bây giờ” nào.

    Mục tiêu đầu tiên là biến niềm tin: “Tôi xác định rõ ràng lợi thế của mình một cách khách quan.” trở thành tư duy chủ đạo của bạn. Vậy làm thế nào để đạt được điều này? Làm sao bạn có thể tự chuyển hóa bản thân thành một người luôn tư duy theo góc nhìn của thị trường một cách nhất quán?

    Quá trình chuyển hóa bắt đầu từ chính khát vọng của bạn và sự sẵn sàng rèn luyện tính kỷ luật nội tâm. Khát vọng là một nguồn năng lượng mạnh mẽ. Nó không nhất thiết phải đồng thuận với bất cứ điều gì bạn hiện tin là đúng về bản chất của giao dịch. Một khát vọng rõ ràng, tập trung vào một mục tiêu cụ thể là một công cụ vô cùng mạnh mẽ. Bạn có thể sử dụng sức mạnh của khát vọng này để tạo ra một phiên bản hoàn toàn mới của bản thân, chuyển hóa năng lượng từ các niềm tin xung đột, hoặc chuyển đổi ký ức tiêu cực thành tích cực.

    Bạn chắc hẳn đã từng nghe câu nói: “Hãy quyết tâm.” Ý nghĩa của câu nói này là chúng ta đưa ra một quyết định rõ ràng đến mức không còn chút hoài nghi nào, với sự cam kết mạnh mẽ đến mức không điều gì, dù bên trong hay bên ngoài, có thể cản trở. Khi ý chí đủ mạnh, chúng ta có thể trải nghiệm một sự chuyển hóa lớn trong cấu trúc nội tâm của mình gần như ngay lập tức.

    Việc giải phóng những xung đột nội tại không phụ thuộc vào thời gian mà phụ thuộc vào mức độ tập trung của khát vọng (dù việc đạt đến trạng thái quyết tâm này có thể cần thời gian để hình thành). Nếu bạn thiếu đi sự rõ ràng và cam kết mãnh liệt, thì bản thân kỷ luật là một công cụ hiệu quả để từ từ hoàn thiện quá trình này với điều kiện bạn sẵn sàng sử dụng nó.

    Để đạt được điều đó, bạn phải quyết tâm một cách rõ ràng và mạnh mẽ rằng, trên hết, điều bạn mong muốn là sự nhất quán trong giao dịch một trạng thái nhận thức nội tâm bao gồm sự tin tưởng, tự tin, và khách quan. Điều này rất cần thiết, bởi giống như hầu hết các nhà giao dịch khác, bạn có thể đang phải đối mặt với những động lực xung đột mạnh mẽ.

    Ví dụ, nếu bạn giao dịch để tìm kiếm cảm giác phấn khích từ việc “bắt trúng sóng lớn”, để gây ấn tượng với gia đình và bạn bè, để trở thành một anh hùng, để thỏa mãn cơn nghiện những phần thưởng ngẫu nhiên, hoặc để chứng minh rằng mình luôn đúng, thì những động lực này không chỉ trở thành rào cản, khiến bài tập giao dịch mà người thầy sắp đề xuất trở nên rất khó khăn, mà còn có thể đủ mạnh để ngăn cản bạn thực hiện bài tập ngay từ đầu.

    Nhớ lại đi, câu chuyện cậu bé không mong muốn giống như những đứa trẻ khác và tương tác với chó. Thực chất, cậu ấy đã quyết định chấp nhận mâu thuẫn giữa niềm tin tích cực nhỏ nhoi rằng “không phải tất cả chó đều nguy hiểm” và niềm tin cốt lõi, đầy tiêu cực rằng “tất cả chó đều nguy hiểm”. Cậu bé có khả năng nhận ra những chú chó thân thiện, nhưng cùng lúc lại không thể tương tác với chúng. Trừ khi cậu ấy muốn thay đổi điều đó, sự mất cân bằng năng lượng giữa hai niềm tin này sẽ tồn tại mãi mãi trong suốt cuộc đời cậu.

    Để bắt đầu hành trình này, bạn phải thật sự khao khát sự nhất quán đến mức sẵn sàng từ bỏ mọi lý do, động cơ, hoặc mục đích giao dịch khác mà không phù hợp với quá trình xây dựng những niềm tin tạo nên sự nhất quán. Theo người thầy, điều này không chỉ là một lựa chọn mà là một điều kiện tiên quyết. Sự khao khát đó phải đủ rõ ràng và mãnh liệt để trở thành nguồn động lực thúc đẩy bạn đi đến cùng.

    Nếu không có mong muốn mãnh liệt và mục tiêu tập trung, mọi nỗ lực của bạn trong giao dịch sẽ dễ dàng bị phân tán bởi cảm xúc, kỳ vọng ngắn hạn, hoặc những tác động bên ngoài. Nhưng khi bạn xác định rõ rằng sự nhất quán là ưu tiên hàng đầu, bạn sẽ nhận ra rằng tất cả những thứ khác lợi nhuận tức thì, cảm giác phấn khích, hay thậm chí nỗi sợ thua lỗ đều phải nhường chỗ cho quá trình rèn luyện này.

    Người thầy nhấn mạnh: Một mong muốn rõ ràng và mãnh liệt chính là nền tảng tuyệt đối để biến hành trình này thành hiện thực. Nếu bạn thực sự nghiêm túc với mục tiêu trở thành một nhà giao dịch có lợi nhuận nhất quán, đây chính là bước đầu tiên không thể thiếu. Và điều quan trọng là bạn phải sẵn sàng cam kết với quá trình, bất kể khó khăn hay thử thách nào đang chờ phía trước.

    Đối tác đồng hành

    VAI TRÒ CỦA NIỀM TIN VÀ NGƯỜI ĐỒNG HÀNH TRONG VẬN HÀNH QUỸ GIAO DỊCH

    Trước khi bước vào chương này, tôi muốn khẳng định một điều: niềm tin bên trong luôn là yếu tố then chốt. Nếu bạn thiếu niềm tin vào chính mình, người khác khó có thể đồng hành cùng bạn, nhất là trong thị trường tài chính, nơi biến động thường vượt ngoài tầm dự đoán. Do đó, một nhà giao dịch đúng nghĩa luôn cần tin tưởng vào khả năng của bản thân.

    1. Tầm quan trọng của người đồng hành

    Trong vai trò quản lý quỹ, tôi nhận ra rằng hiếm ai có thể “độc diễn” và kỳ vọng đạt kết quả tối ưu. Thay vào đó, việc có một người đồng hành, hay một đội ngũ, là cách giúp bù trừ và nâng cao hiệu suất:

    – Người phân tích: Có tư duy sắc bén, nhiều ý tưởng, nhưng đôi khi bị mâu thuẫn nội tâm.

    – Người vào lệnh: Có sự vững chãi, lại có kỷ luật cao, đảm bảo quy trình được thực hiện nghiêm túc.

    Sự phối hợp này tạo nên cân bằng: Một bên tập trung sáng tạo, bên còn lại giữ cho các thao tác luôn đúng kế hoạch.

    2. Niềm tin: Xuất phát từ mong muốn nội tại

    Sự “may mắn” trong việc gặp được người đồng hành phù hợp có lẽ đến từ mong muốn bên trong đã tích lũy đủ lớn. Tôi biết tới thị trường tài chính từ rất lâu về trước, nhưng tận 6 năm sau đó tôi mới có cơ duyên gặp được người đồng hành vừa ý, điều đó tôi đã đặt ý khao khát từ nhiều năm về trước. Tôi từng mất hết hi vọng khi nghĩ ngành này quá khắc nghiệt để “tạo” ra một nhà giao dịch đúng nghĩa, thực sự đúng thế, tôi chỉ có thể tìm kiếm, rồi tìm hoài đến lúc buông không tìm nữa và người đồng hành xuất hiện, đưa công việc giao dịch lên một tầm cao mới. Hệt như lúc bạn bất ngờ gặp “thần tài” vậy.

    Nhờ thế, công việc trở nên đơn giản hơn. Không chỉ trong giao dịch, mà cả đời sống tinh thần: Thị trường phản ánh nội tâm, nên khi có người cùng nhìn nhận, cùng ngộ ra bản chất, ta rút ngắn rất nhiều thời gian.

    3. “Gặp được cao nhân, khôn ra vạn lần”

    Người thầy từng bảo rằng:

    “Có kiến thức thì tốt, có trải nghiệm thực tế còn tốt hơn, và nếu có thêm người đồng hành thì tuyệt vời hơn nữa. Cao hơn cả, có một người thầy định hướng sẽ là tối thượng.”

    Tôi cảm thấy may mắn vì vừa được người thầy dẫn dắt, vừa gặp được người đồng hành đáng tin cậy. Cả hai yếu tố này nâng tầm tri thức và khả năng thực chiến. Dĩ nhiên, khi có nhiều người tham gia, quản trị con người cũng trở thành một bài toán cần giải:

    – Kiểm soát nội tâm cá nhân.

    – Duy trì sự nhất quán trong phương pháp, kỹ luật.

    – Giải quyết khác biệt quan điểm một cách xây dựng.

    4. Đồng ngôn, đồng điệu – chìa khóa “quản trị con người”

    Trong quỹ giao dịch, sự “đồng ngôn” – tức là cùng tiếng nói, từ hệ quy chiếu nội tâm đến phương pháp giao dịch – là nền tảng để:

    – Chia sẻ quan điểm, giá trị cốt lõi, tạo sự gắn kết

    – Thống nhất chiến lược giao dịch, cách quản trị vốn.

    – Tối ưu hiệu quả khi mọi người đều hiểu rõ và tuân thủ cùng một nguyên tắc.

    Khi đã có đồng ngôn, ta dễ dàng đồng điệu và phối hợp trơn tru, hướng về mục tiêu chung.

    5. Niềm tin vững và vai trò hợp tác

    Bên cạnh đó, niềm tin vững vàng vào người đưa ra ý tưởng cũng là điểm mấu chốt. Ý tưởng tốt sẽ thành hiện thực nếu được thực thi đúng cách, duy trì tính kỷ luật và quản trị vốn hiệu quả.

    – Đồng thuận: Tất cả đều chia sẻ một mục tiêu.

    – Tuân thủ nghiêm: Tín hiệu giao dịch tốt đến đâu cũng cần kỷ luật xuyên suốt.

    – Quy luật tâm thức: Niềm tin mạnh mẽ sẽ thu hút thêm người “đồng hành”. Mục tiêu rõ ràng sẽ khiến người khác tự nguyện gắn bó, cùng chung sức.

    Tôi luôn khắc ghi lời người thầy đặc biệt, người đã trao truyền cho tôi cách thức, công thức, đồng thời để duyên lành giúp tôi gặp được người đồng hành phù hợp. Dù vậy, khi yếu tố con người tham gia, ta vẫn cần quản trị từ tâm thức cá nhân đến phương pháp giao dịch và tinh thần hợp tác, hướng tất cả về mục tiêu chung.

    Chính sự đồng ngôn, đồng thuận, đồng hành đã giúp tôi và đối tác gặt hái những thành quả trong giao dịch, đồng thời giữ được bình an và niềm tin vững vàng trước những thử thách không ngừng của thị trường. Và tôi tin, nếu bạn xác định rõ mục tiêu, nuôi dưỡng niềm tin, cùng lúc tìm được người đồng hành chia sẻ phương pháp, bạn sẽ có thêm rất nhiều cơ hội đi xa hơn trong thế giới tài chính rộng lớn này.

    Bài tập: Học cách giao dịch và tạo lợi thế như một casino

    Người thầy đã đưa ra một bài tập thực hành cực kỳ quan trọng nhằm giúp nhà giao dịch hiểu rõ rằng giao dịch chỉ là một trò chơi xác suất đơn giản không khác gì việc kéo cần gạt máy đánh bạc trong sòng casino. Ở cấp độ vi mô, kết quả của từng giao dịch riêng lẻ là độc lập và ngẫu nhiên so với nhau. Nhưng ở cấp độ vĩ mô, kết quả của một chuỗi giao dịch sẽ sinh ra những kết quả nhất quán.

    Theo cách nhìn từ xác suất, điều này có nghĩa là thay vì trở thành người chơi máy đánh bạc, bạn với tư cách là một nhà giao dịch có thể trở thành casino nếu đáp ứng được các điều kiện sau:

    1. Bạn sở hữu một lợi thế thực sự (edge) đặt tỷ lệ thành công về phía mình.

    Lợi thế này có thể là phương pháp giao dịch, hệ thống tín hiệu, hoặc thậm chí chỉ là một cách tiếp cận tâm thức đúng đắn. Điều cốt lõi là bạn phải biết cách khai thác lợi thế này một cách bền vững.

    2. Bạn có thể suy nghĩ về giao dịch theo cách phù hợp.

    Cách phù hợp ở đây là bám sát “năm chân lý cốt lõi” mà ông ấy đã nhấn mạnh, bao gồm việc hiểu rằng bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra và mỗi lệnh giao dịch là một xác suất độc lập. Đừng để cảm xúc dẫn dắt suy nghĩ của bạn.

    3. Bạn có khả năng làm mọi thứ cần thiết trong một chuỗi giao dịch.

    Điều này có nghĩa là bạn phải duy trì sự nhất quán trong việc thực hiện kế hoạch giao dịch, không phá vỡ nguyên tắc chỉ vì một vài lệnh thắng hoặc thua. Kiểm soát bản thân là yếu tố quyết định thành công.

    Nếu bạn có thể đáp ứng được cả ba yếu tố này, bạn sẽ giống như các sòng casino làm chủ cuộc chơi và trở thành một người chiến thắng ổn định.

    Hãy nhớ rằng, các casino không thắng mọi lần quay của máy đánh bạc, nhưng chúng luôn chiến thắng trong dài hạn nhờ lợi thế xác suất. Giao dịch cũng vậy. Khi bạn thực sự nắm vững cách tư duy này, mỗi lệnh giao dịch không còn là một sự thử thách áp lực, mà chỉ là một mảnh ghép nhỏ trong bức tranh lớn dẫn đến thành công của bạn.

  • Chương 7: Lợi thế của nhà giao dịch: Tư duy xác suất

    Nghịch lý xác suất: Kết quả ngẫu nhiên, lợi nhuận nhất quán. Người thầy đã chỉ ra một nghịch lý thú vị trong giao dịch: “Nghịch lý xác suất: Kết quả ngẫu nhiên, lợi nhuận nhất quán”. Các sòng bạc tạo ra lợi nhuận ổn định, dù hoạt động dựa trên sự kiện ngẫu nhiên. Trong khi đó, nhà giao dịch tin rằng thị trường không ngẫu nhiên, nhưng lại khó có lợi nhuận ổn định. Chẳng phải kết quả nhất quán nên mang lại lợi nhuận nhất quán sao?

    Điều mà các chủ sòng bạc, người chơi cờ bạc chuyên nghiệp và nhà giao dịch giỏi hiểu là: sự kiện ngẫu nhiên hoàn toàn có thể tạo ra lợi nhuận ổn định, nếu bạn biết cách nghiêng xác suất về phía mình và có mẫu số đủ lớn.

    Nhà giao dịch hàng đầu coi giao dịch như trò chơi con số. Ví dụ Blackjack: sòng bạc có lợi thế 4,5% so với người chơi. Với mẫu số lớn, sòng bạc sẽ lãi 4,5 cent/đô la cược. 4,5% nghe có vẻ ít, nhưng nếu tổng tiền cược là 100 triệu đô la, lợi nhuận sẽ là 4,5 triệu đô la.

    Sòng bạc còn lãi từ máy đánh bạc (5-10%) và cá cược thể thao (5%). Dù thắng hay thua, họ vẫn lãi nhờ mẫu số lớn. Nhà giao dịch chuyên nghiệp cũng vậy, không cần thắng tất cả, chỉ cần lợi thế nhỏ và lặp lại giao dịch.

    Chủ sòng bạc và người chơi bài chuyên nghiệp hiểu rõ xác suất. Mỗi ván bài là độc lập, kết quả ngẫu nhiên. Nhưng nhìn tổng thể, mô hình xuất hiện, mang lại kết quả nhất quán.

    Bài học trong giao dịch: Đừng ám ảnh kết quả từng giao dịch. Hãy tập trung vào quy trình và chiến lược. Giao dịch không phải thắng tất cả, mà là nắm lợi thế xác suất và để mẫu số lớn làm việc.

    Nhà giao dịch thành công không cần biết điều gì tiếp theo, không đặt nặng cảm xúc vào từng giao dịch. Họ tập trung vào tỷ lệ thắng và thực hiện giao dịch hoàn hảo.

    Họ bình tĩnh vì tin vào lợi thế và quy mô mẫu. Tư duy này giống sòng bạc và người chơi cờ bạc chuyên nghiệp.

    Cả ba đều đối mặt với biến số đã biết và chưa biết. Trong cờ bạc, biến số đã biết là luật chơi; trong giao dịch là phân tích thị trường. Phân tích giúp tìm ra mô hình từ hành vi của người tham gia.

    Các công cụ phân tích (đường xu hướng, trung bình động…) xác định ranh giới mô hình, là biến số đã biết của nhà giao dịch. Biến số chưa biết trong cờ bạc là cách xáo bài, ném xúc xắc… Trong giao dịch là quyết định của người tham gia khác.

    Mỗi giao dịch góp phần vào vị trí hiện tại của thị trường. Hành vi của người khác quyết định hướng đi của thị trường. Kết quả mỗi giao dịch bị ảnh hưởng bởi hành vi của người khác, nên mang tính ngẫu nhiên.

    Mỗi giao dịch độc lập về mặt thống kê, nên thắng thua phân bổ ngẫu nhiên. Chủ sòng bạc không dự đoán từng sự kiện, mà giữ tỷ lệ thắng và số lượng sự kiện đủ lớn.

    Tương tự, nhà giao dịch không cần dự đoán, mà duy trì lợi thế và lượng giao dịch lớn.

    Giao dịch trong khoảnh khắc. Nhà giao dịch giỏi tin mỗi lợi thế là duy nhất. Thị trường có thể giống nhau trên biểu đồ, nhưng bản chất khác nhau. Mỗi khoảnh khắc thị trường là độc nhất, bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra.

    Tư duy xác suất không tự nhiên. Chúng ta thường nhìn nhận thế giới qua quá khứ. Nếu không tương đồng tần số rung động, cơ hội bị lọc khỏi nhận thức.

    Tư duy xác suất cần tinh thông. Nhiều nhà giao dịch nhầm lẫn mình đang tư duy xác suất. Ví dụ Bob, CTA 30 năm kinh nghiệm, không hài lòng với lợi nhuận 12-18%. Anh ta hiểu xác suất nhưng không vận hành theo nó.

    Bob thoát giao dịch vì muốn “trừng phạt” thị trường. Người thầy khuyên Bob chấp nhận rủi ro để tư duy xác suất.

    Tư duy xác suất là buông bỏ nhu cầu biết trước. Nhà giao dịch thành công tự tin vào thành công dài hạn, cam kết thực hiện mọi giao dịch đáp ứng lợi thế. Họ không chọn lọc giao dịch dựa trên cảm giác. Họ tăng khối lượng giao dịch để chiến lược phát huy.

    Nhà giao dịch thất bại ám ảnh phân tích vì khao khát chắc chắn. Sự thật là hầu hết đều muốn đúng trong mọi giao dịch. Nhưng nếu chấp nhận sự không chắc chắn, họ sẽ tạo ra sự chắc chắn.

    Hầu hết không xác định rủi ro vì tin mình đúng. Thua lỗ không chỉ là mất tiền, mà còn khơi dậy cảm xúc tiêu cực. Nhà giao dịch điển hình muốn thắng nhưng chỉ muốn tham gia khi chắc chắn thắng.

    Họ bỏ qua rủi ro vì sợ nghi ngờ. Nhà giao dịch giỏi không gặp nghịch lý này vì không giao dịch dựa trên đúng sai.

    Kỳ vọng không thực tế. Ngay cả nhà giao dịch giỏi cũng có cảm xúc tiêu cực. Nhưng họ không để cảm xúc chi phối. Kỳ vọng không thực tế là kỳ vọng không phản ánh khả năng thực tế của thị trường.

    Quản lý kỳ vọng. Kỳ vọng là hình ảnh trong tâm trí về tương lai. Khi kỳ vọng, bạn mong muốn môi trường diễn ra như bạn hình dung. Kỳ vọng không được đáp ứng gây đau đớn.

    Kỳ vọng khiến bạn tiếp nhận thông tin theo cách xác nhận kỳ vọng, né tránh thông tin trái chiều. Tâm trí được thiết kế để tránh đau đớn. Cơ chế này hoạt động ở cả ý thức và tiềm thức.

    Bản chất thông tin. Thông tin thị trường là trung tính. Nó chỉ có ý nghĩa khi được diễn giải. Mỗi người có cấu trúc con người duy nhất. Cách bạn phản ứng với thông tin phụ thuộc vào cách bạn diễn giải nó.

    Trạng thái “giả hiểu biết”. Định nghĩa và diễn giải thông tin phụ thuộc vào điều chúng ta giả định mình biết. Khi kỳ vọng mình đúng, thông tin không khớp trở thành mối đe dọa. Mối đe dọa kích hoạt cơ chế tránh né.

    Khi hiểu nội tâm, bạn sẽ nhận ra bản chất của mình trong giao dịch.

    Tâm lý “cảm thấy bất ổn”. Khi tâm lý bất ổn, hãy rời khỏi thị trường. Tránh thiệt hại là chiến thắng. Một chuỗi thua lỗ là bài học. Khi không ổn, hãy tắt máy tính, làm việc khác.

    Bài học từ nguyên tắc “con số 1”. Nguyên tắc này là đơn giản hóa: một thời điểm, một phương pháp, một vài lệnh, một vài cặp tiền, một lệnh thắng/thua rồi dừng.

    Tư duy xác suất: Thị trường có xu hướng lặp lại. Đơn giản hóa giúp giảm rủi ro, tăng khả năng thắng.

    Bài học sâu sắc: Đơn giản hóa mang lại tự do tâm thức. Giao dịch là hành trình xây dựng tư duy xác suất. Bạn kiểm soát chính mình, không phải thị trường.

    Nâng cao sức phán đoán: Ai quan trọng nhất (bạn), thời điểm nào quan trọng nhất (hiện tại), việc gì quan trọng nhất (sự trưởng thành của bạn). Phán đoán sáng suốt đến từ sự an vui và bao dung.

  • Chương 8: Đầu tư và giao dịch tài chính với niềm tin của bạn

    Mô hình biến dịch

    Ở cấp độ cơ bản nhất, thị trường chỉ đơn giản là một chuỗi các dao động lên và xuống, tạo thành những mô hình. Phân tích kỹ thuật định nghĩa các mô hình này là “lợi thế” (edges). Một mô hình được coi là một lợi thế khi nó chỉ ra rằng có xác suất cao hơn để thị trường di chuyển theo một hướng so với hướng còn lại. Tuy nhiên, ở đây tồn tại một nghịch lý tâm thức lớn: một mô hình mang hàm ý về sự nhất quán, hoặc ít nhất là kết quả nhất quán. Nhưng thực tế, mỗi mô hình là một sự kiện độc nhất.

    Dù chúng có thể trông giống nhau (hoặc đo lường giống nhau) từ lần xuất hiện này đến lần khác, sự tương đồng chỉ nằm ở bề mặt. Lực đẩy ẩn sau mỗi mô hình là các nhà giao dịch, và những nhà giao dịch tham gia vào việc hình thành một mô hình sẽ luôn khác với những người tham gia vào mô hình tiếp theo. Do đó, kết quả của mỗi mô hình là ngẫu nhiên khi so sánh với nhau.

    Chính cơ chế tự nhiên của tâm trí chúng ta cơ chế liên tưởng (association mechanism) khiến nghịch lý này trở nên khó xử lý. Các lợi thế, hoặc các mô hình đại diện cho chúng, xuất hiện liên tục trên mọi khung thời gian, khiến thị trường trở thành một dòng chảy không ngừng các cơ hội: Để vào lệnh, thoát lệnh (hoặc hòa vốn), chốt lời, cắt lỗ, hoặc tăng giảm khối lượng vị thế. Nói cách khác, dưới góc nhìn của thị trường, mỗi khoảnh khắc đều mang đến cho mỗi nhà giao dịch một cơ hội để làm điều gì đó vì lợi ích của chính mình.

    Nhưng điều đáng chú ý ở đây, và cũng là điều mà người thầy nhấn mạnh, chính là: Mặc dù thị trường mang đến vô số cơ hội, nhưng liệu tâm trí bạn có sẵn sàng chấp nhận rằng mỗi cơ hội đều độc nhất và không đảm bảo kết quả giống nhau? Đây là điểm mấu chốt khiến nhiều nhà giao dịch vấp ngã. Bởi tâm trí chúng ta luôn ở trạng thái rung động điện từ nội tâm liên kết với điều gì đó, mong muốn ý thức rằng những gì có lợi đã xảy ra trước đây sẽ tiếp tục lặp lại. Và khi điều đó không xảy ra, chúng ta dễ dàng rơi vào trạng thái bối rối, thất vọng hoặc mất kiểm soát cảm xúc.

    Kinh nghiệm thực chiến cho thấy rằng, nếu bạn không chấp nhận tính độc nhất của từng mô hình, bạn sẽ dễ dàng rơi vào cái bẫy của sự kỳ vọng phi thực tế. Bạn bắt đầu giao dịch với niềm tin rằng nếu một mô hình đã thắng trước đây, thì nó sẽ tiếp tục thắng, và khi thị trường không diễn ra như bạn mong đợi, cảm giác bị phản bội hoặc thất bại sẽ dâng tràn. Nhưng sự thật là, thị trường không phản bội bạn nó chỉ đơn thuần vận hành theo cách tự nhiên của nó, nơi mà mọi kết quả đều ngẫu nhiên và độc lập.

    Chìa khóa ở đây là thay vì cố gắng áp đặt tính nhất quán lên một hệ thống vốn dĩ ngẫu nhiên, bạn cần học cách chấp nhận rằng sự không chắc chắn là một phần tất yếu của trò chơi. Mỗi cơ hội là duy nhất, và nhiệm vụ của bạn không phải là dự đoán chính xác tất cả kết quả, mà là làm sao để duy trì một chiến lược kỷ luật, giúp bạn tận dụng được lợi thế của xác suất và bảo vệ tài khoản trước những rủi ro không thể tránh khỏi.

    Tôi nhận ra rằng, điều quan trọng không phải là hiểu thị trường sẽ làm gì tiếp theo, mà là hiểu chính bản thân bạn sẽ phản ứng như thế nào khi đối mặt với những biến động bất ngờ. Đây chính là yếu tố khác biệt lớn nhất giữa một nhà giao dịch thông thường và một nhà giao dịch thành công. Người thầy đã đặt nền móng cho tư duy này, nhưng từ kinh nghiệm của mình, tôi nhận thấy rằng việc xây dựng sự chấp nhận tâm thức về tính ngẫu nhiên của thị trường chính là bước đầu tiên trên hành trình giao dịch bền vững và hiệu quả.

    Chú thích:

    ĐỊNH THÂN – ĐỊNH TÂM 

    Định thân là trạng thái nhận thức nội tâm bản thân là ai, với sự tập trung toàn bộ nguồn lực để trở thành người đó. 

    Định tâm là trạng thái nhận thức nội tâm khẳng định sự gắn kết của bản thân với một vật, một việc, hay một người nào đó trong quá trình hướng đến mong muốn đã được định rõ.

    Thuật ngữ: Quản trị âm thức và cách nó vận hành trong giao dịch tài chính

    Điều gì ngăn cản chúng ta nhìn nhận mỗi khoảnh khắc “ngay bây giờ” như một cơ hội để làm điều gì đó tốt đẹp cho bản thân hoặc để hành động đúng đắn, ngay cả khi cơ hội ấy hiện hữu? Chính là nỗi sợ của chúng ta! Và nguồn gốc của nỗi sợ này đến từ đâu? Chắc chắn không phải từ thị trường. Bởi nếu đứng từ góc nhìn của thị trường, những chuyển động lên xuống, những hình thái mà nó tạo ra, hoàn toàn không mang năng lượng tích cực hay tiêu cực.

    Thị trường vốn dĩ trung tính. Những chuyển động giá dù là tăng hay giảm không có khả năng tự tạo ra cảm xúc, khiến ta đánh mất sự khách quan, hoặc đẩy ta ra khỏi “dòng chảy cơ hội”. Vậy, nếu không phải thị trường, thì điều gì gây ra trạng thái tiêu cực trong tâm trí ta? Câu trả lời chính là: cách ta định nghĩa và diễn giải thông tin mà mình tiếp nhận.

    Vậy, điều gì quyết định cách chúng ta định nghĩa và diễn giải thông tin đó? Đó chính là mong muốn ý thức được gán mác niềm tin và những gì ta mặc định là đúng. Người thầy giải thích rằng: niềm tin của chúng ta, khi kết hợp với cơ chế né tránh đau đớn, sẽ tạo ra một lực chi phối lên năm giác quan, buộc chúng ta phải nhận thức, định nghĩa, và diễn giải thông tin từ thị trường sao cho phù hợp với những gì ta kỳ vọng. Và kỳ vọng, nói đơn giản, chính là những niềm tin được chiếu vào một thời điểm tương lai.

    Thị trường, dưới góc nhìn của người thầy, là một chuỗi những khoảnh khắc độc nhất vô nhị. Nhưng nếu thông tin từ thị trường có đặc tính, chất lượng, hay hình thái tương tự với điều gì đó đã tồn tại trong tâm trí, thì hai loại thông tin (từ bên ngoài và bên trong) lập tức liên kết với nhau. Sự kết nối này kích hoạt trạng thái tâm trí tự tin, hưng phấn, sợ hãi, thất vọng, hoặc thậm chí là cảm giác bị phản bội tương ứng với niềm tin, giả định, hoặc ký ức mà thông tin bên ngoài gợi lên. Chính điều này khiến chúng ta cảm thấy như thể những gì bên ngoài hoàn toàn giống hệt với những gì bên trong tâm trí.

    Điều làm mọi thứ trở nên phức tạp hơn là trạng thái tâm trí của chúng ta luôn tạo cảm giác “chân thật tuyệt đối”. Nếu ta cảm thấy tự tin, nghĩa là ta tự tin. Nếu ta cảm thấy sợ hãi, thì nỗi sợ ấy là thật. Không ai có thể phủ nhận năng lượng đang chảy trong tâm trí và cơ thể mình ở bất kỳ thời điểm nào. Và vì cảm giác ấy là thật, ta có xu hướng nghĩ rằng những gì mình đang nhìn thấy bên ngoài thị trường cũng là sự thật không thể chối cãi. Đó cũng là lúc dễ dàng nhất rơi vào trạng thái “giả hiểu biết” được dựng lên bởi những rào cản nội tâm từ bên trong lẫn bên ngoài.

    Nhưng đây chính là vấn đề: Dù cảm xúc của chúng ta luôn là thật, thì niềm tin, hình ảnh tâm trí đã kích hoạt trạng thái đó có thể không thật, đặc biệt là khi so sánh với vô số khả năng mà thị trường có thể mang lại trong từng thời khắc.

    Người thầy thường nhấn mạnh bằng ví dụ quen thuộc: Một cậu bé từng bị chó cắn sẽ có xu hướng tin rằng mọi con chó đều nguy hiểm, dù thực tế không phải vậy. Tương tự, trong giao dịch, khi niềm tin sai lệch gặp thông tin từ thị trường, nó sẽ dẫn đến những hành động phi logic và phá hủy cơ hội.

    Cậu bé tin chắc rằng mỗi con chó mà cậu gặp sau lần đầu tiên đều là mối đe dọa, chỉ vì cảm giác cậu trải qua khi nhìn thấy chúng xuất hiện. Những con chó đó không phải là nguyên nhân thực sự gây ra nỗi sợ hãi của cậu; chính ký ức tiêu cực từ trải nghiệm đầu tiên, kết hợp với cơ chế liên tưởng và né tránh đau đớn, đã tạo nên nỗi sợ này. Cậu bé đã sống trong “sự thật của chính mình”, nhưng sự thật ấy không phản ánh đầy đủ những khả năng và tính chất thực tế mà các con chó có thể biểu hiện. Niềm tin và hình ảnh tâm trí của cậu về bản chất của chó bị giới hạn bởi một góc nhìn hẹp, không thể bao quát hết những đặc điểm và hành vi tiềm năng của chúng. Tuy nhiên, trạng thái nhận thức nội tâm “giả hiểu biết” mà cậu trải qua mỗi lần đối mặt với một con chó khiến cậu chắc chắn rằng mình “biết rõ” điều gì sẽ xảy ra. Cảm giác như một cậu bé bỗng trở thành chuyên gia, thao thao bất tuyệt về việc con chó là loài nguy hiểm, đưa ra hết phân tích này đến phân tích khác, và thậm chí cho rằng chó là loài động vật nguy hại nhất hành tinh.

    Cơ chế tương tự cũng hoạt động trong giao dịch tài chính. Người thầy đã chỉ ra rằng, chúng ta dễ rơi vào trạng thái giả hiểu biết rằng: “Tôi biết chắc điều gì sẽ xảy ra với thị trường,” trong khi thực tế, thị trường luôn tồn tại những yếu tố chưa biết. Vấn đề ở đây là, ngay khi chúng ta nghĩ rằng mình “biết trước” điều gì, chúng ta đồng thời ngừng xem xét tất cả các lực lượng chưa biết và những khả năng mà các lực lượng đó có thể tạo ra. Những yếu tố chưa biết này chính là các nhà giao dịch khác đang chờ đợi để tham gia hoặc thoát khỏi lệnh dựa trên niềm tin của họ về tương lai. Nói cách khác, chúng ta không thể “biết chắc” điều gì sẽ xảy ra với thị trường, trừ khi chúng ta có thể đọc được suy nghĩ của tất cả các nhà giao dịch có khả năng tác động lên giá một điều hoàn toàn bất khả thi.

    Là nhà giao dịch, chúng ta không được phép tự nuông chiều mình với bất kỳ dạng tâm thức giả hiểu biết nào kiểu như “tôi biết chắc điều gì sẽ xảy ra với thị trường.” Điều mà chúng ta có thể “biết chắc” là cách một lợi thế trông như thế nào, nó thể hiện qua tín hiệu gì, hoặc cảm giác thế nào khi nó xuất hiện. Chúng ta cũng có thể “biết chắc” mức rủi ro mà mình chấp nhận để kiểm tra xem lợi thế đó có hoạt động hay không. Chúng ta có thể “biết chắc” rằng mình đã có một kế hoạch cụ thể về cách chốt lời nếu giao dịch thành công. Nhưng tất cả chỉ dừng lại ở đó!

    Nếu những gì chúng ta nghĩ rằng mình “biết” bắt đầu mở rộng sang việc “thị trường sẽ làm gì tiếp theo,” chúng ta đang tự đặt mình vào rắc rối. Và tất cả những gì cần để đẩy chúng ta vào trạng thái rung động điện từ nội tâm hướng âm hay tiêu cực “tôi biết chắc điều gì sẽ xảy ra với thị trường” chỉ là một niềm tin, ký ức, hoặc tâm thái nào đó khiến chúng ta diễn giải các biến động giá lên xuống hay bất kỳ thông tin nào từ thị trường như một điều gì khác ngoài cơ hội để hành động vì lợi ích của chính mình.

    Mục tiêu là gì?

    Cuối cùng thì, tất cả chúng ta đều muốn tạo ra lợi nhuận, đó là điều hiển nhiên. Nhưng nếu giao dịch chỉ đơn thuần là kiếm tiền thông thường, liệu bạn có cần đọc cuốn sách này không? Theo người thầy, để đặt một lệnh giao dịch thắng lợi hoặc thậm chí là một chuỗi lệnh thắng bạn không cần phải có kỹ năng gì đặc biệt. Nhưng để tạo ra kết quả ổn định và giữ được những gì đã tạo ra, bạn cần phải quản trị tâm thức chặt chẽ.

    Tạo lợi nhuận ổn định không phải là mục tiêu chính, mà là một kết quả tất yếu khi bạn học được cách làm chủ và thành thạo quản trị tâm thức. Hiểu được điều này, bạn sẽ ngừng tập trung vào tiền bạc và chuyển trọng tâm sang cách sử dụng giao dịch như một công cụ để rèn luyện và hoàn thiện quản trị tâm thức.

    Quản trị tâm thức là gì?

    Theo người thầy, sự nhất quán là kết quả của một trạng thái tự nhiên biết và khách quan. Đó là trạng thái mà bạn sẵn sàng tiếp nhận và hành động dựa trên bất kỳ điều gì thị trường đang “trao tặng” cho bạn tại mỗi khoảnh khắc hiện tại từ góc nhìn của thị trường chứ không phải của riêng bạn. Đó là trạng thái bạn hoà vào “dòng chảy của thị trường” như một người lái đò thành thạo đi thuận chiều. Trạng thái này là trạng thái điện từ nội tâm xuất phát từ hướng dương chuyển về cân bằng, nói cách khác là đặt ý vào thị trường, thấy biết là thấy, buông đi tự khắc bước vào.

    Trạng thái tự nhiên biết là gì?

    Tự do không có nghĩa là phấn khích quá mức, mà là sự tự tin đi kèm với sự cân bằng. Trong trạng thái này, bạn sẽ không cảm thấy sợ hãi, do dự, hoặc bị thôi thúc phải làm bất cứ điều gì. Đó là bởi bạn đã loại bỏ hoàn toàn khả năng diễn giải thông tin thị trường theo cách đe dọa đến mình.

    Để làm được điều này, bạn cần chấp nhận rủi ro một cách hoàn toàn. Khi đã chấp nhận rủi ro, bạn sẽ cảm thấy bình thản trước mọi kết quả, không còn xung đột trong tâm trí. Sự bình thản này đến từ việc hòa giải những mâu thuẫn nội tâm với năm sự thật nền móng về thị trường những sự thật mà người thầy cho rằng cần phải tích hợp sâu sắc vào hệ thống niềm tin của bạn.

    Bất kỳ điều gì cũng có thể xảy ra trên thị trường

    Tại sao? Vì trong mỗi khoảnh khắc của thị trường, luôn có những lực lượng không xác định đang hoạt động. Chỉ cần một nhà giao dịch nào đó, ở bất kỳ đâu trên thế giới, thực hiện một giao dịch trái ngược với lợi thế của bạn, mọi dự đoán của bạn có thể bị vô hiệu hóa. Chỉ cần một người duy nhất. Dù bạn đã dành bao nhiêu thời gian, công sức hay tiền bạc cho phân tích của mình, thị trường không bao giờ ngoại lệ với sự thật này. Bất kỳ ngoại lệ nào mà bạn tin tưởng trong tâm trí đều có thể trở thành nguồn gốc của xung đột và khiến bạn cảm thấy thông tin từ thị trường là một mối đe dọa.

    Bạn không cần phải biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo để kiếm tiền

    Tại sao? Vì trong bất kỳ tập hợp biến số nào định nghĩa lợi thế của bạn, luôn tồn tại sự phân phối ngẫu nhiên giữa các giao dịch thắng và thua. Nói cách khác, dựa trên hiệu suất trong quá khứ của lợi thế, bạn có thể biết rằng trong 20 giao dịch tiếp theo, có khả năng 12 giao dịch sẽ thắng và 8 giao dịch sẽ thua. Nhưng điều bạn không biết là trình tự của những giao dịch thắng và thua, hoặc số tiền thị trường sẽ tạo ra từ các giao dịch thắng. Sự thật này biến giao dịch thành một trò chơi xác suất.

    Khi bạn thực sự tin rằng giao dịch chỉ đơn giản là một trò chơi xác suất, các khái niệm như đúng hay sai, thắng hay thua, không còn mang ý nghĩa như trước nữa. Kỳ vọng của bạn sẽ trở nên hài hòa với những khả năng xảy ra. Hãy nhớ rằng, không điều gì gây ra sự hỗn loạn cảm xúc lớn hơn những kỳ vọng không được đáp ứng. Đau đớn về cảm xúc là phản ứng phổ quát khi thế giới bên ngoài bộc lộ bản thân theo cách không phản ánh đúng những gì chúng ta kỳ vọng hay tin tưởng là sự thật.

    Vì vậy, bất kỳ thông tin nào từ thị trường không khớp với kỳ vọng của bạn đều tự động được định nghĩa và diễn giải như một mối đe dọa. Sự diễn giải này khiến bạn rơi vào trạng thái phòng thủ tiêu cực, nơi bạn tự tạo ra chính những trải nghiệm mà bạn đang cố gắng tránh. Hãy nhớ rằng, thông tin từ thị trường chỉ mang tính đe dọa khi bạn đang mong đợi thị trường làm điều gì đó cho bạn.

    Nếu bạn không mong đợi thị trường chứng minh rằng bạn đúng, bạn sẽ không có lý do để sợ hãi khi mình sai. Nếu bạn không kỳ vọng thị trường làm bạn trở thành người chiến thắng, thì chẳng có lý do gì để sợ hãi việc thua lỗ. Nếu bạn không kỳ vọng thị trường sẽ đi mãi theo hướng có lợi cho mình, bạn cũng không cần lo lắng về việc “bỏ tiền lại trên bàn.” cuối cùng, nếu bạn không kỳ vọng mình phải tận dụng được mọi cơ hội chỉ vì bạn đã nhìn thấy nó và cơ hội đã xuất hiện, bạn sẽ không còn lý do để sợ hãi việc bỏ lỡ cơ hội.

    Ngược lại, nếu bạn tin rằng điều duy nhất bạn cần biết là:

    1. Xác suất đang nghiêng về phía bạn trước khi bạn đặt lệnh.

    2. Bạn biết rõ sẽ phải trả giá bao nhiêu để biết liệu giao dịch đó có hiệu quả hay không.

    3. Bạn không cần phải biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo để tạo lợi nhuận từ giao dịch đó.

    4. Bất kỳ điều gì cũng có thể xảy ra.

    Vậy thì làm sao thị trường có thể khiến bạn sai lầm được? Liệu có thông tin nào mà thị trường có thể tạo ra khiến cơ chế tránh đau đớn của bạn phải hoạt động và loại bỏ thông tin đó khỏi nhận thức của bạn không? Tôi không nghĩ là có.

    Nếu bạn tin rằng bất kỳ điều gì cũng có thể xảy ra và bạn không cần biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo để kiếm tiền, thì bạn sẽ luôn đúng. Kỳ vọng của bạn sẽ luôn hòa hợp với những điều kiện hiện tại của thị trường, từ đó hiệu quả hóa khả năng trung hòa tiềm năng trải nghiệm nỗi đau cảm xúc của bạn.

    Tương tự như vậy, làm sao một giao dịch thua lỗ, thậm chí là cả một chuỗi thua lỗ, có thể gây ra những tác động tiêu cực điển hình nếu bạn thực sự tin rằng giao dịch chỉ là một trò chơi xác suất hoặc con số? Nếu lợi thế của bạn đặt xác suất nghiêng về phía mình, thì mỗi lần thua lỗ chỉ đưa bạn đến gần hơn với chiến thắng tiếp theo. Khi bạn thực sự tin điều này, phản ứng của bạn với một giao dịch thua lỗ sẽ không còn mang màu sắc cảm xúc tiêu cực nữa.

    Có một phân bố ngẫu nhiên giữa thắng và thua cho bất kỳ tập hợp biến số nào định nghĩa lợi thế của bạn

    Nếu mỗi lần thua lỗ đều đưa bạn đến gần hơn với chiến thắng, bạn sẽ mong đợi sự xuất hiện tiếp theo của lợi thế của mình, sẵn sàng và chờ đợi để tham gia mà không một chút do dự hay lưỡng lự nào. Ngược lại, nếu bạn vẫn tin rằng giao dịch là chuyện phân tích hay việc “phải đúng,” thì sau một giao dịch thua lỗ, bạn sẽ đối mặt với lần xuất hiện tiếp theo của lợi thế của mình với sự lo lắng, tự hỏi liệu nó có hiệu quả hay không. Điều này sẽ dẫn đến việc bạn bắt đầu thu thập bằng chứng ủng hộ hoặc phản đối giao dịch.

    – Bạn sẽ thu thập bằng chứng ủng hộ giao dịch nếu nỗi sợ bỏ lỡ cơ hội lớn hơn nỗi sợ thua lỗ.

    – Bạn sẽ thu thập thông tin phản đối giao dịch nếu nỗi sợ thua lỗ lớn hơn nỗi sợ bỏ lỡ cơ hội.

    Dù ở trường hợp nào, bạn cũng sẽ không ở trong trạng thái nhận thức nội tâm thuận lợi nhất để tạo ra kết quả nhất quán.

    Một phương pháp không khác gì một chỉ báo cho thấy xác suất xảy ra điều này cao hơn so với những điều còn lại.

    Một “lợi thế” trong giao dịch không gì khác hơn là dấu hiệu cho thấy xác suất một sự kiện xảy ra cao hơn một sự kiện khác.

    Việc tạo ra sự nhất quán đòi hỏi bạn phải hoàn toàn chấp nhận rằng giao dịch không phải là chuyện dựa vào hy vọng, phỏng đoán, hay tìm kiếm bằng chứng để xác định liệu giao dịch tiếp theo có thành công hay không. Bằng chứng duy nhất mà bạn cần là kiểm tra xem các biến số định nghĩa lợi thế của bạn có hiện diện tại bất kỳ thời điểm nào hay không. Khi bạn sử dụng “những thông tin khác” nằm ngoài các tham số của lợi thế để quyết định có thực hiện giao dịch hay không, bạn đang thêm các biến số ngẫu nhiên vào chiến lược giao dịch của mình.

    Việc thêm các biến số ngẫu nhiên khiến bạn vô cùng khó khăn, nếu không muốn nói là không thể, xác định điều gì hiệu quả và điều gì không. Nếu bạn không bao giờ chắc chắn về khả năng của lợi thế mình đang có, bạn sẽ không cảm thấy tự tin về nó. Mức độ thiếu tự tin đó sẽ khiến bạn trải nghiệm nỗi sợ hãi. Và đây chính là nghịch lý: Bạn sợ kết quả ngẫu nhiên và không nhất quán, nhưng lại không nhận ra rằng cách tiếp cận ngẫu nhiên và không nhất quán của bạn chính là thứ tạo ra đúng những gì bạn lo sợ.

    Ngược lại, nếu bạn tin rằng một lợi thế đơn thuần chỉ là xác suất cao hơn cho một sự kiện xảy ra so với sự kiện khác, và rằng kết quả thắng hay thua được phân phối ngẫu nhiên cho bất kỳ tập hợp biến số nào định nghĩa lợi thế, thì tại sao bạn lại thu thập “những bằng chứng khác” để ủng hộ hoặc phản đối một giao dịch? Đối với một nhà giao dịch vận hành dựa trên hai niềm tin này, việc tìm kiếm “bằng chứng khác” chẳng có ý nghĩa gì cả.

    Đây là cơ hội để tôi giải thích rõ hơn: Tìm kiếm “bằng chứng khác” không khác gì cố gắng dự đoán lần tung đồng xu tiếp theo sẽ ra mặt sấp, sau khi 10 lần trước đó đều ra mặt ngửa. Bất kể bạn tìm được bao nhiêu bằng chứng để ủng hộ việc đồng xu sẽ ra mặt sấp, xác suất cho lần tung tiếp theo vẫn là 50-50. Cũng tương tự như vậy, dù bạn thu thập bao nhiêu bằng chứng để ủng hộ hoặc phản đối việc thực hiện một giao dịch, chỉ cần một nhà giao dịch nào đó trên thế giới hành động, họ có thể vô hiệu hóa tất cả bằng chứng của bạn.

    Vấn đề là: tại sao phải bận tâm? Nếu thị trường đang cung cấp cho bạn một lợi thế hợp lệ, hãy xác định rủi ro và thực hiện giao dịch.

    Mỗi khoảnh khắc trên thị trường là duy nhất

    Cùng dành chút thời gian để suy ngẫm về khái niệm “duy nhất.” “duy nhất” có nghĩa là không giống bất kỳ điều gì khác đang tồn tại hoặc từng tồn tại. Nhưng dù chúng ta có hiểu khái niệm này đến đâu, tâm trí của chúng ta lại không xử lý nó một cách dễ dàng trong thực tế. Như người thầy đã chỉ ra, tâm trí chúng ta được “lập trình sẵn” để tự động liên kết (mà không cần ý thức) mọi thứ trong môi trường bên ngoài có nét tương đồng tần số rung động năng lượng với những gì dưới dạng ký ức, niềm tin, hoặc tâm thái.

    Điều này tạo ra một mâu thuẫn cố hữu giữa cách chúng ta tự nhiên suy nghĩ về thế giới và cách thế giới thực sự vận hành. Không có hai khoảnh khắc nào trong môi trường bên ngoài giống hệt nhau. Để giống nhau hoàn toàn, mọi nguyên tử, mọi phân tử trong vũ trụ phải ở đúng vị trí như trong một khoảnh khắc trước đó điều này, tất nhiên, gần như là không thể xảy ra.

    Vậy mà, theo cách tâm trí chúng ta xử lý thông tin, chúng ta lại trải nghiệm khoảnh khắc “hiện tại” như thể nó hoàn toàn giống với một khoảnh khắc trong quá khứ mà chúng ta từng trải qua. Nếu mỗi khoảnh khắc là duy nhất, thì không có gì trong trải nghiệm lý trí của bạn có thể chắc chắn rằng bạn “biết” điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Vậy thì tôi hỏi: Tại sao phải cố gắng để biết? Khi bạn cố gắng để “biết,” thực chất bạn đang cố gắng để “đúng.” và đây chính là lúc bạn gặp rắc rối.

    Người thầy không nói rằng bạn không thể dự đoán thị trường và đúng điều này hoàn toàn có thể. Nhưng vấn đề nằm ở chỗ: Việc cố gắng để biết và để đúng sẽ kích hoạt mọi rắc rối. Nếu bạn từng tin rằng mình dự đoán chính xác một lần, bạn sẽ tự nhiên cố gắng làm điều đó một lần nữa. Tâm trí bạn sẽ bắt đầu quét thị trường để liên kết tương đồng tần số rung động năng lượng những mô hình, hoàn cảnh, hoặc tình huống giống với lần trước khi bạn dự đoán chính xác, điều này vô tình tạo ra trạng thái giả hiểu biết. Khi tìm thấy, trạng thái nhận thức nội tâm của bạn sẽ làm cho bạn hiểu lầm rằng: Mọi thứ hoàn toàn giống như lần trước.

    Vấn đề là: Từ góc nhìn của thị trường, điều đó không đúng. Điều này khiến bạn rơi vào vòng lặp thất vọng. Những nhà giao dịch giỏi nhất vượt trội hơn những người còn lại bởi vì họ đã rèn luyện tâm trí mình để tin tưởng vào sự duy nhất của mỗi khoảnh khắc. Dĩ nhiên, sự rèn luyện này thường phải trả giá bằng nhiều lần mất trắng trước khi họ thực sự “tin” vào khái niệm này.

    Niềm tin vào sự duy nhất này hoạt động cần một tâm thái được gọi tên là tâm thái thuở ban đầu. Khi bạn thật sự tin rằng mỗi khoảnh khắc là duy nhất, thì theo định nghĩa, sự tương đồng tần số rung động năng lượng giúp bạn nhận thấy cơ hội. Niềm tin này như một lực nội tại khiến bạn tách biệt khoảnh khắc “bây giờ” trong thị trường khỏi bất kỳ khoảnh khắc nào trước đây trong tâm trí.

    Tâm thái thuở ban đầu để mọi sự là duy nhất của mỗi khoảnh khắc, khả năng tránh “giả hiểu biết” xảy ra. Và khi không còn giả hiểu biết, tâm trí bạn sẽ càng mở ra để nhìn nhận những gì thị trường đang thực sự cung cấp từ góc nhìn của nó. Đây chính là trạng thái mà một nhà giao dịch thực thụ cần đạt đến để giao dịch với sự tự do và chính xác.

    Khái niệm quản trị tâm thức liên quan về đầu tư và giao dịch tài chính

    Tần số rung động năng lượng cao, siêu cao và tâm thái đúng

    Trong giao dịch, tâm thái đúng hay trạng thái rung động điện từ nội tâm cân bằng hướng dương đóng vai trò quan trọng giúp chúng ta nhìn thấy điều cần thấy, chứ không phải điều chúng ta nghĩ. Như một câu nói nổi tiếng mà người thầy từng nhấn mạnh: “Giao dịch dựa trên những gì bạn thấy, chứ không phải những gì bạn nghĩ.” khi trạng thái rung động điện từ nội tâm càng tiệm cận cân bằng, sự tương đồng tần số rung động năng lượng đơn giản với cơ hội, và từ đó, sự sáng suốt sẽ dẫn lối cho hành động đúng đắn.

    – Điều như ý xuất hiện khi trạng thái rung động điện từ nội tâm hướng dương.

    – Điều bất như ý xảy ra khi trạng thái rung động điện từ nội tâm hướng âm.

    – Không như ý, không bất như ý chính là sự cân bằng tuyệt đối trạng thái mà tâm trí lắng đọng, thấy được bản nguyên thị trường, phản ảnh khi trạng thái rung động điện từ nội tâm cân bằng.

    – Nếu muốn như ý viên mãn, hãy điều chỉnh tâm thái cân bằng một chút về phía dương không cần quá nhiều, chỉ vừa đủ.

    Chính vì thế, quản trị tâm thức quan trọng ở chỗ bảo hộ cho cả cuộc đời lẫn công việc giao dịch. Tâm thái phải “ngon”, nếu không, những điều bất như ý sẽ đến. Đó là chưa kể hệ lụy khi sống trong trạng thái điện từ nội tâm hướng âm quá lâu, dễ dẫn đến rối loạn điện từ, mà sau cùng trở thành tâm bệnh, biểu hiện sang thân bệnh.

    Tôi thì luôn hướng đến một tinh thần, thể chất khỏe mạnh, không cần quá tích cực một cách gượng ép, nhưng chắc chắn phải mài dũa nội tâm để giữ tâm thái đúng phù hợp trong mọi hoàn cảnh nhất có thể. Đó là cách cân bằng điện từ bên trong, cũng là hành trình đi đến cuộc sống viên mãn mà người thầy thường gọi là “giàu toàn diện.”

    Quản trị tâm thức và hành vi

    Giao dịch, xét cho cùng, không chỉ là việc phân tích biểu đồ hay ra – vào lệnh. Đó còn là một hành trình quản trị gồm 4 yếu tố then chốt:

    1. Tâm thức lắng đọng, không bị cuốn theo cảm xúc

    2. Tư duy rõ ràng, tập trung vào điều quan trọng

    3. Hành vi – hành động đúng lúc, đúng chỗ

    4. Nhân quả – nhận thức rằng mỗi quyết định đều có kết quả tương xứng

    Dưới đây, chúng ta sẽ đi sâu từng yếu tố, để thấy cách chúng bổ trợ cho nhau và làm nên một nhà giao dịch thực thụ. Giao dịch không chỉ đơn thuần là chuyện xem biểu đồ, phân tích kỹ thuật, hay đặt lệnh mua, bán. Thị trường, thực ra, là môi trường phản ánh chính tâm thức của mỗi người. Khi bước vào “trận chiến” này, điều quan trọng nhất không phải là ta đấu với ai, mà chính là “đấu” với chính mình. Đó là lý do quản trị tâm thức trở thành chìa khóa để đi đến sự ổn định và thành công bền vững trong giao dịch.

    1. Tâm thức lắng đọng, không bị cuốn theo cảm xúc

    Hãy hình dung tâm trí của bạn như một viên pha lê tinh khôi, trong suốt, không vẩn đục bởi những cảm xúc tiêu cực. Theo nhà Phật, con người có tới 84.000 biến thể cảm xúc, còn khoa học hiện đại ước tính 34.000 trạng thái cảm xúc. Dù con số cụ thể là bao nhiêu, điều cốt lõi vẫn nằm ở việc ta giảm thiểu “tính người” (sự phức tạp cảm xúc) để có thể nhìn thị trường đúng với bản nguyên của nó. Khi tâm trí không bị dắt mũi bởi sợ hãi hay tham lam, mỗi quyết định giao dịch đều trở nên tỉnh táo hơn, nhẹ nhàng hơn.

    2. Tư duy rõ ràng, tập trung vào điều quan trọng

    Một khi tâm thức đã lắng đọng, bạn cần rèn tư duy rõ ràng để xác định mục tiêu, biết chọn lọc thông tin và giữ kỷ luật trong phương pháp giao dịch. Thị trường không thật sự phức tạp, nhưng chúng ta tự làm nó rối lên bằng vô vàn cảm xúc và mong cầu. Tư duy rõ ràng giúp bạn tập trung vào điều cốt lõi: Xu hướng giá, yếu tố cơ bản, thời điểm vào lệnh, cách đặt dừng lỗ, chốt lời… Khi biết đâu là trọng điểm, bạn sẽ không mất quá nhiều năng lượng cho những yếu tố “nhiễu” xung quanh.

    Ngoài ra, vẫn nắm bắt tư duy đích đến trong ngành: Như tư duy về xác suất, tư duy giữa kỳ vọng và kỷ luật,…

    3. Hành vi đúng lúc, đúng chỗ

    Giao dịch là câu chuyện của thời điểm. Không ai có thể thắng tất cả, nhưng người giao dịch tỉnh táo sẽ biết vào, ra lệnh đúng lúc. Kết hợp giữa quản trị tâm thức và tư duy rõ ràng, bạn sẽ đưa ra các hành vi giao dịch hợp lý:

    – Biết đứng ngoài thị trường khi tín hiệu chưa rõ.

    – Biết chốt lời hoặc cắt lỗ dựa trên nguyên tắc, không phải cảm tính.

    – Không bị tham lam hay sợ hãi làm tê liệt hành động.

    Cách bạn hành động nói lên kỷ luật và tầm nhìn trong giao dịch. Sai lầm đôi khi khó tránh, nhưng chính cách hành động linh hoạt, đúng mực mới quyết định bạn sẽ tồn tại lâu dài hay không.

    4. Nhân quả – Mỗi quyết định đều có kết quả tương xứng

    Quy luật nhân quả không chỉ đúng trong đời sống mà còn vô cùng rõ ràng trên thị trường. Mỗi lệnh giao dịch là một “hạt giống” bạn gieo xuống; cái bạn nhận lại, lợi nhuận hay thua lỗ, chính là “quả” tất yếu. Hiểu được điều này, bạn sẽ chịu trách nhiệm với mọi quyết định, không đổ lỗi cho thị trường hay ai khác. Nếu lỗ, đó là bài học để điều chỉnh; nếu lãi, hãy đừng tự mãn, mà nhìn lại quy trình để duy trì thành công. Nắm vững nhân quả cũng giúp bạn bình thản đón nhận kết quả, tránh rơi vào vòng xoáy cảm xúc cực đoan (quá hưng phấn khi thắng, quá hoảng loạn khi thua).

    Khi bạn kết hợp bốn yếu tố trên, tâm thức lắng đọng, tư duy rõ ràng, hành vi đúng lúc, và thấm nhuần nhân quả, thị trường sẽ dần hiện ra với sự đơn giản vốn có. Giao dịch trở thành một trải nghiệm nhẹ nhàng, không còn là cuộc rượt đuổi mệt mỏi giữa nỗi sợ thua lỗ và ham muốn kiếm tiền. Quan trọng hơn, kỹ năng quản trị tâm thức này còn giúp bạn giàu toàn diện, giàu không chỉ về tài chính, mà cả về nội tâm, sức khỏe tinh thần và những giá trị bền vững khác trong cuộc sống.

    Tâm trí nhanh hơn ánh sáng

    Tâm trí con người thực sự đáng kinh ngạc. Chúng ta có thể ngay lập tức tưởng tượng mình trên phố Wall với con bò vàng tượng trưng cho sự thịnh vượng, hoặc du hành về kim tự tháp Ai Cập trong chớp mắt. Suy nghĩ dường như vượt xa tốc độ ánh sáng. Nhưng trong giao dịch, việc “phóng tầm suy nghĩ” quá xa bị bám chấp vào tiền bạc, danh vọng hay nỗi sợ lại chính là cản trở lớn nhất.

    Thấu hiểu thị trường, tâm thức không phải ở tương lai giá tăng, giảm hay quá khứ đã qua mà chính ở hiện tại. Hiện diện tại đây, ngay bây giờ, là cách duy nhất để nhìn thấy cơ hội và hành động một cách tỉnh táo. Chính bài học này sự hiện diện tôi đã học được qua những trả giá rất đắt, nhưng đổi lại là một nhận thức vô cùng quý giá: “Sự hiện diện là cách duy nhất để giao dịch thành công.”

    Vì tâm trí xử lý mọi tình uống chỉ trong tích tắc, để giữ được sự định tâm trong giao dịch rất cần một tuân theo chu kỳ và nhịp điệu tâm thức.

    Tâm thức, cũng như cơ thể, cần thời gian và nhịp điệu để đạt được sự minh mẫn. Việc rất quan trọng là dành thời gian định kỳ để “tái tạo năng lượng tâm thức”. Ví dụ, trong giao dịch, bạn có thể nhận thấy rằng:

    – Ban đầu, sự tập trung cao độ mang lại hiệu quả tuyệt vời, nhưng dần dần, tâm trí trở nên mệt mỏi và thiếu sáng suốt.

    – Thời gian nghỉ ngơi định kỳ giúp tái tạo tâm thức, làm mới năng lượng và đưa bạn lên một tầm cao mới.

    Ứng dụng quản trị tâm thức trong giao dịch

    1. Cảm thấy trạng thái rung động điện từ nội tâm hướng âm, không giao dịch.

    2. Cảm thấy bồi hồi, sợ hãi, không giao dịch.

    3. Cảm thấy hào hứng dễ vội vàng, không giao dịch.

    Chỉ bước vào thị trường khi tâm thái lắng đọng và cân bằng. Những gì xảy ra tiếp theo chính là điều đáng xảy ra.

    Tâm thức trong giao dịch không chỉ là một kỹ năng đó là nghệ thuật. Hãy luôn lắng đọng, cân bằng và hiện diện. Chỉ khi tâm trong sáng như pha lê, bạn mới thấy được thị trường với sự đơn giản và rõ ràng. Và khi đó, giao dịch sẽ không còn là một cuộc chiến, mà là một hành trình hòa nhịp cùng thị trường.

    Tiến gần đến “tự nhiên biết nên làm gì phù hợp”

    Đây chính là trạng thái không cần bất kỳ nỗ lực nào. Tức là chỉ đơn giản là nhận được, càng cố gắng, càng nỗ lực lại càng không tiến vào trạng thái này.

    Khi bạn hoàn toàn chấp nhận thực tế tâm thức của thị trường, bạn sẽ đồng thời chấp nhận được rủi ro trong giao dịch. Khi chấp nhận rủi ro, bạn loại bỏ khả năng diễn giải thông tin thị trường một cách đau đớn. Và khi bạn không còn định nghĩa hay giải thích thông tin thị trường theo cách đau đớn, tâm trí bạn sẽ không còn gì phải né tránh, không còn gì phải bảo vệ.

    Khi không có gì cần bảo vệ, bạn sẽ có thể tiếp cận toàn bộ kiến thức về bản chất của sự vận động thị trường mà bạn đã tích lũy được. Không còn bất kỳ sự chặn đứng nào trong tâm trí, điều đó có nghĩa là bạn sẽ nhận thức được tất cả những khả năng mà mình đã học (một cách khách quan). Vì tâm trí bạn mở ra cho dòng năng lượng thực sự, bạn sẽ tự nhiên khám phá ra những khả năng (lợi thế) mà trước đây bạn không thể nhận thấy.

    Để tâm trí bạn mở ra kết nối tương đồng tần số rung động năng lượng dòng chảy thị trường, bạn không thể ở trong trạng thái mà bạn nghĩ rằng mình đã biết trước điều gì sẽ xảy ra tiếp theo. Khi bạn hoàn toàn thoải mái với việc không biết điều gì sẽ xảy ra, bạn có thể tương tác với thị trường từ góc nhìn nơi chính thị trường “kể” cho bạn biết điều gì có khả năng xảy ra từ góc độ của nó.

    Tại thời điểm đó, bạn sẽ ở trạng thái nhận thức nội tâm tốt nhất để bước vào “tự nhiên biết nên làm gì phù hợp”, nơi bạn kết nối với dòng chảy cơ hội của từng khoảnh khắc hiện tại.

  • Chương 6: Góc nhìn của thị trường

    Quy luật biến dịch

    Quy luật “ biến dịch” có thể được xem là bí mật cốt lõi trong giao dịch, nhưng nó không phải là một quy tắc cứng nhắc mà mang tính tương đối, giúp nhà giao dịch duy trì sự linh hoạt trong tư duy. Nếu có một điều quan trọng nhất làm nền tảng cho thành công của một nhà giao dịch, thì đó chính là niềm tin vững chắc vào sự bất định của kết quả, nhưng với lợi thế nghiêng về phía bạn. Đây cũng chính là yếu tố giúp bạn:

    1. Giao dịch mà không bị sợ hãi hay quá tự tin.

    2. Nhìn nhận cơ hội thị trường từ một góc độ khách quan.

    3. Tập trung hoàn toàn vào “dòng chảy cơ hội trong khoảnh khắc hiện tại.”

    4. Tự nhiên bước vào trạng thái tự nhiên biết, trạng thái tập trung tối đa. (trụ vào “bất dịch” nội tại hay nhận được sự chân thật nơi nội tâm)

    Những nhà giao dịch giỏi nhất không chỉ nghĩ rằng “bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra”, họ thực sự tin vào điều đó một cách mạnh mẽ và không có sự mâu thuẫn trong nội tâm. Niềm tin vào sự bất định này giúp họ không gắn kết kết quả hiện tại với những giao dịch trước đó. Điều này cho phép họ thoát khỏi những kỳ vọng cứng nhắc hoặc phi thực tế về thị trường.

    Thay vì bị cuốn vào kỳ vọng, dẫn đến nỗi đau cảm xúc và tổn thất tài chính, họ học cách “tự tạo điều kiện”, luôn sẵn sàng đón nhận mọi cơ hội mà thị trường mang lại, dù ở bất kỳ thời điểm nào. “Tự tạo điều kiện” nghĩa là chấp nhận rằng góc nhìn của ta luôn có giới hạn so với những gì thị trường thực sự đang thể hiện. Sự linh hoạt và mở lòng với mọi khả năng giúp họ thích nghi nhanh chóng, thay vì cố đoán trước điều gì sẽ xảy ra.

    Tuy nhiên, tâm trí chúng ta không tự động nhận thức được mọi cơ hội xuất hiện. Đây là lý do tại sao “sự mù lòa trong nhận thức” xảy ra thường xuyên trong giao dịch. Nếu bạn sợ sai, bạn sẽ không nhận ra khả năng thị trường tiếp tục đi ngược hướng với vị thế của bạn. Nỗi sợ thừa nhận sai lầm khiến bạn tập trung quá mức vào những thông tin có lợi cho mình, ngay cả khi có nhiều dữ liệu rõ ràng rằng thị trường đang hình thành một xu hướng ngược lại.

    Chính vì vậy, nguyên tắc “bất định” là chìa khóa để bạn giải phóng bản thân khỏi những kỳ vọng cứng nhắc và mở lòng đón nhận mọi tín hiệu từ thị trường. Khi bạn chấp nhận rằng “bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra,” bạn không còn áp đặt ý chí của mình lên thị trường mà thay vào đó là phản ứng linh hoạt, nhất quán và hiệu quả. Đây chính là cách các nhà giao dịch chuyên nghiệp duy trì sự tỉnh táo, tránh được những sai lầm xuất phát từ cảm xúc hay cái tôi.

    Trong thị trường có xu hướng, chúng ta thường có thể nhận ra rõ ràng hành vi của thị trường, nhưng nếu giao dịch trong trạng thái sợ hãi tương ứng với trạng thái rung động điện từ nội tâm hướng âm, điều này dễ dàng trở thành “không gian”. Xu hướng và cơ hội, giao dịch theo xu hướng đó chỉ trở nên rõ ràng khi chúng ta đã thoát khỏi giao dịch. Ngoài ra, còn có những cơ hội mà chúng ta không nhận ra được, bởi chúng ta chưa học cách phân biệt những yếu tố cần thiết để nhận biết chúng. Hãy nhớ lại lần đầu tiên bạn nhìn vào biểu đồ giá những gì bạn chưa học được lúc đó hoàn toàn là không gian đối với bạn và sẽ tiếp tục là không gian cho đến khi tâm trí bạn sẵn sàng “kết nối” để tương đồng tần số rung động năng lượng với những cơ hội.

    Một quan điểm đúng trong giao dịch là làm cho tâm trí mình sẵn sàng “kết nối”, bao gồm cả những gì đã biết và chưa biết. Ví dụ, bạn đã xây dựng một khuôn khổ tinh thần cho phép nhận diện một tập hợp các yếu tố trong hành vi thị trường, chỉ ra khi nào có cơ hội mua hoặc bán. Đây là “lợi thế” (edge) của bạn một thứ mà bạn đã biết. Nhưng, điều bạn không biết là chính xác mô hình được xác định bởi các yếu tố này sẽ diễn ra như thế nào. Với cách tiếp cận làm cho mình “sẵn sàng”, bạn hiểu rằng lợi thế của bạn đặt xác suất thành công nghiêng về phía bạn, đồng thời bạn hoàn toàn chấp nhận thực tế rằng bạn không thể biết kết quả của từng giao dịch cụ thể.

    Khi làm cho mình sẵn sàng, bạn chủ động mở ra để đón nhận điều gì sẽ xảy ra tiếp theo, thay vì để tâm trí vận hành theo những quy trình tự động, khiến bạn nghĩ rằng mình đã biết trước. Quan điểm này giúp tâm trí bạn không bị cản trở bởi những kháng cự nội tại, những thứ có thể ngăn cản bạn nhận ra cơ hội mà thị trường đang tạo ra từ góc nhìn của nó, “sự thật” của thị trường. Khi tâm trí bạn sẵn sàng kết nối là lúc bạn có trạng thái rung động điện từ nội tâm cân bằng hướng dương, không chỉ bạn có thể học được điều gì đó mới về thị trường mà trước đây bạn chưa biết, mà còn thiết lập trạng thái tinh thần lý tưởng để bước vào “trạng thái tự nhiên biết”.

    Bản chất của việc ở trong “trạng thái tự nhiên biết” là khi tâm trí bạn và thị trường hoàn toàn đồng điệu với nhau. Kết quả là, bạn cảm nhận được những gì thị trường sắp làm như thể không có sự phân tách giữa bạn và ý thức tập thể của những người tham gia thị trường. “trạng thái tự nhiên biết” là một không gian tinh thần nơi bạn không chỉ đọc được tâm trí tập thể, mà còn hòa hợp hoàn toàn với nó. Nếu điều này nghe có vẻ lạ lùng, hãy tự hỏi làm thế nào một đàn chim hoặc một đàn cá có thể thay đổi hướng đi đồng thời. Phải có một cách mà chúng liên kết với nhau. Nếu con người cũng có thể được liên kết theo cách tương tự, thì sẽ có những lúc thông tin từ những người mà chúng ta có liên kết sẽ lan tỏa vào ý thức của chúng ta.

    Trạng thái rung động điện từ nội tâm cân bằng hướng dương “kết nối” với dòng chảy thuận chiều

    Người thầy đã từng mô tả một trải nghiệm mà nhiều nhà giao dịch hẳn đã từng nghe qua đó là cảm giác như được “kết nối” với ý thức tập thể của thị trường. Trong trạng thái này, bạn có thể dự đoán được sự thay đổi của xu hướng một cách kỳ diệu, giống như một chú chim giữa đàn hay một con cá trong bầy sẽ quay đầu đúng khoảnh khắc mà tất cả những con khác cũng quay.

    Nhưng làm thế nào để thiết lập trạng thái tâm trí phù hợp nhất để đạt được sự đồng điệu gần như “ma thuật” này giữa bạn và thị trường? Đây thực sự không phải là một nhiệm vụ dễ dàng.

    Có hai rào cản lớn về tâm thức mà bạn cần vượt qua. Rào cản đầu tiên chính là trọng tâm của chương này: Học cách giữ tâm trí của bạn tập trung vào “dòng chảy cơ hội ngay tại khoảnh khắc hiện tại” (now moment opportunity flow). Để có thể trải nghiệm sự đồng điệu, tâm trí bạn cần phải mở ra với sự thật của thị trường, nhìn từ góc độ của thị trường chứ không phải từ những kỳ vọng cá nhân của bạn. Trạng thái nội tâm này tương ứng với trạng thái nhận thức nội tâm cân bằng và bắt đầu hướng dương có chủ đích tạo nên trạng thái tự nhiên biết trong nội tâm.

    Rào cản thứ hai liên quan đến sự phân chia công việc giữa hai bán cầu não của chúng ta. Não trái có nhiệm vụ xử lý các suy nghĩ mang tính logic, dựa trên những gì chúng ta đã biết, trong khi não phải chịu trách nhiệm cho những ý tưởng sáng tạo, cảm hứng, trực giác, hoặc một “cảm giác chắc chắn” thường không thể giải thích bằng logic. Vấn đề nằm ở chỗ, sự sáng tạo thực sự luôn mang đến điều gì đó hoàn toàn mới, vượt ra ngoài những gì chúng ta đã biết, và điều này dẫn đến một xung đột nội tại giữa hai cách suy nghĩ logic và sáng tạo. Trừ khi bạn có những bước rèn luyện cụ thể để làm quen và tin tưởng vào thông tin đến từ nguồn sáng tạo, não trái của bạn gần như luôn luôn chiến thắng, và hậu quả là bạn khó có thể hành động dựa trên những trực giác hay cảm hứng của mình.

    Hành động một cách chính xác dựa trên bất kỳ điều gì đòi hỏi niềm tin và sự rõ ràng trong mục đích. Chính niềm tin và sự rõ ràng này giữ cho tâm trí và các giác quan của bạn tập trung vào nhiệm vụ trước mắt. Tuy nhiên, nếu nguồn thông tin mà bạn hành động mang tính sáng tạo và não trái của bạn chưa được rèn luyện để tin tưởng vào nguồn thông tin này, bạn sẽ sớm bị những suy nghĩ logic, mâu thuẫn và cạnh tranh tràn ngập ý thức của mình. Tất nhiên, tất cả những suy nghĩ này sẽ nghe rất hợp lý, bởi chúng dựa trên những gì bạn đã biết, nhưng chính chúng sẽ kéo bạn ra khỏi trạng thái “dòng chảy” hoặc bất kỳ trạng thái sáng tạo nào.

    Có lẽ không gì gây bực bội hơn việc nhận ra tiềm năng từ một cảm giác trực giác, một linh cảm, hay một ý tưởng đầy cảm hứng, nhưng lại không tận dụng được vì bạn đã tự thuyết phục bản thân không hành động. Đây chính là lý do mà trạng thái “dòng chảy” tưởng chừng như đơn giản, nhưng thực ra đòi hỏi rất nhiều sự rèn luyện tâm thức để đạt được. Người thầy đã chỉ ra rằng để vượt qua những xung đột nội tại này, chúng ta cần từng bước học cách tập trung hoàn toàn vào “dòng chảy cơ hội của khoảnh khắc hiện tại”. Và chính từ đây, tôi sẽ hướng dẫn bạn từng bước để hiểu rõ ý nghĩa thực sự của việc đạt được trạng thái này và làm thế nào để sử dụng nó hiệu quả trong giao dịch của bạn.

    Người thầy nhấn mạnh rằng để trở thành một nhà giao dịch thực sự thành công, bạn phải phát triển một niềm tin vững chắc, không lay chuyển vào sự bất định của thị trường. Mục tiêu cuối cùng của ông khi viết chương này và cả chương 7 là giúp bạn nhận ra rằng, không thể đạt được thành công lâu dài nếu không chấp nhận và hiểu rõ quản trị tâm thức trọng giao dịch. Đây là bước đầu tiên trên con đường đồng bộ hóa tâm trí của bạn với thị trường, cũng chính là nơi mà hầu hết những cảm giác thất vọng, khó hiểu và bí ẩn về giao dịch bắt đầu xuất hiện.

    Rất ít người, khi quyết định bước chân vào giao dịch, thực sự dành thời gian để suy nghĩ xem việc trở thành một nhà giao dịch thực sự có nghĩa là gì. Phần lớn mọi người đều lầm tưởng rằng giao dịch đồng nghĩa với việc trở thành một nhà phân tích thị trường giỏi, nhưng như người thầy đã nói, không gì sai lầm hơn điều đó. Phân tích thị trường tốt chắc chắn có thể đóng góp và hỗ trợ cho thành công của bạn, nhưng nó không xứng đáng nhận được mức độ chú ý và tầm quan trọng mà nhiều nhà giao dịch dành cho nó. Ẩn sâu dưới những mô hình hành vi thị trường mà bạn thường tập trung vào, là những đặc điểm tâm thức độc đáo và chính bản chất của những đặc điểm này quyết định cách bạn cần “trở thành” để hoạt động hiệu quả trong môi trường thị trường.

    Môi trường thị trường, với những đặc điểm và tính chất rất khác biệt so với những gì chúng ta quen thuộc, đòi hỏi bạn phải điều chỉnh và thay đổi cách suy nghĩ thông thường của mình. Hãy hình dung bạn đến một vùng đất xa lạ với những mục tiêu cụ thể cần hoàn thành. Việc đầu tiên bạn phải làm là làm quen với phong tục, tập quán địa phương. Bằng cách này, bạn hiểu được mình cần thích nghi như thế nào để có thể hoạt động hiệu quả trong môi trường đó. Giao dịch cũng tương tự nhưng hầu hết nhà giao dịch thường bỏ qua việc họ cần phải thay đổi để trở nên thành công lâu dài.

    Tại sao lại như vậy?

    Thứ nhất, bạn không cần bất kỳ kỹ năng đặc biệt nào để thực hiện một giao dịch thắng. Đó là lý do tại sao nhiều người lầm tưởng rằng họ có thể dễ dàng thành công chỉ với một vài giao dịch may mắn. Nhưng thực tế, hầu hết phải mất nhiều năm đau đớn và thất bại để nhận ra rằng, sự nhất quán không nằm ở việc thỉnh thoảng thắng một giao dịch, mà là khả năng duy trì kết quả ổn định qua thời gian.

    Thứ hai, giao dịch không yêu cầu bạn phải rời khỏi môi trường quen thuộc. Bạn chỉ cần một chiếc điện thoại hoặc máy tính là đã có thể tham gia thị trường, thậm chí không cần rời khỏi giường. Ngay cả những nhà giao dịch chuyên nghiệp làm việc từ văn phòng cũng không nhất thiết phải có mặt tại nơi làm việc để thực hiện lệnh. Chính sự tiện lợi và thân thuộc này khiến nhiều người lầm tưởng rằng giao dịch không đòi hỏi sự thích nghi đặc biệt trong cách tư duy.

    Nhưng thực tế, giao dịch đòi hỏi bạn phải quản trị tâm thức của mình để thích nghi với sự bất định và hỗn loạn vốn có của thị trường. Điều này không chỉ là thay đổi về mặt kỹ thuật, mà còn là sự thay đổi sâu sắc về mặt tâm thức. Chỉ khi bạn chấp nhận điều này, con đường dẫn đến thành công mới thực sự mở ra.

    Đến một mức độ nào đó, có lẽ bạn đã nhận thức được nhiều sự thật cơ bản hay nói cách khác là những đặc điểm tâm thức về bản chất của giao dịch. Nhưng nhận thức hay hiểu biết về một nguyên tắc, một sự thấu hiểu, hay một khái niệm không nhất thiết đồng nghĩa với việc bạn đã chấp nhận và tin tưởng vào nó. Khi một điều gì đó được chấp nhận thực sự, nó không còn mâu thuẫn với bất kỳ thành phần nào khác trong môi trường tâm thức của chúng ta. Khi bạn tin vào một điều gì đó, bạn hành động dựa trên niềm tin đó như một phần tự nhiên của con người bạn, không cần phải đấu tranh hay cố gắng thêm. Tuy nhiên, ở mức độ nào mà niềm tin này mâu thuẫn với bất kỳ thành phần nào khác trong tâm trí, thì ở mức độ đó sự chấp nhận vẫn chưa hoàn toàn.

    Chính vì lý do này, không khó để hiểu tại sao rất ít người thực sự thành công trong nghề giao dịch. Họ đơn giản là không thực hiện được quản trị tâm thức đưa về trạng thái tâm thức phù hợp để hòa giải những xung đột tồn tại giữa những gì họ đã học và tin tưởng, và cách mà những điều đó mâu thuẫn, cản trở việc áp dụng các nguyên tắc cần thiết để giao dịch thành công. Để có thể bước vào trạng thái tự nhiên biết và dễ dàng trạng thái lý tưởng nhất cho giao dịch yêu cầu những xung đột đó phải được giải quyết triệt để.

    Điều này mang lại một bài học quan trọng: Nhận thức chưa bao giờ là đủ. Bạn có thể hiểu rõ một nguyên tắc, thậm chí thừa nhận rằng nguyên tắc đó là đúng, nhưng nếu sâu thẳm bên trong bạn vẫn tồn tại những xung đột, bạn sẽ không bao giờ có thể thực sự áp dụng nó một cách nhất quán. Đây là lý do tại sao giao dịch không chỉ là một bài kiểm tra kỹ năng hay chiến lược, mà còn là bài kiểm tra lớn nhất về việc bạn có thể làm chủ tâm thức của mình đến đâu. Chỉ khi bạn giải quyết được những xung đột nội tâm này, bạn mới có thể đạt được trạng thái tự nhiên biết, trạng thái mà trong đó mọi quyết định đều được đưa ra một cách tự nhiên, không có sự cản trở nào từ những mâu thuẫn tiềm ẩn trong tâm trí.

    Người thầy đã khai sáng điều này, nhưng điều mà tôi muốn bổ sung là: Quá trình chuyển hóa tâm thức này không phải là một đích đến, mà là một hành trình liên tục. Chỉ khi bạn chấp nhận rằng việc phát triển bản thân là không ngừng nghỉ, bạn mới có thể tiếp tục biến những xung đột nội tại thành cơ hội để trưởng thành. Và một khi bạn làm được điều đó, giao dịch không còn là một cuộc chiến, mà trở thành một hành động tự nhiên, nơi bạn không cần phải cố gắng quá nhiều mà vẫn đạt được sự hiệu quả tối đa. Đây là đỉnh cao của việc quản trị tâm thức, một trạng thái mà mọi nhà giao dịch đều khao khát đạt được.

    Đặc tính cơ bản nhất của thị trường

    (nó có thể biểu hiện theo vô số cách khác nhau)

    Thị trường có thể làm bất cứ điều gì vào bất kỳ lúc nào. Điều này nghe có vẻ hiển nhiên, đặc biệt với những ai đã từng chứng kiến một thị trường có những biến động giá thất thường và đầy biến động. Vấn đề nằm ở chỗ, tất cả chúng ta thường xem nhẹ đặc tính này, dẫn đến việc phạm phải những sai lầm giao dịch cơ bản lặp đi lặp lại. Nếu các nhà giao dịch thực sự tin rằng mọi thứ đều có thể xảy ra vào bất kỳ thời điểm nào, thì số lượng người thua lỗ trên thị trường sẽ giảm đáng kể và số lượng người thắng một cách nhất quán sẽ tăng lên.

    Làm thế nào chúng ta biết rằng mọi thứ đều có thể xảy ra? Câu trả lời rất đơn giản. Tất cả những gì chúng ta cần làm là phân tích thị trường thành các thành phần cơ bản và xem xét cách các thành phần này vận hành. Thành phần cơ bản nhất của bất kỳ thị trường nào chính là các nhà giao dịch. Hành động của từng nhà giao dịch tác động trực tiếp lên giá cả, làm chúng tăng lên hoặc giảm xuống thông qua việc đặt giá mua cao hơn hoặc chào giá bán thấp hơn.

    Vậy tại sao các nhà giao dịch lại đẩy giá lên cao hơn hoặc giảm giá xuống thấp hơn? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần xác định lý do tại sao mọi người tham gia giao dịch. Có rất nhiều lý do và mục đích khác nhau thúc đẩy một cá nhân giao dịch trên thị trường. Nhưng trong phạm vi minh họa này, chúng ta không cần phải biết hết mọi lý do ẩn sâu đằng sau hành động của mỗi nhà giao dịch, bởi vì cuối cùng tất cả đều quy về một lý do duy nhất: Tạo lợi nhuận.

    Chúng ta biết điều này bởi vì có chỉ hai hành động mà một nhà giao dịch có thể thực hiện mua và bán, và có hai kết quả có thể xảy ra cho mỗi giao dịch lợi nhuận hoặc thua lỗ. Vì vậy, chúng ta có thể giả định một cách an toàn rằng, bất kể lý do giao dịch là gì, mục tiêu cuối cùng của tất cả mọi người đều giống nhau: Tạo lợi nhuận. Và chỉ có hai cách để tạo ra lợi nhuận: Hoặc mua thấp và bán cao, hoặc bán cao và mua lại thấp.

    Nếu chúng ta giả định rằng mọi người đều muốn tạo lợi nhuận, thì chỉ có một lý do khiến bất kỳ nhà giao dịch nào cũng sẵn sàng đẩy giá lên mức cao hơn: Họ tin rằng mình có thể bán thứ vừa mua ở mức giá cao hơn trong tương lai.

    Người thầy giải thích rằng, trên thị trường, mọi hành động đều xuất phát từ niềm tin của các nhà giao dịch về tương lai. Ví dụ, một người sẵn sàng bán ở mức giá thấp hơn giá niêm yết cuối cùng, không phải vì họ muốn mất tiền, mà vì họ tin rằng mình có thể mua lại cùng tài sản đó ở mức giá thấp hơn trong tương lai. Nếu nhìn thị trường dưới góc độ hành vi giá, và hành vi giá là kết quả của việc các nhà giao dịch sẵn sàng đẩy giá lên hoặc hạ giá xuống, thì có thể khẳng định rằng mọi biến động giá (hành vi thị trường) đều là kết quả của niềm tin về tương lai của các nhà giao dịch.

    Cụ thể hơn, mọi biến động giá đều là kết quả của việc các cá nhân xác định điều gì là “cao” và điều gì là “thấp.” Những động lực cơ bản thúc đẩy hành vi thị trường thực ra rất đơn giản, chỉ có ba nhóm chính: Những người tin rằng giá đang thấp, những người tin rằng giá đang cao, và nhóm đứng ngoài quan sát, chờ đợi để quyết định liệu giá là cao hay thấp. Nhóm thứ ba này, về mặt kỹ thuật, là một lực lượng tiềm năng chưa được kích hoạt.

    Điều thú vị là, lý do khiến một nhà giao dịch tin rằng giá cao hay thấp thường không quan trọng. Phần lớn mọi người giao dịch theo cách thiếu kỷ luật, không có hệ thống, ngẫu hứng, và đôi khi mang tính may rủi. Vì thế, lý do họ mua hay bán thường không giúp ích nhiều trong việc hiểu thị trường vận hành như thế nào. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là việc hiểu thị trường là khó khăn. Trên thực tế, tất cả những gì bạn cần nhớ là: Mọi biến động giá hoặc sự thiếu biến động đều là kết quả của sự cân bằng hoặc mất cân bằng giữa hai lực chính những người tin rằng giá sẽ tăng và những người tin rằng giá sẽ giảm.

    Điểm cốt lõi mà người thầy muốn nhấn mạnh chính là sự vận hành đơn giản nhưng cực kỳ logic của thị trường. Giá di chuyển không phải vì thị trường “muốn thế,” mà vì sự tương tác liên tục giữa hai nhóm người có quan điểm trái ngược về tương lai. Khi hiểu được bản chất này, bạn sẽ nhận ra rằng thay vì cố gắng giải mã tất cả lý do phức tạp đằng sau mỗi biến động, bạn chỉ cần tập trung vào việc quan sát cách hai lực chính này tương tác để dự đoán hướng đi của thị trường.

    Đây cũng là bài học quan trọng mà tôi rút ra từ những kinh nghiệm thực chiến và nghiên cứu sâu sắc về thị trường. Khi bạn bắt đầu tập trung vào động lực cốt lõi thay vì bị phân tâm bởi những lý do không rõ ràng, bạn sẽ dễ dàng nắm bắt cơ hội và tránh được những sai lầm không đáng có. Thị trường không phức tạp như bạn nghĩ, nó chỉ là nơi phản ánh những niềm tin khác nhau của mọi người tại một thời điểm cụ thể. Và nhiệm vụ của bạn không phải là đánh giá ai đúng ai sai, mà là tìm cách tận dụng những thông tin đơn giản nhưng cực kỳ mạnh mẽ này để đưa ra quyết định sáng suốt.

    Người thầy từng giải thích rằng, nếu có sự cân bằng giữa hai nhóm trên thị trường bên mua và bên bán giá sẽ lình xình, không di chuyển rõ rệt, vì mỗi bên sẽ hấp thụ lực tác động của bên còn lại. Nhưng khi xuất hiện sự mất cân bằng, giá sẽ di chuyển theo hướng của lực mạnh hơn, tức là theo nhóm nhà giao dịch có niềm tin mạnh mẽ hơn vào hướng đi của giá. Người thầy đặt ra một câu hỏi đáng suy ngẫm: “Điều gì có thể ngăn cản bất kỳ điều gì xảy ra trên thị trường, ngoại trừ các giới hạn giá do sàn giao dịch áp đặt?” Thực tế là không có gì cả. Giá cả trên thị trường chỉ bị giới hạn bởi những niềm tin cực đoan nhất về “cao” hoặc “thấp” của bất kỳ cá nhân nào tham gia thị trường miễn là người đó sẵn sàng hành động dựa trên niềm tin của mình.

    Người thầy chỉ ra rằng, phạm vi hành vi của thị trường, xét trên góc độ tập thể, bị ràng buộc bởi những niềm tin cực đoan nhất, và đây chính là lý do tại sao trên thị trường luôn tồn tại sự đa dạng khổng lồ về niềm tin, khiến bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra. Khi nhìn nhận từ góc độ này, mỗi nhà giao dịch, dù ở bất kỳ đâu, đều trở thành một biến số của thị trường, chỉ bởi vì họ bày tỏ niềm tin của mình về tương lai. Điều này cũng có nghĩa là, chỉ cần một nhà giao dịch khác ở đâu đó, với quyết định trái ngược, cũng đủ để phủ nhận tiềm năng tích cực của giao dịch bạn đang thực hiện. Chỉ một người thôi cũng đủ để làm đảo ngược mọi niềm tin của bạn về “cao” hay “thấp”.

    Để minh họa cho quan điểm này, người thầy kể về một nhà giao dịch đã tìm đến ông để nhờ giúp đỡ. Người này là một nhà phân tích thị trường xuất sắc, được đánh giá là một trong những nhà phân tích giỏi nhất mà ông từng gặp. Tuy nhiên, dù tài năng phân tích vượt trội, nhà giao dịch này lại thất bại liên tiếp trong giao dịch, đến mức mất sạch vốn của mình và thậm chí cả vốn của người khác. Sau nhiều năm thất bại, ông ta cuối cùng cũng thừa nhận rằng bản thân còn rất nhiều điều cần cải thiện để trở thành một nhà giao dịch thực thụ.

    Theo người thầy, vấn đề lớn nhất của người này chính là tâm thức tự mã và tính cách kiêu ngạo, khiến ông ta không thể đạt được sự linh hoạt tinh thần cần thiết để giao dịch hiệu quả. Dù ông ta phân tích giỏi đến đâu, cái tôi quá lớn đã trở thành rào cản không thể vượt qua. Khi đến gặp người thầy, nhà giao dịch này đã ở trong tình trạng tuyệt vọng, sẵn sàng lắng nghe mọi lời khuyên. Người thầy đã đề xuất rằng thay vì tìm kiếm nhà đầu tư mới để tài trợ cho những chuỗi thất bại tiếp theo, ông ta nên quay về với công việc mà mình thực sự giỏi phân tích kỹ thuật. Một công việc ổn định sẽ giúp ông ta vừa có thu nhập vừa có thời gian để giải quyết những vấn đề nội tâm.

    Nghe theo lời khuyên của người thầy, người này đã tìm được một vị trí tại một công ty môi giới lớn ở Chicago, nơi ông ta không chỉ phát huy thế mạnh phân tích mà còn cung cấp giá trị thực sự cho người khác.

    Người thầy kể lại một câu chuyện mà ông từng nghe từ một nhà giao dịch kỳ cựu, cũng là chủ tịch bán nghỉ hưu của một công ty môi giới. Người đàn ông này có gần 40 năm kinh nghiệm giao dịch trong sàn ngũ cốc của sở giao dịch hàng hóa Chicago, nhưng ông gặp khó khăn khi chuyển sang giao dịch qua màn hình. Lý do rất đơn giản: Ông không cần đến phân tích kỹ thuật khi còn ở trên sàn và kiếm được rất nhiều tiền từ cảm nhận thị trường. Nhưng khi rời sàn, ông thấy cách giao dịch này không còn phù hợp và có phần bí ẩn. Vì thế, ông đã nhờ một chuyên gia phân tích kỹ thuật người mới được công ty thuê hướng dẫn ông cách sử dụng phân tích kỹ thuật.

    Chuyên gia này vô cùng hào hứng vì có cơ hội thể hiện trước một nhà giao dịch thành công và giàu kinh nghiệm như vậy. Ông sử dụng phương pháp “point and line” của Charlie Drummond một phương pháp nổi tiếng có thể xác định các mức hỗ trợ và kháng cự rất chính xác. Hôm đó, khi hai người cùng theo dõi thị trường đậu nành, chuyên gia đã dự đoán các mức hỗ trợ và kháng cự quan trọng, và thị trường đúng lúc đang giao dịch giữa hai mức đó.

    Với giọng nói đầy tự tin, gần như khẳng định chắc chắn, chuyên gia phân tích giải thích: “Nếu thị trường lên đến kháng cự, nó sẽ dừng lại và đảo chiều. Còn nếu thị trường xuống đến hỗ trợ, nó cũng sẽ dừng lại và đảo chiều.” Sau đó, ông tiếp tục nói rằng nếu thị trường giảm xuống mức giá mà ông tính toán là hỗ trợ, thì đó sẽ là mức thấp nhất của ngày.

    Khi giá đậu nành từ từ giảm về mức mà chuyên gia gọi là hỗ trợ, chủ tịch quay sang hỏi: “Vậy đây là nơi thị trường sẽ dừng lại và đi lên, đúng không?” Chuyên gia tự tin trả lời: “Chính xác! Đây sẽ là mức giá thấp nhất trong ngày.” Chủ tịch liền phản ứng: “Vớ vẩn! Xem đây.” Ông nhấc điện thoại, gọi cho một nhân viên xử lý lệnh tại sàn giao dịch đậu nành và nói: “Bán hai triệu giạ đậu nành theo giá thị trường.”

    Chỉ trong vòng ba mươi giây sau khi lệnh được thực hiện, giá đậu nành giảm thêm 10 cent mỗi giạ. Sau đó, ông quay sang nhìn chuyên gia phân tích người đang sững sờ với vẻ mặt kinh ngạc và thất vọng. Với sự điềm tĩnh, ông hỏi: “Vậy cậu vừa nói là thị trường sẽ dừng lại ở đâu nhỉ? Nếu tôi có thể làm điều đó, thì bất kỳ ai cũng có thể làm được.”

    Bài học từ câu chuyện này là gì? Phân tích kỹ thuật có thể cho bạn những mức giá quan trọng, nhưng thị trường không hoạt động như một công thức cứng nhắc. Nó không phải là nơi để bạn áp đặt những giả định tuyệt đối. Thị trường là tổng hợp của vô số hành động, cảm xúc, và ý chí của những người tham gia. Một cá nhân hay tổ chức có sức ảnh hưởng lớn hoàn toàn có thể thay đổi cục diện bất kỳ lúc nào.

    Tôi đã học được rằng: Trong giao dịch, không có gì là chắc chắn hoàn toàn chính xác. Chúng ta cần phải tiếp cận thị trường với sự linh hoạt, không chỉ dựa vào phân tích mà còn phải thấu hiểu cách nó vận hành thực sự. Tự tin là tốt, nhưng nếu sự tự tin chuyển thành hưng phấn thái quá, bạn sẽ dễ rơi vào trạng thái bị động khi thị trường không diễn ra như dự đoán. Và quan trọng nhất, hãy luôn nhớ rằng: Thị trường không tuân theo các quy tắc mà bạn nghĩ, nó vận hành theo những quy luật riêng của chính nó.

    Người thầy từng nói, từ góc nhìn của mỗi cá nhân khi quan sát thị trường, bất kỳ điều gì cũng có thể xảy ra, và chỉ cần một nhà giao dịch hành động là đủ để điều đó xảy ra. Đây chính là thực tế phũ phàng mà chỉ những nhà giao dịch xuất sắc nhất mới có thể đối diện và chấp nhận mà không gặp bất kỳ xung đột nội tâm nào. Làm sao ông ấy biết điều này? Bởi vì chỉ những nhà giao dịch xuất sắc mới luôn luôn xác định trước rủi ro trước khi vào lệnh. Họ cắt lỗ không chút do dự hay chần chừ khi thị trường cho thấy giao dịch không hiệu quả. Và họ có một hệ thống quản lý vốn chặt chẽ, được tổ chức bài bản để chốt lời một cách kỷ luật khi thị trường đi đúng hướng kỳ vọng.

    Không xác định rủi ro trước khi giao dịch, không cắt lỗ kịp thời, hoặc không có quy trình chốt lời rõ ràng là ba lỗi giao dịch phổ biến nhất và thường cũng là những lỗi tốn kém nhất mà một nhà giao dịch có thể mắc phải. Nhưng chỉ những nhà giao dịch xuất sắc mới loại bỏ hoàn toàn những sai lầm này khỏi hệ thống giao dịch của họ. Đó là bởi vì ở một thời điểm nào đó trong sự nghiệp, họ học cách tin tưởng một cách tuyệt đối rằng bất kỳ điều gì cũng có thể xảy ra, và họ luôn tính đến những điều mình không biết, những điều bất ngờ.

    Hãy nhớ rằng, chỉ có hai lực chính làm giá di chuyển: Những người tin rằng thị trường sẽ tăng giá và những người tin rằng thị trường sẽ giảm giá. Tại bất kỳ thời điểm nào, chúng ta có thể biết bên nào mạnh hơn bằng cách quan sát giá hiện tại so với một thời điểm trước đó. Nếu có một mô hình quen thuộc xuất hiện, mô hình đó có thể lặp lại, giúp chúng ta có dấu hiệu về hướng đi của thị trường. Đó chính là lợi thế phần mà chúng ta biết. Nhưng cũng có rất nhiều điều mà chúng ta không biết, và sẽ không bao giờ biết được trừ khi chúng ta có khả năng đọc suy nghĩ của người khác.

    Chẳng hạn, chúng ta không biết có bao nhiêu nhà giao dịch đang đứng ngoài thị trường, chờ thời điểm để tham gia. Chúng ta không biết bao nhiêu người trong số họ muốn mua, bao nhiêu người muốn bán, hay họ sẵn sàng mua hoặc bán với số lượng bao nhiêu. Còn những nhà giao dịch đã tham gia và đang phản ánh trong giá hiện tại thì sao? Tại thời điểm này, có bao nhiêu người trong số họ đang chuẩn bị thay đổi quyết định và thoát khỏi vị thế của mình?

    Người thầy nhấn mạnh rằng, trong thị trường, luôn tồn tại vô số biến số ẩn mà chúng ta không thể nhìn thấy, nghe thấy hoặc cảm nhận được. Những biến số này luôn hoạt động trong mọi khoảnh khắc và là phần không thể tách rời của bất kỳ thị trường nào. Những nhà giao dịch giỏi nhất không bao giờ cố gắng che giấu hay phớt lờ những biến số này, cũng không cố gắng lý luận hoặc hợp lý hóa chúng thông qua phân tích thị trường. Ngược lại, họ chấp nhận sự tồn tại của chúng và tích hợp chúng vào từng thành phần trong kế hoạch giao dịch của mình. Nhưng đối với những nhà giao dịch thông thường, điều ngược lại hoàn toàn đúng. Họ giao dịch với tư duy rằng những gì mình không tương đồng tần số rung động năng lượng là không thể thấy, nghe hoặc cảm nhận thì chắc chắn không tồn tại. Nếu họ thực sự tin vào sự tồn tại của tất cả các biến số ẩn, thì họ cũng phải tin rằng mọi giao dịch đều có kết quả không chắc chắn. Và nếu đã chấp nhận rằng mọi giao dịch đều mang tính bất định, làm sao họ có thể biện minh cho việc không định trước rủi ro, không cắt lỗ hoặc không có hệ thống để chốt lời? Không tuân thủ ba nguyên tắc cơ bản này chẳng khác nào tự sát về tài chính và cảm xúc.

    Thế nhưng, hầu hết nhà giao dịch lại không tuân thủ những nguyên tắc này. Điều này khiến chúng ta tự hỏi: Liệu động lực thực sự của họ khi giao dịch có phải là tự hủy hoại bản thân không? Điều này không phải không có khả năng, nhưng tỷ lệ nhà giao dịch thực sự muốn từ bỏ tiền bạc hoặc gây tổn hại cho chính mình dù là vô thức hay ý thức cực kỳ thấp. Vậy nếu không phải do mong muốn “tự sát” tài chính, thì điều gì khiến họ không làm điều mà lẽ ra rất hợp lý và cần thiết?

    Câu trả lời rất đơn giản: Những nhà giao dịch thông thường không định trước rủi ro, không cắt lỗ, và không có hệ thống chốt lời bởi vì họ không tin điều đó là cần thiết. Và lý do duy nhất khiến họ không tin là vì họ nghĩ rằng mình đã biết trước chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo, dựa trên những gì họ cảm nhận được ở thời điểm hiện tại. Chính niềm tin rằng “mình biết trước” này là nguyên nhân gốc rễ của hầu hết mọi sai lầm trong giao dịch. Khi bạn tin rằng mình biết trước thị trường sẽ đi đâu, bạn sẽ dễ dàng bỏ qua những nguyên tắc cơ bản và không chuẩn bị cho những tình huống bất ngờ. Nên chỉ biết nghe và thấy tại khoảng khắc đầu tiên là chân thật nhất, là lúc trạng thái rung động điện từ nội tâm cân bằng, đó cũng là lúc tiệm cận thực tại.

    Điều này còn nguy hiểm hơn khi chúng ta nhận ra rằng niềm tin của con người về những gì là đúng và thực tế là một lực lượng nội tại vô cùng mạnh mẽ. Những gì bạn tin không chỉ ảnh hưởng đến quyết định giao dịch, mà còn định hình toàn bộ hành trình tài chính của bạn.

    Từ đây, tôi nhận ra rằng, một trong những bài học quan trọng nhất từ người thầy chính là việc chấp nhận sự bất định như một phần tự nhiên của giao dịch. Sự bất định không phải là kẻ thù nó chỉ trở thành vấn đề khi chúng ta không chịu nhìn nhận và chuẩn bị cho nó. Việc từ chối đối mặt với sự bất định giống như việc bạn bước vào trận chiến mà không có vũ khí, hoàn toàn phó mặc bản thân cho số phận.

    Chính vì vậy, bài học ở đây không phải là tìm cách kiểm soát thị trường, mà là học cách kiểm soát chính mình, học cách giao dịch với sự bình tĩnh và một kế hoạch được chuẩn bị kỹ lưỡng bất kể thị trường diễn biến ra sao.

    Người thầy nhấn mạnh rằng, mọi khía cạnh cách chúng ta tương tác với thị trường từ nhận thức, diễn giải, quyết định, hành động, kỳ vọng, cho đến cảm xúc về kết quả đều được kiểm soát bởi niềm tin bên trong. Rất khó để hành động ngược lại với những gì chúng ta tin là đúng, và đôi khi, tùy thuộc vào sức mạnh của niềm tin đó, điều này gần như là bất khả thi. Một nhà giao dịch thông thường không nhận ra rằng mình cần có một “cơ chế nội tại” tức là những niềm tin mạnh mẽ để buộc mình nhìn nhận thị trường từ một góc độ ngày càng rõ ràng và mở rộng hơn, đồng thời luôn hành động phù hợp với điều kiện tâm thức và bản chất biến động của giá cả.

    Niềm tin hiệu quả và thực tiễn nhất mà một nhà giao dịch có thể hình thành là: “Bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra.” Đây không chỉ là một sự thật đơn giản, mà còn là nền tảng vững chắc để xây dựng mọi niềm tin và tâm thái đúng cho một nhà giao dịch thành công. Nếu không có niềm tin này, tâm trí bạn sẽ tự động, và thường không hề có ý thức, khiến bạn né tránh, chặn đứng hoặc hợp lý hóa bất kỳ thông tin nào cho thấy thị trường có thể làm điều mà bạn chưa chấp nhận là có thể xảy ra.

    Khi bạn tin rằng bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra, tâm trí của bạn không còn lý do để né tránh bất kỳ khả năng nào. Niềm tin này bao gồm mọi khả năng, và chính điều đó sẽ mở rộng nhận thức của bạn về thị trường, cho phép bạn nhìn thấy những thông tin mà trước đây có thể đã là không gian với bạn. Nói cách khác, bạn sẽ mở lòng mình ra để nhận diện nhiều khả năng hơn từ góc độ của thị trường. Điều quan trọng nhất là, bằng cách thiết lập niềm tin rằng bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra, bạn đang quản trị tâm thức mình tư duy theo xác suất.

    Tư duy theo xác suất là nguyên tắc tối quan trọng, và cũng là nguyên tắc khó hiểu và khó tích hợp nhất vào hệ thống tư duy của một nhà giao dịch. Khi bạn nhận ra rằng thị trường không có gì là tuyệt đối, rằng mọi biến động đều mang tính bất định và tương đối, bạn sẽ bắt đầu hành động với sự linh hoạt và sáng suốt hơn. Bạn sẽ không còn bị bó buộc bởi những kỳ vọng cố định, và điều này giúp bạn thích nghi tốt hơn trước mọi tình huống thị trường mang lại.

    Đây là bài học cuối cùng và quan trọng nhất của chương này: Thị trường vận hành dựa trên sự bất định, và chính bạn phải học cách chấp nhận sự bất định ấy như một phần tất yếu. Khi bạn không còn mong đợi một điều gì chắc chắn, bạn sẽ cảm thấy nhẹ nhàng hơn trong mỗi quyết định giao dịch, không còn áp lực phải “đúng” mọi lúc. Điều này không chỉ giúp bạn giảm căng thẳng mà còn làm tăng cơ hội thành công bởi bạn đang quản trị tâm thức giao dịch của chính mình.

    Một điều khá hiển nhiên rằng: Bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra. Và đó chính là quy luật của sự biến dịch.

    Chú thích:

    “Giạ” (bushel trong tiếng Anh) là một đơn vị đo lường thể tích hoặc khối lượng, chủ yếu được sử dụng trong ngành nông nghiệp, đặc biệt là để đo các loại nông sản như đậu nành, lúa mì, ngô, yến mạch…

    1. Đơn vị đo lường:

    • 1 giạ (bushel) đậu nành ≈ 27,2 kg (hoặc khoảng 60 pound).

    • Đối với các loại nông sản khác, trọng lượng của 1 giạ có thể khác nhau.

    2. Nguồn gốc và sử dụng:

    • Giạ là đơn vị đo phổ biến tại Hoa Kỳ và Canada.

    • Trong giao dịch hàng hóa, các mức giá thường được niêm yết theo cent hoặc đô la trên mỗi giạ.

    3. Ví dụ thực tế:

    Nếu giá đậu nành là $14/giạ, điều này có nghĩa là bạn phải trả $14 cho 27,2 kg đậu nành. Nếu giá giảm 10 cent, tức là giá mỗi giạ sẽ còn $13,90.