TTS feed content

NGƯỜI SỐNG QUEN TRONG VÙNG AN TOÀN, THƯỜNG GỌI GIẤC MƠ NGƯỜI KHÁC LÀ HOANG ĐƯỜNG. Trang Tử từng nói: “Không thể nói chuyện biển cả với con ếch ngồi đáy giếng. Không thể bàn về băng tuyết với lũ côn trùng mùa hè.” Một câu nói tưởng chừng đơn giản, nhưng lại là minh triết sâu sắc bàn về giới hạn trong tư duy và trải nghiệm sống của con người. Một con ếch sống cả đời dưới đáy giếng, làm sao hình dung được biển rộng mênh mông? Loài côn trùng chỉ tồn tại trong mùa hạ, làm sao tưởng tượng được tuyết trắng phủ trời? Con ếch ở đáy giếng là hình ảnh của những người sống trong tư duy hạn hẹp, luôn nghĩ thế giới chỉ bé bằng miệng giếng, chỉ tin điều họ từng thấy. Họ không sai, nhưng họ không bao giờ biết đến sự tồn tại của biển khơi mênh mông vì họ chưa từng bước ra khỏi cái giếng tư tưởng của chính mình. Lũ côn trùng mùa hè chỉ tồn tại trong mùa nắng ấm. Với chúng, băng tuyết là điều phi lý, là câu chuyện hoang đường. Vậy thì làm sao bạn có thể dùng lời lẽ để thuyết phục một sinh vật chưa từng đi qua mùa đông rằng lạnh giá là có thật? Trong đời sống, không hiếm những con người như thế, những người bị giam cầm trong chiếc giếng của chính mình. Giếng ấy có thể là định kiến, là nỗi sợ, là kinh nghiệm cũ kỹ họ cho là chân lý. Họ không sai, nhưng họ không biết rằng có cả một thế giới khác đang hiện hữu, vượt khỏi phạm vi nhận thức của họ. Bạn thử nói chuyện về những điều vượt tầm với lòng trắc ẩn, chiều sâu nội tâm, sự buông bỏ, tinh thần vượt lên bản ngã với người chỉ mải đua tranh hơn-thua, danh-lợi. Họ sẽ cho bạn là viển vông, vì họ chưa từng thấy biển, cũng chưa từng trải mùa đông. Tư duy giới hạn tạo ra cuộc đời giới hạn. Muốn mở mang tầm nhìn, không thể cứ nhìn lên từ đáy giếng. Phải dám trèo ra, bước đi, va chạm, và thất bại. Chỉ khi ấy, người ta mới có thể hiểu được sự mênh mông của đời, và học cách lắng nghe người khác bằng trái tim không phán xét. Vì thế, thay vì cố chứng minh điều mình thấy là đúng, hãy lặng lẽ trở thành người từng đi qua biển, từng sống sót qua mùa đông. Đừng vội tranh luận với một người chưa từng vượt ra khỏi thế giới nhỏ bé của họ. Hãy sống làm gương, mở rộng tầm nhìn của chính mình rồi đến một lúc, khi họ đủ trải nghiệm, họ sẽ tự biết đến biển, đến tuyết, đến vô cùng.