LƯỜI BIẾNG THÌ HỎNG NGƯỜI, KIÊU NGẠO THÌ HỎNG VIỆC, HOANG PHÍ THÌ HỎNG CẢ GIA TÀI. Nghe qua tưởng như một câu răn dạy giản đơn, nhưng thực ra đây là một chiếc gương phản chiếu chính cuộc đời con người: thân – tâm – sự nghiệp, nếu không giữ vững, đều có thể đánh mất tất cả. 1. Lười biếng thì hỏng người. Cái thân nếu không chịu rèn luyện, trí tuệ không chịu mài giũa thì chỉ là phế liệu có hình. Lười mỗi ngày một chút, mỗi tháng một chút, rồi cả đời chỉ quanh quẩn trong ao tù, không tài nào thoát ra. Ngạn ngữ Trung Hoa từng nói: “Không sợ người tài giỏi, chỉ sợ người siêng năng hơn mình.” Lịch sử có ghi: Lý Bạch thiên phú thơ ca, nhưng vẫn ngày đêm rèn chữ đến khi “bút hết mực, thơ tràn sách”. Thiên tài mà còn chăm, huống chi người thường? 2. Kiêu ngạo thì hỏng việc. Người càng tài, càng phải khiêm. Vì kiêu ngạo khiến người ta mờ mắt, không nhìn thấy sai lầm của chính mình. Hạng Vũ, một bậc anh hùng nhưng vì kiêu mà không nghe lời khuyên từ mưu sĩ, cuối cùng bại dưới tay Lưu Bang. Tài năng mà không đủ khiêm tốn, chính là tự đào mồ cho chính mình. 3. Hoang phí thì hỏng gia tài. Tiền không biết giữ, bao nhiêu cũng vơi. Tài sản không trân trọng, đến đời sau sẽ tan như mây khói. Từ Hy Thái hậu giàu có bậc nhất một thời, nhưng xa hoa vô độ, cuối đời quốc khố rỗng tuếch, khiến cả triều đình suy tàn. Hoang phí không chỉ là tiêu tiền, mà còn là lãng phí thời gian, lãng phí lòng tin, lãng phí chính cuộc đời mình. Ba điều ấy, một cái hỏng thân, một cái hỏng trí, một cái hỏng nghiệp. Người xưa dạy: “Tu thân – tề gia – trị quốc – bình thiên hạ”, muốn làm chuyện lớn, trước hết phải trị được chính mình. Giữ được ba điều ấy, người sẽ đứng vững. Hỏng một thôi đã đủ để cuộc đời lụi tàn. Vậy nên sống ở đời, phải biết cần cù mà tiến thân, khiêm nhường mà xử thế, tiết chế mà giữ phúc.